1. Interyer va jihozlash fanining maqsad va vazifalari nimalardan iborat ?

Gigienik talablar.
Yorug‗lik komforti. 
a) yorug‗lik tushadigan tomonlar bo‗yicha sinf xonalarining maqbul (optimal) 
orientatsiyasini ta‘minlaydigan – sharqqa va shimolga, bir smenali mashg‗ulotlarda 
g‗arbga qaratilgan insolyatsiya;
b) quyoshdan himoyalanish;
v) shamollatish va sun‘iy ventilyatsiya.
Fiziologik talablari oliy asab faoliyati va psixologiya 
a) Sinfi ntereri boshqa barcha xonalardan farqli ravishda o‗zining ―chexrasi‖ga ega 
bo‗lmog‗i lozim. b) e‘tiborning jamlashtirilishi. Halaqit beruvchi hamma tashqi salbiy 
ta‘sir ko‗rsatuvchi omillarni bartaraf etish (shovqin, sinf xonalarning, kerak bo‗lmagan 
jadvallari)
40. Chang-shamol faolligiga ega rayonlarda quriladigan maktablarning tarxiy 
yechimlariga tarif bering. 
Tayanch so‟zlar:
yopiq hovlili fazoviy kenglik, atriumlarning bo„lishi, quyoshdan 
himoyalangan katta fazoviy kenglik
a – o‗quv xonalarining guruhi uchun yopiq hovlili fazoviy kenglik; b – har bir sinf 
xonasi uchun mo‗ljallangan yopiq hovlili fazoviy kenglik. 
Mohiyati bo‗yicha bu ikki variant ham bir xilrejaviy strukturaga ega bo‗lib, ular 
orasidagi farq shundaki,birinchi variantda faqat uchta ichki hovliga ega bo‗lgan fazoviy 
kenglik ko‗zda tutilgan,ulardan har biri sinflar guruhi uchun mo‗ljallangan, ikkinchi 
variantda esa sinflar bo‗yicha taqsimlangan bir-nechta mayda hovlilarning bo‗lishi 
ko‗zda tutilgandir.birinchi variantga tegishli bo‗lgan maktablarda katta komfort yaratish 
uchun o‗quv bloklari ichida ochiq hovlili fazoviy kengliklarning atriumlarning bo‗lishi 
loyiha orqali ko‗zda tutilgan. Bunday atriumlarda o‗quvchilarning yilning sovuq 
fasllarida dam olishlari inobatga olingan. Shimolda zal tipidagi atriumli rekreatsiyalar 
qo‗llaniladi. Bunday yirik rekreatsiya-zal ko‗cha chiqish mumkin bo‗lmagan izg‗irin 
sovuqda turlicha dam olishni ta‘minlash imkoniyatini beradi.Ancha yumshoq iqlimga ega 
bo‗lgan mamlakat Finlandiyada umumiy rekreatsiya ochiq havoga, hovliga o‗tish deb 
hisoblanadi. Janubda esa umumiy rekreatsiya quyoshdan himoyalangan katta fazoviy 
kenglik bo‗lishi mumkin. Bunday rekreatsiya turli fazoviy yechimlarga ega bo‗ladi. 
41.
Maktab binolari arxitekturasini rivojlantirishda asosan nimalarga e‘tibor 
beriladi? 
Tayanch so‟zlar: tabiiy atrof-muhit, ijobiy emotsional zaryad, arxitekturaviy 
komfort, qulaylik, shinamlik, go„zallik 
Maktab binolari arxitekturasini rivojlantirishning yo‗nalishlaridan biri ularni 
tabiiy atrof-muhit bilan ajralmas yagonaligini hamda tabiat va binoning o‗zaro bir-
birining ichiga kirishini ta‘minlashdan iboratdir. O‗zaro kirishish nafaqat hajm tashqi 
effektining tabiatga qaratilishiga tegishli, balki interyerning ichki tomondan tabiatga 

---

ochilganligi va tabiat elementlarining maktab binosining interyeriga kirib borishiga ham 
tegishlidir. Shakllari va mazmun-mohiyati bo‗yicha turli-tuman bo‗lgan arxitekturaviy 
muhit bolalarga ma‘lum bir ijobiy emotsional zaryad beradi va aksincha bir-biriga yaqin 
bo‗lgan hamda bir jinsli muhit maktabga, o‗qishga bo‗lgan qiziqishni kuchaytirmaydi. 
Arxitekturaviy komfort, qulaylik, shinamlik, go‗zallik, kun davomida arxitekturaviy 
muhitning ko‗p qirrali almashinuvi o‗quvchilar ongli faoliyatining psixologik 
stimullashuvi deb hisoblanadi. 
42. Sig‗imi 800 o‗ringacha bo‗lgan kinoteatrlarda qanday jihozlangan bo‘lishi kerak? 
Tayanch so‟zlar: oddiy va keng ekranoli filmlar 
Me‘yorlarda belgilanishicha, sig‗imi 800 o‗ringacha bo‗lgan kinoteatrlarda ham 
oddiy, ham keng ekranoli filmlarni namoyish qilish uchun ular keng ekran bilan 
jihozlangan bo‗lishi kerak. 
43. Kinoteatrlarning qanday turlari mavjud? 
Tayanch so‟zlar: zal soni, o„rinlar soni, klub va kafe bilan birga, yozgi, ochiq va 
yopiq, kombinatsiyali 
Bir zalli – 150, 200, 300, 500, 800 o‗rinli;
- Ikki zalli – 200x300, 300x500, 500x800 o‗rinli;
- Uch va to‗rt zalli – 100x200x300 (500), 100x200x200x300 (500) o‗rinli;
- Bolalar uchun – 300 va 500 o‗rinli;
- Klub xonalari bilan birga 150 va 200 o‗rinli (qishloq joylari uchun);
- Kafe (50 o‗rinli) va klub xonalari bilan birlashgan 200x300 o‗rinli, 100 o‗rinli kafesi 
bilan 300x500 o‗rinli;
- Yozgi yopiq – 500 va 800 o‗rinli;
- Yozgi ochiq (kinomaydoncha) – 500, 800, 1200 o‗rinli;
- Kombinatsiyali: 300 o‗rinli 500 o‗rinli kinomaydonchasi bilan;
44. Teatr binosi xonalari qanday komplekslarga taqsimlanadi? 
Tayanch so‟zlar: tomoshabin, namoyish, sahna, ishlab chiqarish va yordamchi 
xonalar 
Tomoshabin kompleksi. Namoyish kompleksi.
Sahna kompleksi; Ishlab chiqarish xonalari va rezerv omborlar. Tomoshabin 
kompleksiga quyidagilar kiradi: kassa vestibyuli, kirish vestibyuli, taqsimlovchi 
vestibyul, garderob, kiyimlarni almashtirish xonasi, foye, kuluarlar, tamaddixona, muzey, 
chekish xonalari, xojatxonalar, kassalar va navbatchi ma‘mur xonalari, bosh ma‘mur 
xonasi, garderob xizmatchilari va farroshlarning dam olish xonasi va h.k.
Namoyish kompleksi tarkibiga quyidagilar kiradi: tomosha zali, avassena, yon kuluarlar, 
tryum (sahna osti), o‗rama deklaratsiyalar seyfi, sahnaning ustki qismi, rioproeksiya 
xonasi, sahnani yoritish xonasi, sahna va zal yorug‗ligini boshqarish apparatxona, o‗rta 
va yon lojalar, ovoz apparatxonalari, suxondon va tarjimon bo‗lmalari. Namoyish 
kompleksining o‗zagini sahna tashkil etadi. Kolosnikli va boshqa tipdagi (panoramali, 
uch tomoni ochiq, sahna-arena va boshqalar) sahnalar mavjud.
 
45. Tomoshabin kompleksiga tarif bering. 
Tayanch so‟zlar: vestibyullar, garderob, foye, kuluarlar va boshqalar 

---

Tomoshabin kompleksiga quyidagilar kiradi: kassa vestibyuli, kirish vestibyuli, 
taqsimlovchi vestibyul, garderob, kiyimlarni almashtirish xonasi, foye, kuluarlar, 
tamaddixona, muzey, chekish xonalari, xojatxonalar, kassalar va navbatchi ma‘mur 
xonalari, bosh ma‘mur xonasi, garderob xizmatchilari va farroshlarning dam olish xonasi 
va h.k. 
 
46. Namoyish kompleksi tarif bering. 
Tayanch so‟zlar:
tomosha zali, avassena, yon kuluarlar, tryum (sahna osti) va 
boshqalar
Namoyish kompleksi tarkibiga quyidagilar kiradi: tomosha zali, avassena, yon 
kuluarlar, tryum (sahna osti), o‗rama deklaratsiyalar seyfi, sahnaning ustki qismi, 
rioproeksiya xonasi, sahnani yoritish xonasi, sahna va zal yorug‗ligini boshqarish 
apparatxona, o‗rta va yon lojalar, ovoz apparatxonalari, suxondon va tarjimon bo‗lmalari. 
Namoyish kompleksining o‗zagini sahna tashkil etadi. Kolosnikli va boshqa tipdagi 
(panoramali, uch tomoni ochiq, sahna-arena va boshqalar) sahnalar mavjud. 
47.