En’âm Suresi (6/165)

M. Pickthall (English)

They who are idolaters will say: Had Allah willed, we had not ascribed (unto Him) partners neither had our fathers, nor had we forbidden aught. Thus did those who were before them give the lie (to Allah's messengers) till they tasted of the fear of Us. Say: Have ye any knowledge that ye can adduce for us? Lo! ye follow naught but an opinion. Lo! ye do but guess.

En’âm Suresi
149

قُلْ de ki	فَلِلَّهِ Allah'ındır	الْحُجَّةُ delil	الْبَالِغَةُۖ üstün	فَلَوْ eğer	شَاءَ dileseydi (tercih etseydi/HK)
لَهَدَاكُمْ elbette doğru yola iletirdi	أَجْمَعِينَ hepinizi

Türkçe Transcript (*)	Kul feli(A)llâhi-lhuccetu-lbâliġa(tu)^(s) felev şâe lehedâkum ecme’în(e)
Ali Bulaç Meali	De ki: 'En 'üstün ve apaçık' delil Allah'ındır. Eğer O dileseydi elbette tümünüzü hidayete yöneltip-iletirdi.'
Edip Yüksel Meali	De ki: "En güçlü delil ALLAH'ındır. Dileseydi, elbette hepinizi doğruya ulaştırırdı." *
Elmalılı Hamdi Yazır Meali	De ki: "En kesin ve üstün delil, Allah'ındır. Allah isteseydi, elbette hepinizi doğru yola iletirdi."
Süleyman Ateş Meali	De ki: "Üstün delil, Allah'ındır. Allah dileseydi, elbette hepinizi doğru yola iletirdi." *
Yaşar Nuri Öztürk Meali	En mükemmel kanıt Allah'ındır. O dileseydi hepinizi toptan doğru yola iletirdi.
Yusuf Ali (English)	Say: "With Allah is the argument(973) that reaches home: if it had been His will, He could indeed have guided you all." *
M. Pickthall (English)	Say For Allah's is the final argument. Had He willed He could indeed have guided all of you.

Bu âyetten Allah’ın; insanların doğru yola ermelerini dilemediği anlamı çıkarılamaz. Burada vurgulanmak istenen nokta, insanların hür iradesine Allah’ın müdahale etmediğidir. İnsanlar doğru, ya da eğri yolu kendi hür iradeleriyle seçerler. Allah da bu tercihlerin aksine bir irade ortaya koymaz. Zira böyle bir şey insan iradesine baskı olurdu ki, bu taktirde insanların sorumlu olmaması gerekirdi. Buna göre Allah’ın, insanları kendi tercihlerine ters düşecek şekilde zorunlu olarak doğru yola getirmek istememiş olması, aslında onların iradelerini bu yönde kullanmadıklarının bir ifadesidir. Kısaca âyet şöyle anlaşılmalıdır: “Siz istemeseniz de Allah sizi doğru yola iletebilirdi. Ama bu sizin hür iradenizi yok saymak olurdu. Bu sebeple Allah sizin tercihinize ters düşecek şekilde doğru yola girmenizi istemedi ki iradenize baskı yapmış olmasın.”