BETONARME İMALATLAR TEKNİK ŞARTNAMESİ
BÖLÜM 1 GENEL
-
ÖZET
-
İçerik
Bu Şartname, Proje’deki yapıların yerinde döküm betonarme imalatlarının Uygulama Çizimleri ve listelenen standartlara uygun olarak yapılmasını öngörmektedir. YÜKLENİCİ, işçilik, malzeme, ekipman, nakliye ve tüm gerekli hizmetleri sağlayacaktır. Bu şartnamede bütün beton yapıların inşasında uygulanacak ortak gerekler yer almaktadır. İşbu Teknik Şartname ile standartlar arasında fark olması durumunda yapım için en güvenli tarafta olan talimat kabul edilecektir.
-
YÜKLENİCİ Tarafından Tedarik Edilmeyen Fakat Uygulaması Yapılan Malzemeler
Aksi belirtilmedikçe, hazır beton İŞVEREN tarafından sağlanacak olup, YÜKLENİCİ bu malzemelerin uygulamasından sorumludur.
-
İLGİLİ STANDARTLAR
-
TS 500, Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları
-
TS 708, Çelik - Betonarme İçin - Donatı Çeliği
-
TS 802:2010, Beton Karışım Tasarımı Hesap Esasları
-
TS 3078-2007, Bina İnşaatı - Derz Sızdırmazlık Malzemeleri - PVC Plâstik Su Tutucu Contalar
-
TS EN 10218-1, Çelik Tel ve Tel Mamuller - Genel - Bölüm 1: Deney Metotları
-
TS EN 10218-2, Çelik Tel ve Tel Mamuller – Genel - Bölüm 2: Tel Boyutları ve Toleransları
-
TS 4559, Beton Çelik Hasırları
-
TS EN 206-1, Beton - Bölüm 1: Özellik, Performans, İmalat ve Uygunluk
-
TS EN ISO 17660-1, Kaynak - Takviyeli Çeliklerin Kaynak Edilmesi - Bölüm 1: Yüke Maruz Kaynaklı Birleştirmeler
-
TS EN ISO 17660-2, Kaynak - Takviyeli Çeliklerin Kaynak Edilmesi - Bölüm 2: Yüke Maruz Olmayan Kaynaklı Birleştirmeler
-
TS EN 934, Kimyasal Katkılar - Beton, Harç ve Şerbet İçin
-
TS 1247, Beton Yapım, Döküm Ve Bakım Koşulları (Normal Hava Koşullarında)
-
TS 1248, Beton Yapım, Döküm Ve Bakım Koşulları (Anormal Hava Koşullarında)
-
TS 706 EN 12620, Beton Agregaları
-
TS EN 1008, Beton-Karma Suyu-Numune Alma, Deneyler Ve Beton Endüstrisindeki İşlemlerden Geri Kazanılan Su Dahil, Suyun, Beton Karma Suyu Olarak Uygunluğunun Tayini Kuralları
-
ASTM C 309, Standard Specification for Membrane Forming Curing Compounds
-
TANIMLAR
-
YÜKLENİCİ: Bu Şartname kapsamında ele alınan betonarme işlerinin yapımını taahhüt eden ve bu amaçla gerekli işgücü, malzeme (hazır beton hariç) ve ekipman sağlayarak bu imalatları yapan firmadır.
-
İŞVEREN: SERKA KALKINMA AJANSI
-
Proje Müellifi: Bu Şartname kapsamındaki işlerin tasarımını yaparak, gerekli mühendislik hizmetlerini sağlayan firmadır.
-
Yapı: İnşa edilen veya yapım işlemleri sonucu olarak ortaya çıkan, taşıyıcı olan ve olmayan kısımları dâhil tüm yapıdır.
-
Beton yüzeyi: Beton yüzeyi görünüşünün geometri, doku, renk vb. hususları kapsayan tarifi.
-
Tolerans: Ölçülerdeki üst sınır ile alt sınır arasındaki fark (izin verilen ± sapmaların toplamı).
-
Soğuk Hava: Ortalama hava sıcaklığının ardarda 3 gün boyunca, 4oC’nin altına düştüğü süredeki hava durumudur (Günlük ortalama hava sıcaklığı; 24 saatlik bir dönemde en yüksek ve en düşük sıcaklığın ortalamasıdır).
-
Sıcak Hava: Yüksek hava sıcaklığı, yüksek beton sıcaklığı, düşük nem, rüzgar ve güneş ışınlarından dolayı buharlaşmanın aşırı olduğu hava durumudur.
-
Normal Hava Koşulu: Ortam sıcaklığı +5 °C ile +30 °C arasındaki çevre sıcaklığı olarak kabul edilir
-
Anormal Hava Koşulu: Normal hava koşulu dışındaki durumlardır.
-
Dmax: Agrega en büyük tane anma büyüklüğü
-
fyk: Donatı demirinin akma dayanımı
-
Brüt Beton: Üst yüzeyi görünecek şekilde doğal görünümü ile bırakılan, yüksek kaliteli, kalıp sisteminde aşırı özen gösterilen, doğal koşullara dayanıklı bir yapıda ve de herhangi bir sıva, kaplama vb. gereksinmeyen bir biçim ve yüzey düzgünlüğüne sahip bir beton demektir.
-
SUNUMLAR
-
Yapım Yöntemi: YÜKLENİCİ, bu bölümde tarif edilen işlerle ilgili Yapım Yöntemi’ni ve iş programını teslim edecektir. Proje Müellifi’nin tasarımı ve buna bağlı belirlemiş olduğu iş sırası - yöntem ve / veya İŞVEREN `in belirteceği yapım yöntemini mutlaka takip edip uygulamasını yapacaktır.
-
Sertifikalar: YÜKLENİCİ, Malzemeler ile ilgili üreticiden temin edeceği sertifikaları onay için sunacaktır.
-
YÜKLENİCİ tarafından kullanılacak olan kalıp ve iskele sisteminin taşıma kapasitesi hesaplamaları ile planları İŞVEREN’e sunulacaktır.
-
KALİTE GÜVENCE
-
Teknik Şartname ile uyumlu olacak şekilde uygulama yapılacaktır.
-
Standartlara uygun olmayan Malzemeler kullanılmayacaktır. İŞVEREN temsilcisi tarafından uygunsuz bulunan malzemeler YÜKLENİCİ tarafından değiştirilecektir. Kullanılacak olan her türlü Malzeme için İŞVEREN onayı alınacaktır.
-
Uygulama Öncesi Toplantılar: Uygulama öncesi Yüklenici ve İşverenin katılımıyla uygulama öncesi toplantı yapılacak, bu toplantının içeriği gerekli uygulama kontrollerinin, tüm malzeme onaylarının, İmalat Çizimleri’nin vs. uygunluğuna dair olacaktır.
-
YÜKLENİCİ, teknik altyapısını gösteren personel, makine ve ekipman bilgilerini içeren raporunu sunmalıdır.
BÖLÜM 2 MALZEMELER
-
Nervürlü inşaat demiri, hasır çelik, kalıp malzemesi, beton tamir harçları, kalıp ayırıcı yağ ve beton kür malzemeleri İŞVEREN tarafından onaylanmış teknik özelliklerde ve markalarda olacaktır.
-
Betonarme Çeliği
TS708 standartlarına uygun donatı çelikleri kullanılır. Statik Proje Müellifi tarafından Uygulama Çizimleri’nde belirtilen sınıfta donatı çeliği kullanılır. Kullanılabilecek S220, S420 ve S500 donatı çeliklerinin fiziksel özellikleri aşağıda ki tablolarda verilmiştir.
-
Hasır çelik: TS 4559 veya İŞVEREN tarafından onaylanan muadil bir standarda uygun olmalıdır.
-
Bağ Teli
TS EN 10218 standardına uygun en az 1.3 mm kalınlığında çelik tel olmalıdır.
-
Pas Payı (Net Beton Örtüsü)
-
Donatıya gerekli aderansı sağlamak ve donatıyı dış etkilerden korumak için kullanılacak plastik veya prekast beton pas payları olacaktır.
-
Beton kullanılarak imal edilen paspayı elemanları, yapıda kullanılan betonla asgari aynı dayanıma ve asgari aynı korozyondan koruma etkinliğine sahip olmalıdır.
-
Kimyasal Kürler: ASTM C 309 Tip I’e uygun olmalıdır. Harç ve benzeri aderans gerektiren betonarme yüzeylerin kürlemesinde uçucu kür malzemesi kullanılması önem taşımaktadır. Mekanik işlem yapılarak bitirlecek duvar yüzeylerinde başka tip kür malzemeleri de kullanılabillir. Her iki tip için de İŞVEREN onayı alınması esastır.
-
Beton Tamirat Malzemeleri: Uygulamalar sırasında ortaya çıkan betonarme hataların tamiratlarında aşağıdaki tabloda verilen malzemeler kullanılır. Bu tabloda verilen malzemelerin dışında kullanılmak istenen malzemeler İŞVEREN onayına bağlıdır.
-
Kullanilacak Yer
|
Üretici
|
Tek kat uygulama kalinligi (mm)
|
Yapıştırıcı Malzeme
|
Tamir Malzemesi
|
Yüzey Bitişi
|
min
|
max
|
Tij delikleri, yuzeyde oluşan hatalar
|
SIKA
|
5
|
30
|
Monotop 610
|
Monotop 612
|
Monotop 620
|
5
|
20
|
Monotop 610
|
Sika Repair 640
|
Sika Repair 645
|
BASF
|
0
|
5
|
|
Yapkret 5
|
-
|
10
|
40
|
*
|
Emaco S 88C
|
Yapkret 5
|
10
|
100
|
*
|
Emaco S 88C +
5-10 ince agrega
|
10
|
150
|
*
|
Emaco S 88C +
5-15 ince agrega
|
Boşluklar
|
SIKA
|
10
|
75
|
*
|
Sika Grout 212
|
-
|
10
|
30
|
*
|
Sika Grout 210-214
|
-
|
10
|
100
|
*
|
Sika Grout 212 or
Sika Grout 210-214 +
5-10 ince agrega
|
-
|
10
|
150
|
*
|
Sika Grout 212 or
Sika Grout 210-214 +
5-15 ince agrega
|
-
|
BASF
|
10
|
40
|
*
|
Emaco S 55 / S 88
|
-
|
Büyük Boşluklar
|
SIKA
|
|
-
|
Sikadur 32
|
Kendinden Yerlesen Beton (KYB)
|
-
|
BASF
|
|
-
|
Concresive 1420
|
Çatlaklar
|
SIKA
|
0.2
|
5
|
-
|
Sikadur 52
|
-
|
0
|
30
|
-
|
Sikadur 31
|
-
|
BASF
|
0
|
1
|
-
|
Concresive 1302
|
-
|
2
|
30
|
-
|
Concresive 1406
|
|
*Özellikle donatı görünen tamirlerde ve İŞVEREN`in gerekli gördüğü durumlarda yapıştırıcı malzeme kullanılmalıdır.
-
Kalıp Ayırıcılar
-
Kullanıldığı yerlerde, kalıp ayırıcılar, beton, donatı çeliği veya kalıba zararlı olmayacak tarzda seçilmeli ve uygulanmalı; bu malzemenin kalıcı yapıya da yıpratıcı etkisi olmamalıdır.
-
Kalıp ayırıcının, kalıcı yapının yüzey kalitesi ve rengi veya daha sonra uygulanmak üzere belirlenmiş kaplama tabakalarının yapışmasına etkisi olmamalıdır.
-
Su Tutucu Bant
-
PVC su tutucu bantlar TS 3078 veya onaylı eşdeğer bir standartta belirtilen özelliklere uygun olmalıdır. Kullanılacak ürün tip ve boyutları, üretici bilgilerine uygun olarak seçilmelidir.
-
Genleşebilen derz sızdırmazlık profilleri, kullanılacak ürün tip ve boyutları, üretici bilgilerine uygun olarak seçilmelidir.
BÖLÜM 3 UYGULAMA
-
KALIP İSKELESİ VE KALIP
-
Genel Gerekler
-
Destekleri ve temelleri de dâhil olmak üzere, kalıp iskelesi ve kalıp aşağıda verilenleri sağlayacak şekilde tasarlanmalı ve kurulmalıdır.
-
Yapım işlemleri esnasında ortaya çıkacağı tahmin edilen herhangi bir etkiye dirençli olmalıdır
-
Yapı için belirlenen toleransların sağlanmasına yeterli olacak ve yapısal eleman bütünlüğü etkilenmeyecek rijitlikte olmalıdır.
-
Kalıcı yapı kısımlarının biçim, fonksiyon, görünüş ve dayanıklılığı, kalıp iskelesi, kalıp ve dikmeler ile bunların kaldırılması sebebiyle olumsuz etkilenmemeli veya hasar görmemelidir.
-
Kalıp dökülen betonu yeterli derecede sertleşinceye kadar gerekli biçimde muhafaza etmelidir.
-
Kalıp ve birleşim yerleri şerbet kaybını en aza indirecek sıkılıkta olmalıdır.
-
Kalıp iç yüzeyi temiz olmalıdır. Kalıbın brüt beton yüzey oluşturması için kullanılması durumunda, kalıp yüzeyleri belirlenmiş özellikte beton yüzeyi temin edilecek şekilde işleme tabi tutulmuş olmalıdır.
-
Çok katlı iskelelerde ve çok katlı yapılarda dikmeler, yukarıdaki dikmenin yükünü doğrudan doğruya aşağıdakine aktaracak şekilde konmalıdır. Yer üstü yapılarda kalıp sökülürken bazı dikmelerin, yedek olarak yerinde kalması gereklidir. Gerek bu yedek dikmelere ve gerekse bunların üstündeki kalıp tahtalarına dokunulmamalı ve sonradan ilave dikme konmasına ve sıkıştırmaya müsaade edilmemelidir. Kalıp önceden bu özellik düşünülerek yapılmış olmalıdır. Her katta yedek dikmeler alt kattakinin üstünde bulunmalıdır.
-
Tasarımda dikkate alınacak temel etkiler
-
Kalıp, donatı ve betonun zati ağırlığı,
-
Beton tipi dikkate alınarak kalıba basınç (muhtemel yukarı kaldırma dahil).
-
Yapım yükleri (işçiler, donanım vb.). Bu yüklere yerleştirme, sıkıştırma ve yapım esnasındaki trafiğin statik ve dinamik etkileri dahil edilmelidir.
-
Rüzgâr ve kar yükleri.
-
İskelenin tasarımı ve montajı
-
İskele mesnetlerinin ayarlanması için kullanılan kamalar, beton dökümü esnasında kaymaya karşı uygun şekilde sabitlenmelidir.
-
Dikmelerin zeminden alınması gibi hâllerde oluşan farklı oturmalar dikkate alınmalıdır.
-
Yeni betondaki zararlı çatlaklar aşağıdaki tedbirler yoluyla önlenebilir:
-
Sehim ve / veya oturmanın sınırlanması,
-
Döküm sırası ve / veya beton özelliklerinin kontrolü.
-
Kalıp saplamaları ve betona gömülü bileşenler
-
Kalıbı, konumunda tutmak için geçici saplamalar, çubuklar, borular ve beton içerisinde kalacak benzer maddeler ile gömülü bileşenler aşağıdaki şartları sağlamalıdır:
-
Beton dökümü esnasında önceden belirlenen konumunu muhafaza etmek için yeterli sağlamlıkta sabitlenmelidir.
-
Yeterli derecede korozyondan koruma sağlanmış olmalıdır.
-
Beton dökümü esnasında biçimini koruyabilmesi için yeterli dayanım ve rijitliğe sahip olmalıdır.
-
Betona yüzey işlemi uygulanmayacaksa, belirlenmiş örtü kalınlığı sağlanmalıdır.
-
Yapı üzerinde, kabul edilebilir mertebeden fazla etki oluşturmamalıdır.
-
Betonla, donatıyla zararlı reaksiyon göstermemelidir.
-
Tanımlanmış beton yüzeyinde leke oluşturmamalıdır.
-
Yapı elemanının fonksiyonel performansı ve dayanıklılığını olumsuz etkilememelidir.
-
Taze betonun yeterli şekilde yerleştirilmesi ve sıkıştırılmasını engellememelidir.
-
KALIP VE KALIP İSKELELERİNİN SÖKÜLMESİ
-
Genel Kurallar
-
Kalıp iskelesi, kalıp dikmesi ve kalıplar, beton aşağıda verilenleri sağlamaya yeterli dayanım kazanıncaya kadar sökülmemelidir:
-
Geçici destekleme esnasında ortaya çıkabilecek yüzey hasarına direnç
-
Bu safhada beton elemana uygulanan etkileri karşılayabilme
-
Izin verilen sapmanın ötesinde sehim oluşmaması
-
İklim etkileri sebebiyle hasar oluşmaması
-
Geçici destekler yapıya darbe, aşırı yük veya hasar oluşturmayacak tarzda uygulanmalıdır.
-
Kalıptaki yükler, diğer kalıp elemanları ve herhangi bir kalıcı destek yapıları aşırı yüklere maruz kalmayacak sırayla kaldırılmalıdır. Kalıp ve kalıp iskelesinin kararlılığı, yükler kaldırılırken ve demontaj esnasında da sağlanmalıdır.
-
Yapıya kalıp dikmesi ve / veya ilave destek uygulandığı durumda demontaj sıralaması YÜKLENİCİ tarafından hazırlanacak yapım yönteminde detaylandırılmalıdır.
Kalıp Söküm Zamanının Belirlenme Yöntemleri:
-
Yüklenici, betonarme kalıp ve kalıp iskelelerinin sökme sürelerinin belirlenmesi için, döşeme / kiriş betonlarından en az 9 adet (kalıpların sökülmek istendiği güne göre numune adedi arttırılabilir) TS EN 12350-1 ve TS EN 12390-2 standartlarına uygun olarak 150x150x150 mm küp numune alacaktır. Numuneler, yapı elemanı ile aynı koşulda muhafaza edilecek ve beton mukavemetinin tespiti için istenen yaşlarda İşveren gözetimi altında test edilecektir. Test sonuçlarına göre betonun yeterli dayanım kazandığı gösterilerek İŞVEREN’in onayı ile kalıp veya dikme sökümü yapılabilecektir. Hazır beton numunelerinin alınması, taşınması, sahada muhafaza edilmesi ve gerekli numune kalıbı ve diğer malzemeler Yüklenici tarafından sağlanacaktır. Numune basınç testleri İşveren saha test laboratuvarında bedelsiz olarak yapılacaktır.
-
YÜKLENİCİ Şantiye Şefi tarafından deney sonucu betonun yeterli dayanım kazandığı gösterilerek İŞVEREN’in onayı alınmadan, Yapı’nın hiçbir bölümünde kalıp veya dikme sökümü yapılmayacaktır.
Beton dökümünün bitimi ile kalıp sökme arasında geçen süre, kullanılacak çimentonun cinsine, betonun dayanım kazanma hızına, su / çimento oranına, Yapı yükünün cinsine, etkilerin büyüklüğüne ve hava koşullarına bağlı olup, beton yeterince dayanım kazandıktan sonra bütün kalıplar gerekli mesnetleme yapılarak Yapı’ya zarar vermeden sökülmelidir. Betonu yeterince dayanım kazanmayan yeni imal edilen Yapı elemanı üzerinde hiçbir ağır malzeme ve araç-gereçler yerleştirilmemelidir.
Beton test numunelerinden elde edilen basınç dayanımı proje mukavemetinin % 70’ine karşılık gelmesi durumunda kalıp sökümü için betonun yeterince dayanım kazandığı kabul edilir.
Sertleşme sırasında donma olursa, kalıp alma süresi en az donma süresi kadar uzatılmalıdır. 24 saat içinde, gölgedeki sıcaklık 0ºC’ye düşerse o gün için don olayı var kabul edilmelidir. Don olayı sonrasında, özellikle kalıp almaya devam etmeden betonun prizini alarak yeterli derecede sertleşip sertleşmediği veya sert görünüp soğuk etkisi ile donmuş olup olmadığı araştırılmalıdır.
Elverişsiz ve özellikle donma olan havalarda kalıp alma süresi hakkındaki karar, Yapı’nın betonu ile aynı koşullar altında sertleşmiş numuneler üzerinde yapılacak basınç deneyi sonuçlarına göre verilmelidir.
Yedek dikmeler kalıp söküldükten sonra çimento türü de gözönünde bulundurularak yeterli bir süre daha yerlerinde bırakılmalıdır. Bu sürelerde sıcaklığın +5oC’den aşağı düştüğü günler hesaba katılmamalıdır.
Özel durumlarda kontrol (denetim) mühendisi bu süreleri azaltabilir. Ancak o anda betonda aranan dayanımın emniyetli bulunduğu deney ile doğrulanmalıdır.
Kolon ve perdelerde kalıplar sökülür sökülmez kürleme işlemlerine başlanmalıdır.
-
Dostları ilə paylaş: |
