NİŞANCI HAMAMI
Kumkapı'da, Nişancı Mehmet Paşa Camii Sokağı ve Türkeli Sokağı arasında, Nişancı Mehmed Paşa Camii'nin karşısında yer almaktadır. II. Mehmed'in (Fatih) son sadrazamı olan Nişancı Mehmed Paşa tarafından, bugünkü caminin yerinde bulunan eski cami ile birlikte 880/1475'te yaptırılmış olmalıdır.
Nişancı Hamamı bir çifte hamamdır. Özellikle ön cephesinde, camekân kısmının yan duvarlarında ve örtü sisteminde günümüze kadar büyük değişiklikler yapılmıştır. Örneğin pencereler örülerek, ca-mekânın üzeri kiremit kaplı bir çatı ile örtülmüştür. Duvar inşaatında yontma taş kullanılmıştır.
Planı, klasik Türk mimarisinin hamamlarında görülen geleneksel formlara uygundur. Kare planlı, geniş bir mekân halindeki camekân (soyunmalık) kısmından sonra yuvarlak kemerli dar bir kapı ile ılıklık kısmına geçilir. Bu kısım enlemesine dikdörtgen planlı olup, üzeri birer kubbecikle örtülü üç bölümden meydana gelir. Bunlardan girişin soluna rastlayan kapalı mekân usturalıktır. Yine dar bir kapı vasıtasıyla sıcaklığa geçilir. Sıcaklık bölümü dört eyvanlı olarak düzenlenmiştir. Köşelerde yer alan mekânlar kare planlı, üzerleri birer kubbe ile örtülü halvet hücreleridir. Ortada yer alan ve 7 m çapındaki merkezi kubbenin örttüğü geniş mekânın ortasında sekizgen biçimli mermerden yapılma bir göbektaşı bulunmaktadır. Su
Nişancı Hamamı
Nurdan Sözgen, 1994 / TETTV Argivi
deposu ve külhan bunun arkasında, kadınlar kısmı da erkekler kısmının bitişiğinde yer alır.
Çok harap bir durumda olsa da günümüze ulaşabilen ve İstanbul'un en eski hamamlarından biri olan bu yapı, halen bu işlevini sürdürmektedir.
Bibi, Ayverdi, Fatih III, 477-478; S. Eyice, "tz-nik'de Büyük Hamam ve Osmanlı Devri Hamamları Hakkında Bir Deneme", TD, XI/15 (1960), s. 99-120; K. Ahmet Anı, Türk Hamamları Etüdü, ist., 1949.
ENiS KARAKAYA
Dostları ilə paylaş: |