| BAZİLİKALAR
Yunanca "basilike" olarak kullanılan bu sözcük daha çok en eski kilise tipi için kullanılan bir terim olarak yaygınlaşmış-sa da, Hıristiyanlıktan önce Roma mimarisinde genellikle üç nefli, büyük re-vaklı, ahşap ya da kagir örtülü büyük toplantı binalarına verilen addır. Agoraların en geniş revaklı bölümlerine, sonradan bizim hanlarda olduğu gibi, bazı zanaatkarların ticaret yaptıkları yapılara, forumlarda adalet dağıtılan büyük revaklı salonlara, sarayların kabul salonlarına bazilika, hattâ kentteki iki senato binasına da halk ağzında bu ad verilmiştir. Pierre Gilles imparator sarayının
bile önceleri bazilika olarak anıldığı kanısındadır. Erken Hıristiyan mimarisinde, özellikle I. Constantinus'un yaptırdığı eski Roma bazilikalarına benzeyen kilise yapılarından sonra, bu sözcük kesin bir kilise tipolojisine tekabül etmiştir (bak. kiliseler). Sözcüğe dini içerik verenin Kaisareia'lı (Kayserili) Eusebius(->) olduğu söylenir.
Konstantinopolis'te bazilika adı verilen iki senatodan başka gümüşçülerle kürkçülerin bazilikaları vardı. Bugün mimarisi konusunda bilgi sahibi olmadığımız bu binalara karşılık, biri Tauri Foru-mu'nda Teodosius'un Bazilikası, diğeri Ayasofya'nın karşısında ve Augusteion' un yanında, bugünkü Yerebatan Sarnıcı üzerinde "Basilike Stoa" adı verilen ve bazilika denildiğinde ilk akla gelen yapılar olan bu iki bazilika kent tarihinde önemli yer tutmuşlardır. (Mordtmann daha çok Mese'deki büyük revak için kullanılan "pigia" teriminin de bu bazilika için kullanıldığı kanısındaydı.)
Dostları ilə paylaş: |
