İsmail arabaci kiMDİR

BUGÜNKÜ ÇERKESYA
Kafkasya halkları, uzun mücadelelerine rağmen 19. yüzyılda yenilerek Çarlık Rusya'sının egemenliğine girdi. Bolşevik Devrimi'ni takiben Çarlık Rusya'sının dağılmasından sonra Kafkasya aydınları, 11 Mayıs 1918'de Birleşik Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'ni ilan ettiler. Bu ilanı Osmanlı tanıdı. Osmanlı'nın I. Dünya Savaşı'nda yenilmesi ve Bolşeviklerin iç sorunlarını çözmesiyle Kafkasya'yı Kızıl Ordu yeniden işgal etti. Bolşevik işgalinden sonra, 1921'de Kafkasya'da "Dağlı Sovyet Özerk Cumhuriyeti" ve "Dağıstan Sovyet Özerk Cumhuriyeti" adıyla 2 özerk cumhuriyet oluşturulur. 1922'den itibaren Rus yöneticileri Dağlı Sovyet Özerk Cumhuriyeti'ni daha küçük özerk bölge ve cumhuriyetlere bölmeye başlarlar. Sonuçta Karaçay - Çerkes Özerk Bölgesi, Kabardey - Balkar Özerk Bölgesi, Adıge Özerk Bölgesi, Çeçen Özerk Bölgesi, Kuzey Osetya Özerk Bölgesi ve İnguş Özerk Bölgesi ortaya çıkar.1936'da Rusya bölgede yeni düzenlemeler yapar, 4 özerk cumhuriyet ve 3 özerk bölge oluşur. Bu durum SSCB'nin çöküşüne kadar sürer. SSCB'nin çöküş süreciyle birlikte bölgede yükselen etnik talepleri devralan Rusya Federasyonu, özerk yapıların yetkilerini genişleterek federe cumhuriyetlere dönüştürdü. 1992 Federasyon Anlaşması'nda, milli cumhuriyetler egemen devlet olarak tanımlandı.

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'ndeki Karaçaylarla Kabardey-Balkar Cumhuriyetindeki Balkarlar aynı dil, etnik köken, kültür ve tarihi paylaşan bir Türk boyudur. Karaçay Balkarlar aynı zamanda Alan adını kullanırlar. Çerkesler, Kabardeyler ve Adıgeler (diğer Adigeler)de aynı dil ve etnik kökeni paylaşırlar. Geleneksel böl-yönet stratejisi burada da başarıyla uygulanmıştır. Karaçaylar'la aynı dile, kökene sahip Balkarlar Çerkes boyu olan Kabardeylerle birlikte bir cumhuriyette birleştirilirken, Çerkeslerin bir kısmı Karaçaylarla birlikte diğer cumhuriyette birleştirilmiştir. Yani Moskova tarafından bu cumhuriyetlerin birbirlerini dengelemesi hesap edilmiştir. 1990'ların başında, bu cumhuriyetlerin her ikisinde de diğer etnik gruptan ayrılma talepleri ortaya çıktı. Çerkeslerden ayrı Karaçay Cumhuriyeti, Balkarlardan ayrı Kabardey Cumhuriyeti kurulmasına yönelik talepler bugüne kadar gerçekleşmedi. 1999 başkanlık seçimlerinde Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nde bir etnik gerilim yaşandı. Seçimleri kaybeden Çerkez aday S. Derev, Karaçay adayı V. Semyenov'un ezici çoğunlukla kazanması üzerine Çerkesler'in bu cumhuriyetten ayrılmaları yönünde kampanya başlattı, fakat başarılı olamadı.

Türk kökenli Balkarlar da, Karaçaylar gibi 1944'te Sibirya'ya sürülmüş, 1957'de de geri dönmüşlerdir. Geri geldiklerinde eski topraklarının tamamını alamadıklarını ve Kabardeylerce siyasi ve kültürel baskı altında tutulduklarını iddia eden Balkarlar, kurdukları 'Töre' adlı teşkilatla 'haklarını' alma mücadelesi vermektedirler. Bu arada, teşkilat mensupları Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nden ayrılmak fikrini savunuyor. Balkarlar, baş şehir Nalçik'in yarısının ve ülkenin dağlık güney sınırlarının Balkar toprağı olduğunu savunuyor. Rusya içindeki Türk teşkilatları da Balkarlara siyasi destek veriyor. Fakat Cumhuriyetin 'güzellikle' ikiye bölünmesi pek mümkün görülmüyor. İki halkın da bu topraklardaki kökleri derin.