Ekolojik tarimda iÇ pazarin geliŞİMİ

SONUÇ VE ÖNERİLER

Ekolojik tarımın bitkisel üretim kolunda toprak işleme, üretim faaliyetleri içerisinde ilk yapılan işlem olması ve ekimden hasada kadar uzanan aşamaların tamamına etkili olması nedeniyle önem taşımaktadır.

Ekolojik tarıma uygun toprak işleme sistemi olarak ise toprak, su ve enerjinin korunmasının ana hedef olduğu korumalı toprak işleme sistemi önerilir. Ancak sistemin herbisitlere bağımlılığı nedeniyle mutlak surette sentetik esaslı herbisitlerin yerine organik olanlarının kullanılması zorunludur.
KAYNAKLAR
Ahn, P.M. ve Hintze, B. 1990. No Tillage, Minimum Tillage and Their Influence on Soil Properties. In: Organic-Matter Management and Tillage in Humid and Sub-Humid Africa. Pp. 341-349. IBSRAM Proceedings No.10. Bangkok: IBSRAM.

Altındişli, a. ve İlter, E., 1998. Eko-Tarımda İlke ve Kavramlar. Ekolojik Tarım Eğitim Kursu Notları. 23 Kasım-4 Aralık 1998, Tarım İl Müdürlüğü, İzmir.

Anonim, 1997. Conservation Tillage. (http://www.al.nrcs.usda.gov/bmp/tillage.html).

Anonim, 1998a. Tillage systems. (http://ozone.crle.uoguelph.ca/manure/soil.management/tillage.html).

Anonim, 1998b. Conservation Tillage Definition and Types of System.
(http://ingis.acn.purdue.edu:9999/ctic/tilldef.html).

Anonim, 1998c. Conservation Tillage and Planting Systems.

(http://www.ianr.unl.edu/pubs/fieldcrops/g1046.htm).

Anonim, 1998d. Conservation Tillage. Helping ensure the future of farming. (http://www.admworld.com/farmersrole/conserve.htm).

Anonim, 1998e. Conservation Tillage.
(http://agen521.www.ecn.purdue.edu/AGEN521/epadir/sustain/conservation_tillage.html).

Anonim, 1999. Benifits of Conservation Tillage. (http://www.ctic.purdue.edu/Survey/Benifits.html).

Anonim, 2000. 14 Benefits for U.S. Farmers and the Environment Through Crop Residue management. http://bizweb.lightspeed.net/~interstate.

ASAE, 1996. ASAE Standards. Standards Engineering Practices Data. 43^rd edition. ASAE, USA.

Bennett, M., Ervin, E., Pfost, D.L., Hoette, G.D. ve Clarke, A., 1993. No-Tillage and Reduced-Tillage: Cost and Returns. Agricultural Publication G00355. (http://muextension.missoure.edu/xplor/agguides/agecon/g00.55.html).

Dunn, R. ve Zylstra. J. 1996. Soil Quality and Moisture Conservation Benifits of direct Seeding. Alberta Agriculture, Food and Rural Development Home Page. http://www.agric.gov.ab.ca/agdex/500/7000006.html

Godwin, R.J., 1990. Agricultural Engineering in Development: Tillage for Crop Production in Areas of Low Rainfall. FAO, Roma.

Greanland, D.J. 1981. Soil Management and Soil Degradation. J. Soil Science 32:301-302.

Gülsoylu, E. 1998. Ekolojik Tarımda Toprak İşleme. Ekolojik Tarım Eğitim Kursu Notları. 23 Kasım-4 Aralık 2001, Tarım İl Müdürlüğü, İzmir.

Kirişci, V., 2001. Toprak İşleme Mekanizasyonu Ders Notları Ç.Ü. Ziraat Fakültesi (Basılmamış), Adana.

Klute, A. 1982. Tillage Effect on Hydraulic properties of Soil. A Review. In: Predicting Tillage Effects on Soil Physical properties and Processes. P.W. Unger and Van Doren, D.M. 8eds.) ASA Special Publication No.44:29-43.

Lal, R. 1981a. Soil Condition and Tillage Methods in the Tropics. Proc. WARSS/WSS Symposium on No Tillage and Crop Production in the Tropics (Liberia 1981).

Lal, R. 1981b. Soil Management in the Tropics. In: Characterisation of Soils of the Tropics: Classification and management. D.J. Greenland (ed.). Oxford University press, UK.

Lal, R. 1982. Tillage Research in the Tropics. Soil and Tillage Research 2:305-309

Lal, R. 1984. Soil Erosion from Tropical Arable Lands and Its Control. Advances in Agronomy 37:183-248.

Lal, R. 1985. No-till the Lowland Humid Tropics. In: The Rising Hope of our Land Conference, Georgia, 1985, pp.235-241

Melvin, S., 1990. Conservation Tillage Planning. Department of Agricultural and Biosystem Engineering, Iowa State University. ISU Extension Pub-AE-3049. (http://www.ae.iastate.edu/tillage/AE-3049.txt).

Peet, M., 1997. Conservation Tillage. (http://www2.ncsu.edu/ncsu/cals/sustainable/peet/tillage/c03till).

Richards, W. 1994. Conservation Tillage Systems and Management. MidWest Plan Service, Iowa State University, Ames, Iowa 50011-3080.

Srivastava, A.K., Goering, C.E. ve Rohrbach, R.P., 1993. Engineering Principles of Agricultural Machines. ASAE Textbook Number 6, Published by the American Society of Agricultural Engineers.

Tezer, E. ve Zeren, Y., 1990. Tarımsal Mekanizasyon I. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı, No:72, Adana.

Zeren, Y., 1985. Toprak İşlemesiz Tarım Tekniği ve İkinci Ürün Soya ve Mısıra Uygulanması. Türkiye Zirai Donatım kurumu Mesleki Yayınları, Yayın No:39, Ankara.

DEĞİŞİK ORGANİK GÜBRELERİN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

Bekir FIRAT¹ , Ayşen AKAY¹ , Cevdet ŞEKER¹

ÖZET
Konya yöresinde yetiştirilen kanatlılardan yumurta tavuğu, broyler, civciv, bıldırcın ile güvercin ve kanatsızlardan koyun, keçi, inek, öküz ve atın olgunlaşmakta olan dışkılarında nitrik–perklorik asit ile yaş yakma ekstraktında K₂O, P₂O₅, Ca+Mg, Mn, Fe, Zn miktarları ve 1:10 gübre:saf su ekstraktında ise pH, tuz, Na, K₂O, P₂O₅, Ca+Mg, Mn, Fe, Zn, Cu ve B miktarları ile CaCO₃, kuru maddeiçeriği tayin edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre hayvanların dışkı içeriklerinin beslenme durumlarına bağlı olarak değiştiği anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Organik gübre, elementel içerik, tuzluluk.

ABSTRACT

PHYSICAL AND CHEMICAL PROPERTIES OF DIFFERENT ORGANIC MANURES

Hen, broiler, chick, quail, pigeon, sheep, goat, cow, ox and horse manures were taken from different animal husbandry houses. K₂O, P₂O₅, Ca+Mg, Mn, Fe, B and Zn contents of theses organic manures were analysed in solutions of nitric-percloric acids. K₂O, P₂O₅, Ca+Mg, Mn, Fe, B and Zn contents of theses organic manures were analysed in solutions of organic manure and distilled water (1/10; w/w). Contents of CaCO₃ and dry material of organic manures were determined in air dray samples.
Key Words: Organic Manures, element content, salt.
GİRİŞ
Gelişmiş ülke toplumları gün geçtikçe organik tarım ürünlerine daha bir önem vermeleri ve bu konuda oldukça seçici davranmaları ülkemizde değişik hayvan dışkılarının gübre olarak kullanımını gündeme getirmiştir. Dışkıların besin maddesi içerikleri hayvanların türü, cinsi, fizyolojik yapısı, yaşı, işlevi, beslenme şekli, besin maddelerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri gibi çok sayıda faktöre bağlıdır. İşte bu nedenle Konya yöresinde yetiştirilen kanatlı ve kanatsız toplam 10 değişik hayvanın olgunlaşmakta olan dışkılarının bazı önemli fiziksel ve kimyasal özelliklerini belirlemek amacıyla bu araştırma yürütülmüştür.

MATERYAL VE METOD

Araştırmada Konya yöresinde yetiştirilmekte olan kanatlılardan yumurta tavuğu, broyler, civciv, bıldırcın ile güvercin ve kanatsızlardan koyun, keçi, inek, öküz ve atın olgunlaşmakta olan dışkılarından alınan örnekler üzerinde çalışılmıştır. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi laboratuvarlarında yürütülen çalışmada laboratuvara getirilen gübre örnekleri havada kurutulduktan sonra suda eriyebilir elementlerin miktarını belirlemek için 5 gr gübre örneği üzerine 50 ml saf su ilave edilmiş yarım saat çalkalanıp 1 saat beklenip süzülmüştür. Elde edilen süzükte pH (Bayraklı, 1987) ve EC (US. Salinity Lab. Staff 1954) okuması yapıldıktan sonra elementel içerikleri tayin edilmiştir.Nitrik –perklorik asit karışımı ile yaş yakma için ise 70 santigrad derecede kurutulan örneklerden tartım yapılıp yaş yakma işlemine tabi tutulmuştur (Kacar, 1990).

Elde edilen süzüklerde suda eriyebilir ve yaş yakılan çözeltideki Na ve K miktarı fleym fotometre yardımıyla, (Ca+Mg) miktarı EDTA titrasyonu yoluyla, fosfor vanado- molipdofosforik mavi renk ve sarı renk metodlarına göre UV-160 A spektrofotometresinde; Fe, Zn, Cu, Mn Muhtevası A.A.S.’ sinde ve bor azomethil-H yöntemine göre sarı renk oluşturulup spektrofotometrede tayin edilmiştir (Bayraklı 1987).Kireç volümetrik yöntemle kalsimetre kullanarak yapılmıştır ( Hızalan ve Ünal 1966).

SONUÇLAR VE TARTIŞMA
Kanatlı ve kanatsız hayvan dışkılarının analizleri sonucu elde edilen değerler Tablo 1 ve 2 de sunulmuştur:

pH: Kanatlı ve kanatsız hayvan dışkılarının 1:10 luk ekstraktlarının reaksiyonlarının hafif asit ve hafif alkalin arasında değişmekte olduğu görülmüştür. En yüksek pH değeri 7, 83 ile öküz ve en düşük pH değeride 6, 15 ile güvercin dışkısında bulunmuştur. Ayrıca kanatlılarda değerlerin genelde daha düşük ve asidik olduğu görülmektedir. Kanatlı ve kanatsızların dışkılarının farklı reaksiyonları bunların beslenme tarzlarının ve fizyolojik yapılarının bir sonucu olduğu düşünülebilir.

Tuz: 1:10 luk ekstraktında tuz miktarı 2, 72 g/l ile 6, 07 g/l arasında değişmekte olup dışkıların tuzlu ve çok tuzlu olduğunu göstermektedir (Tablo 1).Kanatsızların dışkılarındaki tuz miktarı kanatlılarınkinden genelde yüksek olup bazılarında kanatlılarınkinin iki katına erişmektedir.

Kuru Madde: Kanatlı ve kanatsızların dışkılarındaki kuru madde miktarları arasında önemli farklılıklar görülmemektedir.% 88, 10 ile en yüksek kuru madde miktarı broylerde görülürken en düşük kuru madde miktarı % 64, 54 ile yumurta tavuğunda oluşmuştur. Kuru madde miktarlarının yüksek olması hava kurusu dışkılardan örnekler alınarak kuru madde tayini yapılmasından ileri gelmektedir. Kuru madde miktarı ile doğal olarak besin element miktarları arasında yakın ilişki olduğu bilinmektedir. Elde edilen sonuçlar literatür ile uyum içindedir (Gliemerothı 1961).

Kireç: Dışkılardaki % CaCO₃ miktarı kanatlılarda genelde yüksek olup % 2, 65 ile % 24, 35 arasında değişirken kanatlıların dışkılarında yaklaşık % 6 dolayındadır. Civciv dışkısında % 2, 65 olan CaCO₃’ ın yumurta tavuğunda % 24, 35’ e yükselmesi üreticinin yumurta tavuğuna yem yanında karbonatlı bileşikler vermesi ile açıklanabilir. Nitekim bunun sonucu yine tavuk dışkısında Ca+Mg miktarları en yüksektir.
Suda Çözünebilir Besin Elementleri

Sodyum: Kanatlı ve kanatsızların dışkılarının 1:10 ekstraktlarında sodyum değerleri 226 ppm ile 826 ppm arasında değişmektedir. Tablo 2 incelendiğinde kanatsızların dışkılarında suda çözünebilir sodyum miktarlarının genelde yüksek olduğu koyun ve keçi dışkılarında açıkça görülmekte olup beklendiği üzere tuz miktarını yükseltmiştir.

Potasyum: Suda çözünebilir K₂O miktarları beklendiği gibi asit çözeltisindekinden düşük bulunmakla beraber kanatlılarla kanatsızlar arasında farklılıklar meydana gelmiştir.Bu cümleden olarak kanatlıların dışkılarında en yüksek K₂O miktarı 1385 ppm ile broylerde görülürken kanatsızlarda 1742 ppm ile keçi dışkısında meydana gelmiştir(Tablo 2).

Fosfor: Dışkılarının 1:10 ekstraktlarında P₂O₅ miktarı farklılıklar göstererek 540 ppm ile inek dışkısında maksimuma erişirken güvercin dışkısında ancak 56 ppm de kalmıştır. Suda çözünebilir P₂O₅ gerek kanatlılar içinde gerekse kanatsızlar içinde önemli farklılıklar oluşturmamıştır.

Kalsiyum+Magnezyum: Dışkılardaki suda çözünebilir Ca+Mg miktarları K₂O nun tersine kanatlılarda genelde yüksek gerçekleşerek 264 ppm ile tavukta doruğa ulaşmıştır. Bununla beraber kanatsızların dışkılarındaki suda çözünebilir K₂O değerleri kendi içinde dengeli bir dağılım sergilemektedir(Tablo 2).

Mangan: Broyler dışkısındaki suda çözünebilir Mn miktarı ekstrem olmakla beraber kanatlıların dışkılarında genelde yüksek gerçekleşmiştir (Tablo 2).Buna karşın kanatsızlardan koyununkinde 7, 35 ppm olan K₂O at dışkısında 2, 12 ppm’e kadar inmiştir.

Demir: Suda çözünebilir demir miktarı 20, 1 ppm ile 81, 4 ppm arasında değişmekte olup, kanatlıların dışkılarında genelde daha yüksek gerçekleşirken kanatsızlardan at dışkısında 22, 5 ppm’e düşmüştür. Suda çözünebilir demir değerleri asit çözeltisinin demir değerlerinin tersine kendi içinde denge göstermektedir. Bu durum ekstraksiyon anında yahutta ekstraksiyondan sonra demir ile diğer elementler arasında reaksiyon meydana gelmemiş olması veya minimum düzeyde gerçekleşmiş olması şeklinde açıklanabilir.

Çinko: Suda çözünebilir Ca+Mg, Mn ve Fe ‚de olduğu gibi en yüksek çinko değerleri genelde kanatlıların dışkılarında görülürken kanatsızlarda inek dışkısında 7, 35 ppm, at dışkısında 2, 73 ppm’ e düşmüştür(Tablo 2).

Bakır: Kanatlı ve kanatsızların dışkılarında suda çözünebilir Cu miktarı 20, 3 ppm ile 38, 5 ppm arasında değişmektedir. Tablo 2’de topluca değerlendirildiğinde genelde doğal beslenen güvercin dışındaki K, P, Fe, Zn ve Cu miktarları ya minimum düzeyde yahutta buna yakın gerçekleşmiştir. Bu durum hayvanların beslenme şekilleri ile dışkılarındaki besin maddesi içerikleri arasındaki ilişkiyi gösterir. Elde edilen sonuçlar literatürle uyum içindedir(Wedekind, 1970).

Bor: Suda çözünebilir bor miktarı gerek kanatlı ve kanatsızlar gerekse bunların kendi içinde farklılıklar göstermektedir. Nitekim kanatlıların dışkılarındaki bor miktarı 66 ppm ile 167 ppm arasında olurken kanatsızlarınkinde 73 ile 159 ppm arasında değişmektedir(Tablo 2).Sonuçlar genelde literatürle benzerlik göstermektedir(Wedekind, 1970).
Nitrik-Perklorik Asit Yaş Yakma Ekstraktlarının Besin Elementleri

Potasyum: Tablo 1’in incelenmesinden dışkılardaki Nitrik-Perklorik asit yaş yakma ekstraktında K₂O miktarı % 1, 28 ile en düşük güvercin ve % 2, 47 ile en yüksek at dışkısındadır.Bu ise hayvanların beslenme şekli yahutta hayvanların aldıkları besin maddelerinin özellikleri ile dışkılarındaki besin maddeleri arasında yakın bir ilişki olduğu düşüncesini doğurmaktadır. Elde edilen değerler kuru madde içerikleri bağlamında literatürle uyum içindedir(Aigner 1978).

Fosfor: Dışkılardaki Nitrik-Perklorik asitle yaş yakma ekstraktında % P₂O₅ değerleri kanatlılarda kanatsızlarınkinden genelde yüksek olup, bu fark kanatsızların bazılarınınkinin iki katına erişmektedir(Tablo 1).Nitekim bu % 0, 228 ile koyun dışkısında en düşük düzeyde iken % 0, 978 ile tavukta doruğa ulaşmaktadır.Analiz sonuçları literatürle uyum sağlamaktadır(Scheel 1963).

Kalsiyum+Magnezyum: Civciv dışında bütün kanatlıların dışkılarında Ca+Mg miktarı kanatsızlarınkinden yüksek olup 1391 ppm ile yumurta tavuğununkinde en yüksek değere ulaştığı görülmektedir(Tablo 1).Kanatsızlar arasında bu atınkinde ancak 422 ppm de kalmıştır. Yumurta tavuğu dışkısındaki yüksek Ca+Mg değeri üreticinin yem yanında karbonatlı bileşikler vermesinden ileri geldiği ifade edilebilir.

Mangan: P₂O₅ ve Ca+Mg değerlerinde olduğu gibi mangan miktarı da 45, 84 ppm ile en yüksek tavuk dışkısında bulunmaktadır. En düşük mangan miktarı ise 10, 34 ppm ile keçi dışkısında belirlenmiştir. Kanatsızların dışkılarındaki mangan değerleri genelde daha düşüktür (Tablo 1).Tavuk dışkısındaki besin elementi miktarlarının diğer hayvan dışkılarındakinden genelde yüksek olması yüksek yumurta verimi elde etmek amacıyla üreticinin besin değeri yüksek yemlerle beslemesinin bir sonucu olsa gerektir.

Demir: Dışkıların nitrik perklorik asitle yaş yakma ekstraktında Fe miktarı kanatsızlarınkinde genelde kanatlılarınkinden yüksek bulunmuştur. Nitekim 461 ppm ile en yüksek demir güvercinde görülürken 33 ppm ile en düşük demirde yine kanatlılardan bıldırcın dışkısında meydana gelmiştir (Tablo 1).Bıldırcın ve broyler dışkılarındaki demir miktarları suda çözünebilir demirden düşük olması yaş yakma sonrası bir kısım demirin fosfor veya diğer elementlerle bileşikler oluşturmasının bir sonucu olabilir.

Çinko: Çoğu besin elementinde olduğu gibi 473 ppm ile çinko yumurta tavuğunda maksimuma ulaşmıştır (Tablo 1).Güvercin dışındaki diğer kanatlıların dışkılarındaki çinko miktarı kanatsızların dışkılarındakinden yüksektir. Kanatsızlarındaki çinko miktarının 99 ppm ile 157 ppm arasında değişmesi literatürle uyum içindedir(Beer ve ark., 1991; Scharrer ve Prün, 1955).

Sonuç olarak Konya yöresinde araştırmaya alınan hayvanların dışkılarının bor ve sodyum gibi kimi besin elementlerince oldukça zengin olduğu, olgunlaşmaya bırakılmalarını ve gübre olarak tekniğine uygun şekilde kullanılmalarını zorunlu kılmaktadır; değilse istenmeyen sonuçların doğabileceği ifade edilebilir.

KAYNAKLAR

Aigner, H., 1978. Faustzahlen f. Landw. U. Gartenb., Landw. Verl. GmbH, Münster-Hiltrup.

Bayraklı, F.1987. Toprak ve Bitki Analizleri. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak. Yay. No :17, Samsun.

Beer, K., Koriath, H., und Podlesak, W., 1990. Organische und Mineralische Düngung DLV.Berlin.

Gliemeroth, G., 1961. Die Wirkung von Stallmist, Kunstmist und Kompost auf Ertrag sowie chemische und physikalische Eigenschaften eines Lösslehms.Zof.Acker-und Pflanzenbau.Berlin 113, S.1-20.

Hızalan, E., Ünal, H. 1966. Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler. A.Ü. Zir. Fak. Yayınları : 278, Yard. Ders Kitabı : 97, Ankara.

Kacar, B.1990. Gübre Analizleri.İgsaş.

Scheel, R., 1963. Faustzahlen für die Landwirschaft. 5 Anflage, BLV Verlagsgesellschaft, München.

Scharrer, K., Prün, M., 1955.Über den Mikrom-u.Makro-Naehr.stoffgehalt von Wirtschaftsdüngemitteln.Landw.Forsch.8, S.182-206.

U.S. Salinity Lab. Staff., 1954. Diagnosis and improvement of Salina and Alkali Soils, Agricultural. Handbook, No. 60, U.S.D.A.

Wedekind, P., 1970.Agrarinformationen.6.S.30-36.Postdam Genshagen.

Tablo 1. Nitrik-Perklorik Asit ile Yaş Yakma Ekstraktında Mutlak Kuru Ağırlık Üzerinden Besin Elementleri ve Gübrelerin Kireç PH, Tuz İçerikleri

GÜBRE ADI	NİTRİK PERKLORİK ASİTTE YAŞ YAKMA						Kuru Madde (%)	Kireç (%)	PH (1/10)	Tuz (g/l)
	K2O (%)	Ca+Mg ppm	P2O5 (%)	Mn (ppm)	Fe (ppm)	Zn (ppm)
TAVUK	1, 86	1391	0, 978	45, 84	208	473	64, 54	24, 35	7, 69	2, 80
BROYLER	2, 15	378	0, 506	35, 78	57	286	88, 10	4, 8	6, 59	3, 19
CİVCİV	2, 19	173	0, 490	17, 05	92	259	87, 10	2, 65	6, 31	2, 72
BILDIRCIN	2, 03	832	0, 637	24, 56	33	238	74, 36	12, 50	6, 40	3, 46
GÜVERCİN	1, 28	512	0, 262	16, 65	461	74	67, 96	6, 62	6, 15	3, 34
KOYUN	2, 19	211	0, 228	13, 01	84	105	83, 98	5, 13	6, 77	5, 36
KEÇİ	2, 17	343	0, 244	10, 34	227	99	84, 07	5, 96	6, 89	6, 07
İNEK	2, 54	223	0, 256	20, 30	231	157	78, 85	7, 61	7, 30	4, 78
ÖKÜZ	2, 13	410	0, 256	13, 89	88	112	87, 33	5, 79	7, 83	4, 02
AT	2, 47	422	0, 384	27, 30	402	126	79, 83	5, 71	7, 58	3, 56

Tablo 2. 1:10 Gübre: Saf Su Ekstraktında Suda Çözünebilir Besin Elementleri (ppm)

GÜBRELER	SUDA ERİYEBİLİR ELEMENTLER (1/10‘ LUK EKSTRAKTA) (ppm)
	Na	K2O	Ca+Mg	P2O5	Mn	Fe	Zn	Cu	B
TAVUK	226	1335	264	524	6, 67	43, 0	10, 89	25, 9	66
BROYLER	362	1385	133	370	31, 63	81, 4	24, 58	25, 2	173
CİVCİV	310	1244	106	282	5, 96	68, 3	21, 39	33, 4	83
BILDIRCIN	441	1346	190	337	11, 14	46, 1	17, 04	38, 5	167
GÜVERCİN	577	892	149	56	11, 38	20, 1	2, 31	20, 4	143
KOYUN	731	1691	110	212	7, 35	41, 1	3, 46	22, 7	83
KEÇİ	826	1742	126	220	2, 83	31, 7	3, 91	30, 8	79
İNEK	640	1731	112	540	6, 91	43, 0	7, 35	27, 4	159
ÖKÜZ	531	1560	134	332	4, 22	44, 8	3, 67	35, 2	75
AT	350	1533	131	524	2, 12	22, 5	2, 73	20, 3	73

MUZ PLANTASYON ARTIKLARININ EKOLOJİK TARIMDA KULLANIM OLANAKLARI
Kezban YAZICI ¹ , Lami KAYNAK² , Esin ATASEVEN IŞIK¹