389
moliyalashning eng kam inflyatsiya usuli – tashqi
bozordagi qarzlarni afzal
ko‗radi. Ichki bozordagi qarzlar uzoq muddatli davrda inflyatsiya xavfini
tug‗diradi va jamiyat umumiy farovonligining o‗sishiga to‗sqinlik qiladi, chunki
moliyaviy resurslar real sektordan davlat qarz majburiyatlari bozoriga oqib ketadi.
Budjet taqchilligini moliyalash usuli
MB kreditlari, tashqi kreditlar, qimmatli qog‗ozlar
Xazina majburiyatlari
14.5. Korrupsiya muammosi
Korrupsiya nazariyasining rivojlanishi davlatning
iqtisodiyotdagi roli
to‗g‗risidagi masalaga nisbatan yangicha yondashuvga misol bo‗ladi va shu bilan
birga nazariy jihatdan to‗liq anglab Еtilmagan tajribadan to‗g‗ridan-to‗g‗ri xulosa
qilishning xavfliligini o‗zida namoyon etadi.
Faqatgina 1970-yillarga kelib korrupsiyaning iqtisodiy muammo ekanligi
anglab Еtildi. Korrupsiya – bu nafaqat rivojlangan va o‗tish
iqtisodiyotiga ega
bo‗lgan mamlakatlarning, balki butun jahonning muammosi.
Korrupsiyalanish indeksi quyidagi qator omillarni baholash usullari
yordamida hisoblab chiqilgan: yuridik qoidalarning ochiq-oydinligi,
idoraviy
tuzilmalarning Еtukligi, erkinlashish darajasi, litsenziyalar olish va ro‗xatdan
o‗tkazishning qiyinligi, sud
tizimlarining samaradorligi, byurokratiyaning
omilkorlik darajasi, fiskal tizimning samaradorligi
va ochiq-oydinligi, bojxona
ishining samaradorligi va h.k. Mamlakatning indeksi (noldan 10 gacha bo‗lgan
shkala bo‗yicha) qanchalik yuqori bo‗lsa, uning korrupsiyalanish darajasi
shunchalik past bo‗ladi.
Byurokratik apparatning korrupsiyasiga qarshi
kurashish muammosiga turli
xalqaro tashkilotlar, shu jumladan Jahon bankining materiallarida katta e‘tibor
390
qaratiladi. 14.5.1-rasmda byurokratiyaga qarshi kurashish va davlat institutlarining
qobiliyatini oshirish yuzasidan asosiy tadbirlar keltirilgan.
Dostları ilə paylaş: 
