G azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan texniKİ universiteti M. M. QƏNDİLova e. Q. İsmayilova

Subjunctive I
Felin Subjunctive I şəkli qarşıya problem kimi qoyulan, lakin həqiqətə zidd olmayan hərəkətləri bildirir. Felin bu şəkli əmr, xahiş, güman, təklif, məqsəd, arzu, şərt və s. bildirir.

Məsələn: 1) If the weather be fine tomorrow, we shall go on an excursion

2) I suggest that he do the work himself
Felin Subjunctive I şəkli əmr şəklində olduğu kimi felin məsdərindən “to” hissəciyi atmaqla düzəlir və bütün şəxslərdə eyni olaraq işlədilir. Yəni:

I be, you be, he (she, it) be I have, you have, she have

We be, you be, they be We have, you have, they have
Felin Subjunctive I forması əsasən danışıq dilində, poeziyada və rəsmi sənədlərdə işlədilir.

Felin Subjunctive I şəklinin zaman forması yoxdur. Yəni eyni forma həm indiki, həm keçmiş və həm gələcək zamana aid ola bilir. Məsələn:

He ordered that we be present at the party today

He ordered that we be present at the party yesterday

It is necessary that you be present at our party tomorrow

Subjunctive II
Felin Subjunctive II şəkli həqiqətə zidd olan hərəkətləri bildirir. Məsələn: I wish you were my sister - kaş sən mənim bacım olaydın. Felin Subjunctive II şəklinin iki zaman forması var:

1) İndiki zaman forması 2) keçmiş zaman forması

Subjunctive II indiki zaman forması felin xəbər şəklinin keç­miş zaman qeyri/müəyyən forması ilə eyniyyət təşkil edir. Müqa­yi­sə edək:

Felin keçmiş qeyri/müəyyən zaman forması Subjunctive II indiki zaman forması

I. I spoke We spoke I spoke We spoke

II. You spoke You spoke You spoke You spoke

III. She/he spoke They spoke She/spoke They spoke
Lakin “to be” felinin keçmiş qeyri-müəyyən zamanda iki forması olduğu halda (was, were) Subjective II indiki zamanda yalnız bir forması – bütün şəxslərdə were var. Yəni:

I was I were

You were You were

He/she was She/he were

We were We were

You were You were

They were They were

Qeyd: Müasir ingilis dilində bu fərq aradan qalxmaqdadır Məsələn: “I’d be kind if I was you” said Baldy.

Felin Subjective II şəklinin keçmiş zaman forması felin xəbər şəklinin keçmiş bitmiş zaman forması kimi düzəlir. – had written
Felin keçmiş II şəklinin keçmiş zaman forması

bitmiş zaman forması

I had written I had written

You had written You had written

She/he had written She/he had written

We had written We had written

You had written You had written

They had written They had written

Subjective II indiki zaman forması indiki və gələcək zamanda icra olunan, Subjective II keçmiş zaman forması isə keçmişdə icra olunan hərəkətləri bildirir.

I wish I wrote the article in time - Kaş bu məqaləni vaxtında yazaydım.

I wish I had written that article yesterday - Kaş bu məqaləni dünən yazmış olaydım.