الصلاة على النبي في التشهد الأول ومشروعية الدعاء فيه
PEYĞƏMBƏRƏ BİRİNCİ TƏŞƏHHÜDƏ SALAVAT GƏTİRMƏYİN VƏ ORADA EDİLƏN DUANIN MƏŞHUR OLMASI عن سعد بن هشام قال : - سألت عائشة قلت يا أم المؤمنين أفتيني عن وتر رسول الله صلى الله عليه و سلم . قالت كنا نعد له سواكه وطهوره . فيبعثه الله فيما شاء أن يبعثه من الليل . فيتسوك ويتوضأ ثم يصلي تسع ركعات . لا يجلس فيها إلا عند الثامنة . فيدعو ربه . فيذكر الله ويحمده ويدعوه )ويصلي على نبيه(. ثم ينهض ولا يسلم . ثم يقوم فيصلي التاسعة . ثم يقعد فيذكر الله ويحمده ويدعو ربه ويصلي على نبيه . ثم يسلم تسليما يسمعنا . ثم يصلي ركعتين بعد ما يسلم وهو قاعد . فتلك إحدى عشرة ركعة . فلما أسن رسول الله صلى الله عليه و سلم وأخذ اللحم أوتر بسبع وصلى ركعتين بعد ما سلم . قال الشيخ الألباني : صحيح
Sad İbn Hişəm deyir ki, Aişədən soruşdum: “Ey möminlərin anası! Mənə Peyğəmbərin Vitr namazını izah et”. O: “Biz onun üçün Misvakını və suyunu hazırlayardıq. Allah istədiyi zaman gecənin bir aləmi onu oyadardı. (Yuxudan oyandığı zaman) misvkdan istifadə edər, dəstəmaz alır və doqquz rükət namaz qılardı. Səkkizinci rukətə qədər təşəhhüdə oturmazdı. (Səkkizinci rükətdə) təşəhhüdə oturub Rəbbinə dua edər (Başqa rəvayətdə: Peyğəmbərə salavat deyər), Allahı zikr edər, həmd edər və Ona dua edərdi. Sonra salam vermədən ayağa qalxar doqquzuncu rükəti qıldıqdan sonra oturub Allahı zikr edər, Ona həmd edər, Rəbbinə dua edər və Peyğəmbərinə salavat gətirərdi. Sonra bizim eşidəcəyimiz şəkildə salam verərdi. Salamdan sonra oturaq halda iki rükət namaz qılardı. Cəmi 11 rükət namaz qılardı. Yaşlandığı zaman yeddi rükət Vitr namazı qılar və salamdan sonra oturaq halda iki rükət namaz qılardı”895. (Fayda: Hədis Vitirdən sonra iki rükət namazın olmasına dəlildir)896.
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَال:َ كنا لا ندري ما نقول في كل ركعتين غير أن نسبحونكبرونحمد ربنا وأن مُحَمَّدًا صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عُلِّمَ فَوَاتِحَ الْخَيْرِ وَجَوَامِعَهُ وَخَوَاتِمَهُ فَقَالَ إِذَا قَعَدْتُمْ فِي كُلِّ رَكْعَتَيْنِ فَقُولُوا التَّحِيَّاتُلِلَّهِوَالصَّلَوَاتُوَالطَّيِّبَاتُالسَّلَامُعَلَيْكَأَيُّهَاالنَّبِيُّوَرَحْمَةُاللَّهِوَبَرَكَاتُهُالسَّلَامُعَلَيْنَاوَعَلَىعِبَادِاللَّهِالصَّالِحِينَأَشْهَدُأَنْلَاإِلَهَإِلَّااللَّهُوَأَشْهَدُأَنَّمُحَمَّدًاعَبْدُهُوَرَسُولُهُ ثُمَّ لِيَتَخَيَّرْ أَحَدُكُمْ مِنْ الدُّعَاءِ أَعْجَبَهُ إِلَيْهِ فَلْيَدْعُ بِهِ رَبَّهُ عَزَّ وَجَلَََََّ. قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Məsud deyir ki, biz hər rükətdə Allahı - Təsbih, Təkbir və Təhmid söyləməkdən başqa bir şey bilmirdik. Sonra Peyğəmbər bizlərə xeyrin açarını və bütün (kəlimələrin) cəmini öyrədərək buyurdu: “Hər rükətə oturduqda deyin: “Ət Təhiyyətu Lilləhi, Vəs Saləvatu, Vət Tayyibətu, Əs Səlamu Aleykə Əyyuhən Nəbiyyu Və Rahmətullahi Və Bərakətuhu, Əs Səlamu Aleynə Və Alə İbadilləhis Salihin, Əşhədu Ən Lə İlahə İlləllah Və Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Abduhu Və Rasuluhu –Salamlar, dualar və gözəl şeylər Allaha aiddir. Ey Peyğəmbər, sənə salam olsun, Allahın mərhəməti və Onun bərəkəti (olsun)! Bizə və Allahın əməlisaleh qullarına salam olsun! Mən şahidlik edirəm ki, Allahdan başqa ibadətə layiq haqq məbud yoxdur və şahidlik edirəm ki, Muhəmməd Onun qulu və elçisidir. Sonra istədiyi duanı seçsin və onunla Rəbbinə dua etsin”897.
قال الشيخ الألباني : وفي الحديث فائدة هامة. وهي مشروعية الدعاء في التشهد الأول, ولم أر من قال به من الأئمة غير ابن حزم وظاهر الحـديث يـدل علـى مشروعية الدعاء في كل تشهد, ولو كان لا يليه السلام....وأما حديث (( كان لا يزيد في الركعتين على التشهد)) فهو منكر.
Şeyx əl-Albani deyir ki: “Hədisdə mühüm bir fayda vardır. Duanın birinci təşəhhüddə məşhur olmasıdır. İbn Həzmdən savayı bunu deyən bilmirəm. Həmçinin: Hədis zahirinə görə duanın hər bir təşəhhüddə məşhur olmasına dəlildir. Təşəhhüdən sonra salam gəlməsə də belə. Lakin Hədis: “Hər iki rukətdə Təşəhhüddən başqa heç bir şey əlavə etməzdik – Munkərdi”898.
عن عبدالله بن مسعود قال : كنا إذا جلسنا مع النبي صلى الله عليه و سلم في الصلاة بمثل حديث منصور وقال ثم يتخير بعد من الدعاء ثم ليتخير بعد من المسألة ما شاء ( أو ما أحب )
İbn Məsud deyir ki, Peyğəmbər ilə bərabər oturmuşdum. Mənsurun hədisini zikr etdi. (Varid olan dualardan) istədiyini seçər və onunla dua edərdi”899.