A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı

Kızdok, Fikret V:534b. Kızdsavaş, Orhan VII:350b.

Kızıltoprak mad. V-.14a, IV:332c, VII:497c.

İlgili madde: Zühdî Paşa Camii VII:567c

Kızıltoprak Csurüîlyak. Zühdî Paşa Camii

Kızıltoprak Fatma Şadiye Toptani Öğretmen Evi VL191c.

Kızıltoprak Vapuru Şehir Hatları İşletmesi yolcu vapuru. 1988'de İstinye Tersanesi'nde motorlu yolcu vapuru olarak inşa edildi. 307 grostonluktur. 750 yolcu almaktadır. Uzunluğu 47,3 m, genişliği 8,97 m'dir. Pendik-Sulzer yapımı, her biri 635 beygirgücünde 2 dizel motoru vardır. Çift uskurludur. Saatte 14 mil hız yapmaktadır.

V:99a.

Kız Kulesi Araba Vapuru Şehir Hatları İşletmesi araba vapuru. 1952'de, Fransa, Nantes'da S. A.^des Anciens Chan-tier Dubigeon tezgâhlarında motorlu araba vapuru olarak inşa edildi. Kasımpaşa adında bir eşi vardır. Dört köşesinde, ikisi bir başında, ikisi öteki başında, dört kaptan köşkü olduğu için halk bu vapurlara "kuleli" vapurlar adını vermişti. 1.013 grostonluktur. Uzunluğu 60 m, genişliği 14 m, suke-simi 3 m'dir. Her biri 1.050 beygirgücünde 2 adet Sulzer dizel motoru vardır. İkisi başta, öteki ikisi kıçta, dört uskurludur. Saatte 12 mil hız yapmaktadır. Sonraları Çanakkale'de çalıştırılmaya başlandı.

I:286a. Kızlarağası Hamamı mad. V:15c, I:7b,

Kızlarağası Hanı mad. V:l6c, IV:426b.

Kıztaşı mad. V:17a, IL252c, III:52c, 26lb.

Kıztaşı (Semt) I:34a.

Kıztaşı Hamamı Fatih İlçesi'nde, Kızta-şı'nda küçük bir mahalle hamamı ol-

duğu bilinen bu yapının bâniyesi II. Bayezid'in oğlu Şehzade Mehmed'in validesi olan Ferruhşad Sultan'dır (ö. 1529'dan sonra). Hamam, çevresindeki pek çok yapı ile birlikte 1908'deki Çırçır yangınında tamamen yanmıştır. Yapının mimari özellikleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.

Kianae II:283b.

Kiarahori IV:455a, VII:495a.

Kibar, Melih V:534c.

Kibar-ı Müderrisin İstanbul'da kalabalık bir sınıf oluşturan ilmiye mensupları içinde, Musıla-i Süleymaniye ile bundan daha üst düzeydeki medreselerde ders okutan kıdemli müderrislere "büyük müderrisler" anlamında verilen ad. Bunlar, resmi ve dini törenlerde ulemanın en alt sırasında yer almaktaydılar.

Kibariye V:537a. Kidaros III:501c, IV:237a. Kidaros Deresi II:260b.

Kidones, Demetrios ve Prohoros 14.

yy'da önemli etkileri olmuş Bizanslı kardeşler. Demetrios Kidones (1324, Selanik-1398, Girit), devlet ve bilim adamı olarak ün yaptı. 1347-1354 arasında tahtı elinde tutan VI. İoannes Kantakuzenos'un emrine girdi. V. İoannes (hd 1341-139D ve II. Manuel'in (hd 1391-1425) nasihatçısı olarak görev yaptı. Dönemin önemli dinsel akımı Palamizme karşı tutum takındı. Aquinas'lı Thomas'ın görüşlerinin savunucu oldu. 1357'de Katolikliği kabul etti ve Dominiken mezhebinin Konstantinopolis'te yayılmasını sağladı. Kardeşi Prohoros Kidones (13337 1334, Selanik-1369, Konstantinopolis) keşiş olarak Athos (Aynaroz) Dağı'nda yaşadı. 13ö7'de Palamizme karşı olduğu için manastırdan atıldı, 1368'de aforoz edildikten bir süre sonra öldü.

Kievski Ugolok Beyoğlu'nda, İstiklal Caddesi ile Yeniçarşı Caddesi'nin kesiştiği yerdeki Galatasaray Pasajı'nda kısa bir dönem için faaliyet gösteren, içinde Rus ve Ukrayna ile Fransız mutfağının sunulduğu lokanta.

Kifîdis, Andrea V:18a. Kifîdis, Atanas V:18b. Kifldis, Hristo V:18b. Kifldis Ortopedi mad. V:18a. Kifldis, Tanaş V:18a Kiğılı IV:271c. Kilidiyon VII:493a.

Kilim ve Düz Dokuma Yaygılar Müzesi bak. Halı Müzesi

Kiliseler mad. V:18b. ilgili maddeler: Ermeni Kiliseleri III:183b Protestan Kiliseleri VI:287a Rum Ortodoks Kiliseleri VI:349b

Kiliselerin Birleşmesi mad. V:21c,

I:379c, III:393b, V:59b, 451c, 453a, VI:207c. ilgili madde: Konsiller V:55c

Kilit Hanı mad. V:23a, 50b.

Kilit Sokağı I:4c.

Kilyos mad. V.-23b, II:272b, 493a, VI:468a.

Kilyos ü! Vapuru Şehir Hatları İşletmesi yolcu vapuru. 1988'de Haliç Tersanesi'nde motorlu yolcu vapuru olarak inşa edildi. 304 grostonluktur. 750 yolcu almaktadır. Uzunluğu 47,3 m, genişliği 8,9 m'dir. Pendik-Sulzer yapımı, her biri 636 beygirgücünde 2 adet dizel motoru vardır. Çift uskurludur. Saatte 14 mil hız yapmaktadır.

V:99a.

Kilyos Turistik Tesisleri 1950'li yıllarda Kilyos'ta plaj, otel-motel, gazino, lokanta, çay bahçesi vb olarak Turizm Bankası tarafından inşa edilen, daha çok yaz tatiline dönük dinlenme ve eğlence işletmesidir.

Kimon Palamidis Evyanidis Yalısı Sarıyer İlçesi'nde, Tarabya-Yeniköy Cad-desi'ndedir. Art nouveau karakterde, kare planlı yalının deniz cephesini, çift konsollu, ferforje balkonlar süsler. 1950'lere dek arka tarafında sarnıç ve yeldeğirmeni bulunuyordu.

Kinegion mad. V:24a, II:258c, VII:496b.

Kinigos VII:496a.

Kinnamos, İoannes mad. V:24b, 198a.

Kionia II:l6lc.

Kip, Feridun I:386a.

Kiparodes VII:499a.

Kiper, Müfit (1912, Manastır - 1974, İstanbul) Tiyatro ve sinema oyuncusu. Saint Benoit Fransız Lisesi'ni bitirdi. 1931'de Şehir Tiyatroları'nda Mucize adlı oyunla sahneye çıktı. Yüzü aşkın oyunda rol aldı. Romain Rolland'ın Büyük lhtilala.dk yapıtını çevirdi. Rol aldığı oyunlardan bazıları Gülünç Kibarlar, Anna Karenina, Şamdancı, Vaprak Dökümü, İhtiras Tramvayı, On İki Öfkeli Adam'dır. 1934'te Bataklı Damın Kızı Aysel filmiyle başladığı sinema oyunculuğunu 1960'la-rın sonuna kadar sürdürdü.

Kira Arabası Kira arabacısı denen esnaf tarafından çalıştırılan tek veya iki at koşulu, kapalı arabalardı. Bugünkü anlamda taksilerin işlevinde olan kira arabaları İstanbul'da en yaygın ulaşım aracıydı. 19- yy'in ikinci yarısından sonra bunların yerini faytonlar almıştır.

Kira Marta Kadınlar Manastırı mad. V:24c, 291c, VL489c.

ilgili madde:

Manastır Mescidi V:287b Kirâmî Efendi (Hacı) (1840, İstanbul -1909, İstanbul) Hanende ve musiki hocası. Hacı Faik Bey ile Bolahenk Nu-

ri Bey'den meşk etti. Belleğindeki eserlerin çokluğuyla tanındı. Kendine özgü bir üslubu olan çok usta bir hanende ve dairezendi. V. Mehmed'in veliahtlığında müezzinbaşısıydı. Tekkelerde duraklar ve ilahiler okurdu. Birçok ünlü besteci ve icracıya hocalık etmiştir.

III:255a, V:45b, 69a, VI:199a, 433a, VII:159c, 563a.

Kiraz Hanı III:lölb.

Kirazlı III:384c.

Kirazlı Bent mad. V:25a, I:381c, II:150a, V:3a, VII:360a.

Kirazlıdere Barajları IV:236a.

Kirazhtepe Üsküdar İlçesi'nde, Beyler-beyi'nin kuzeybatı sırtlarında bir tepenin adıyken, yakın yıllarda yoğun bir yapılaşma sonucu semt haline gelmiştir. Doğusunda kendisi gibi yeni yerleşim bölgesi olan Güzeltepe, batısında ise Küplüce mahalleleri bulunmaktadır. Kirazlıtepe Mahallesi'nin nüfusu (1990) 6.310'dur.

II:202c.

Kirecburnu mad. V:25c, VII:499a. ilgili madde: Boğaziçi II:266a

Kirecburnu Camii Sarıyer İlçesi'nde, Ki-reçburnu'nda, Kireçburnu-Tarabya caddesi yakınında Ağaçaltı Sokağı'nda bulunmaktadır. "Ağaçaltı Camii" diye de anılan yapı Mehmed Bey tarafından 1320/1902'de yaptırılmıştır. Beykoz'da da çeşmeleri bulunan Gümrük Emini Ishak Ağa'nın Kireçburnu'na yaptırmış olduğu 1163/1749 tarihli çeşme caminin ön kısmında bulunmaktadır. Ahşap bir yapıdır. Tavanı aynalı tonoz şeklinde, minberi ahşaptır. Minaresi yoktur. V:26b.

Kireççi, Ahmet (Mersinli Ahmet) IV:485b.

Kiremitçi Ahmed Çelebi Mescidi Beyoğlu İlçesi'nde, Hasköy'dedir. "Kırmızı Minare Mescidi" diye de bilinmektedir. 860/1455-56'da Kiremitçi Ahmed Çelebi'nin inşa ettirmiş olduğu mescit 1317/1899-1900'da yeni baştan yapılmıştır. Üzeri tonoz örtülü, minare gövdesi çokgen kesitli ve tuğla örgülüdür.

Kiremitçi, Hilmi (1934, İstanbul) Futbolcu. Önce İstanbulspor'da, sonra Vefa'da oynadı. 1960'ta Fenerbahçe'ye geçti. Tekrar Vefa'ya döndükten sonra Sivas'a gitti. 1968'de futbolu bırakana kadar Sıvasspor'da hem antrenör, hem de oyuncu olarak görev yaptı. 13 kez milli formayı giydi.

VII:376a.

Kiriake (Ayia) Kilisesi Edirnekapı ile Topkapı arasında, kara surlarına yakın bir yerde, Ayia Kiriake'ye adanmış Bizans kilisesi. Adı 1422'de, II. Mu-

rad'ın Konstantinopolis'i kuşatmasını nakleden tarihçi İoannes Kananos'un eserinde geçer. Ayia Kiriake'ye atfedilen ikinci Rum Ortodoks kilisesi ise Kumkapı yakınlarında halen varlığını sürdürmektedir. Bu kilise orijinali 1480'lerde çizilmiş olan Vavassore'nin panoramasında yanlış olarak St. Kate-rina adıyla zikredilmiştir. Mevcut kilise birçok restorasyon geçirmiştir.

Kiriks Apartmanı I:511b.

Kirişciyan, Boğos IIL182c.

Kiriz (Gürüz) Nikola V:la, 2c, 501a.

Kirkor (Kemani) VL199a, VII:563a.

Kirkor Ağa (Pişmişoğlu) ilgili madde: İlyasko Yalısı IV:l6la

Kirkor Kalfa IV: 185a.

Kirkoryan, Ohannes VII:531b.

Kirkoryan, Reteos VI:45a.

Kirmastı Medresesi Eminönü İlçesi'nde, Vefa'da, Kâtip Çelebi Caddesi'ndeki Mimar Ağa Camii'nin arkasında bulunuyordu. II. Bayezid döneminde İstanbul ve Bursa kadılığı görevi yapan Sinaneddin Yusuf bin Hüseyin Kirmastı tarafından 900/1494-95'te yaptırılmış olan bu medrese Mimar Sinan tarafından etraflı bir şekilde yenilenmişti. 1918'deki Vefa yangınından sonra bakımsız kalmış, daha sonra da yıkılmıştır.

Kirmasti Mahallesi Fatih İlçesi'nde yer alır. Hoca Üveyz, Şeyh Resmi, Sinan Ağa, Hüsam Bey, Sofular ve Hasan Halife mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 3.474'tür.

Kiros (Eparhos) mad. V:26c, I:398b, VII: 247a.

Kiryaki (Ayia) Ayazması VI:2l6a.

Kiryaki (Ayia) Kilisesi mad. V:27b.

Kiryakidi, Konstantin I:58b.

Kiryako (Dr.) IV:2c.

Kiryakos (Ayios) Kilisesi mad. V:28a.

Kiryazis, Hristaki VL134a.

Kitap Fuarları mad. V:28a.

Kitap Müzayedeleri mad. V:28c.

Kitapçılar mad. V:29a. ilgili maddeler: Arakel Kitaphanesi I:292b İnkılap Kitabevi IV:175b İstanbul Maarif Kitaphanesi IV:232b Kitap Fuarları V:28a Kitap Müzayedeleri V:28c Kitaphane-i Ebüzziya V:30a Remzi Kitabevi VI:314c

Kitapçılar Çarşısı V:30a.

Kitaphane-i Ebüzziya mad. V:30a, III: 124a, VII:448b.

Kitaphane-i Sudi VQ:449a.

Kitt, Eartha IV:490a.

260

Kiyorkof, Ohannes

Kiyorkof, Ohannes VI:239b. Klassis Oteli II:455a, VI:180b. Kleides kai kleithra Pontou V:25c, VII:499a.

Klüb X III:380a.

Koca Dede Mahallesi Fatih İlçesi'nde yer alır. Beyceğiz, Kâtip Muslihittin, Tevkii Cafer, Hatip Muslihittin, Şeyh Resmi, Hoca Üveyz ve Muhtesip İskender mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 6.708'dir.

Koca Mustafa Paşa Âsitânesi bak. Sünbül Efendi Tekkesi

Koca Mustafa Paşa Külliyesi mad. V.-30c, II:256b, 398c, V:19c, 31c, 36b, 288c, 396c, VI:481b, VILlOSc. ilgili madde: Sünbül Efendi Tekkesi VII:105c

Koca Mustafa Paşa Mahallesi Fatih İlçesi'nde yer alır. Ali Fakih, Arabacı Beyazıt, Sancaktar Hayrettin ve Hacı Hüseyin Ağa mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 6.721'dir.

Koca Mustafa Paşa Suyolu III:525c.

Koca Ragıb Paşa Çeşmesi Koska'da, Koca Ragıb Paşa Külliyesi'nin avlu-sundadır. 1176/1762'de mermerden yaptırılmıştır. Yuvarlak kemeri renkli taşlarla süslenmiştir. Düz bir aynata-şı vardır. Teknesi sağlam durumdadır ve suyu akmaktadır.

Koca Ragıb Paşa Külliyesi mad. V:34c, 75c, 167a, 187a, VI:481b.

Koca Sinan Paşa Külliyesi bak. Sinan Paşa Külliyesi

Koca Sinan Türbesi IIL252b.

Koca Yusuf Paşa Sebili mad. V:35c, VI:340b.

Kocabaş, Hüseyin VI:390a.

Kocadere Araba Vapuru Şehir Hatları İşletmesi araba vapuru. 1982'de Haliç Tersanesi'nde motorlu araba vapuru olarak inşa edildi. 1.077 grostonluktur. 62 otomobil almaktadır. Uzunluğu 67,2 m, genişliği 20 m, sukesimi 3,7 m'dir. Almanya yapımı, her biri 700 beygir-gücünde 2 adet dizel motoru vardır. Çift uskurludur. Saatte 14 mil hız yapmaktadır.

Kocaeli Yarımadası III:76b. Kocaer, Remzi (ö. 1977) III: 128a. Kocaman, Aykut III:287a. Kocanıaz, Hasan II:388c. Kocamaz, Ufuk IV:358c Kocamemi, Hasan Sami IIL286b. Kocamemi, Samiye VI: 5 38a.

Kocamemi, Zeki (1900, İstanbul - 1959, İstanbul) Ressam. 1922'de Sanayi-i Nefise Mektebi'ni bitirdi. Münih'e giderek 5 yıl Heinmann ve Hans Hofmann atölyelerinde çalıştı. Kübist ve yapısalcı anlayışı benimsedi ve yeni bir anlayışın temsilcisi olarak yurda döndü. 1936'dan ölümüne kadar Güzel Sanat-

lar Akademisi'nde hocalık yaptı. Peyzajlarında Cezanne'ın yığmacı tuş tekniğini bir ölçüde Leopold Levy'nin akılcı ve serbest çizgisiyle örtüştüren yeni bir farklılaşma gözlenir. II:540b.

Kocamustafapaşa mad. V:36b, I:34c, VII:497a.

İlgili maddeler: Abbas Ağa Çeşmesi L8a Abdi Çelebi Camii L 12a Ağaçaym Mescidi ve Tekkesi I:95b

Ağaçkakan Mescidi ve Sıbyan Mektebi I:9öc

Ağaçkakan Tekkesi I:97a Ali Fakih Camii L193a Altımermer L2l6b

Arakiyeci Ahmed Çelebi Mescidi I:292c

Duhanîzade Mescidi III:104c Kevork (Surp) Kilisesi IV:552b Koca Mustafa Paşa Külliyesi V:30c Küçük Efendi Külliyesi V:150a Panayia Kilisesi VL213b

Ramazan Efendi Camii ve Tekkesi VI:301a

Sahakyan-Nunyan Ermeni Lisesi VL408c

Sünbül Efendi Tekkesi VILlOSc Kocamustafapaşa Âsitânesi IIL534a. Kocareşit, Salih Nurettin III:318a.

Kocasinan Merkez Mahallesi Bahçeli-evler İlçesi'nde semt ve mahalle. Mahalle Yenibosna Merkez, Zafer, Hürriyet, Şirin Evler, Siyavuş Paşa, Soğan-; lı, Cumhuriyet mahalleleri ve Bağcılar İlçesi'yle çevrilidir. Bahçelievler merkezi, Kocasinan'ın doğusunda kalır. Çavuşbaşı Deresi, Kocasinan'ın doğusundan, kuzey-güney doğrultusunda akar. Kentin, 1970'ler ve sonrasında oluşmuş yeni yerleşim yörelerinden birisindedir. Mahallenin nüfusu (1990) 38.425'tir.

I:548b, III:382c, 384c.

Kocatarla Tepesi IL230a.

Kocataş Mahallesi Sarıyer İlçesi'nde yer alır. Maden, Sarıyer Merkez ve Büyük-dere mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 2.822'dir.

Kocataş, Necmettin mad. V:39a,

L226c, III:496b, IV:12b, V39a, 163a. İlgili madde: Şirket-i Hayriye VILlSlb

Kocataş Suyu III:77c, IV:508b, V39a.

Kocataş Tepesi III:76c.

Kocataş Vapuru mad. V:39a, IV:12b.

Kocataş Yahşi mad. V:39b, I:59c, V:39a.

Kocatepe Mahallesi Bayrampaşa İlçesi'nde yer alır. Kartaltepe, Murat Paşa, İsmet Paşa mahalleleri ve Esenler îl-çesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 11.022'

dir.

Kocatepe Mahallesi Beyoğlu İlçesi'nde yer alır. Bülbül, Şehit Muhtar, Gümüş-suyu mahalleleri ve Şişli İlçesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 2.808'dir.

II:221a.

Koch, C. H. 111:3 13b. Koç Özel Lisesi mad. V:40a. Koç, Rahmi III:402c. Koç, Sadberk İlgili madde:

Sadberk Hanım Müzesi VL390a Koç Topluluğu I:385b Koç Üniversitesi mad. V:40b. Koç, Vehbi III:68c, IV:85a. Koçak, Ekrem III:287a.

Kocal, Ahmet Turan (1931, Yalova) Tüccar. Lise mezunudur. Ticaret ve müteahhitlik yaptı. 16. dönem (1977-1980) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Koçer, Sadettin Vedat VII:464b.

Koçi Bey (?, Görice [Arnavutluk] - 1650' ye doğru, ?) Risale yazarı. Asıl adı Mustafa'dır. Enderun'da yetişen Koçi Bey, IV. Murad'a hizmet etti ve onun nedimleri arasında yer aldı. Risale-i Koçi ya da Koç i Bey Risalesi olarak anılan ve Osmanlı Devleti'nin gerilemesinde-ki nedenleri tahlil eden eserini de adı geçen hükümdara sundu. Devlet örgütünün geleneksel yapısıyla ilgili benzeri bir eseri de Sultan İbrahim'e sundu. Görice'de Mirahor İlyas Bey Camii'nin haziresinde gömülüdür.

V:504a, 509c.

Koçman, Ali IV:230a.

Koçmar, Selmin VI: 538a.

Koço mad. V:40c, 40c, 438a, 480b.

Koço Çiçekevi 11:51 Ic.

Koçu, Mehmet IV219c.

Koçu, Reşad Ekrem mad. V:41b, I:31b, 16le, 170b, 174c, II:308b, 309c, 331c, 349a, 371a, 428a, 446b, 465c, III:293b, 312c, 515b, IV:218c, 222a, 223a, V:l69c, VL208a, VII:301a, 342c, 468a, 476a.

ilgili madde:

İstanbul Ansiklopedileri IV:218c Koçunyan, Ara IV:315b. Koçunyan, Araksi IV:315b. Koçunyan, Manuk III:183a. Koçunyan, Mardiros IV:315b. Koçunyan, Melik IV:315b. Koçunyan, Misak (Gürünlü)

ilgili madde:

Jamanak IV: 3 1 5a Koçunyan, Nadya IV315b. Koçunyan, Sarkış

ilgili madde:

Jamanak IV:315a

Kodinos, Georgios bak. Pseudo-Kodi-nos

Koğacı Dede Medresesi Fatih İlçesi'nde, Çarşamba'da, aynı adla anılan mahallede bulunuyordu. Şeyh Sevindik Şücaeddin Halvetî (ö. 1495) tarafından II. Mehmed (Fatih) döneminde (1451-1481) inşa ettirilmiş, 1049/l639'da medreseye çevrilmiştir. Şeyh Şücaeddin mescidin mihrap duvarı önündeki açık türbede gömülüdür.

Koğacı Dede Tekkesi bak. Abdüsselâm Tekkesi

Koğacılar Hamamı Fatih İlçesi'nde, Kırkçeşme mevkiinde, Sekbanbaşı Hüsrev Ağa Mescidi'nin karşısında bulunuyordu. Mimarisi hakkında kesin bilgi bulunmayan yapıya ait olması muhtemel bir plan, Bozdoğan Kemeri yakınındaki hamam tarifi ile Glück'ün İstanbul hamamları ile ilgili kitabında yayımlanmıştır. Buna göre hamam bir kuşluk hamamıydı ve sıcaklık kısmında Roma hamamlarında olduğu gibi hücreler halinde halvetler yer almaktaydı. Günümüze ulaşmamıştır.

III:538a.

. Revanî Çelebi

Koğacılar Mescidi

Mescidi

Koğacızadeler L56c.

Koğtan Kilise Korosu III:185a.

Kohen, Albert VII:399c.

Kohen, Sami VII:399c.

Koiliomene Porta I:493a.

KolGezmek mad. V.-43c, 119c, VII:385b.

Kolancı Mehmed Efendi Tekkesi Eyüp İlçesi'nde, Otakçılar'daydı. Günümüzde tarihe karışmış bulunan bu tekkenin yeri, kuruluş tarihi, banisi ve zaman içinde geçirdiği değişimler aydın-latılamamıştır. BOA'da bulunan 1199/ 1784 tarihli bir belgede "Otakçılar'da Çayırbaşı'nda Kolancı Şeyh Mehmed Efendi Tekkesi" kaydı vardır. 19. yy' m ikinci çeyreğine ait Hankahna-me'de, ayin günü salı olan tekkeler arasında "Paşmakçı Emin Efendi-Sa'di-der-Kurb-i Eyüb" olarak geçer. 12567 1840 tarihli Âsitâne'de bu tesis mükerrer olarak zikredilmiştir: "Halvetiy-yeden Kolancı Şeyh Emin Efendi Tekkesi der Otakçılar der Çayırbaşı arsadır" - "Sa'diyyeden Şeyh Emin Efendi Tekkesi der Paşmakçı Çayırı arsadır". Dahiliye Nezareti'nin 1301/1885-86 tarihli istatistik cetvelinde "Kolancı Emin Efendi Dergâhı'nın Halvetîliğin Cerrahî koluna bağlı olduğu, içinde dört erkekle beş kadının barındığı belirtilmektedir. Böylece 19. yy'm üçüncü çeyreğinde tekrar faaliyete geçtiği anlaşılan tekke Mecmua-i Tekâyâ'da., ayin günü cumartesi olan Kadirî tekkeleri arasında yer almakta, Şeyh Nuri Efendi adında bir postnişinin adı ve-

rilmektedir. B. Turnalı ile E. Yücel, Otakçılar'da, Abdurrahman Şeref Bey Caddesi üzerinde, Ferruh Dede Tür-besi'nin karşısında, 19. yy'm sonlarında faaliyete geçtiği ve Kadirîliğe bağlı olduğu anlaşılan Çadırcı Tekkesi'nin Kolancı Mehmed Efendi Tekkesi'nin devamı olması ihtimali üzerinde durmuşlardır.

IL415b.

Kolaylı, Tevfik (Neyzen) mad. V:44c, II:136c, V:44c, l69b, VL294c, 496c, VII:563a.

Kolbe, Georg I:211a. Kolçak, Eşref VL538a.

Kolera Salgınları mad. V:45c, IL29c, VI:423c.

ilgili madde:

Karantina IV:459c Kollwitz, J. VI:75a. Kolmodin, Johannes IV:278c.

Koltuk Eski İstanbul düğünlerinde damadın kız evinde avludan gelini alıp, davetliler arasından geçerek odasına kadar götürmesi. Gelinle damat ilk kez bu tören sırasında birbirlerine bu kadar yakın olurlar; gelin ilk kez bu sırada damadın koluna girer ve odasına birlikte giderlerdi. Bu tören sırasında gelinle damadın başından paralar serpilir ve seyirciler de bunları kapışırdı.

Koltuk Eski İstanbul yaşamında, çoğunlukla tulumbacıların, yeniçerilerin gittikleri, kaçak çalıştırılan randevu evlerine verilen ad. Koltukların, piyasada gezen ve müşteri bulan ayakçı kadınlarına "çöpçatan" denirdi. Bunların bazıları bohçacı gibi dolaşırlar; kadınla erkek arasında muhabbetname-ler getirip götürdükten sonra koltukların birinde buluşmalarını sağlarlardı.

Koltuk Kapısı Saraylarla büyük vezir konaklarının ve sahilhanelerin törenlere konuk kabullerine mahsus görkemli cümle kapılarından, ayrıca servis işlerinde kullanılan küçük kapılarına verilen ad. Servisler bu kapılardan yapıldığı gibi, uşaklar da koltuk kapılarını kullanırlardı. Ayrıca akşamla sabah arasında cümle kapısı kapalı tutulduğundan, geceleyin koltuk kapıları kullanılırdı.

Kolu, Zuhuri IV:213a

Koman, Mahmut Mesut mad. V:47a.

Komedi Tiyatrosu VII:251a.

Komik Hayri Bey Tiyatrosu III:54b.

Komisyon Han II:300a.

Komnena, Arına mad. V:47b, I:68c, I66b, 183a, 2ö9c, 299c, III:484a, IV:179c, 359b, V24b, 198a, 296a, Vl:344b, 346a, VII:272c.

ilgili maddeler: Eski İmaret Camii III:203b Komnenos Hanedanı V47c

261 Konstantinopolis Patrikliği

Komnenos Hanedanı mad. V:47c, II:251b, 407c, V:295b, 452c, VL209c, VII:172a, 266a, 555a.

ilgili maddeler: Aleksios I Komnenos 1:182a Dalassene, Anna IL542c İoannes II Komnenos IV:179c îpsilantiler IV:186b Komnena, Anna V:47b Manuel I Komnenos V:298c