§ 12.33. Qəbiristanla xəbərləşmə
Kərəm xəstəliyə baxmayıb yola davam edir: “Bir qədər gedib, bir qəbristana çatdılar. Qəbristanı görən kimi Kərəm birtəhər oldu. Sazı döşünə basıb, aldı görək, (3 bəndlik şeirlə – S.R.) nə dedi:
Yenə vətənimdən oldum didərgin,
Xəstə düşdüm qürbət ellərdə qaldım.
Seyrağıblar aralıxda çoxaldı,
Artdı yamanlarım, fellərdə qaldım...”192
Kosmoloji sxemə görə:
– Qəbristanlıq bir dünyadan o biri dünyaya keçid məkanıdır;
– Qəhrəman istənilən keçid məkanından, eləcə də Qəbiristanlıqdan o biri dünyaya adlamaq üçün ölüb-dirilmə ritualından keçməlidir. Bu baxımdan, süjetüstündə Kərəmin “xəstələnməsi”, o cümlədən qəbristanlığa çatarkən “halının birtəhər olması” süjetaltında onun “ölüb-dirilmə” ritualındakı “hallarını” işarələndirən Şaman/Qəhrəman/Trikster psixologemləridir.
– Şaman-Qəhrəman keçid məkanlarının qoruyucuları ilə ünsiyyət-dialoqa girmədən adlaya bilməz. Bu cəhətdən, Kərəmin qəbristanlığa xitabən sazla oxuduğu şeir süjetüstü formasına görə passiv (birtərəfli) xəbərləşmədir.
Dostları ilə paylaş: |
