1. pulun mahiyyəti və funksiyalari pul



Yüklə 103,09 Kb.
səhifə3/7
tarix10.12.2023
ölçüsü103,09 Kb.
#139521
1   2   3   4   5   6   7
1-10(maliyyə)

İnflyasiya - ölkə həyatının bütün sahələrilə sıx surətdə bağlıdır. Siyasi proseslər, iqtisadi dəyişikliklər, beynəlxalq münasibətlər və. s inflyasiya səviyyəsinə operativ formada təsir göstərmək qabiliyyətinə malikdir. İnflyasiya yeni dövr tarixinin məhsulu deyil. Tarix boyu cəmiyyətin qabaqcıl problemi kimi mövcud olmuşdur. Bu proses metal pulun kağız pulla əvəz olunmasından sonra ortaya çıxıb. Kağız pulların çapından sonra pul əmtəə kütləsinə nəzərən, dəyərdən düşməyə başlayırdı. Gələcəkdə inflyasiya adlandırılan bu proses - pulun alıcılıq qabiliyyətinin azalması müasir dövrün ən böyük problemlərindən biri kimi ortaya çıxmağa başladı.
İnflyasiya pul kütləsinin dövriyyə kanallarının əmtəə dövriyyəsi ehtiyaclarından artıq olmasıdır ki, bu da pul vahidinin ucuzlaşmasına və müvafiq olaraq əmtəə qiymətlərinin artmasına səbəb olur. Qiymət artımı inflyasiyanın mahiyyətini tam açmır. Qiymət, dəyərin pul ifadəsidir və ya bir şey almaq üçün lazım olan pul məbləğidir. Bütün malların qiymətləri dəyərlə müəyyən edilir və onunla əlaqələndirilir. Bu, hər hansı bir əmtəənin və pulun qiymətlərinin ortaqlığıdır. Bir məhsulun qiyməti haqqında danışarkən onun dəyəri nəzərdə tutulur, ancaq bu pula aid deyil. Pulun dəyəri pul vahidi ilə alına bilən mal və xidmətlərin miqdarıdır. Qiymət səviyyəsindəki artım pulun dəyərindəki bir azalma deməkdir, çünki hər manat üçün daha az mal və xidmət ala bilərsiniz.
İnflyasiya anlayışına, inflyasiya prosesinə müxtəlif istiqamətlərdə yanaşmaq olar:

  • Ayrı-ayrı iqtisadi modellərin xüsusiyyətləri, obyektiv və subyektiv amillər, əmtəə pul sisteminin deformasiya olunması, istehsalla istehlak arasında ziddiyyətlər, sosial qrupların, cəmiyyətin, dövlətin bu prosesə yanaşması.

  • İnflyasiya və milli gəlirin yenidən bölüşdürülməsi.

  • İnflyasiya makroiqtisadi, ümumi iqtisadi problem, proses kimi.

Əvvəlki dövrlərdə inflyasiya adətən fövqəladə vəziyyətlərdə meydana gəlirdi. Məsələn müharibə dövründə dövlət özünün hərbi xərclərini ödəmək üçün tədavülə külli miqdarda kağız pul buraxırdı. Son 30-40 il ərzində isə bir çox ölkələrdə inflyasiya daimi xarakter daşıyır və təkrar istehsal prosesinin bir amilinə çevrilmişdir.


Yüklə 103,09 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin