Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BOĞAZİÇİ

274

275

BOĞAZİÇİ

gelişme, 1926'da ilk kez kamuya ait dört otobüsün sefere konmasıyla farklı bir a-şamaya geçmiştir. İstanbul merkezi ve Beyoğlu arasında seferlere başlatılan o-tobüslerin sayıları ve sefer hatları gittikçe artırılmış, yaygınlaştırılmıştır. Mecidiye-köy-İstinye sırt yolu, İstinye-Hacıosman Bayırı arası, İstinye-Tarabya ve Büyükde-re Koyu bağlantıları asfaltlanmıştır. Gü-müşsuyu-Dolmabalıçe arasında 500 m' lik yeni bir yol açılarak, Taksim sahile

ve diğer işlevlere ait binalar plansızdır.. Yollar dardır. Arazi genellikle dik eğimlidir. Su, kanalizasyon, elektrik, telefon hatları yetersiz, konutlar dar ve niteliksizdir. Buna karşın nüfus yoğunluğu yüksektir. Doku. iç içe ve gelişigüzeldir. Yerleşmelerde kentsel düzen yoktur. Hisseli tapu yoluyla arazi edinilip, üzerinde gecekondu yapılan alanlar vardır. Altyapı noksanlığı ve yoğun nüfusa rağmen mekândaki doku düzenlidir. Kaçak olmayan, mülkiyeti! ve ruhsatlı konut alanlarının çoğunluğu da, yapılanma nitelikleri ve sosyoekonomik açıdan, gecekondu niteliğinde bir görünüm sunarlar.

Yeni İmar Yasası'nın verdiği olanakla kurulan, lüks, villa tipi konut yerleşmeleri, koru, orman, açık ve yeşil alanlar üzerine yapılmıştır. Bu yapılanma Boğaziçi'nin tepelerinde ve yamaçlarında bir kuşak oluşturur.

Ulaşım: Geçmiş dönemlerde Boğaziçi'nde tek deniz ulaşım aracı olan ve fermanlarla saptanan kurallara göre faaliyette bulunan kayıklar, buharlı gemilerin ortaya çıkmasıyla önemini kaybetmiştir. İlk buharlı gemi 1828'de sefere konmuş ve II. Mahmud'un emrine tahsis edilmiştir. Yabancı firmaların kendi araçlarıyla Boğaziçi'nde ulaşımı sağlaması için izin verilmiştir. Düzenli olmayan vapur seferleri 1849'dan itibaren günde bir sefer o-larak yapılmaya başlanmıştır. Akşam Galata Köprüsü'nden kalkarak Kandilli, İs-tinye, Boyacıköy ve Kanlıca'ya uğrayan vapur, İstinye'de geceleyip, sabah aynı yerlere uğrayarak Galata Köprüsü'ne gelirdi. 1851'den itibaren günlük sefer sayıları artırılmıştır. Tanzimat Fermanı'nın, mülkün korunmasını garanti etmesi, Boğaziçi'ne ilgiyi artırmıştır. Nüfus artışı beraberinde ulaşım gereksinimini de getirmiştir. 1850'de Şirket-i Hayriye kurularak İngiltere'ye altı adet gemi ısmarlanmıştır. Cumhuriyet döneminde ise Denizcilik Bankası, Şirket-i Hayriye'nin yerini almış, Boğaziçi'nde ulaşımı sağlamaya başlamıştır.

Bugün Denizcilik Bankası tarafından Boğaziçi'nde sağlanan su üstü trafiği, kısa ve uzun mesafe su üstü trafiği olarak, hareket bölgeleri içinde yöresel trafik şeklindedir. Ancak Boğaziçi aynı zamanda uluslararası bir su geçişidir. Dolayısıyla uluslararası deniz trafiği de söz konusudur. Zaman içinde bu iki farklı deniz trafiği ciddi ve tehlikeli durumlar da yaratmıştır. Kısa mesafeli deniz ulaşımı Boğaz köprüleri inşa edilmeden önce, iki yaka arasında çalışan arabalı vapur seferleri yoluyla olmuştur. Arabalı vapurlar, söz konusu dönemde iki yaka arasındaki ilişkileri kuran ve yaşamı birleştiren en önemli araçlardan biriydi. Bu seferler Kabataş-Üsküdar arasında otomobiller için, Sirkeci-Harem arasında ise kamyon ve otobüsler için ve yine Paşa-bahçe-İstinye arasında otomobiller ve kamyonlar için düzenlenirdi. Bugün, Kabataş-Üsküdar araba vapuru seferleri kalkmıştır. Yeni düzende yolcu vapur seferleri konmuştur. Şehir Hatları dışın-

KONUT SANAYİ DEPOLAMA

% TİCARET

(§> EĞİTİM

• SPOR ALANLARI

Boğaziçi'nde araziden yararlanma, 1965. Çiğdem Aysu

da deniz dolmuş motorları, Kabataş-Üsküdar, Beşiktaş-Üsküdar arasında yoğun biçimde hizmet vermektedir. Deniz dolmuş motorları, vapur hatlarında da çalışmaktadır. Boğaziçi'nde denizyolu ile yük taşımacılığına ait kum, gaz ve taşocakla-rına ait yük iskeleleri nâzım planlar ve Boğaziçi Yasası ile yasaklanmıştır. Boğaziçi'nin her iki yakasındaki yerleşmelere hizmet veren Rumeli yakasında 12, Anadolu yakasında da 12 faal durumda Şe-

FİDANLIKLAR

MEZARLIKLAR

KAMU

O KORULAR

ü> ORMAN YASAL SINIRI

• AÇIK YEŞİL ALANLAR

hir Hatları yolcu iskelesi vardır. Boğaziçi'nde kara ulaşım sistemi, deniz ulaşım sisteminden bağımsız bir ulaşım ağı o-luşturur. Bugün Boğaziçi'nde kara ulaşımı, toplu kentsel taşıma yoluyla ve özel araç kullanımıyla gerçekleşmektedir. Kent bütününde olduğu gibi Boğaziçi'nde de toplu kentsel ulaşım, belediye tarafından ve de özel halk otobüsü ve dolmuşlarla sağlanmaktadır.

Boğaziçi alanında ulaşım sistemindeki