YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ
2012 yılında uygulamaya koyulan Yatırım Teşvik Sistemi’nin temel amaçlarını;
-
Cari açığımızın artmasının önemli nedenlerinden biri olan Yerli üretimi olmayan ve ithal edilen hammadde ve son ürünlerinin üretimlerin teşvik edilmesi ve arttırılması,
-
Düşük teknoloji içeren ürünlerin üretiminden orta ve ileri teknoloji içeren ürünlerin üretiminin desteklenmesi,
-
En az gelişmiş bölgelere sağlanan desteklerin arttırılması ve bölgeler arası farklılıklarının azaltılması ve kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesi olarak
Özetleyebiliriz.
Yatırım Teşvik Sistemi
Bölgesel Teşvik
|
İller arasındaki gelişmişlik farkını azaltmayı ve illerin üretim-ihracat potansiyellerini artırmayı hedeflemektedir
|
Öncelikli Yatırım Konuları
|
Belirli yatırım konularının 5. Bölge destekleri ile desteklenmesi hedeflenmektedir
|
Stratejik Yatırımlar
|
Cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak katma değeri yüksek yatırımları desteklenmektedir.
|
Büyük Ölçekli Yatırımlar
|
Teknoloji ve Ar- Ge kapasitesini artıracak, rekabet üstünlüğü sağlayacak yatırımları desteklenmektedir.
|
Genel Teşvik
|
Teşvik edilmeyecek yatırım konuları dışında kalan tüm yatırımları kapsamaktadır.
|
Destek Unsurları
|
Genel Teşvik Uygulamaları
|
Bölgesel Teşvik Uygulamaları
|
Öncelikli Yatırımların Teşviki
|
Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki
|
Stratejik Yatırımların Teşviki
|
KDV İstisnası
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
Gümrük Vergisi Muafiyeti
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
Vergi İndirimi
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
Gelir Vergisi Stopajı Desteği*
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği*
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
Faiz Desteği
|
|
+
|
+
|
|
+
|
Yatırım Yeri Tahsisi
|
|
+
|
+
|
+
|
+
|
KDV İadesi
|
|
|
|
|
+
|
*Yalnızca 6.bölgede uygulanır.
Yeni Yatırım Teşvik Sisteminde bulunan destek mekanizmaları şu şekildedir;
KDV İstisnası: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Gümrük Vergisi Muafiyeti: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Vergi İndirimi: Vergi İndirimi; gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanmasıdır.
Faiz Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli krediler için sağlanan bir finansman desteğidir.
Yatırım Yeri Tahsisi: Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre ilgili Bakanlıkça karşılanmasıdır.
Sigorta Primi Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının 10 yıl süreyle ilgili Bakanlıkça karşılanmasıdır.
Gelir Vergisi Stopajı Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken gelir vergisi stopajının asgari ücrete tekabül eden kısmının 10 yıl süreyle terkin edilmesidir.
KDV İadesi: Sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV’nin iade edilmesidir.
Asgari Yatırım Tutarları:
Genel Teşvik Sistemi’nde asgari sabit yatırım tutarı;
-
I. ve II. Bölgelerde 1 milyon TL,
-
III. IV., V. ve VI. Bölgelerde 500 bin TL’dir.
Büyük Ölçekli Yatırımlar için asgari sabit yatırım tutarı yatırım konusuna göre farklılık göstermekle birlikte, asgari 50 milyon TL olarak belirlenmiştir.
Stratejik Yatırımlar için belirlenen asgari sabit yatırım tutarı 50 milyon TL’dir.
Bölgesel Teşvik Uygulamaları için ise asgari 500.000 TL’den başlamak üzere desteklenen her bir sektör ve her bir il için ayrı ayrı belirlenmiştir.
TEŞVİK BÖLGELERİ
Türkiye belirlenen çeşitli gelişmişlik kriterlerine göre yatırım teşvik sisteminde 6 bölgeye ayrılmıştır. Yapılan bu çalışmaya göre; Gaziantep 3.bölgede yer almaktadır.
1)BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI KAPSAMINDA GAZİANTEP’TE DESTEKLENEN SEKTÖRLER
Sektör
|
Asgari Yatırım Tutarı
|
Entegre damızlık hayvancılık yatırımları dahil olmak üzere entegre hayvancılık yatırımları
*Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 300 büyükbaş, et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 500 büyükbaş/dönem, damızlık
büyükbaş entegre yatırımlarında 300 büyükbaş, damızlık küçükbaş entegre yatırımlarında 1.000 küçükbaş, süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında 1.000 küçükbaş/dönem ve kanatlı
entegre yatırımlarında 200.000 adet/dönem asgari kapasite şartı aranır (damızlık kanatlı entegre yatırımlarında kapasite şartı aranmaz).
|
500 bin TL
|
Su ürünleri yetiştiriciliği (balık yavrusu ve yumurtası üretimi dahil)
|
500 bin TL
|
Gıda ürünleri ve içecek imalatı
*Makarna, makarna ile entegre irmik yatırımları, şehriye, kuskus, yufka, kadayıf, pirinç, ev hayvanları için hazır
yem, balık unu, balık yağı, balık yemi, ekmek, rakı, bira, kuruyemiş, turşu, linter pamuğu, çay, fındık kırma/kavurma, hazır çorba ve et suları ve müstahzarları üretimleri ile tahıl ve baklagil
tasnif ve ambalajlanması" yatırımları bölgesel desteklerden yararlanamaz.
|
1 Milyon TL
|
Tekstil ürünleri imalatı
*İplik ve dokuma (yün ipliği, akıllı ve çok fonksiyonlu teknik tekstil, halı, tafting, dokunmamış-örülmemiş kumaş, çuval hariç) konularında sadece modernizasyon cinsindeki yatırımlar bölgesel desteklerden yararlanır.
|
Tekstilin aprelenmesi
yatırımları için 10
Milyon TL, diğer
yatırım konularında 1
Milyon TL
|
Giyim eşyası imalatı
|
1 Milyon TL'nin üzerindeki tevsi ve modernizasyon yatırımları
|
Bavul, el çantası, saraciye, ayakkabı vb imalatı
|
1 milyon TL
|
Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç), hasır ve buna benzer örülerek yapılan maddelerin imalatı
|
2 milyon TL
|
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı
|
10 milyon TL
|
Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı
|
2 milyon TL
|
Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (cam ve cam ürünleri, fırınlanmış kilden kiremit, briket, tuğla ve inşaat malzemeleri, çimento, hazır beton ve harç hariç)
|
2 milyon TL
|
Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, metal döküm sanayi
|
2 milyon TL
|
Metal Eşya
|
2 milyon TL
|
Makine ve teçhizat imalatı
|
2 milyon TL
|
Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı
|
500 bin TL
|
Elektrikli makine ve cihazları imalatı
|
2 milyon TL
|
Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı
|
500 bin TL
|
Tıbbi aletler hassas ve optik aletler imalatı
|
500 bin TL
|
Motorlu kara taşıtı ve yan sanayi
|
Motorlu kara
taşıtlarında yatırım
tutarı 50 Milyon TL;
motorlu kara taşıtları
yan sanayinde yatırım
tutarı 2 Milyon TL
|
Hava taşıtları ve motorlarının bakım ve onarımı
|
500 bin TL
|
Motosiklet ve bisiklet üretimi
|
2 milyon TL
|
Mobilya imalatı (sadece plastikten imal edilenler hariç)
|
2 milyon TL
|
Oteller
|
3 yıldız ve üzeri
|
Öğrenci Yurtları
|
100 öğrenci
|
Soğuk Hava Deposu Hizmetleri
|
1000 metrekare
|
Lisanslı Depoculuk
|
1 milyon TL
|
Eğitim hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleri dahil, yetişkinlerin
eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç)
|
500 bin TL
|
Hastane yatırımı, huzurevi
|
Hastane: 500 Bin TL
Huzurevi: 100 kişi
|
Akıllı çok fonksiyonlu teknik tekstil
|
500 bin TL
|
Atık geri kazanım veya bertaraf tesisleri
|
500 bin TL
|
Seracılık
|
20 dekar
|
2)ÖNCELİKLİ YATIRIM ALANLARI KAPSAMINDA GAZİANTEP’TE DESTEKLENEN SEKTÖRLER
-
İleri teknoloji ürünlerinin üretilmesine yönelik yatırımlar
-
Savunma alanındaki yatırımlar
-
Eğitim yatırımları
-
Madencilik ve maden arama yatırımları
-
Test merkezleri, rüzgar tüneli vb. yatırımlar
-
Belirli otomotiv ve motor yatırımları
-
AR-GE projeleri neticesinde elde edilen ürünlerin üretilmesine yönelik yatırımlar
-
Enerji verimliliğine yönelik yatırımlar
-
Atık ısıdan geri kazanım yolu ile elektrik üretimi yatırımları
-
Sıvılaştırılmış doğal gaz ve yer altı doğal gaz depolama yatırımları
-
Yerli kömüre dayalı termik santraller
-
Demiryolu taşımacılığı
-
Karbon elyaf veya entegre kompozit malzeme üretimine yönelik yatırımlar
-
Denizyolu taşımacılığı
-
Kültür ve Turizm Korumu ve Gelişim Bölgelerinde veya termal turizm konusunda yapılacak turizm konaklama yatırımları
-
Uluslararası fuar alanı yatırımları
Bu alanlarda yapılacak yatırımlar bölge farkı gözetmeksizin 5. Bölgeye uygulanan teşviklerden yararlanacaklardır.
3)STRATEJİK YATIRIMLARI KAPSAMINDA GAZİANTEP’TE DESTEKLENECEK SEKTÖRLER
Yapılacak yatırımların stratejik yatırım olarak değerlendirilmesi için bazı değerlendirme kriterleri ortaya konmuştur. Bunları aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz;
-
Asgari sabit yatırım tutarının 50 milyon Türk Lirası’nın üzerinde olması
-
Yurt içi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması
-
Katma değerin asgari %40 olması
-
Son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının 50 milyon AB Doları’nın üzerinde olması
-
Asgari sabit yatırım tutarı 3 milyar Türk Lirası’nın üzerinde olan öncelikli yatırımlar stratejik yatırım olarak kabul edilir.
4)BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR KAPSAMINDA GAZİANTEP’TE DESTEKLENECEK SEKTÖRLER
Yatırım destek sistemi kapsamında desteklenecek büyük ölçekli yatırımlar ve asgari sabit yatırım tutarları aşağıda özetlenmiştir.
Yatırım Konuları
|
Asgari Sabit Yatırım Tutarları(Milyon TL)
|
Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı
|
100
|
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
|
200
|
Motorlu Kara Taşıtlarının İmalatı Yatırımları
Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları
|
200
|
Motorlu Kara Taşıtları Yan Sanayi Yatırımları
|
50
|
Liman Hizmetleri ve Yatırımları
|
200
|
Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı Yatırımları
|
50
|
Transit Boru Hattıyla Taşımacılık Hizmetleri Yatırımları
|
Elektronik Sanayi Yatırımları
|
Tıbbi Alet, Hassas ve Optik Aletler İmalatı Yatırımları
|
İlaç Üretimi Yatırımlar
|
Hava ve Uzay Taşıtları ve/veya Parçaları İmalatı Yatırımları
|
Makine (Elektrikli Makine ve Cihazlar Dahil) İmalatı Yatırımları
|
Metal Üretimine Yönelik Yatırımlar: Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerin cevher ve/veya konsantresinden nihai metal üretimine yönelik yatırımlar (bu tesislere entegre madencilik yatırımları dahil)
|
Alt Bölge Destekleri: Bölgesel Teşvik Uygulamalarının, yatırım havzalarının oluşturulması ve kümelenmenin desteklenmesi hedefleri çerçevesinde;
OSB’lerde yapılacak yatırımlar,
Sektörel işbirliğine dayalı yatırımlar
Vergi İndirimi ve Sigorta Primi İşveren Hissesi Destekleri Açısından Bir Alt Bölgede Uygulanan Desteklerden Yararlanırlar.
YENİ UYGULAMA:
5 Ekim 2016’da yayımlanan 2016/9139 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) ile de teşvik sistemimizin içine önemli ve yeni mekanizmalar eklenmiştir. Buna göre, bazı “orta ve yüksek teknolojili yatırımlar” -1, 2 veya 3. Bölgelerde yapılsalar bile - 4. Bölge desteklerinden yararlanabileceklerdir. Ayrıca “enerji verimliliği” sağlayan yatırımlar “öncelikli yatırım” olarak desteklenecektir.
Desteklenecek orta ve yüksek teknolojili yatırımlar neler?
BKK’nın bu konu hakkında OECD’nin “teknoloji yoğunluk” tanımını esas aldığı görülmektedir. Buna göre, BKK ile 4. Bölge desteklerinden yararlanacak yatırım konuları şu şekildedir;
-
Kimyasal gübre ve azotlu bileşiklerin üretimi
-
Tutkal ve jelatin imali,
-
Pompa ve kompresör imalatı,
-
Kaldırma ve taşıma teçhizatı imali,
-
Mil yatağı, dişli, dişli takımı ve tahrik tertibatı imalatı,
-
Tarım ve orman makinaları imalatı,
-
Gıda, içecek, ve tütün işleyen makinelerin imalatı,
-
Tekstil, giyim eşyası v eve deri işlemede kullanılan makinelerin imalatı,
-
Silah ve mühimmat imalatı,
-
Ev aletleri imalatı,
-
Elektrik motoru, jeneratör ve transformatörlerin imalatı,
-
Motorlu kara taşıtları imalatı,
-
Motosiklet imalatı,
-
Demiryolu ve tramvay lokomotif ve vagonları imalatı gibi yatırımlar 4. Bölge desteklerinden yararlanabilecekler.
2016 YILI CAZİBE MERKEZLERİ TEŞVİK PROGRAMI
2012 yılında çıkarılan teşvik paketi ülke genelini kapsarken, 2016 yılında “Cazibe Merkezleri” olarak sunulan paket 23 ili kapsamaktadır. Doğu ve Güneydoğu illeri ile iki Karadeniz şehrini de içine alan bu çalışmayla belirtilen bölgelere yatırım yapanlara devlet önemli destekler vermeyi amaçlamaktadır. Cazibe Merkezleri Teşvik Programı henüz Resmi Gazete’de yayımlanmamış olup, detayları önümüzdeki günlerde netleşecektir.
Yeni Yatırım Cazibe merkezleri ve Çevre illeri;
1) Elazığ merkezli; Malatya, Tunceli, Bingöl illeri,
2) Erzurum merkezli: Erzincan, Gümüşhane, Bayburt illeri
3) Van merkezli; Hakkari, Muş, Bitlis illeri
4) Kars merkezli; Ardahan Kars Ağrı Iğdır illeri
5) Diyarbakır merkezli; Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt, Şırnak illeri
Dostları ilə paylaş: |
