Siyakın Dikkate Alınmasıyla Ayetin Maksadının Sınırlanması
Siyakın ayetin kapsam alanında önemli bir rolü vardır. Birçok ayet vardır ki siyakı dikkate alınmadığında birçok hususa tatbik ve tefsir edilebilir. Fakat siyak karinesinin dikkate alınmasıyla onun şümul dairesi küçülür ve daha sınırlı alanı kapsamına alır. Örneğin;
“Allah’a yalan isnat edenden ve kendisine geldiğinde doğruyu yalan sayandan daha zalim kimdir? Kâfirler için cehennemde yer mi yok?”812
Bu ayet, siyak göz ardı edildiğinde her dönemde Allah’a yalan isnat eden ve hak sözü yalan sayan herkesi kapsamına alır. Fakat önceki ayetlerden anlaşıldığı üzere söz, Peygamberle (s.a.a) muasır olan müşrikler hakkındadır. Önce sözü geçen şirkin olumsuzlaştırılmasında şu örnek gelmiştir: “Allah, birkaç uyumsuz efendinin ortak oldukları bir kişi (köle) ile yalnızca bir adamın emrinde olan bir kişiyi örnek verir. Bu ikisi örnek olarak eşit midir?...” 813 Onun ardından ise sözü kıyamet gününde Yüce Allah’ın huzurunda toplanacakları zaman Peygamberle (s.a.a) müşrikler arasındaki ihtilaf konusuna getirerek şöyle buyurmaktadır: “Kuşkusuz sen öleceksin, onlar da ölecekler. Sonra siz, kıyamet günü Rabbinizin katında (birbirinizle) çekişeceksiniz.”814 Yakinen malum olan bir şey var, o da şudur: Bu ayet, Peygamberden (s.a.a) önceki kâfirleri dikkate almamıştır. (Özellikle Peygamberle (s.a.a) muasır olanların ibret almaları için geçmişte yaşamış kâfirlerin akıbeti önceki ayetlerde beyan edilmiştir). Aynı şekilde gelecek zamanda ortaya çıkacak kâfirler ve Peygamberin (s.a.a) davette bulunduğu topraklara uzak kalan müşrikleri de dikkate almamıştır. Çünkü onlar orada değillerdi ki Peygamber Efendimizi yalanlamış olsunlar ve böylece ihtilaf kıyamet gününe kalsın. Yapılan açıklamalar ışığında her ne kadar “Cery’ul-Kurân/Kurân’ın tatbiki” kaidesi sonraki zamanlarda İslam davetine kâfir olanları da aynı akıbetin (cehennemin) beklediğini iktiza etse de, siyak deliline binaen ayetin haklarında nazil olduğu kimseler ayetin ilk konusudur ve onlar Peygamberle (s.a.a) muasır olan müşriklerdir.815
b) Gayr-i Siyak
Ayetlerin tefsirinde diğer ayetlerden istifade etmek muhtelif şekillerde gerçekleşmektedir ve burada onlardan bazılarını zikredeceğiz.
Dostları ilə paylaş: |