Bilgisayar Nelerden Oluşur

3)Edo Ram’lar:

EDO (Extended Data Out) RAM’ler Fast Page Mode RAM’lere göre daha yeni tip bellekler olup, belleğe erişim süresini daha da kısaltmak ve bu arada da güvenilirlik sorununu çözmek üzere kullanılmakta ve gittikçe yaygınlaşmaktadırlar. Alışılagelmiş FPM RAM’lerde 7-3-3-3 şeklindeki bekleme durumu EDO RAM’lerde 7-2-2-2’ye iner. EDO belleklerin performansı yüzde beş ile on civarında arttırdığı görülmektedir. FPM RAM’lerin güvenilirlik sorununu çözmek için EDO RAM’lerde çıkışa bir dizi ikincil bellek hücreleri eklenir. Bu ikincil hücreler okunmak için veri istediği zaman bu verileri alır ve CPU’nun güvenilir bir şekilde okumasına yetecek kadar uzun bir süre saklarlar. Bu teknikle 50 MHz’e kadar bus hızları için (mikroişlemci değil, bus hızı) güvenilir ve hızlı bir okuma yapabilir. Bu hızın da üzeri için daha fazla ek devreye ihtiyaç vardır. Burst EDO RAM olarak adlandırılan bir teknikle, CPU’nun, örneğin, birbiri ardı sıra gelen ilk dört adresi okumak istediği var sayılı ve bu adreslerdeki bilgiler alınır. Bu yöntemle 66Mhz’lik bus hızlarında bile çalışılabilir.

4)Bellek Dağılımı (Yerleşimi)

Bir PC’de RAM belleklerin kullanım alanlarına göre incelenmesinde, üç tür bellek tipi ile karşılaşılır

a)Geleneksel Bellek (Conventional Memory): 1 MB’a kadar olan bellektir. ! MB’lık bellek bölümünün, 384KB’lık kısmı Video RAM, Adaptör ROM, EMS WindowRAM ve anakart üzerindeki BIOS için kullanılmaktadır. 640KB’lık kısmından da geleneksel bellek olarak yararlanılmaktadır.

b)Uzatılmış Bellek (Extended Memory):1 MB’ın üzerindeki bellek kapasitesi uzatılmış bellektir. Uzatılmış bellek sınırı 80286’larda 16MB’a, 80386’larda 4GB kadar çıkarılmıştır.

c)Genişletilmiş Bellek (Expanded Memory):Genişletilmiş bellekten normal bellek gibi değil, ancak veri depolayıcısı olarak yararlanılabilmektedir. 832-896KB arasındaki pencere, video RAM üzerinde kaldığından, DOS buraya ulaşamamakta, dolayısıyla buraya gerçek program depo edilememektedir. Genişletilmiş bellek, ana belleğe 832KB ile 896KB’lık bölüm arasında 16KB’lık 4 sayfadan oluşan bir pencere ile bağlıdır. Bu bağlantı tekniği, bellek sayfalaması olarak, ana bellekteki 16KB’lık pencere dilimleri de fiziksel sayfa olarak tanımlanmıştır.

64KB’lık pencereden, genişletilmiş belleğin 32MB’lık alanına, genişletilmiş bellek yöneticisi(Expanded Memory Manager – EMM) tarafından ulaşım sağlanmıştır.

B)ROM Bellek:

ROM bellek, Read Only Memory, yani, Sadece Okunur Bellek anlamına gelmektedir. Bu bellek türünde bilgiler kalıcı olarak ROM yongasının içine kopyalanmıştır.Bu nedenle değiştirilmeleri olanaklı değildir. Ancak içerisinde geçici olarak değiştirile bilecek bölümler de vardır. ROM’un görevlerinden birisi,bilgisayarın hiç silinmeyen temel sistem bilgilerini içermesidir. Ya da bir çevre birimine görevini bildiren işlevlere ve yazılıma sahiptir. ROM’lar RAM belleklere göre veri aktarma hızı ve kapasite yönünden çok düşüktürler. Bu nedenle geliştirilmiş olan Shadow RAM (bölge hafıza) tekniği yardımıyla, bilgisayar boot (açılış) sırasında RAM bellek üzerinde Shadow kısmı bu alana aktarılır. Daha sonra bilgisayar bu bilgilere gereksinim duyduğunda rom bellek yerine daha hızlı olan RAM bellek birimlerinden yararlanır.

ROM’lar genel olarak dört bölüme ayrılır. Bunlar;

1)MPROM(Masceble Programmable Read Only Memory /Maske Programlı ROM Bellek): Üretici tarafından diğer ROM belleklerde olduğu gibi programlanır. Özel bir programı maskelemek amacıyla hazırlanır. Bu tür, ucuz ve bit yoğunluğu en yüksek olan bellektir.

2)PROM(Programmable Read Only Memory / Programlanabilir ROM Bellek): Kullanıcı tarafından, ROM programlayıcı adı verilen özel bir devre ile programlanabilir. Ancak bu işlem bir kere yapılabilir. Daha sonra değiştirilemez.

3)EPROM(Erasable Programmable Read Only Memory / Silinebilir Programlanabilir ROM Bellek): PROM belleğe benzer. Ondan farkı siline bilmesi ve tekrar programlanabilmesidir.

Silme işlemi ultraviole ışınları ile yapılır. Işın koruyucu gövde üzerindeki quartz ile kaplanmış küçük bir pencereden verilir.

4)EAPROM ve EEPROM(Elektriksel Yolla değiştirilebilir ROM Bellek): En iyi ROM türüdür. Devrede iken Elektriksel yolla değiştirilebilir veya silinebilir. Bunun EPROM’a göre en önemli üstünlüğü bir bölümünün silinebilmesidir.

Bir PC’nin en temel işlemleri yapabilmesini tanımlayan ROM bellek ise BIOS olarak adlandırılmıştır.

Ön Bellekler:

Önbellekler, ana hafıza ile mikroişlemci arasında bir tampon görevi yapan yüksek hızlı (15ns) hafızalardır. Önbellekler toplam performans üzerinde çok önemli bir etkendir. Önbellekler, sınırlı bir kapasiteye sahip oldukları için, bu alanın dolması uzun sürmeyecektir. Önbelleğe yer açmak için hangi verinin atılacağına karar vermek oldukça zordur.

Önbellek içerisinde, verilen hafıza hiyerarşisi içerisinde sistem tarafından yukarı veya aşağı kaydırılır. Veri, erişim olduğu zaman yukarı; yerine başka veri geldiği zaman ise aşağı kaydırılır. Veri, blok denilen birimler içinde taşınır ve önbellek içindeki bu bloklara satır adı verilir. Genel olarak, bir düzeyde bulunan veriler, bir aşağıdaki düzeyde bulunan kayıtlı verilerin bir alt kümesidir. Verilere erişmek için kullanılan genel üç yöntem vardır.Önbellek yongalarını ayırabilmeniz için aşağıda çeşitli önbellekler verilmiştir.

a)Doğrudan Erişimli Önbellek

Doğrudan erişimli önbellek, eşit uzunluktaki ardışık bellek birimleri olan satırlar şeklinde düzenlenmiştir. Bellekten yüklenen bloğun,hangi satıra saklanacağı, doğrudan-işlenmiş olan önbellekte, sadece bellek adresi kullanılarak bloğun saklanacağı önbellek satırı belirlenir.Doğrudan erişimli önbellek kullanımının avantajı, ana belleğe her erişim için sadece bir karşılaştırma yapılmasıdır. Satır, donanımsal bir dizi olduğundan sadece geçerli adresin etiketi ile işaret edilen satırın etiketi karşılaştırılır. Ancak doğrudan erişimli önbelleğin de bir problemi vardır. Bu sorun, iki sıkça kullanılan (ulaşılan) bloğun aynı önbellek satırına denk düşmesi durumunda ortaya çıkar. Bu durumda, her iki blok, birbirini sürekli olarak önbellekten atar.

b)Tam Birleşimli Önbellek

Tam birleşimli önbellek ise, bir bloğun herhangi bir satıra yerleştirile bilindiği tan birleşimli önbellektir. Bu durumda, adres basitçe ikiye bölünür. Düşük bitler önbellek üzerindeki satırların uzaklıklarını oluşturur. Yüksek bitler ise karşılaştırma sırasındaki etiketi oluşturur.Tam birleşimli önbellekte, bloğun hangi satıra yerleşeceğine karar veren bir mekanizma vardır. İlk olarak, bloklar boş satıra yerleştirilir. Önbellek dolduktan sonra ise, bloklardan bazıları (LRU- Least Recently Used- Son zamanlarda en az kullanılan) seçilerek satırlardan atılır. Tam birleşimli önbellek satırını karşılaştırmak için kullanılan donanımlar maliyeti artırmaktadır.

c)Küme Birleşimli Önbellek

Küme birleşimli önbellekte de, satırlar kümelere bölünmüştür ve adresin ortadaki bitleri, bloğun yerleştirileceği kümeyi belirler. Her bir küme içinde, önbellek tam birleşimlidir. Küme başına iki satır düşen bir önbellek, iki-yönlü küme birleşimli olarak adlandırılır ve her erişim için iki karşılaştırmaya ihtiyaç duyar. Tam birleşimli önbellekten daha az karşılaştırıcı kullanmasının yanı sıra, küme-birleşimli önbellekleri yönteminin daha kolay uygulanmasını sağlar. Küme-birleşimli önbellek motorola 68040, Intel 82385 önbellek denetleyici yongası ve I486 içinde vardır.

Bilgisayara Bellek Eklemek:

Ana kart ve işlemcinizden memnunsanız ama sisteminizi hızlandırmanın yollarını arıyorsanız belki de daha fazla belleğe ihtiyacınız vardır. Bilgisayarınıza fazladan bellek eklemek çok para harcamadan performansı arttırmanın bir yoludur. Sisteminizdeki RAM miktarını arttırarak işletim sistemine, programlara, önbelleklemeye ve veriye daha fazla bellek ayırmış olursunuz.

Neden Bellek Eklenmeli:

Aklımıza ilk gelen soru büyük ihtimalle “Neden öncelikle bellek ekleyeceğim?” olmuştur.PC’nizdeki bellek,işletim sisteminizin ve çalıştırdığınız programlar için geçici bir depolama alanı olarak iş görür. Programlarınız diskte saklanır ancak çalışmaları gerektiğinde belleğe kopyalanırlar. Yani çalıştırdığınız her program az da olsa kesinlikle belleğe ihtiyaç duyar.Ayrıca belgeleriniz de siz üzerinde çalışırken bir yerlerde saklanmak zorundadır. Aynı programlar gibi belgeler de üzerinde işlem yapılırken belleğe kopyalanırlar. Bir belgeyi kaydedip kapattığınızda ise diske geri kaydedilir ve bellekten atılır.

Programlar ve belgeler gerçekten de bu kadar bellek kullanır mı? İster inanın,ister inanmayın, kullanırlar. Windows95 işletim sisteminde, WinFax Pro, Windows Messaging ve Microsoft Word. Sadece bu üç program birlikte yaklaşık 22MB bellek tüketiyorlar! Arka planda çalışan bütün yardımcı programları(mesela CD çalıcı) ve Windows 95’in kendi hesabına kullandığı belleği de katarsak toplam 40MB gibi bir bellek miktarı ile karşılanır.Sisteminizde bu kadar RAM bellek takılı değilse bu programların bir çoğu sanal bellekte saklanıyor demektir. Sisteminizdeki bellek fiziksel bellektir, yani verileri saklayan mikroçipler. Adından da anlaşılabileceği gibi sanal bellek aslında yoktur. Belleği taklit etmek amacıyla sabit disk boşluğu kullanılır ve buna sanal bellek denir. Çalışması şöyledir: işletim sistemi, bilgisayarınızdaki belleği sayfalar halinde düzenler. Yeterli fiziksel bellek olduğu sürece sanal bellek pek fazla kullanılmaz. İşletim sistemi ve programlar sadece 8MB bellek kaplıyor ve sizin bilgisayarınızda 16MB RAM bulunuyorsa işiniz kolay, belleğiniz bütün her şeyi rahatça alabilir demektir.

Anlamanıza yardımcı olmak için bir benzetme yapmak istiyorum. Okumak ve bilgisayarda düzenlemek zorunda olduğunuz 300 sayfalık bir rapor var diyelim. Masanızın üzerinde 300 sayfalık tomar duruyor,ancak sizin zavallı eliniz bir seferde ancak 20 sayfa taşıyabiliyor. Bu yüzden, elinizdeki 20 sayfanın bir kısmını bitirdiğinizde onları masaya bırakır ve yenilerini alırsınız. Sayfa 3 geri dönmeniz gerektiğinde sayfa 45 bırakıp sayfa 3 alırsınız. Elinizde (bellekte) her zaman 20 sayfa vardır; ihtiyacınız olan,ancak o anda kullanmadığınız ek sayfalar da masanın üzerinde durur (sabit diskte). O halde ek fiziksel bellek takmak nasıl bir yarar sağlar? Tamamen katı halde bulunan (elektronlar dışında hareketli kısmı yoktur) bellek, dönen parçalar ve hareketli okuma kafalarından oluşan diskten çok daha hızlı çalışır. İşletim sistemi ne zaman diskten bir bellek sayfası okumaya çalışsa önce hangi sayfayı istediğini belirlemeli, sonra disk üzerinde onun yerini bulmalı, okuma kafasının o veri üzerine gitmesini sağlamalı, dönen parçanın da hareket ederek veriyi okuma kafasının altına getirmesini beklemek gibi işlerle uğraşmalıdır. Yani diskten okuma ve diske yazma işlemlerini ne kadar azaltabilirseniz sisteminizin performansı da o kadar artacaktır. Yeterli miktarda RAM’ınız varsa işletim sisteminin yerine getirmek zorunda olduğu bu disk aktivitelerini azaltmış olursunuz. Böylece performansınızda artar.

Ne Kadar Bellek Yeterlidir:

Bu günün bellek delisi işletim sistemlerini düşününce, aynı anda birkaç program çalıştıran ortalama bir kullanıcı her şeyi tutmak için 60MB veya üstü belleğe sahip olmalıdır. Bellek eskisinden çok daha ucuzdur,ama yine de birçok kişi için bilgisayarda bu kadar RAM bulundurmak biraz pahalı gelebilir. Yakın gelecekte bilgisayarlar ana kartlarla (hatta işlemcinin içinde) gelecek en az 128MB belleğe sahip olacaklar. Bütün yapılması gereken, daha az maliyetle daha yüksek kapasiteli bellek modülleri üretilmesine imkan sağlayacak teknolojileri geliştirmektir. Ancak bilgisayarınızın bugünkü durumu ile ilgilendiğinizi düşünürsek bugünün bellek modülleriyle sınırlı olduğunuz görülür. Ne olursa olsun, Windows 3.x için en az 8-12MB, Windows 95 veya Windows NT için ise en az 16MB RAM’a ihtiyacınız vardır. Daha azıyla da yetine bilirsiniz, ancak sisteminiz yavaş kalacaktır.

Aynı anda birden çok program çalıştırmanız gerekiyor, bir CAD (Computer Aided Desing – Bilgisayar Destekli Tasarım) Programı gibi bellek canavarı programlar çalıştırıyor veya en iyi performansı arzu ediyorsanız 24’ MB ve hatta 32MB RAM almaya çalışın. Eğer hesabını bilmediğiniz kadar çok paranız varsa, bilgisayarınız ne kadar alabiliyorsa o kadar bellek yükleyin!

Not: Sisteminiz için doğru belleği seçmek ve düzgün şekilde takmak için bilgisayar belleği hakkında bilmeniz gereken birkaç ufak şey vardır. Öncelikle belleğin bilgisayara takılmak için paketlendiği çeşitli yongaları anlamanız gereklidir.

Bellek Paketleri:

Eski sistemlerde ayrı bellek çipleri kullanıldıysa da bugünün sistemlerinin çoğunda SIMM (Single Inline Memory Module) denilen bellek modülleri kullanılmaktadır.Aşağıdaki şekilde iki tür SIMM modülü görülmektedir; bunlardan biri 30-pinlik diğeri de 72-pinliktir. SIMM, üzerinde bellek çiplerinin yanı sıra bunların düzgün çalışmasını sağlayan birkaç ek bileşen de montelinmiş küçük bir baskılı devre kartıdır. Adından da anlaşıldığı gibi 30-pinlik SIMM’ler anakarta takılırken 30 ayak, 72-pinlik SIMM’ler de 72 ayak kullanırlar.Eski anakartlardan bir çoğu 30-pinlik SIMM’leri kullanır, daha yenilerde ise 72-pinlikler bulunur. Tipik olarak 30-pinlik SIMM’ler,aynı kapasitedeki 72-pinlik SIMM’lerden daha pahalıdır. Bunun yanında 30-pinlik SIMM’lerin kapasitesi 4MB ile sınırlıdır. 72-pinlik SIMM’ler ise 64MB’a kadar çıkan kapasiteleriyle bilgisayarınıza bellek doldurmak için idealdirler.

Yeni bilgisayarlarda rastlayabileceğiniz başka bir bellek türü de Dual Inline Memory Module sözcüklerinin kısaltması olan DIMM’dır. DIMM’ler, SIMM’lerden daha iyi performans sağlayan 168-pinlik bağlantılar kullanırlar. Ama anakartın ve çipin setinin de DIMM’lerle çalışa bilecek şekilde tasarlanmış olması gerekir. Ayrıca DIMM’ler, SIMM’ler kadar çok bulunmadıkları için daha pahalıdırlar. Anakartınız SIMM’lerin yanında DIMM’lere de destek veriyorsa daha iyi performans için DIMM’leri kullanın, ama daha fazla ödemeye de hazır olun.
Hız:

Bellek belirli bir hızda çalışmak için tasarlanmıştır, bu hız da nanosaniyelerle (yani saniyenin milyarda biri) ölçülür. Bugünün PC’lerinden çoğu 60ns ila 70ns arasında hızlara sahip bellekler kullanmaktadır. Bu sayı ne kadar küçülürse bellekte o kadar hızlı (ve pahalı) olur. Bu yüzden PC’nize bellek alırken yeni belleğin hızını kontrol edip, sisteminizin gerektirdiği hıza (ve mevcut belleğinize) uygun olanı satın almalısınız.

Parite ve Ayarlar:

Parite, bilgisayarda hata sezmekte kullanılan bir yöntemdir. Eski bilgisayarların çoğunda bellek, hataları parite yardımıyla belirlemek üzere tasarlanmıştır.Tipik olarak sekiz çip 1 bellek birimi ederdi, mesela 1’ MB gibi. Parite kontrolünü yapmak için ise dokuzuncu bir çip kullanılırdı.yani her 1MB SIMM’in üzerinde dokuz tane çip vardı. Son yıllarda belleğin güvenilirliği o kadar arttı ki,bazı üreticiler parite kontrolünü bıraktılar. Yani parite çipi içermeyen paritesiz SIMM’ler kullanılmaya başladı. Parite gerektirmeyen bir bilgisayara pariteli SIMM takabilirsiniz, ancak parite gerektiren bir bilgisayarda paritesiz SIMM’ler çalışmayacaktır.

Yukarıdakiler, doğru tür belleği satın almanız gerektiği gerçeğinden başka, bir RAM çipinin tanımını okuyunca pariteli olup olmadığını anlamanız gerektiğinde belirtiyor.Aşağıdaki tabloda üreticilerin bellek ayarları tablosunda görebileceğiniz tipik RAM değerlerini bula bilirsiniz.

Organizasyon Boyut

1Mx32	4M
1Mx36	4M
2Mx32	8M
2Mx36	8M
4Mx32	16M
4Mx36	16M
8Mx32	32M
8Mx36	32M

Tabloda da görüldüğü gibi burada 32 ve 36 sayıları bulunmaktadır. Sekiz bellek çipi ve bir parite çipinden oluşan bellek organizasyonunu hatırlıyor musunuz? 4*8=32 ve 4*9=36 olduğu da malum. Yani 32 paritesiz SIMM’i (dokuzuncu cip yok), 36 da pariteli SIMM’i belirtmektedir. Tanımdaki ilk değeri (1M,2M gibi) 4 ile çarptığınızda SIMM’in kapasitesini bulursunuz. Mesela bir 8Mx36 SIMM için 32MB bulursunuz, çünkü 8*4=32 dir.

Bellek soketlerine yakından bakacak olursanız, soketlerin banklar halinde guruplandığını göreceksiniz. Bu bellek guruplarının yerleri anakarta göre değişir, ama her zaman birlikte bulunurlar. Bunların sayısı da anakartın tasarımına bağlıdır. Bazılarında iki, bazılarında ise üç veya dört bank vardır ve birden başlayarak numaralandırılmışlardır. Anakartınızın kullanım kitapçığında büyük ihtimalle bu bellek banklarını ve numaralarını gösteren bir şekil vardır.

Peki bu bankların sayıları ve numaraları neden bu kadar önemlidir? Çünkü bunları belli bir düzene göre doldurmalısınız, bu da anakartınızın tasarımına bağlıdır. Kullanım kitapçığında bankların nasıl doldurulacağını anlatan bir bölüm bulacaksınız.Ayrıca aynı tür SIMM’leri bir banka koymalısınız.iki 4MB SIMM veya iki 8MB SIMM gibi. Aynı banka bir 4MB SIMM ile bir 16 MB SIMM yerleştiremezsiniz. Ayrıca her zaman 0 numaralı bankı doldurmanız gerekir. Bütün bunlar ne anlama geliyor? Bunun anlamı,hangi tür bellek alacağınıza karar vermeden önce anakart kitapçığına bakıp bellek yuvalarının nasıl doldurulacağını belirlemeniz gerektiğidir. Bu konu hakkında ayrıntılı bilgiyi az sonraki “Sisteminiz için Doğru Belleği Seçmek” kısmında bula bilirsiniz.

Özel RAM’ler:

Bazı sistem üreticileri standart konfigürasyonu kullanmak yerine bellek modülleri için kendilerine özgü tasarımları kullanırlar. Herkesin kullandığı SIMM’ler bu tür sistemlerde çalışmaz. O marka ve model bilgisayar için özel olarak üretilmiş bellek modüllerinden almanız gerekir. Bu tür olaylara genellikle ünlü marka bilgisayarlarda rastlanır.Sisteminiz özel bir bellek modülü kullanıp kullanmadığını kullanım kılavuzundan öğrenebilirsiniz. Emin değilseniz, belleği alacağınız yere bilgisayarınızın markasını ve modelini bildirin. Onlar size doğru bellek türünü söylemelidirler. Bellek tasarımı özelde olsa üreticinizden almak zorunda olmadığınızı aklınızda tutun. Birçok bilgisayarcıda standart donanımın yanında özel markalı bellek modülleri de bulunmaktadır.

Sistemimiz için doğru belleği seçmek;

Öncelikle sisteminizin standart RAM modülleri mi yoksa özel RAM modülleri mi kullandığını öğrenmelisiniz. Eğer elinizde RAM varsa, bunlardan hangisinin sizde olduğunu öğreniniz.

Şu Anda Elinizde Bulunanları Belirlemek:

Yapmanız gereken ilk şey, sisteminizde şu anda RAM olarak ne bulunduğuna bakmak olmalı. Toplam kapasiteyi açılışta POST sistem belleğini test ederken görebilirsiniz. 8,096 görürseniz 8MB; 16,192 görürseniz 16MB RAM’a sahipsiniz demektir (1MB içinde 1,024K bulunur).Windows 95 veya Windows NT 4.0 ile çalışıyorsanız bilgisayarınızdaki toplam belleği Kontrol Panel (Denetim Masası) bölümünden de göre bilirsiniz. İzlemeniz gereken adımlar şunlar:

1.Kontrol Panel (Denetim Masası)’nı açıp System (Sistem) ikokuna çift tıklayın.

2.System Properties (Sistem Özellikleri) kısmından General (Genel) sayfasını açın (Windows NT için Memory sayfası), burada bilgisayarınızdaki işlemci türüyle birlikte takılı RAM miktarını da göreceksiniz.

Sisteminizde ne kadar RAM bulunduğunu öğrendikten sonra belleğin nasıl yerleştirildiğini saptamak için bilgisayarınızın kasasını açmanız gerekecektir.

Bilgisayarınızı kapatın ve kasasını açarak bellek soketlerini bulun. Toplam kaç soketiniz var sayın. Sekiz soketiniz var, her birinde bir SIMM bulunuyor ve açılışta bellek miktarı 8MB görülüyorsa 8 tane 1MB SIMM’iniz vardır demektir. Ancak yanıt bu kadar da kolay olmayabilir. Sadece bir gurup (yani iki soket) doluysa her bir SIMM’in kapasitesini bulmak için toplam bellek miktarını ikiye bölün. Sisteminiz 8MB RAM gösteriyorsa iki tane 4MB SIMM’e sahipsiniz demektir. Bellek miktarı 16MB olarak görülüyorsa iki tane 8MB SIMM’iniz var demektir. Peki ya ikiden fazla gurup varsa ve bellek miktarı da sekizin katı değilse? Mesela iki gurup (dört soket ) dolu ve toplam 20MB RAM görülüyor olabilir. Bu durumda bir gurupta iki tane 8MB SIMM ve diğer gurupta iki tane 2MB SIMM bulunduğunu düşüne bilirsiniz.

2x8 + 2x2 = 20

Toplam 20M elde etmek için matematiksel olarak başka bir yol bulamazsınız.Bazı durumlarda her gurubun kapasitesi kolayca anlaşılmayabilir. O zaman SIMM’lerin üstündeki yazıları okumanız gerekir. Çoğu zaman bellek kapasitesi ve konfigürasyonu SIMM’in bir tarafında yazar. Ne yazık ki bazen bu yazıları okumak için SIMM’i yerinden çıkarmanız gereke bilir. SIMM’in üzerinde kapasitesi veya konfigürasyonu yazılı değilse bu bilgileri çiplerin üzerindeki parça numaralarından çıkarmanız gerekecektir. 1,2,4,8 veya 16 ile başlayan parça numarasını arayın (bu genellikle kapasiteyi gösterir;2MB için 2,4MB için 4 vb.). çiplerin üzerindeki bu parça numaralarını okumak için büyük ihtimalle SIMM’leri çıkarmanız gereklidir.

Son olarak hangi gurupların dolu hangilerinin boş olduğuna dikkat edin.

Bu işlemler bittiğinde artık donanım olarak nasıl bir bellek almanız gerektiği konusunda yeterince bilgiye sahip oldunuz demektir.

Hangi Programlar İçin Ne kadar Bellek Alınmalı:

Evet, şimdi kullanacağınız programları veya bilgisayarınızda kullanmak zorunda olduğunuz programların ne kadar belleğe ihtiyaç duyduklarını öğrenelim. Bilgisayarınız Windows 95 veya 98 işletim sisteminde çalışıyorsa ve yardımcı programlar olarak ta Office setini kullanıyorsanız sisteminizin performanslı çalışması için 16MB RAM’a ihtiyacınız vardır.Hele birde mühendislik programları da kullanmanız gerekiyorsa yani AutoCadR14,3D Studio vb. o zaman size en az 32MB RAM gerekmektedir.Tabi RAM almaya yeterli paranız varsa sisteminizin alabildiği kadar RAM almanızda fayda var.