1. Verilmiş sözlərdən birində k-y əvəzlənməsi baş verir
Frazeoloji birləşmələrdən biri omonim olmaqla yanaşı, həm də əks mənalıdır
Yüklə 0,75 Mb.
|
57. Frazeoloji birləşmələrdən biri omonim olmaqla yanaşı, həm də əks mənalıdır: A) üz vermək B) söz vermək C) ürəyi yanmaq D) başa vurmaq E) can vermək 58. Frazeoloji birləşmələrin bir sözlə ifadə edilən sinonimlərindən biri düzdür: A) gözünün suyunu axıtmaq-darıxmaq B) qəm dəryasına batmaq-yatmaq C) ürəyi düşmək-kədərlənmək D) gözü yolda qalmaq-incimək E) gözünün acısını almaq-mürgüləmək 59. Biri məntiqi cəhətdən fərqlənir: A) boynundan atmaq B) boynuna gotürməmək C) yiyə durmamaq D) yaxasını kənara çəkmək E) özünə sığmamaq 60. “Nadinc” sözü “ nalayiq” sözündən hansı cəhətinə görə fərqlənir? A) yazılışı ilə deyilişində fərqin olub-olmamasına görə B) qrammatik mənasına görə C) mənşəyinə görə E) sintaktik funksiyasına görə 61. Ön şəkilçili sözlərdən biri mənşəyinə görə digərlərindən fərqlənir: A) narazı B) bisavad C) baməzə D) anormal E) laməkan
A) ürək, mən, söz B) diş, üz, gəl C) Murad, Bibi, xala D) gilas, Əhməd, fikir E) gəlin, kəpənək, fırlanacaq 63. Hansı sırada sözün başlanğıc forması səhv verilib? A) xalamgildəyik B) xatiladılmamışdır C) soyuqlatdı D) maraqlandılar E) düşüncəli 64. Hansı söz ┌───┐/\ /\ /\ /\∩∩∩ sxeminə uyğundur: A) soyuqladılmamışdır B) gorüşdürüləsidir C) ədəbiyyatçılarımızdandır D) əkinçiliyimizdəndir E) sevinməmişəmsə 65. Bir cür yazılan şəkilçili sözlər hansı sıradadır? A) qızılı, sürməyi B) qardaş, yoldaş C) dülgər, hiyləgər D) əzgil, xalamgil E) biçənək, solaxay, döngə 66. Aşağıdakı sözlərdən birini işlənmə yerinə görə həm sadə, həm də düzəltmə söz hesab etmək olar: A) əsir B) düşmən C) quru D) yanacaq E) aldı
A) dəmirçi-sintaktik yolla B) bağban-morfoloji yolla C) böyürtkəndəki-morfoloji yolla E) ucaboy-sintaktik yolla 68. Aşağıdakı şəkilçilərdən hansı həm leksik, həm qrammatik şəkilçi ola bilməz? A) –lıq4 B) –acaq2 C) –ın4 D) –ı4 E) –ım4 69. –dır4 şəkilçisini sözlərdən hansında həm leksik, həm də qrammatik şəkilçi kimi başa düşmək olar? 1. yazdır 2. vaxtdır 3.kitabdır 4. güldür 5.qazdır A) 1,3,5 B) 2,3,4 C) 1,3,4 D) 2,4,5 E) 1,4,5
A) mehriban-lıq B) qızar-tı C) qaz-ıntı D) oxu-cu-da-kı E) diri-l-mək 71. Sözlərdən biri şəkilçilərin qoşulma ardıcıllığına görə digərlərindən fərqlənır: A) yazdırmışıq B) bağımızdakı C) oturanların D) kitabdakılar E) dünyamıza 72. Aşağıdakı sözlərdən hansının tərkibində qrammatik şəkilçi yoxdur? A) kitabdakılar B) namərddən C) yolçunun D) maraqlı E) nənəyə
A) 2,3,5 B) 1,3,5 C) 2,3,4 D) 1,3, 4 E) 2,4
A) güzgü B) ağlamaq C) güləş D) hörgü E) qarğı
A) heyvandarlıq B) könüllülər C) döyüşçülər D) qarşılamaq E) yazdırmaq 76. Eyniköklü sözlər cərgəsini müəyyənləşdirin: A) gülüş, güclü B) əlcək, əlvan C) bağla, bağban D) yazmaq, yazıda E) çəmənlik, çəmənlikdəki 77. Hansı sözün başlanğıc forması düz göstərilib? A) barışdırılmışdır B) gəlişinizdən C) çoxaltdırmışdır D) həyətlərdə E) gözəlliklər 78. Mürəkkəb söz hansıdır? A) kitabça B) dəftərxana C) sirdaş D) tarixşünas E) əlüstü
A) –iniz4 B) –lar2 C) –siz4 D) –çi4 E) –ma2
A) müəllimlik sənəti B) bəstəkarlıq məharəti C) dənizçi cəsarəti D) balıqçı sözü E) əkinçilik peşəsi 81. Hansı cərgədəki söz birləşməsinin asılı tərəfindəki sözün quruluşu ⌐¬ sxeminə uyğundur? A) məktəbli uşaq B) istəkli insan C) gözəllik işığı D) oxumaq arzusu 82. Leksik şəkilçilər cərgəsini göstərin: A) –dı4, -lıq4 B) –imiz4, -da2 C) –lar2, sınız4 D) –ı4, -miş4 E) –çı4, -lıq4 83. Başlanğıc formada verilən sözü göstərin: A) çiçəklər B) yazıların C) yazıçılıq D) əkindən E) istirahətini
A) namus B) məzəli C) laməkan D) qeyri-adi E) vəfasız
A) –sız4, -li4 B) –lar2, -ımız4 C) –li4, -ın4 D) –ca2, -li4 E) -casına2, -la2
A) ağac-lar-ın B) məktəb-li-lə-rin C) çə-mən-lik D) ölkələr-in E) silahdaş-lar-ı-mız 87. “Narazılığını bildirmək“ söz birləşməsinin asılı tərəfi hansı sxemə uyğundur? A) ⌐¬ B) ⌐¬ C) ⌐¬ D) ⌐¬ E) ⌐¬
A) –ca,-dan, -la B) -daş, -kar, -saz C)-lı, -cı, -ı D)-maq, -ımtıl, -ın E) -dıqca, -ın, -çı 89. “Gəldik” sözü tərkibinə görə hansı sxemə uyğundur? A) ┌─┐^ D) ─┐^ A) böl B) sər C) ver D) sev E) bil 91. Aşağıdakı şəkilçilərdən hansı omonim şəkilçidir? A) -daş B) -ça2 C) -ban D) ıq4 E) -gər 92. İxtisarlara əlavə edilən şəkilçilərdən hansı səhvdir? A) AMEA-dan B) MDB-ni C) ATS-in D) BMT-də E) BDU-ni
A) ─┐ D) ┌─┐^ A) güləş, gülüş, dəllək B) yarış, barış, çalış C) qaçan, qaçağan, yatardı D) əkinçi, vurma, bölmə E) yeriş, itirir, dedi 95. Hansı sözlər eyniköklüdür? 1. vurğu 2. vuruş 3. qovurma 4. vuran 5. vurma A) 1,2,3 B) 1,2,4,5 C) 1,3,4 D) 2,3,4,5 E) 1,2,5
A) barama, qurd B) qələm, insan C) quzu, daş D) telefon, it E) kitab, bel 97. Yalnız köklərdən ibarət sözlərin sayını müəyyənləşdirin: İdmançı, kəpənək, quşlar, dağlıq, saatsaz, yaşıl, gavalı, ürkək, sevinc. A) 4 B) 3 C) 2 D) 5 E) 6
A) qalın meşə-sıx meşə B) zərif qız-incə qız C) mehriban dost-səmimi dost D) nəm paltar-yaş paltar E) hündür ağac-yüksək ağac 99. Şəkilçilər haqqında verilənlərdən biri düzdür: A) Leksik şəkilçilər sözün ancaq formasını dəyişdirir. B) Qrammatik şəkilçilər sözün mənasını və formasını dəyişdirir. C) Dilimizdə yalnız iki və dörd cür yazılan şəkilçilər işlənir. D) Azərbaycan dilində şəkilçilər yalnız sözün sonunda işlənir. E) Şəkilçi sözün ayrılıqda məna bildirməyən hissəsidir. 100. Aşağıdakı sözlərin hansında şəkilçilərin sayı daha çoxdur? A) əkinçiliyin B) şəkilçilərdən C) duyulurdu D) döyüşkənlik E) asılmış 101. Omonim sözlər yaradan omonim şəkilçili sözləri seçin: 1 2 3 4 5 əkin, duyum, oynaq, gəlir, buruq A) 1,2,4 B) 1,2,3 C) 3,5 D) 3,4,5 E) 2,5
A) a,o B) ə,e,ö C) a,o,ö D) ə,e E) a,ə
A) yönlük hal B) yiyəlik hal C) I şəxsin təkinin mənsubiyyət şəkilçisindən əvvəl D) III şəxsin təkinin mənsubiyyət şəkilçisindən əvvəl E) indiki zaman şəkilçisindən əvvəl 104. Sonu saitlə bitən sözlərdən biri yönlük halda –ya deyil, -na şəklində işlənir: A) qapı B) torba C) kitabça D) atası E) satıcı
A) –daş, -daş,- dar,- keş,- saz B0 –dar,- daş,- keş,- xana,- kar C) –xana,- keş,- pərvər,- kar,- ban D) –dar,- daş,- keş,- kar,- saz E) –daş,- xana,- kar,- şünas,-pərəst. 106. Kökünə görə sözün müəyyən edilən cəhətlərindən biri düzgündür: A) quruluşca növü B) hansı nitq hissəsinə aid olması C) mənşəyi D) leksik mənası E) omonimlik bildirməsi 107. Başlanğıc forması düz verilmiş sözü göstərin: A) xalamgil B) döyüşdəkilər C) yarışdayıq D) dünənki D) igidcəsinə 108. Eyniköklü sözlərin tərifi hansı bənddə düzgün verilmişdir?
109. Eyniköklü sözlər sırasını göstərin:
110. Eyniköklü sözlər haqqında verilmiş fikirlərdən biri səhvdir:
111. Dünyada qafil olmaq ağıllılıqdan deyil, Qafiillikdir həyatda dəliliyə bir dəlil. Nümunədə neçə düzəltmə söz işlənmişdi?: A) 3 B) 2 C) 1 D) işlənməyib E) 4 112. Bitişik yazılan mürəkkəb sözü seçin: A) qab qacaq B) oğul uşaq C) gec tez D) kino teatr E) qeyri təbii 113. Yaxın mənalı sözlərin birləşməsindən ibarət mürəkkəb sözlərin uyğun tərəflərini seçin: Oğul-..., qohum-..., dost-..., adlı-... .
114. Sadə adların dırnaq içərisində yazılan cərgəsini seçin:
115. Tərkibində olan bütün sözlərin baş hərfi böyük yazılan mürəkkəb adı göstərin:
116.Verilmiş mürəkkəb ixtisarlardan biri hərflərin adı ilə deyil, ifadə etdiyi səslərə görə oxunur: A) BMT B) ATS C) MDB D) ABŞ E) ÇXR
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) işlənməyib
A) Şəhidlər xiyabanı B) Dağüstü park C) Qara dəniz D)Usta Məhəmmədəli E) Novruz bayramı 2. Yalnız “nə?” sualına cavab verən isimlər hansı sıradadır? A) adam, kitab B) Bakı, Naxçıvan C) sevimli, dadlı D) baş, qələm E) Qəhrəman, Cavanşir 3. Mənsubiyyət şəkilçisi qəbul edərkən ikinci hecasındakı şaitini itirməyən isim hansıdır? A) oğul B) şəkil C) alın D) çiyin E) alim
A) Cümlədəki bütün sözlər isimdir. B) “Bəla” adlıq haldadır. C) “Qalxanıdır” təsirlik haldadır. D) “Əcəl” düzəltmə isimdir. E) “Bəla” isimləşmiş sifətdir. 5. “Heç zaman görməzsən namərddən xeyir” cümləsində işarələnmiş söz ismin hansı halındadır? A) çıxışlıq B) yiyəlik C) yönlük D) təsirlik E) adlıq
A) şagirdəm B) kitabdır C) evdədir D) fikrimdir E) vərəqdən
A) adlıq, yiyəlik, təsirlik B) yiyəlik, yönlük, adlıq C) təsirlik, yerlik, çıxışlıq D) yönlük, adlıq, çıxışlıq E) təsirlik, yiyəlik, yönlük 8. Yalnız isimlərdən ibarət olan cərgəni göstərin: A) şirin, uzun, dadlı B) adam, meşə, dağ C) beş, səma, sən D) oxumaq, hərə, gedir E) kimsə, pişik, səhər 9. Düzəltmə isimlər cərgəsini göstərin : A) sevgi, dost B) həyət, adam C) bağban, güldan D) gül, palıd E) çiçək, dənizçi 10. Hansı cərgədə mürəkkəb ad verilib? A) kitabın vərəqi B) dərə-təpə C) dost-tanış D) Qız qalası E) ayaqqabı
A) Köynəyin köhnəlib. B) Köynəyin düyməsi qırılıb. C) Köynək sahibi burada idi. D) Sən təzə köynək almısan. E) Sənin köynəyindən xoşum gəldi. 12. Mürəkkəb ad hansıdır? A) dinşünas B) kəklikotu C) boşboğaz D) Şəhidlər xiyabanı E) stolüstü
A) həkiməm B) taleyim C) məktəblisən D) kitabdır E) işdən
A) adlıq, yiyəlik, çıxışlıq B) yönlük, yerlik, çıxışlıq C) yerlik, adlıq, çıxışlıq D) yönlük, adlıq, çıxışlıq E) yönlük, yiyəlik, yerlik 15. Mürəkkəb adı göstərin: A) Qara dəniz B) Vətəni sevmək C) Qırat D) Novruzəli E) Marsı öyrənmək
A) -imiz B) -də C) -lər D) -dən E) –li 17. Uyğunsuzluğu seçin: B) Vətənimi-təsirlik hal C) Vətənim-adlıq hal D) Vətənimdən-çıxışlıq hal E) Vətənimin-yiyəlik hal 18. Şəkilçilərdən hansı qoşulduğu sözə kiçiltmə məzmunu verir? A) -lar2 B) -daş C) -çı4 D) -cığaz4 E) -ban
A) Mən dedim ki, gülü çox gözəl idi. B) Dərdim bağçadan gül mən, çiçək mən. C) Gül, mənim xoşuma gəlir. D) Zanbaq gülü xoşuma gəlir. E) Bu, bacımın gülüdür. 20. «Çiçək» sözü hallanan zaman neçə halda {k} səsi {y} səsinə keçir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 4 21.“Tək” sözü hansı cümlədə qoşmadır?
22.MDC LXVI rəqəmi necə oxunmalıdır? A) 15166-cı B) 9566-cı C) 9616-cı D) 1666-cı E) 1466-cı
A) 1 B) 3 C) 5 D) 4 E) 2 24.Əvəzlik hansı cümlədədir? A)Heç bilmədim ki, qapı açıqdır. B)Bizi götür, çəkməni yama. C)Necə kef çəkməli əyyam idi. D)Ana öz-özünə deyinməyə başladı. E)Kitabı niyə götürmədin? 25. Hansı söz mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etdikdə digərlərindən fərqlənəcək? A) gül B) kitab C) ailə D) maşın E) mülk
A) Kitab rəfi mənimdir. B) Şagirdlər rəfə kitab yığdılar. C) Söz götürənin, yer oturanındır. D) Mən həyatda xöşbəxt yaşamaq istəyirəm. E) Balıqdan xoşum gəlir. 27. Mənsubiyyət şəkilçili hansı sözün əvvəlinə əvəzliyin artırılması vacibdir? A) sözümə B) sözümüzə C) elimə D) fikirlərimizdən E) sözünə 28. “Mən və böyük qardaşım cəld aşağı endik” cümləsindəki əsas nitq hissələrinin düzgün ardıcıllığı verilmiş cərgəni seçin: A) isim, sifət, isim, zərf, zərf, fel B) isim, sifət, isim, zərf, isim,fel C) əvəzlik, sifət, isim, zərf, zərf, fel D) əvəzlik, isim, isim,sifət, isim, fel E) əvəzlik, sifət,isim, sifət,isim, fel 29. Əsasən ismə aid olub onu izah edən əsas nitq hissələri hansılardır? A) fel, zərf B) zərf, sifət C) zərf, sifət, say D) sifət,fel E)sifət, say
A) isim B) qoşma C) sifət D) zərf E) fel
A) isim B) fel C) sifət D) say E) əvəzlik
A) fel B) zərf C) modal sözlər D) sifət E) əvəzlik
çörək, qapı, Xəyalə, sız, bütün, tarix, gözəl, indi, gəl, uğur A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 6
A) nəqliyyat vasitələri B) zahiri görkəm C) təbiət hadisələri D) mücərrəd varlıqlar E) çalğı alətləri 35. Mücərrəd varlıqların adlarını bildirən isimləri seçin: məqsəd, məna, elm, qaya, qartal, xasiyyət, çiçək, ümid A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 36. Məkan mənalı söz yaradan leksik şəkilçi ilə düzələn ismi göstərin: A) məktəbli B) otlaq C) vətəndaş D) meydança E) şəhər
A) qırıntı B) gəzinti C) qızartı D) hənirti E) isti
A) qapaq B) yataq C) qaçaq D) sancaq E) parlaq
A) gəl B) vur C) get D) çal E) qaç 40. Oğul, bu dünyada şan-şöhrət,ad-san Hünərlər göstərən qəhrəmanındır. Bəli, üzüağlıq, alnıaçıqlıq Zəhmətdən doymayan mərd insanındır. ( S, Rüstəm)
A) 4 B) 5 C) 6 D) 2 E)3 41.“Dağlar, bağlar qoynunda yerləşən bu şəhər gözəllər gözəlidir” cümləsində cəm şəkilçisi qəbul etmiş isimlərin hansı qeyri-müəyyən yiyəlik haldadır? A) dağlar, bağlar, gözəllər B) dağlar, bağlar C) gözəllər D) dağlar E) bağlar 42.Toplu ismin səhv işləndiyi ifadəni seçin: A) meydandakı kütlə B) Azərbaycan milləti C) respublikanın camaatı D) şəhərin əhalisi E) dünya xalqları 43. Həm mənsubiyyət, həm hal şəkilçisi qəbul etmiş ismin işləndiyi cümləni göstərin: A) Adamın başına iş gələr. B) Sürünün yaraşığı təkədir. C) Qəhrəmanına qiymət verməyən millətin qiyməti olmaz. D) Acın gözü çörəkdə, toxun gözü hənəkdə olar. E) Öz əlim, öz başım. 44. Şəxslə bağlı olan şəkilçilərin tam verildiyi cərgəni seçin: A) xəbərlik şəkilçisi B) hal şəkilçiləri C) mənsubiyyət və xəbərlik şəkilçiləri D) zaman şəkilçiləri E) mənsubiyyət şəkilçiləri 45. Sözlərdən hansına saitlə başlanan mənsubiyyət və ya hal şəkilçisi artırıldıqda söz kökündəki son sait düşür? A) çiyin B) beyin C) şəkil D) alın E) oğul
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 3 47. Verilmiş sözlərdən biri mənsubiyyətə görə fərqli dəyişir: A) ana B) dayı C) su D) bala E) işçi
A) adlıq B) yiyəlik C) yönlük D) yerlik E) çıxışlıq
Hardan düşdü dillərə? Qeyd olunan sözlərin hansı halda olduqlarını ardıcıllığı gözləməklə göstərin: A) adlıq, adlıq, təsirlik B) adlıq, təsirlik, təsirlik C) təsirlik, adlıq, adlıq D) yiyəlik, təsirlik, təsirlik E) təsirlik, adlıq, təsirlik 50.“Qonşunun toyuğu qonşunun gözünə qaz görünər” cümləsində adlıq halda olan neçə isim var? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 51. Mənsubiyyət şəkilçili sözlərin aid olduğu şəxs əvəzlikləri ismin hansı halında olur? A) adlıq B) yiyəlik C) yönlük D) yerlik E) çıxışlıq
A) Qılıncı atıb başladı divlə güləşməyə. B) Dilşad gül dəstəsini bizə təqdim etdi. C) Pişik qorxub pilləkəndən aşağı tullandı. D) Biz dayanacağa çatanda yağış başladı. E) Aytən tələsik eyvana çıxdı. 53. Səhv yazılmış isim hansı sıradadır?
Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|
^ B) ─┐