Ardahan Yatırım Ortamı ve Yapılabilecek Yatırımlar Araştırması



Yüklə 3,04 Mb.
səhifə29/31
tarix14.02.2018
ölçüsü3,04 Mb.
#42684
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31

Destek Ödemesi
Destek ödemeleri, aşağıda belirtilen belgelerin işletmeler tarafından ilgili KOSGEB birimine teslim edilmesini müteakiben yapılır.


  • Destek ödeme talep yazısı

  • İşletme adına, danışman kişi veya danışman kuruluş tarafından danışmanlık hizmeti bedeli karşılığında düzenlenen faturanın ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği

  • İşletme tarafından KOSGEB adına düzenlenen destek tutarına eşit kapalı fatura

  • Danışmanlık ara ve sonuç raporları



7.4.2.1.5 Teknoloji Araştırma ve Geliştirme Desteği
Bilim ve teknoloji üretimine yönelik yeni fikir ve buluşlara sahip küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinin, ulusal ve uluslar arası plâtformlarda rekabet edebilecek teknolojik düzeyde kurulması, gelişmesi ve yeni ürün üretilmesi veya geliştirilmesi amacıyla bu işletmelere teknolojik araştırma ve geliştirme desteği verilmesidir.
Desteğin Kapsamı
Teknoloji Geliştirme Merkezlerinde veya Duvarsız Teknoloji İnkübatörlerinde çalışma mekanı temin edilerek veya mekan temin edilmeksizin desteklenmesine karar verilen işletmelere; malzeme, teçhizat ve prototip üretimi ile ilgili giderler ve deneme amaçlı hammadde temini, kalite geliştirme, teknolojik donanım satın alma amaçlı geri ödemeli destekler ile danışmanlık, Ar-Ge sonuçlarını yayınlama, Ar-Ge projesi destek başvurusu dokümanı hazırlama, Teknoloji Geliştirme Bölgesi kira desteği, işlik tahsisi, yayın temini, yurt dışı kongre, konferans, panel, sempozyumlara, teknoloji fuarlarına katılım amaçlı geri ödemesiz destekleri kapsar.

Başvuru
İşletmeler, İşletme Veri Tabanı Formu ekinde, KOSGEB web sayfasından veya KOSGEB Birimlerinden temin edecekleri Ar-Ge destek başvuru formu ve ekindeki belgelerle KOSGEB Birimine başvurur.

Destek Unsurları, Üst Sınırı ve Oranları
Teknoloji Araştırma ve Geliştirme Desteği aşağıda belirtilen destek unsurlarını içermektedir.
a) Geri Ödemeli Destekler:
Geri ödemeli destekler, teminat karşılığında verilmekte, faiz, komisyon vb. uygulanmamaktadır.
Malzeme, Teçhizat ve Prototip Üretimi ve Deneme Amaçlı Hammadde Temini Desteği:
Projesi ilgili kurullarda görüşülerek desteklenmesine karar verilen işletmelere Ar-Ge faaliyetlerini gerçekleştirebilmeleri için gereken malzeme, teçhizat, prototip ile ilgili dışardan sağlanan hizmet giderleri ve deneme amaçlı hammaddenin yurt içinden veya yurt dışından temininde toplam bedelinin en fazla % 85'i KOSGEB tarafından geri ödemeli destek olarak sağlanmaktadır.
KOSGEB tarafından sağlanan desteğinin üst sınırı 70.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.
Kalite Geliştirme - Teknolojik Donanım Desteği:
Projesi ilgili KOSGEB birimi tarafından desteklenerek başarıyla tamamlanan işletmelere; ürün kalitesinde ve üretim teknolojisinde iyileştirmeler yapmak, mevcut teknolojik düzeyinde ilerleme sağlamak, stratejik ve kritik sektörlerde ana sanayi sanayi-yan sanayi ilişkisini geliştirmek amaçlarından en az birini kapsayacak mahiyette hazırlayacağı ve daha önceki projesinin devamı niteliğindeki yeni bir projesinin desteklenmeye uygun görülmesi hâlinde, toplam bedelin % 85'i KOSGEB tarafından geri ödemeli destek olarak sağlanmaktadır. KOSGEB tarafından sağlanan desteğinin üst sınırı 30.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.

b) Geri Ödemesiz Destekler:
Danışmanlık Desteği:
Ar-Ge projelerinin yürütülmesi için işletmelerin yurt içi üniversitelerden aldıkları danışmanlık hizmetlerine % 85 oranında destek verilmektedir. Kurul kararıyla gerektiğinde yurt dışındaki üniversitelerden de danışmanlık hizmetleri alınabilir. Bu hizmete ilişkin desteğin üst sınırı, proje süresince 10.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.
Ar-Ge Sonuçlarını Yayınlama Desteği:
Projeleri desteklenen işletmelerin; Ar-Ge çalışmalarının sonuçlarının tanıtımı ve duyurulması amacıyla, işletmeler tarafından kitap, broşür, CD vb. doküman olarak yayınlanması durumunda, giderlere % 85 oranında destek verilmektedir. KOSGEB tarafından sağlanan destek üst sınırı 2.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.
Ar-Ge Projesi Destek Başvurusu Dokümanı Hazırlama Desteği:
Projeleri KOSGEB tarafından desteklenen işletmelerin Ar-Ge fikirlerine KOSGEB dışındaki öncelikli olarak uluslar arası kuruluşların desteğini sağlamak üzere, proje başvuru dokümanının ulusal veya uluslar arası kuruluşlara hazırlatılması için verilebilmektedir. Bu kapsamda desteğin kullandırılmasında gerektiğinde üniversiteden yazılı görüş alınabilir. Üniversiteden alınacak hizmetin bedelinin % 85'i KOSGEB tarafından ödenmekte olup, destek üst sınırı 2.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kira Desteği:
Ar-Ge projeleri desteklenerek başarıyla mezun olmuş işletmelerin teknoparklarda yer kiralaması durumunda, prototip üretimlerini gerçekleştirmeleri ve yurt içi veya yurt dışı pazarlarda var olabilmelerinin sağlanmasını temin amacıyla teknopark kira desteği verilir.
Bu destek, aylık kiranın % 85'i oranında verilebilir ancak, toplam destek üst sınırı 5.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.
İşlik Tahsisi:
İşletmelere, Ar-Ge projelerini gerçekleştirebilmeleri için 36 aya kadar işlik tahsis edilebilir. Bu süre kurul kararıyla en fazla 12 ay uzatılabilir.

Kurullar tarafından işliklerle ilgili belirlenen genel gider maliyetleri için sağlanacak destek miktarı, her yılın Ocak ayında metrekare birim fiyatı olarak KOSGEB tarafından belirlenir. Belirlenen tutar işletmelerden genel giderlere katılım payı olarak tahsil edilir.


İşlik tahsisi yapılan işletmeler merkezlerdeki mevcut alt yapıdan (masa, sandalye, faks, telefon, fotokopi makinesi, benzeri mefruşat ve cihazlardan) yararlandırılır.
Yayın Temini Desteği:
İşletmelerin Ar-Ge çalışmalarında ihtiyaç duyacakları kitap, ansiklopedi, periyodik vb. yayınların temininde proje süresince % 85 oranında destek verilmekte olup, destek üst sınırı 1.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.

Yurt Dışı Kongre, Konferans, Panel , Sempozyum, Teknoloji Fuarlarına Katılım Desteği:


İşletmelerin, yurt dışı kongre, konferans, panel, sempozyum, teknoloji fuarlarına katılımı desteklenmektedir. Destekleme oranı % 85 olup, üst sınırı proje süresince 3.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirasıdır.
Bu destek çerçevesinde;


  • Her işletmeden bir yetkili temsilcinin ilgili programın düzenlendiği yere ekonomik tarife üzerinden havayolu, karayolu, demiryolu, denizyolu ile gidiş-dönüş ulaşımı

  • Her İşletmeden bir yetkili temsilcinin programın düzenlendiği ülkedeki programı kapsayan en fazla 5 (beş) gecelik konaklama ücretinin; bir gecelik konaklama ücretinin en fazla 100 Avro karşılığı kısmı

  • Kongre katılım ücreti desteklenmektedir.


c) Geri Ödemeli Desteklerin KOSGEB Tarafından İşletmeye Ödenmesi
İşletmelere geri ödemeli destek ödemesinin yapılabilmesi için aşağıda yer alan ödemeye esas belgeler gerekmektedir:


  • Destek ödeme talep yazısı

  • İşletme adına düzenlenmiş malzeme-teçhizat ve prototip üretimi ile ilgili dışarıdan sağlanan hizmet giderleri ve deneme amaçlı hammadde faturasının ilgili KOSGEB birimi tarafından onaylanmış örneği, (ithal malzeme-teçhizat ve deneme amaçlı hammadde satın alımlarında akreditif açıldığına dair belgenin ilgili KOSGEB birimi tarafından onaylanmış örneği)

  • Destek tutarında teminat (banka teminatı, Hazine Bonosu)


d) Geri Ödemesiz Desteklerin KOSGEB Tarafından İşletmeye Ödenmesi
Geri ödemesiz destek ödemesinin yapılabilmesi için aşağıdaki belgelerin işletme tarafından ilgili KOSGEB birimine teslim edilmesi gerekmektedir:


  • Destek ödeme talep yazısı

  • İşletme adına düzenlenmiş faturaların ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği

  • İşletme tarafından KOSGEB adına düzenlenen destek tutarına eşit kapalı fatura

Danışmanlık desteği için;




  • İşletmenin danışman kişi veya danışman kuruluştan aldığı kapalı faturanın ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği

Ar-Ge sonuçlarını yayınlama desteği için;





  • İşletme tarafından hazırlanan kitap, broşür, CD, vb. dokümanlarının birer örneği

Teknopark kira desteği için;




  • Teknoparklara ödenen kira faturasının ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği

Yayın temini desteği için;




  • İşletme tarafından satın alınan yayınlara ait kapalı faturanın KOSGEB Birimince onaylı örneği

Yurt dışı kongre, konferans, panel, sempozyum, teknoloji fuarlarına katılımı desteği için;


- Ulaşım biletinin aslı ve kapalı faturanın ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği

- Konaklama faturasının ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği



- Kongre katılım ücreti faturasının ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği verilmesi gerekir.
Geri Ödemeler
Destek süresi sona erdikten sonra işletmelerin aldıkları geri ödemeli destekleri, ilk on iki ay ödemesiz süreyi müteakip yirmi dört ayda, üçer aylık eşit taksitler halinde ve fatura tarihindeki Yeni Türk Lirası olarak geri ödemeleri gerekmektedir.
7.4.2.1.6 Bilgi Ağları ve e-İş Desteği
Bilgi ağları ve e-iş destekleri, işletmelerin dünya pazarlarına açılmaları, rekabet düzeylerini yükseltmeleri, internet hizmetlerinden faydalanarak internet kültürünü geliştirmeleri, KOBİNET'in sağladığı hizmetlerden etkin ve yaygın olarak yararlanmaları, sayısallaştırılması, bilgi ağları ve E-İş destekleri kapsamında, adım adım e-ticarete geçilmesine ve bu konularda gelişmelerine sağlanan desteklerdir.
Desteğin Kapsamı
İşletmelerin, meslek kuruluşlarının, e-pazaryerine yönelik internet servis sağlayıcılarının, KOSGEB ile işbirliği içinde gerçekleştirecekleri projeler çerçevesinde bilgi ağları ve e-iş projeleri için, donanım, iletişim, servis sunum, gerekli yazılım, yazılım geliştirme, danışmanlık, sayısal ortam ürünleri vb. konularla ilgili giderlerine geri ödemesiz destekleri kapsar.
Destek Unsurları ve Üst Sınırları
Bilgi ağları ve e-iş desteğine ilişkin destek türleri ve üst sınırları aşağıda belirtilmiştir.
Temel Alt Yapı Aşaması:
Meslek Kuruluşları koordinasyonunda İşletme bilgilerinin veri tabanının oluşturulması, internet kullanımları, bilgilendirme, bilinçlendirme vb. konuları kapsayan bu aşamada, donanım ve yazılımı kapsar. Destek üst sınırı 3.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirası’dır.
Bilgi Yayımı Aşaması:
Kendi imkânları veya KOSGEB'in desteği ile temel alt yapı aşamasını tamamlamış olan meslek kuruluşlarının veya işletmelerin KOSGEB’le işbirliği ile gerçekleştirecekleri projelere yöneliktir. İşletmelerin veri tabanlarının internet ortamında hizmete sunulması, kendi bilgilerini internet ortamından düzenleyebilmeleri vb. konularda, servis sağlayıcılığı ve e-pazaryerine hazırlık hizmetleri, yazılım, donanım, işletmeleri ve ürünlerini tanıtıcı sayısal ortam ürünlerinin (CD, Web sayfası, ürünlerin resimleri vb.) giderlerini de kapsar. Destek üst sınırı, 15.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirası’dır.

İşletmelerin E-Ticarete Yönelme Aşaması:
KOSGEB'in desteği ile veya kendi imkânları ile bilgi yayımı aşamasını tamamlamış olanlar ile meslek kuruluşları aracılığı ile gerçekleştirilen projelerde yer alan, gerekli donanım ve bilgi alt yapısına sahip işletmelerin, internet servis sağlayıcısı ve e-pazaryeri kuruluşlarıyla müştereken gerçekleştireceği projelere yöneliktir. İnternet üzerinden e-ticaret imkânı sağlamaya yönelik internet servis sağlayıcıları ile birlikte e-pazaryeri oluşturulması vb. konularda servis sağlayıcılığı hizmetleri, yazılım, donanım, işletmeleri ve ürünlerini tanıtıcı sayısal ortam ürünleri (CD, Web sayfası, ürünlerin resimleri, katalog), e-ticaret yazılımları, güvenlik önlemleri ile ilgili yazılımları kapsar. Destek üst sınırı 30.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirası’dır.
İhracata Yönelik E-Ticaret Desteği:
E-ticarete yönelme aşamasını kendi imkânlarıyla veya KOSGEB'ce desteklenen projeler ile tamamlamış, gerekli donanım ve bilgi alt yapısına sahip işletmelerin, ihracat amaçlı e-pazaryeri işleten kuruluşlarla birlikte gerçekleştirilmesi düşünülen projelere yöneliktir. İhracat e-pazaryeri oluşturulması vb. konularda servis sağlayıcılığı hizmetleri, yazılım, donanım, işletmeleri ve ürünlerini tanıtıcı sayısal ortam ürünleri (CD, Web sayfası, ürünlerin resimleri, katalog vb.) geliştirilmesi, e-ticaret yazılımları, güvenlik önlemleri yazılımlarının temini, ihracata yönelik uluslar arası geçerliliği olan dillerde ihracat danışmanlığı, uluslar arası mevzuata göre ihracat dokümanı hazırlanması vb. hizmetleri kapsar. Destek üst sınırı 60.000 Avro karşılığı YTL’dir.
Yörelere Göre Meslek Kuruluşlarına Verilecek Destek Oranları


Yöre

Meslek Kuruluşu Katkısı (%)

KOSGEB Desteği (%)

Gelişmiş Yöreler

40

60

Normal Yöreler

30

70

Kalkınmada Öncelikli Yöreler

20

80

Destek tutarının ilk 3.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirası için % 100 destek sağlanmaktadır.


Başvuru
Başvuruların aşağıdaki belgeler ile birlikte ilgili KOSGEB birimlerine yapılması gereklidir.

  • Bilgi Ağları ve E-İş Destek talep formu

  • Proje

  • İş Plânı

  • Proforma fatura


Destek Ödemeleri
Destek ödemeleri, işletmelere veya meslek kuruluşlarına, ancak aşağıda belirtilen ödemeye esas belgeler tamamlandıktan sonra yapılır.


  • Destek ödeme talep yazısı

  • Proje kapsamındaki giderler ile ilgili işletme veya meslek kuruluşu adına düzenlenmiş faturanın ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği

  • İşletme veya meslek kuruluşu tarafından KOSGEB adına düzenlenmiş destek tutarına eşit kapalı fatura veya tahsilat makbuzu

  • Teslim tutanağı


7.4.2.1.7 Yerel Ekonomik Araştırma Desteği
Yerel ekonomik araştırma desteği, yörelerdeki doğal kaynaklar, mevcut alt yapı ve üst yapı, ekonomik durum, sanayi envanteri vb. çalışmalar ile analizlerin yapılması ve uygun yatırım alanlarının tespit edilerek, uygun ve kârlı yatırımların gerçekleşmesi, ekonomik ve sosyal gelişme ile bölgesel kalkınmaya esas teşkil edecek stratejik plânların oluşturulması ile ilgili araştırmalara sağlanan desteklerdir.
Desteğin Kapsamı
KOSGEB tarafından gerçekleştirilen özel amaçlı projeler çerçevesinde işbirliği yapılan meslek kuruluşlarına ekonomik araştırmalar yaptırmaları için verilecek olan geri ödemesiz destekleri kapsamaktadır.
Destek Üst Sınırı
Bu destek kapsamında yapılacak olan araştırmalar için en fazla 15.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirası geri ödemesiz destek sağlanır.
Yörelere Göre Verilecek Destek Oranları


Yöre

Meslek Kuruluşu Katkısı (%)

KOSGEB Desteği (%)

Gelişmiş Yöreler

30

70

Normal Yöreler

20

80

Kalkınmada Öncelikli Yöreler

10

90


Başvuru
Bu destekten yararlanmak isteyen meslek kuruluşları ilgili KOSGEB birimine aşağıda yer alan belgelerle başvuruda bulunmalıdır.

  • Başvuru dilekçesi

  • İş plânı

  • Teklif veya proforma fatura


Destek Ödemeleri
Meslek Kuruluşuna destek ödemeleri, aşağıda yer alan ödemeye esas belgeler tamamlandıktan sonra yapılır.


  • Destek ödeme talep yazısı

  • Meslek kuruluşu tarafından KOSGEB adına düzenlenen destek tutarına eşit kapalı fatura veya tahsilat makbuzu

  • Meslek kuruluşu adına araştırma yapan firmalarca düzenlenen faturaların ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği



7.4.2.1.8 Ortak Kullanım Amaçlı Makina ve Teçhizat Desteği
Ortak kullanım amaçlı makina ve teçhizat desteği, işletmeler arası ortaklık ve işbirliği kültürünü geliştirmek, verimliliklerini ve üretimlerini artırmak, ürün kalitelerini yükseltmek ve işletmeleri ihracata yöneltmek amacı ile makina ve teçhizat desteği verilerek, ortak kullanım atölyeleri (ORTKA), ortak kullanım laboratuarları (ORTLAB) ve ortak kullanım eğitim merkezleri (ORTEM) kurulmasına yönelik desteklerdir.
Desteğin Kapsamı
ORTKA, ORTLAB, ORTEM vb. ortak kullanım amaçlı tesislerin işletici kuruluşlarına makina ve teçhizat temini için verilecek olan geri ödemeli destekleri kapsar.
Destek Üst Sınırı
Makina ve teçhizat desteği kapsamında kurulacak olan ORTKA, ORTLAB, ORTEM için destek miktarları üst sınırı aşağıda verilmiştir.
Yörelere Göre Verilecek Destek Oranları


Yöre

Destek Üst Sınırı (Avro karşılığı TL)

ORTEM

100.000

ORTKA

200.000

ORTLAB

300.000

İşletici kuruluş asgarî üye veya ortak sayısının üstünde katılacak her bir üye veya ortak için 20.000 Avro karşılığı Yeni Türk Lirası üst sınıra ilâve edilir.


Makina ve Teçhizat Alımında İşletici Kuruluş ve KOSGEB Katkısı Oranları


Makina ve Teçhizatın Menşei

İşletici Kuruluş Katkısı (%)

KOSGEB Katkısı (%)

Yerli

20

80

İthal

40

60

Kurulacak olan tesisteki makina ve teçhizatın hem ithal ve hem yerli olması halinde, yukarıda belirtilen oranlar her bir makina ve teçhizat için ayrı ayrı belirlenir.


Yerli makina ve teçhizatta ve ithal makina ve teçhizatta; ORTLAB ve ORTEM için yeni olma şartı aranır. ORTKA için KOSGEB tarafından uygun görülmesi halinde üç yaşa kadar kullanılmış makina ve teçhizat alımına izin verilebilir.
Asgarî Üye veya Ortak İşletme Sayısı
Asgari üye veya ortak sayısı aşağıda belirtilmiştir.


Yöre

İşletici Kuruluş Asgarî Üye veya Ortak İşletme Sayısı

Gelişmiş Yöreler

15

Normal Yöreler

10

Kalkınmada Öncelikli Yöreler

5

Başvuru
İşletmelerin veya meslek kuruluşlarının bir araya gelerek mutabakat sağlamalarından sonra, aşağıda belirtilen belgelerle birlikte ilgili KOSGEB birimine başvurulması gereklidir.


  • Başvuru formu

  • İş plânı


Destek Ödemeleri
İşletmelere destek ödemesinin yapılabilmesi için aşağıda belirtilen ödemeye esas belgeler istenmektedir.


  • Destek ödeme talep yazısı

  • İşletici kuruluş veya meslek kuruluşunun tedarikçiden aldığı makina ve teçhizat faturasının ilgili KOSGEB birimince onaylı örneği (akreditifli işlemlerde proforma fatura bu belge yerine geçer. Teslimattan sonra KOSGEB onaylı fatura sureti istenir)

  • Destek tutarında teminat (banka teminatı, gayrimenkul ipoteği, Hazine Bonosu)

  • Kesin kabul tutanağı (Akreditifli işlemlerde bu belge teslimden sonra istenir)



Geri Ödeme Plânı





Geri Ödeme (%)

Yöre

1. Yıl

2. Yıl

3. Yıl

4. Yıl

5. Yıl

Gelişmiş Yöreler

Ödemesiz

40

60

-

-

Normal Yöreler

Ödemesiz

20

30

50

-

Kalkınmada Öncelikli Yöreler

Ödemesiz

Ödemesiz

20

30

50

Geri ödemede herhangi bir faiz uygulanmayacak, satın alımın gerçekleştirildiği tarihte verilen KOSGEB katkısının Yeni Türk Lirası olarak aynı meblağ üzerinden geri ödenmesi gereklidir.



7.4.2.1.9 Eğitim Desteği
Eğitim desteği, ilgili KOSGEB birimlerince yıl içinde uygulanan eğitim programlarında yer almayan konularda, yurt içi özel veya kamu eğitim kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen ve KOSGEB tarafından uygun görülen eğitim programlarında, KOSGEB'in belirlediği kriterler doğrultusunda katılımcılara verilen destektir.
Destek Şartları
İşletme, eğitim desteğinden, yıl içerisinde aynı eğitim konularında herhangi bir KOSGEB biriminin eğitim desteği uygulamasından yararlanmamış olması ve eğitim hizmeti alacağı yurt içi özel veya kamu eğitim kurum veya kuruluş ve eğitmeninin KOSGEB Eğitmen ve Eğitim Kuruluşları Veri Tabanında yer alması koşuluyla yararlanabilir.
Destek Üst Sınırı
Başvurusu uygun bulunan İşletmeye, farklı eğitim programları için bir yılda toplam 4.000 Avro tutarı karşılığı Yeni Türk Lirasını geçmeyecek şekilde destek sağlanır.

Eğitim Destek Oranları


Yöre

Meslek Kuruluşu Katkısı (%)

KOSGEB Desteği (%)

Gelişmiş Yöreler

30

70

Normal Yöreler

20

80

Kalkınmada Öncelikli Yöreler

10

90

Eğitim Desteği yalnızca eğitim bedelini kapsar; iaşe, konaklama ve ulaşım giderleri İşletme ve/veya katılımcıya aittir.


Yüklə 3,04 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin