BAYRAMPAŞA DERESİ
ramlar gece ayinleriyle kutlanırdı. Hz İsa'nın doğuşu, vaftizi ya da çarmıha gerilişi ile ilgili yortu ya da bayramlar, önce ve sonrasında törenler yapılan "sabit bayramlar" sayılırdı. Öte yandan, yıldız takvimine göre hazırlanan tipikon' larda bayramlar 5 gruba ayrılmıştı. İlk iki grup Hz İsa'ya ve Azize Meryem'e ait olan büyük bayramlardı. Üçüncü grubu orta derece bayramlar, dördüncü grubu daha alt seviyede olanlar, beşinci grubu ise basit anma törenleri oluşturuyordu. Bunlardan yalnızca büyük ve orta derecede önemli olanlar gece boyunca süren agripnia'larla (ayin) kutlanır, ayrıca bir oruç dönemi ile sonlanırdı. Bu kategoriler her ne kadar katı kurallara bağlı değilse de her bayram ayrı bir derecede kabul edilirdi.
İstanbul'da pek çok bayram, imparatorun katılımı ile gerçekleşirdi. Büyük Kilise'nin tipikon'unda sayılan 68 bayram töreninden 17'sine imparator, 32'si-ne de patrik katılıyordu. İ. Hrisostomos' a göre, bu tür dinsel bayramlar, 4. yy' dan beri İstanbul'da kutlanıyordu. Öte yandan, Hz İsa'ya adanan bayramlarda, Ayasofya'daki törenlere katılan imparator, Azize Meryem'e adanan yortu günlerinde ise Halkoprateia ya da Blaher-nai Kilisesi'ne giderdi. Kutsal haftanın perşembe günü, imparatorlar törensel bir şekilde ayak yıkarlardı.
Bütün azizeler gününde ise oluşturulan ağırbaşlı dinsel alaylar kentin çevresinde dolanırlardı. Bayramlardan sonra misafirler genellikle saraya akşam yemeğine çağrılır burada taklitçiler (mi-mes) tarafından eğlendirilirlerdi. Bu konuyla ilgili olarak Pseudo-Kodinos' un(-*) yazmaları değerli bilgiler içermektedir. Bu kaynağa göre, bayram törenlerinde at yarışları, tiyatro, taklit, güldürü vb gösteriler yapılır, kentin yoksullarına, manastır kapılarında yemek ve şarap dağıtılırdı. Mytilene'li Kristo-fer'e göre, 25 Ekim'de kutlanan bir bayramdaki maskeli baloya katılanlardan biri imparator, diğer birkaç kişi de bayramın düzenleyicileri St. Markianos ve
Martirios gibi giyinmişlerdi.
' AYŞE HUR
Dostları ilə paylaş: |