Anadolu Üniversitesi



Yüklə 8,35 Mb.
səhifə91/173
tarix13.12.2023
ölçüsü8,35 Mb.
#139876
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   173
halklailiskiler2 XOKefLy (2)

Grunig ve Hunt’ın Dört Halkla İlişkiler Modeli
Halkla ilişkileri bir organizasyon alt sistemi olarak gören Grunig ve Hunt, kurumsal he- deflere ulaşmada halkla ilişkilerin sağladığı katkıları açıklamak için dört model geliştir- miştir. Grunig ve Hunt’ın halkla ilişkiler modelleri kurumların halkla ilişkiler modellerini nasıl kullandıklarını ortaya koymak ve halkla ilişkilerin zaman içindeki gelişimini göz- lemlemek adına önemlidir.
Bu modeller tarihsel gelişim sürecine ve uygulanan iletişim tarzına göre ayrılmıştır (Okay ve Okay, 2001):

    • Basın ajansı/tanıtım modeli

    • Kamuyu bilgilendirme modeli

    • İki yönlü asimetrik model

    • İki yönlü simetrik model

Grunig’e göre ilk iki model zanaatkâr/teknik halkla ilişkiler, son iki model ise profes- yonel halkla ilişkilerdir. Zanaatkâr/teknik halkla ilişkiler, halkla ilişkilerin teknik yön- lerinin ağır bastığı bir halkla ilişkiler anlayışıdır. Profesyonel halkla ilişkiler ise halkla ilişkiler anlayışının çok daha gelişmiş olduğu, çok sayıda farklı kitleye seslenilen bir halkla ilişkiler anlayışıdır.
Basın ajansı/tanıtım modeli ve kamuyu bilgilendirme modeli ile daha çok basına, di- ğer iki modelle ise kurum içi, kurum dışı gibi çok sayıda farklı kitleye seslenilen çalışmalar geliştirilir.
Tablo 5.1’de Grunig ve Hunt’ın halkla ilişkiler modeli yer almaktadır.




Özellikler



MODEL

Basın Ajansı/ Duyurma

Kamuoyu Bilgilendirme

İki Yönlü Asimetrik

İki Yönlü Simetrik

Amaç

Propaganda

Bilgilendirme

Bilimsel İkna

Karşılıklı Anlayış

İletişimin Doğası

Tek yönlü; Doğruluk şartı yok

Tek yönlü; Doğruluk önemli

Çift yönlü; Karşılıklı
dengesiz

Çift yönlü; Karşılıklı dengeli

İletişim Modeli



KaynakHedef



KaynakHedef



KaynakHedef
!
geri besleme

GrupGrup
!



Araştırmanın Doğası



Çok Az; “evdeki hesap”

Çok Az; Okunabilirlik ve okuyucu araştırmaları

Formatif; Tutum değerlendirme

Formatif; Anlayış değerlendirme





Tarihi Figürler

P.T. Barnum 1850- 1900

Ivy Lee 1900-1920

E.L. Bernays 1930- 1960

Bernays Eğiticiler, 1970- günümüz

Günümüzdeki Uygulama Alanları

Spor, Tiyatro Ürün Promosyonu



Hükümet, Kar amacı gütmeyen kuruyuşlar

Rekabetçi şirketler



Denetlenen modern yapılı şirketler

Basın Ajansı/Tanıtım Modeli
1850’li yıllardan itibaren uygulamalarına rastlanan basın ajansı/tanıtım modelinde amaç basının ilgisini çekerek bir konunun tanıtımının yapılmasıdır (Okay ve Okay, 2001). Tanı- tım, yayın araçları ile önceden saptanmış veya planlanmış reklamlarla, kişiler ve nesneler, görüşler ve olaylar hakkında kamunun ilgisini çekmektir. İlgi çekici gösterilerle süslenen tanıtım faaliyetleri ile amaçlanan ne olursa olsun basında yer almaktır.
Basın ajansı/tanıtım modelinde, basın ajanlığı olarak geçen eylem, bir birey ya da ku- rum için tanıtım yapmaktır. Halkla ilişkiler basın ajanslığı formatından gelişmiştir. Bu uy- gulamada yapılan bir tür propagandadır. Çünkü kaynaktan hedef kitleye mesajlar, dikkat çekme, ikna etme ve etkileme amaç ile geri besleme olmaksızın ulaştırılan mesajlarda doğ- ruluk aranmaz ve mesajların oluşumu ve sunumunda araştırmaya yer verilmez. Gerçekten çok abartıya dayanan tek yönlü bir iletişim vardır. Kurum, kişi ya da markadan ilgili hedef kitlelere bilgi akışı söz konusudur. Amaç, tanıtımı kullanarak, medyada yer elde etmektir. Hedef kitlelerin bakış açıları ya da onlarla ilgili bilgi toplanmasına çok az dikkat edilir. Basın ajansı modelinde göndericiden alıcıya doğru tek yönlü ve taraflı bir iletişim söz konusudur. Amaç en kısa zamanda bir satın alma veya seçim davranışı şeklinde olumlu bir tepki elde etmektir.
Bu modele dayanan etkinliklerde halkın ilgisini çekecek doğruluk payı az olan ya da olmayan olaylar yaratılır. Günümüzde magazin basınında yer alan haberler bu modele örnek olarak verilebilir.
İnsanların ilgisini çekecek olaylar yaratarak bu olayların basında yer almasını sağla- yan Phineas Taylor Barnum, basın ajansı/tanıtım modelinin en önemli temsilcisidir. Bar- num için önemli olan iyi ya da kötü, basında bir şekilde yer almaktır. Abartılı şovlarla basında yer almayı başaran Barnum’un uygulamalarından biri olan “Yaşlı Hizmetçi Heth” olayı kısa zamanda ulusal bir sansasyon haline gelmiştir (Peltekoğlu, 2001). Barnum,


Yüklə 8,35 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   173




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin