İkg op öncelik 1’e ilişkin Değerlendirme (İstihdam) Ankara, Ekim 2013
Tablo 103: Hedeflerin üzerinde/altında gerçekleşen çıktılar
Yüklə 5,76 Mb.
|
Tablo 103: Hedeflerin üzerinde/altında gerçekleşen çıktılar
Internet araştırmasına katılanların yalnızca %42’si, en büyük başarının “kadın istihdamının arttırılması” olduğunu belirtmiştir. “Kadınların özgüveninin arttırılması”, “ortaklar ve paydaşlar arasında işbirliği ve diyalogun arttırılması”, “kadın istihdamı konusunda farkındalığın arttırılması” olarak kısaca ifade edilebilecek projenin beklenen sonuçlarına ilişkin diğer cevaplar, hibe faydalanıcılarının %10’undan azı tarafından dile getirilmiştir. Bu da, çıktı kalitesinin sonuçlara ulaşmak için umut vadedici olmadığında, sonuçlara ulaşmayı ve çıktılardan faydalanmayı düşünmedikleri şeklinde yorumlanabilir. Grafik 38: Projelerin en önemli başarıları, KİD 
%41,67: Kadın istihdamı %13,3: Başarılı proje %13,3: Kadınların özgüveni %11,67: Kurumsal kapasite %8,33: Mesleki eğitim %6,67: İşbirliği ve Ağ %3,33: Farkındalık oluşturma %3,33: Diğer Grup görüşmeleri sırasında, hibe faydalanıcılarının bazıları, proje faaliyetlerine katılarak beceri kazanan/geliştiren kadınlardan istihdam edilen ve kendi işini kuranların sayısı hakkında bilgi vermiştir. Ancak, bu bilgi, herhangi bir sistemli veri toplamaya dayanmayan kulaktan dolma bir bilgidir. Ne G-MIS ne de izleme faaliyetleri güvenilir veri toplamak üzere yapılandırılmıştır. Ayrıca, projeler, yürütmenin etkililiğini ve projenin anında etkisini değerlendirmeye yönelik herhangi bir değerlendirme faaliyeti planlamamıştır. İstihdama katılan katılımcıların bazıları, istihdamda kalmayı başaramamıştır ve bu durumu ağır çalışma koşullarına, düşük maaşlara, kayıtsız istihdam edilmelerine ya da geçici işlere bağlamaktadırlar. Görüşmeye katılanların bahsettiği bir diğer durum da, bazı kadın katılımcıların mesleki eğitimi bir nevi “boş vakit değerlendirme kursu” olarak algılaması ve /veya cep harçlığı için kursa katılmalarıdır. Çoğu proje, katılımcıları bir seçim süreci yoluyla seçtiğini iddia etse de (hibe faydalanıcılarının yalnızca %65’i mülakat yapmıştır) orta vadede gözlenmesi beklenen proje sonuçlarını doğrudan ve olumsuz etkileyecek bu riski azaltmayı başaramamıştır. Projelerin çoğunun hedef gruplara yönelik mesleki eğitim vermeyi amaçlaması, eğitim ortamına biraz daha yakından bakmayı gerekli kılmaktadır. Eğitimin kalitesi ve katılımcıların belirlenme biçimine ilişkin ilginç sorular mevcuttur. Eğitimin kalitesine ilişkin olarak, sunulan eğitimin MEB standartlarına uygun olduğundan emin olmak önemlidir. Grafik 39: MEB müfredatını izleyen eğitim standartları 
Soru: Proje faaliyetleriniz kapsamında mesleki eğitim/girişimcilik eğitimi düzenlediyseniz, müfredatınız MEB müfredatına uyumlu olacak şekilde mi tasarlandı? Mavi: %80,30 Evet; Kırmızı: %19,70 Hayır; Yeşil: Mesleki eğitim vermedik 5 projeden 4’ü soruya evet cevabını verdiği için sonuç tatmin edicidir. Ancak kaliteyi, eğitimi yarıda bırakanlar da etkilemektedir. Bu sebeple, eğitimi yarıda bırakanları da ele almak gerekmektedir. Grafik 40: Eğitimi yarıda bırakanların yüzdesi 
Soru: Katılımcıların yüzde kaçı eğitimi yarıda bırakmıştır? Mavi: %5’ten azı; Kırmızı: %5-10; Yeşil: %10 ve daha fazla Grafikte görüldüğü üzere, eğitimi bırakanların yüzdesi (genellikle önlenebilir bir durumdur) sınırlıdır. Eğitimin neden bırakıldığı sorusu yöneltilen %10 ve üstü orana sahip projeler, çeşitli sebeple belirtmiştir. Kısmen, eğitimin şehirlerde verilmesi ve bunun köylerde yaşayan kişiler için düzenli katılım anlamında zorluk yaratması (bu görüş, Van’da gerçekleştirilen Odak Grup toplantılarında da desteklenmiştir); diğer taraftan, katılımcıların eğitimde verilen becerilere zaten sahip olduklarını görmeleri ve bu sebeple eğitimi bırakmalarıdır. Mesleki eğitimin yarıda bırakılmasının diğer sebepleri şunlardır: Grafik 41: Mesleki eğitimi bırakma sebepleri 
%60,00: Ailevi sebepler %20,00: Eğitimin işe girmeyi kolaylaştıracağına inanmamaları %0,00: Eğitim programının katılımcılara uymaması %0,00: Eğitim sırasında işe girme %40,00: Eğitimde kişisel başarısızlık Eğitimin kalitesini katılımcıların memnuniyetinden de ölçmek mümkündür. KİD projelerinin %81.3’ünde, katılımcılara görüşlerinin sorulduğu değerlendirme faaliyetleri yürütülmüştür. Aşağıdaki tablo, eğitimin hangi yönlerinin olumlu bulunduğunu göstermektedir: Grafik 42: Eğitime ilişkin konularda katılımcıların memnuniyeti 
%80,80: Eğitim müfredatı %84,60: Eğitim materyalleri, çalıştaylar, ekipman ve araçlar %90,40: Eğiticiler %71,20: Mekan ve muamele Sonuç, kursiyerlerin genel anlamda eğitim hizmetlerinden büyük ölçüde memnun kaldığını göstermektedir. Proje çıktılarının etkin kullanımı üzerine yapılan diğer yorumlara rağmen, katılan kadınların sosyal hayata aktif olarak katılmalarını sağlayacak kadar özgüvenlerinin arttırılması yoluyla daha güçlü hale getirildikleri yorumu yapılabilir. Bu da, nihayetinde işgücü piyasasına katılmalarına yol açabilir. İstihdam rakamlarına ilişkin kesin bir ifade kullanmak mümkün değildir. Ancak, “gerçek” kadın istihdamı ya da girişimciliği sağlayan projelerin sayısı pek yüksek görünmemektedir. KİD hibe programı projeleri, gerçek istihdamdan ziyade kadınların istihdam edilebilirliğini arttırmıştır. Bu bilgi, hibe faydalanıcılarının öz değerlendirmelerine dayanmaktadır: Hibe faydalanıcılarının yalnızca %41.67’si “kadın istihdamını” projelerinin büyük bir başarısı olarak görmektedir. Aşağıdaki grafik, hibe faydalanıcılarının proje faaliyetlerinin etkilerine ilişkin öz değerlendirmesini yansıtmaktadır.
Hibe faydalanıcılarının, proje faaliyetlerinin diğer etkilerine ilişkin görüşleri aşağıda belirtilmektedir: Grafik 44: Proje faaliyetlerinin diğer etkileri 
Soru: Proje faaliyetlerinin, katılımcıların davranışları üzerinde proje kapsamında öngörülmeyen / planlanmayan başka ne gibi etkileri olmuştur? %63,30: Katılımcılar arasında kurulan ağlar yoluyla istihdam %41,70: Sosyal ağ kurma %23,30: Geleneksel olarak erkek mesleği olarak görülen mesleklere ilgi duyulması %8,30: Mesleki eğitim ya da benzer faaliyetler iş bulmaya herhangi bir katkı sağlamamıştır %12,17: Diğer Burada özellikle ilginç olan, 3 projeden 2’sinin istihdamın dolaylı yollardan gerçekleştiği yönündeki ifadeleridir. Diğer bir deyişle, katılımcılar arasında ağ kurulmuştur. Böyle bir etki başlangıçta amaçlanmasa da olumlu kabul edilmektedir. Bir diğer yan etki olarak da dört projeden en az birinde kadınların geleneksel olarak erkek mesleği olduğu düşünülen mesleklere karşı tutumlarını değiştirdikleri dile getirilmiştir. Bu, kadınlara yönelik yeni istihdam fırsatlarını keşfetmek bakımından oldukça önem arz etmektedir. Sürdürülebilirlik Yukarıda Bölüm 2.2’de açıklandığı üzere, sürdürülebilirlik konusu, kavram notlarının (50 puan üzerinden 10) ve tam başvurunun (100 üzerinden 15 puan) değerlendirilmesinde önemli bir konu olması sebebiyle hibe programı başvurularının hazırlanmasında kilit rol oynamıştır. Öngörülen etki ve çarpan etkilerinin kısa bir tanımının yanı sıra, tam başvuru formları, mali sürdürülebilirlik, kurumsal sürdürülebilirlik, politika sürdürülebilirliği ve çevresel sürdürülebilirlik konusunda bilgi sağlamalıdır. Bölüm 2.3, söz konusu etkilerin değerlendirilmesinde internet araştırması tarafından bu başlığa ilişkin sağlanan verilere dayalı kapsamlı bir analiz içermektedir. Tekrarı önlemek amacıyla, aşağıda yalnızca KİD Hibe Programı’nın sürdürülebilirliğine ilişkin diğer gözlemler aktarılmaktadır. Değerlendirme ekibi, KİD Hibe Programı’nın bütün faydalanıcı kurumları / proje koordinatörleri ile irtibat kurmayı denemiştir. Ulaşılabilenlere internet üzerinden yapılacak araştırmayı doldurmaları için linkler gönderilmiştir. Ancak, son cevap verme tarihine kadar 10 gün içinde yalnızca 22 hibe faydalanıcısı geri dönüş yapmıştır. Cevap sayısını arttırmak amacıyla, sorumlu kişilere ulaşmak için 109 hibe faydalanıcısı aranmış ve cevap sayısı 5 günlük süre içinde ancak 69’a yükselmiştir. Bu süreç bile, hibe faydalanıcılarının çoğunun yeterli kurumsal kapasiteye ve personele sahip kamu kurumları ve STK’lar olmasına rağmen, başvuran kurumun projeyi büyük ölçüde benimsemediğini göstermektedir. Faaliyetlere gerektiğinde aktif katılım gösterdikleri için, projeler çoğunlukla Valilik, İŞKUR İl Müdürlükleri, paydaşlar ve sosyal ortaklar gibi yerel yapıların içerisinde yürütülmektedir. Proje sonuçlarının yeterince sahiplenilmediği görülmektedir. 10 proje arasından başarılı proje sonucunun sadece OF’nın yerel şubesi tarafından tekrarlanması gibi tek bir örnek olması yeterince sahiplenme olmadığının göstergesi niteliğindedir. Kurumsal sürdürülebilirliği etkileyebilen önemli bir engel de, proje yönetimi ve yürütülmesi için dışarıdan işe alınan deneyimli / eğitimli personelin projenin bitiminde işten ayrılması ya da kurum içi personelin başka pozisyonlarda başka yerlere atanması sebebiyle kurumsal hafızanın (kurumun bir proje deneyimini kurumsal kültürüne dahil etme becerisi) kaybıdır. KİD Hibe Programı hibe faydalanıcıları, kapasite geliştirme faaliyetlerini kurumsallaştırdıklarına dair (eğitim birimleri, eğiticilerin eğitimi, vb.) herhangi bir ifade kullanmamıştır. Ortak kurumlarla ilişkilerin, benzer faaliyetler için ileride işbirliğine hazır olduğu iddia edilmektedir. Bu ifadeyi internet araştırması da desteklemektedir. Büyük çoğunluk, ortakların kendilerinden beklenenleri yerine getirebildiklerini belirtmiştir. Fayda İnternet araştırmasının sonucu hibe faydalanıcısı kurumların büyük çoğunluğunun AB projeleri konusunda deneyim kazandıklarını, gelecekteki faaliyetler için ekipman bakımından kapasitelerini arttırdıklarını ve ağlarını genişlettiklerini düşündüklerini göstermektedir. Sivil toplumun benzer girişimlere katılımını arttırmadaki önemine rağmen, diğer seçeneklere kıyasla daha az sayıda hibe faydalanıcısının “paydaşlarla diyalogun arttırılması” etkisi dile getirmesi dikkat çekicidir. Grafik 45: Yürütülen projelerin HF’larının kurumsal kapasitelerine katkısı 
%93,30: AB hibe programı projelerinin yürütülmesi konusunda deneyim kazandık %66,70: Faaliyetlerimizin kapsamı genişledi %90,00: Kurum üyeleri ve personelimiz deneyim kazandı %75,00: Ekipman ve materyalleri ileride benzer faaliyetlerde kullanabileceğiz %76,70: Ağımızı genişlettik %61,70: İşgücü piyasasındaki paydaşlarla iletişim ve ilişkilerimiz iyileşti. Benzer şekilde, hibe faydalanıcılarına projenin en büyük başarısının ne olduğu sorulduğunda, 100 hibe faydalanıcısından 12’si programın öncelikleri arasında bulunmasa da “kurumsal kapasitelerini arttırdıklarını” belirtmiştir. Online anket sonuçlarının ortaya koyduğu üzere, KİD hibe projeleri kapsamında verilen mesleki eğitim, İŞKUR’un bölgesel düzeyde AİPP faaliyetleri kapsamında verilen mesleki eğitimin tekrarı niteliğinde olmuştur. Bu da, İŞKUR ve hibe faydalanıcılarının İŞKUR tarafından sürdürülecek hibe programının iyi uygulamalarının benimsenmesi konusundaki işbirliği şansını azaltmıştır. Hibe programının program yönetimi bakımından İŞKUR’un kurumsal yönetim kapasitesinin arttırılması konusunda ise, İŞKUR, Merkezi Hibe İzleme ve Teknik Destek Ekibi oluşturmuş; ancak, 1-2 kişi dışında önceki hibe programlarında deneyim kazanmış personeli kullanmayı planlamamıştır. Diğer bölgesel kamu kuruluşlarının personelinin katıldığı illerde İŞKUR personeline Bölgesel Hibe İzleme ve Teknik Destek Ekibine katılma şansı verilmiş ve bu sebeple katılım oldukça sınırlı olmuştur. Bütün bu düzenlemeler, İŞKUR’un hibe programından en üst düzeyde faydalanmasını engellemiştir. Diğer taraftan, yalnızca hibe faydalanıcılarıyla yakın işbirliği kuran, gerektiğinde proje faaliyetlerine aktif katılım gösteren ve katkı sağlayan İŞKUR il müdürlükleri hibe programının ilgili yönlerinden fayda sağlamıştır. İŞKUR (Program Otoritesi olarak akredite edilmesi hibe programının yürütme döneminin ortasını bulsa da) OF ve Program Otoritesi sıfatıyla programın geliştirilme aşamasından nihai raporların değerlendirilmesi aşamasına kadar hibe programının yürütülmesine dahil olmuş ve işbirliği göstermiştir. MFİB hibe programının sonuna kadar sözleşme makamı olmuş ve yetkisini yürütme döneminin ortasında devretmemiştir. Program Otoritesi’nin daire başkanlıkları, program yönetim kapasitesinin arttırılmasında MFİB’nin işbirliği ile bütün sürece büyük ölçüde dahil olarak fayda sağlamıştır. Yatay Konular KİD Hibe Programı Başvuru Rehberinde yatay konu olarak adlandırılabilecek tek konu çevresel sürdürülebilirliktir. Proje sonuçlarının sürdürülebilirliği kapsamında değerlendirme sisteminde tek bir soru sorulmuştur. Soru, eğer varsa, projenin çevre üzerinde herhangi bir olumlu/olumsuz etkisinin olup olmadığıdır. Diğer alt sorularla birlikte 5 üzerinden değerlendirilmektedir. Buna ek olarak, Nihai Teknik (Özet) Raporunun Bölüm 2.2’si altında hibe faydalanıcılarından yatay konularda açıklama yapmaları istenmiştir. İstenen geniş kapsamlı açıklama şu şekildedir: “Projenin, insan hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, demokrasi, iyi yönetişim, çocuk hakları, yerel halklar, çevresel sürdürülebilirlik ve (hedef ülkede/bölgede vakalara rastlanıyorsa) HIV/AIDS’e karşı mücadele gibi yatay konuları nasıl desteklediğini açıklayın.” Hibe faydalanıcılarının konu üzerinde yaptıkları açıklamalar, nihai teknik rapor örneklemi üzerinden kontrol edilmiştir. Hepsinin yalnızca toplumsal cinsiyet eşitliğinden bahsettiği tespit edilmiştir. Kadınları hedef alan proje faaliyetleri hakkında yorum yapmış ve projelerin kadınlara sunduğu desteğin pozitif ayrımcılık olarak kabul edilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Diğer bir ifade ise, proje yönetimine ve diğer idari oluşumlara kadınların katılımıdır. Nihai izleme raporlarında yatay konularda gözlem ya da yorum içeren herhangi bir bölüm bulunmamaktadır. Rapor örneklemi, genel yorumlar altında herhangi bir yorum bulunup bulunmadığının tespit edilmesi amacıyla kontrol edilmiş; ancak, bir şey bulunamamıştır. Internet araştırması çevresel etki ve dezavantajlı kişilerin entegrasyonu konusunda sorular içermektedir. Hibe faydalanıcılarının %55’i, proje faaliyetlerinin çevre üzerinde olumsuz bir etki bırakmamasının sağlandığını ve yalnızca 1 hibe faydalanıcısı farkındalık arttırma faaliyetleri düzenlediklerini belirtmiş; 4’ü ise çevre dostu materyaller kullandıklarını ifade etmiştir. Geri kalanı projelerinin çevresel konularla hiç bir ilişkisinin olmadığını belirtmiştir. Bazı durumlarda, eğitimin içeriği bile ekolojik çevre, organik tarım ve çevresel etki değerlendirmesi ile ilgiliydi. Grafik 46: Çevresel konulara etkiler, KİD 
Soru: Proje faaliyetlerinizin çevre üzerinde olumsuz etki yaratmamasını sağladınız mı? Kırmızı: %45 Hayır; Mavi: %55 Evet Daha yüksek bir oranla, KİD hibe faydalanıcılarının %68’i, projenin dezavantajlı grupların entegrasyonu için çaba gösterdiğini ifade etmiştir. Grafik 47: Dezavantajlı kişilerin entegrasyonu, KİD 
Soru: Proje kapsamında dezavantajlı grupların entegrasyonu için herhangi bir girişimde bulunuldu mu? Kırmızı: %31,70 Hayır; Mavi: %68,30 Evet Aşağıdaki tablo KİD projelerinin hangi grupları hedef aldığını göstermektedir: Grafik 48: KİD HP Projeleri kapsamında Dezavantajlı Kişilerin Entegrasyonu 
%21,70: Engelliler %76,70: Gecekondu bölgelerinde yaşayan bireyler %5,00: Eski hükümlüler %5,00: Ülke içinde yerinden edilenler %1,70: Romanlar %1,70: Uyuşturucu bağımlıları %23,30: Aile içi şiddet mağduru kadınlar %25,00: Çocukları çalışan aileler 10 hibe faydalanıcısından 7’si gecekondu bölgelerinde yaşayan fakir kadınları ve 2’si engelli kadınları hedef aldığını belirtmiştir. Aile içi şiddet mağdurları da ayrıca hedef alınmıştır. Uyuşturucu bağımlılarını hedef alan projeler, en çok tercih edilen proje faaliyetinin temel düzeyde bir odaklanma gerektiren mesleki eğitim olduğu göz önünde bulundurulduğunda oldukça önemli kabul edilmektedir. Teşvik edilmemelerine ya da yatay konuları düşünmeye yönlendirilmemelerine rağmen, nihai rapordaki bulgularla aynı doğrultuda olmasa da internet araştırması yoluyla toplanan verilere göre, pek çok proje, dezavantajlı grupların entegrasyonuna yönelik faaliyetler gerçekleştirmiştir.
KİD Hibe Programının uygunluğu tasarım ve yürütme aşamalarında hem Program Otoritesi hem de hibe faydalanıcıları tarafından izlenmiştir. Gerekçe, hedefler, öncelikler, hedef gruplar ve belirlenen eylemler, İKG OP Stratejik Öncelikleri, özellikle İKG OP’nin Öncelik 1 Eksenindeki Hedeflerin ilki ile uyumludur. Yürütme aşamasında, hibe faydalanıcılarının hedef ve öncelikleri büyük ölçüde takip ettiği gözlenmiştir. Hibe programıyla aynı doğrultuda kadın grupları hedef almışlardır. Görüşmeler sırasında belirttikleri üzere, bazı hibe faydalanıcılarının beklentileri karşılanmamış olsa da yürütme aşamasında ortakların katılımı tasarım aşamasında planlandığı gibi gerçekleşmiştir. KİD Hibe Programı, toplam hibe miktarının %65’inin büyüme merkezlerine, %35’inin artalanlara tahsis edilmesinin planlanmasına rağmen, %46 büyüme merkezi ve %54 artalan olarak tahsis edilmesi; hibe faydalanıcılarının, kadınların istihdam konusunda büyüme merkezlerine göre daha büyük zorluklarla karşılaştıkları artalanlara hedef alma eğiliminde olduklarını göstermektedir.
Hibe faydalanıcıları ve izleme ekipleri, çıktı kalitesini değerlendirecek herhangi bir standart ölçüm metodolojisi ve kayda sahip değildir. Bu nedenle, çıktıların kalitesine ilişkin herhangi bir veriye ilişkin rakam belirtmek mümkün değildir. KİD Hibe Programı, orta vadede kadın istihdamının artışı üzerindeki etkilerini gözlemlemeyi öngörmektedir. Orta vadeli bakış açısı, beklenen sonuçların elde edilmesi amacıyla çıktıların kullanımına ilişkin veri toplamak için G-MIS ya da izleme faaliyetlerinin yapılandırılmamış olmasını açıklayabilir. Ancak, projelerin, kadınların özgüvenini arttırma konusunda çok önemli rol oynadığı söylenebilir. Sürdürülebilirlik açısından engel teşkil edebilecek en büyük sorun, eğitim almış deneyimli proje personelinin proje bitiminde projeden ayrılması sebebiyle kurumsal hafızanın kaybedilmesidir. OF ve diğer paydaşlar, açılış/kapanış gibi proje etkinliklerine katılmalarına rağmen, proje sonuçlarını yeterince sahiplenmemektedirler. Hibe faydalanıcıları proje yürütme kapasitelerini geliştirmiştir. Ancak, ilerideki girişimlerde sivil toplum katılımının arttırılmasının taşıdığı öneme rağmen, paydaşlarla diyalog geliştirmede aynı derecede başarılı olamamışlardır. Teşvik edilmemelerine ya da yatay konuları düşünmeye yönlendirilmemelerine rağmen, nihai rapordaki bulgularla aynı doğrultuda olmasa da internet araştırması yoluyla toplanan verilere göre, pek çok proje, dezavantajlı grupların entegrasyonuna yönelik faaliyetler gerçekleştirmiştir. 3.1.3 KİD Teknik Destek Projesi Tedbir 1.1 “Kadın İstihdamının Desteklenmesi” Teknik Destek Projesi iki bileşenden oluşmaktadır:
İŞKUR, sözleşmenin yararlanıcısıdır. Hedef gruplar şunlardır:
Yüklə 5,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|
