Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BURAK, SEVİM

(1931, istanbul - 31 Aralık 1983, İstanbul) Hikayeci, oyun yazarı. Ortaokulu İstanbul'da Alman Lisesi'nde bitirdi. Değişik meslek alanlarında çalıştı; profesyonel mankenlik, terzilik, kitabevlerinde tezgâhtarlık yaptı. Kısa bir süre bir giyim atölyesinin sahibiydi. 1950'den sonra hikâyeleri gazetelerde ve dergilerde uzun aralıklarla yayımlandı. İlk kitabı Yanık Saraylar (1965) edebiyat çevrelerinde çok büyük yankı uyandırdı. Uzun yıllar yine sustu; bununla birlikte edebiyat tutkunu genç kuşaklar üzerindeki etkisini sürdürdü. Daha sonra Sahibinin Sesi (1982) adlı oyununu, Afrika Dansı (1982) adlı hikâyeler kitabını yayımladı. Sahibinin Sesi, İstanbul Devlet Tiyatro-su'nca oynandı. Ölümünden sonra yarım kalmış romanı Everest My Lord ve öteki oyunu İşte Baş İşte Gövde işte Kanatlar bir arada yayımlandı (1984). Oğluna yazdığı mektuplar Mach l'den Mektuplar adıyla basıldı (1990).

Yanık Saraylar, duygu yoğunluğunun bilinçaltı sayıklamalar, hattâ sabuk-lamalarla kaynaştığı çok etkileyici, şaşırtıcı bir hikâye kitabıydı. Sevim Burak, birbirine hem bağlı, hem de birbirinden bağımsız hikâyelerinde İstanbul'un payitaht olduğu dönemden arta kalmış kişilerini, evleri, bir ölçüde simgeleştirerek dile getirir. Fonda İstanbul, özellikle Üsküdar, Bağlarbaşı, Kısıklı, Kuzguncuk ve Yeşilköy gibi semtler, 1930'lu, 1940'lı yılların bellekte iz bırakmış öğeleriyle belirir ve Sevim Burak'ı, belki de üzerinde hiç durmamasına karşın, çok değişik bir "İstanbul yazarı" kimliğine büründürür. "Sedef Kakmalı Ev"de (Yanık Saraylar) bugün çoktan silinip gitmiş Bağlarbaşı-Kısıklı tramvayı, "Yanık Saraylar"da payitaht İstanbul'dan başkent Ankara'ya açılımlar, "Pencere"de(YamkSaraylaf> "1890 Sent Pülşeri üniformalı yetim kız öğrenciler", "Ah Ya'Rab Yehova"da (Yanık Saraylar) İstanbul'un alafranga eğlence ve gezinti yerleri (Bebek Aile Bahçesi, Glor-ya Sineması, Cumhuriyet Bahçesi vb), Afrika Dansı'nda Foto Febüs, Tokatlı-yan, Amiral Bristol Oteli, Foto Süreyya, Dolmabahçe Sarayı ("Foto Febüs"), Osmanlı Bankası, Markiz, Galatasaray Mısır Apartmanı ("Osmanlı Bankası") sanki hâlâ yaşar, yerli yerinde durur...

Aynı tutum tiyatro oyunlarında da sürdürülmüş; Sahibinin Sesfnde "Ah Ya' Rab Yehova" hikâyesinden yola çıkılarak, 1930'larm İstanbul'u Türk, Ermeni, Yahudi topluluklarının iç içe yaşayışıyla canlandırılmıştır. İşte Baş İşte Gövde İşte Kanatlarım sahneleri arasında yer alan bir kır gezintisiyse, İstanbul pikniklerinin eşsiz bir parodisini sergiler: Sepetler, çatal, bıçak, elbezi, çaydanlık, kamineto, sofra örtüleri, fincanlar, gramofonlar, hasır, kilim, salıncak ipi vb, bu kır gezinti-

sinin aksesuvarlarıdır. Yazar taş plakları da dile getirir: "Başka ne lazım acaba, u-nuttuğum bir şey olmasın! Ha plaklar... Safiye, Safiye, nerdesin? (Şuh:) Tamam şurada, en dipte... Başka? Denizkızı Ef-telya... Nereye kayboldun?"...

Bibi. B. Necatigil, Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü, ist., 1979; S. Heri, Düşünce ve Duyarlık, İst., 1982; Gösteri, Mart 1984.

SELİM İLERi