Şəkil 6.3. Məhsulun hədəf qiymətini təyin edilməsi üçün faydalılıq qrafiki.
Qeyd: Real həyatda istehsal xərcləri və gəlirin həcmi əyrilər şəklində verilir.
Səmərəlilik qrafikində satış həcmi əyrisi məhsulun qiymətindən asılıdır. Müəssisə çalışır ki, istehsal etdiyi məhsula elə qiymət qoysun ki, bu müəssisəyə gəlirin arzu olunan həcmini təmin etsin.
Yeni məhsullara və xidmətlərə qiymətqoymanın əsas metodlarının xarakteristikaları aşağıdakı cədvəldə verilmişdir.
Cədvəl 6.1. Yeni məhsul və xidmətlərə qiymətqoyma metodları
Metodların adı
|
Mahiyyəti
|
1. “Qaymağın” götürülməsi
|
Bazara tam yeni məhsul ilə çıxdıqda istifadə edilir (əsasən patentləşmiş). Bu zaman məhsula yüksək qiymət qoyulur, ancaq müqavilənin müddətinin başa çatması yaxınlaşdıqca müəssisə bazarda güclü mövqeyini qorumaq üçün məhsulun qiymətini mərhələlərlə azaldır.
|
2. Müdaxilə startegiyası
|
Rəqibə nisbətən məhsula daha aşağı səviyyədə qiymət qoyulmasını nəzərdə tutur. Bu zaman başlanğıc mərhələdə müəssisə müəyyən itkiyə məruz qala bilər, ancaq bazarda müəyyən paya malik olduqca gəlir əldə etməyə başlayır.
|
3. Prestij qiymət
|
Psixoloji baxımdan müəssisədə səmərəliliyin yaradılmasına əsaslanır, belə ki, məhsulun qiymətində cüzi, yəni “bir neçə qəpik” və yaxud manatın yarısı qədər azaltmaqla müştərilərin diqqətini cəlb edir. Bu metoddan əsasən aşağı səviyyədə inflyasiya və stabil iqtisadiyyatda istifadə edilir.
|
4. Bazarın istehlak seqmentinin qiyməti
|
Məhsulun satılması nəzərdə tutulan seqmentdə istehlakçıların alıcılıq qabiliyyətinə əsasən müəyyən edilir.
|
5. Müqavilə qiyməti
|
Satıcı və alıcı arasında alqı-satqı danışıqları nəticəsində müəyyən edilir. Müqavilə qiyməti əsasən topdansatış sferasında və müəyyən xidmətlər göstərilən zaman, məsələn konsaltinq xidmətində istifadə edilir
|
Formalaşmış bazarda məhsullara qiymətqoymanın əsas metodlarının xarakteristikası aşağıdakı cədvəldə verilmişdir.
Cədvəl 6.2. Formalaşmış bazarda məhsullara qiymətqoymanın əsas metodları
Dostları ilə paylaş: |