İxtisas: İsm kurs: I fənn: Ana dili Mövzu 1: Leksikologiyanın predmeti və növləri



Yüklə 366 Kb.
səhifə35/35
tarix01.01.2022
ölçüsü366 Kb.
#105026
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35
İbarələr

Birləşməni təşkil edən sözlərin müəyyən hissəsinin məcazi, digər hissəsinin isə həqiqi mənada işlənməsi nəticəsində yaranan obrazlı birləşmələr ibarə adlanır: dəmir iradə, şirin dil. Bu xüsusiyyətə malik idiomların özləri də ( baş üstə, göz üstə) eyni zamanda idarədir.

İbarələrin tərkibində olan sözlərin biri digərini daha da qüvvətləndirmək, canlandırmaq üçün işlədilir və məcazi məna ifadə etdiyindən, ondan ayrıla bilmir.

Müasir Azərbaycan dilində bir çox ümumi xarekter daşıyan ibarələr vardır ki, bunlara ən çox danışıqda təsadüf olunur.

İbarələr idiomatik və predikativ olmaqla iki yerə bölünür.

İdiomatik ibarələr idiomlardan ibarət olub, ən çox canlı danışıq dilində işlədilir: sən hara, bura hara vəs. İdiomatik ibarələrdə məcazi məna daha qüvvətlidir. İdiomatik ibarələr özü də 2 qismə ayrılır.

a) Adlarla fellərin birləşməsindən əmələ gələnlər.canım sənə söyləsin, canına and olsun.

b) Feldən başqa nitq hissələrinin birləşməsi ilə əmələ gələnlər: qədəmin mübarək, gözün aydın.

Predikativ idarələrdən bədii əsərlərdə surətləri səciyyələndirən zaman istifadə olunur. Öz quruluşu etibarı ilə predikativ ibarələr cümlə şəklində təşəkkül tapır.

Buyruq sizinkidir, adil hökmdar,



Sizdə ədalət də, fəzilət də var.

Bu yaltaqlığın idarəsinə işarədir.
Yüklə 366 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin