Dış lastik bak lastik

191 dirhem

haklann koruyucusu olması" gibi daha yumuşak ve dolaylı formüller kullanma yoluna gidildi. Direnme hakkına yer veren çağdaş anayasalar içinde, 1961 TC Anayasası özel bir yer tutar. 1961 Anayasası'nın "Anayasa ve hukuk dışı tutum ve davranışlanyla meşruluğunu kaybetmiş bir iktidara karşı direnme hakkını kullanarak 27 Mayıs 1960 Devrimi'ni yapan Türk Milleti..." diye başlayan başlangıç bölümünde, anayasanın, "asıl teminatın vatandaşlann gönüllerinde ve iradelerinde yer aldığı inancı ile Türk Milletinin hürriyete, adalete ve fazilete âşık evlatlarının uyanık bekçiliğine emanet edildiği" belirtilmiştir. 1982 Anayasası direnme hakkından doğrudan söz etmemekle birlikte, başlangıç bölümünün son paragrafında anayasanın "Türk Milleti tarafından, demokrasiye âşık Türk evlatlannın vatan ve millet sevgisine emanet ve tevdi olunduğu" ifadesiyle, anayasanın uygulanmasında uyanıklık ve titizlik göstermeye çağrı niteliğinde, dolaylı olarak direnme hakkına yer vermiştir.

Direnme hakkı ile ilgili en önemli sorun bu hakkın ne zaman ve hangi koşullar altında kullanılabileceğidir. Direnme hakkını doğuran baskı ve zulmün somut ve nesnel bir tanımının yapılması çok güçtür. Ama iktidarın hukuk yollanm kapatmasının ve temel özgürlükleri kasıtlı ve sistemli bir biçimde yok etmesinin direnme hakkını gündeme getireceği söylenebilir. Anayasalar bir yandan direnme hakkına yer verirken, bir yandan da ceza yasalarıyla da desteklenen hükümlerle yerleşmiş siyasal düzeni zor kullanarak değiştirme girişimlerini ağır ceza yaptınmlarıyla yasaklar. Bu nedenle anayasalarda yer alan direnme hakkı çoğu kez iktidan kullananlara hak ve özgürlüklere saygılı olmayı anımsatma amacının ötesine gitmez. Ayrıca direnme hakkının kullanılabilmesi yeterli maddi ve manevi güce ulaşmaya bağlıdır. Öte yandan direnme için bütün koşulların olduğu ve yeterli maddi ve manevi gücün sağlandığı bir ortamda, harekete geçmek için direnme hakkının anayasada yazılı olup olmaması pek önem taşımaz. Günümüzde direnme hakkının kullanılması, uygulamada yöneticilerin karar ve emirlerine bilinçli olarak uymama, açlık grevi, boykot, protesto yürüyüşü gibi pasif direniş eylemleri ya da zor ve şiddet yoluyla iktidarı devirmeyi hedefleyen mücadele yöntemleri biçiminde ortaya çıkabilir.

dirgen, tarlada ve harman yerinde tahıl saplannı kaldırmaya, yaymaya ve kanştır- maya, ot demetlerini bir yerden başka bir yere aktarmaya yarayan, çatallı bir uç (parmak) ve uzun bir saptan oluşan alet. Dirgen gübre, çakıl, kömür gibi iri taneli maddeleri karıştırmada ve aktarmada da kullanılır. Sapı ağaçtan, ucu demirden ya da tümüyle ağaçtan olur. Sapı ve ucu ağaçtan olanlarda çitlembik ve dişbudak gibi dayanıklı ağaçlar kullanılır. Dirgenin uç bölümü iki, üç ya da dört çatallıdır. Dirgene benzeyen yabanın beş, beldenatın yedi çatalı vardır.

dirhem, eski bir ağırlık ölçüsü ve gümüş para birimi. Ağırlık ölçüsü olarak (dirhem-i keyl), okkanın 1/400'üne (3.118 gr) eşitti. Eski ölçümle 70 arpa ya da 1/2 miskal kabul edilirdi. 1/4'üne "denk" ya da "dirhem-i Yemeni", 3 denke "dirffeta-i Mağribi", 2 dirheme ise "dirhem-i bağali" denirdi. Okka, kantar, çeki ve lodra da dirhemin üst birimleriydi.

Diriamba 192

Para birimi olarak "dirhem-i şer i" 14 kırat, "dirhem-i örfi" 16 kırattı; kırat 5 arpa sayılırdı. Dirhem miskalın 7/10'uydu. Örfi dirhem 3,25 gr, şeri dirhem 2,0125 gr saf gümüştü. İlk dirhem 2,97 gr gümüş olarak Hz. Ömer döneminde (634-644) kesildi. Sonraki dönemlerde örfi dirhemin ağırlığı ve ayarı birçok kez değiştiyse de şeri dirhem, zekât ve mehir hesaplaması için hep aynı kaldı.

İlk dirhemler işlemesiz ve zeytin çekirdeği biçimindeydi. İlk damga ve yazı Abdulah bin Zübeyr (ö. 692) tarafından konuldu. İslam dininin yayılmasından sonra İran'da 4,10 gramlık eski dirhemin yerini 2,90 gr ağırlığındaki yeni dirhem aldı. 12. ve 13. yüzyıllarda Türk ve İslam devletlerinde bazı bakır paralara da dirhem dendi. En ağır dirhem İlhanlılar tarafından 3,56 gr olarak kesildi. Anadolu Selçukluları ve beylikler döneminde ise örfi dirhem, şeri dirhem ağır İlgındaydı. 1845'te Mısır'da 3,0898 gr olan dirhem İstanbul'da 3,207 gr idi.