K. S.Ü. İLahiyat fakültesi temel iSLÂm biLİmleri BÖLÜMÜ arap diLİ ve belagati ana biLİm dali avrupa’da şarkiyatçilik bağlaminda



Yüklə 0,72 Mb.
səhifə1/22
tarix10.11.2017
ölçüsü0,72 Mb.
#31308
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




T.C

K.S.Ü.

İLAHİYAT FAKÜLTESİ

TEMEL İSLÂM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

ARAP DİLİ VE BELAGATI ANA BİLİM DALI


AVRUPA’DA ŞARKİYATÇILIK BAĞLAMINDA

İSLÂM DİNİ VE ARAP DİLİ EĞİTİMİYLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR

(HOLLANDA-RUSYA-ABD-POLONYA)

BİTİRME TEZİ

DANIŞMAN HAZIRLAYAN

Yard. Doç. Dr. Faruk ÇİFTÇİ 01IL1002 Hasan ÜZEL

KAHRAMANMARAŞ - 2005


İÇiNDEKİLER


İÇiNDEKİLER II

ÖNSÖZ IV


KISALTMALAR VI

GİRİŞ 1


ORYANTALİZM VE ORYANTALİST KAVRAMI 1

Oryantalizmin Çıkış Sebepleri 2

Tarihi Seyir İçerisinde Oryantalizm 3

Müsteşriklerin Çalışmaları Ve Faaliyetleri 9

1- Akademik Araştırmalar 10

2-Arapça El Yazmalarının Toplanması 10

3-Tahkik Ve Neşir 11

4-Tercümeler 11

5- Telifler 11

A-Arap Edebiyatı tarihi (Geschichte der Arabichen litterature) 11

B-İslam Ansiklopedisi (Encyclopaedia of İslam) 12

C-Sözlükler 12

Oryantalizm ve Medeniyet Çatışması 12

I. BÖLÜM 14

HOLLANDA’DA İSLAM VE ŞARKİYAT ARAŞTIRMALARI 14

Hollanda Şarkiyat Üniversiteleri (Enstitü-Kürsü-Fakülte) 15

Şarkiyat Kütüphaneleri 16

Şarkiyat Dergileri 17

Hollanda Şarkiyat Cemiyetleri 17

Bağımsız Kuruluşlar 17

Şarkiyat Yayın Dizileri 17

Concordance Et Indıces De La Tradıtıon Musulmane (el-Mu’cemü’l Müfehres Li Elfazi’l–Hadisi’n- Nebevi) 18

The Encyclopaedia Of İslam 18

Brill Yayınevi 19

Hollandalı Oryantalistler 20

II. BÖLÜM 36

RUSYA’DA İSLÂM VE ŞARKİYAT ARAŞTIRMALARI 36

Rusya Şarkiyat Üniversiteleri (Fakülte-Enstitü-Kürsü) 38

Kharkov Üniversitesi (1804): 38

Kazan Üniversitesi (1804–1917): 38

Moskova Üniversitesi (1855): 40

Lazarev Enstitüsü (1815): 40

Saint-Petersbourg Üniversitesi (1819): 40

Şarkiyat Kütüphaneleri 41

Leningrad Üniversitesi İlimler Akademisine Bağlı Asya Müzesi Kütüphanesi: 41

Petersburg Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi Kütüphanesi: 41

Şarkiyat Matbaaları 42

Şarkiyat Müzeleri 43

Şarkiyat Dergileri 43

Şarkiyat Hocaları 44

Rus Oryantalistler 47

III. BÖLÜM 64

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NDE İSLÂM VE ŞARKİYÂT ARAŞTIRMALARI 64

Amerika Birleşik Devletleri Şarkiyat Üniversiteleri (Fakülte-Enstitü-Kürsü) 66

Şarkiyat Kütüphaneleri 68

Şarkiyat Müzeleri 68

İlim Yayma Vakıfları 68

Şarkiyat Cemiyet Ve Dergileri 69

Amerikalı Oryantalistler 70

VI. BÖLÜM 92

POLONYA’DA İSLÂM VE ŞARKİYÂT ARAŞTIRMALARI 92

Polonya Şarkiyat Üniversiteleri (Fakülte-Enstitü-Kürsü) 92

Şarkiyat Kütüphaneleri 93

Şarkiyat Müzeleri 94

Şarkiyat Dergileri 94

Polonyalı Oryantalistler 95

SONUÇ 101

KAYNAKÇA 106





ÖNSÖZ


Batı dünyasındaki üniversiteler veya özel araştırma kurumlarında İslâm, Çin, Hint ve diğer Doğu toplumlarının ekonomik, sosyal, siyasi kurumları, yaşayış ve düşünüş tarzları, inançları, meydana getirdikleri düşünsel ürünler ile ilgili olarak yapılan araştırma, inceleme yahut spekülatif katkı niteliği taşıyan yorumlardan oluşan bilgiler bütünü şeklinde tanımladığımız oryantalizm, içerisinde birçok araştırma ve inceleme sahası bulunmakta ve oldukça geniş bir alanı kapsamaktadır. Bunun içerisinde Arapça ve İslâm Araştırmaları da mevcuttur.

Biz de oryantalizmin, kendi ihtisas alanımız olan ilâhiyatı ilgilendiren İslâm ve Arap Dili Araştırmalarını ele almaya çalıştık. Konuyu seçmemizin temel nedeni İslâm’ın, Batılılar tarafından nasıl algılandığı, niçin ve nasıl bu konular üzerinde araştırmalar yapıldığı, yapılan bu çalışmaların hangi amaçlar için kullanıldığı, bu çalışmaları yaparken Doğu’ya ve İslâm’a yaklaşım tarzlarını, kimler tarafından yapıldığı gibi sorulara bir nebze de olsa cevap aramaktır.

Çalışmamız dört bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde, oryantalizm ve oryantalist kavramlarının hangi anlamlara geldiğine ve tarihi seyrine; ikinci bölümde, müsteşriklerin çalışmaları ve faaliyetleri hakkında kısa bir bilgi; üçüncü bölümde, Hollanda, Rusya, ABD ve Polonya’daki Arap dili ve İslâm araştırmalarının tarihçesi, kurumları, yayın organları ile bu alanda oryantalistlerin ortaya koymuş oldukları eserlerin bibliyografyasına yer verilmiştir. Bu arada şunu belirtelim ki biz, oryantalistlerin ortaya koymuş oldukları eserlerin niteliklerine ve değerlerine yönelik -bazı eserler hariç- bir değerlendirme yapmak yerine, sadece ortaya koymuş oldukları eserlerin tasnifini yapmaya çalıştık. Dördüncü bölümde ise, çalışmamızda ortaya koyduğumuz çalışmanın bir kısa değerlendirmesi bulunmaktadır.

Çalışmamızı hazırlarken birçok kaynaktan yararlandık. Fakat, çalışmamızın esasını oluşturan üçüncü bölümde ağırlıklı olarak DİA’nın (1-27) konumuzla ilgili olan maddeleri ile Necip el-Akikî’nin “el-Müsteşrikûn” adlı üç ciltlik eserinin iki ve üçüncü cildini kullandık. Çalışmamızın üçüncü bölümündeki tanıttığımız oryantalistler için tek tek dipnot düşmek yerine, çalışmamızın ilgili ülkedeki “…Oryantalistler” başlığını taşıyan bölümün sonuna tek bir dipnot düşerek Necip el-Akikî’nin, çalışmamızın bu kısmıyla ilgili sayfalarını vermemize rağmen bazen de ayrı bir dipnot düşme ihtiyacı hissettik. Bütün oryantalistlerin değil de önemli görülen oryantalistlerin hayatlarını verdik. Diğerlerinin ise sadece eserlerini vermekle yetindik. Ayrıca eserlerini verirken tümünü değil önemli gördüğümüz ve bizim konumuzla ilgili olanlarını verdik. Verdiğimiz eserlerin dışında eserleri olan oryantalistler için bazen “daha başka eserleri olduğunu” dipnotla belirtmemize rağmen bazı oryantalistler için buna ihtiyaç duymadık.

Elbette çalışmamızın eksiksiz olduğunu iddia edemeyiz. Tercüme hataları olabileceği gibi, önemli olan bazı konu ve kişiler hakkında yeterince bilgi vermemiş olabiliriz. Çalışmamızın ana kaynağı olan Akiki’nin eserinin 70’li yıllarda yazılması, bu yıllardan sonrası için –eğer farklı kaynaktan ilgili konuyu bulamadıysak-bilgi eksikliği olabilir. Özellikle bazı oryantalistlerin hayatı, şarkiyat araştırmaları yapılan üniversitelerde hâlâ şarkiyat araştırmalarının yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa hangi departmanlarda yapıldığı; bu yıllardan sonra söz konusu ülkelerdeki oryantalizm araştırmalarının nasıl bir formata girdiği, oryantalizmin bu yıllarda nasıl algılandığı ve yorumlandığı; bazı cemiyet ve akademilerin faaliyetlerinin devam edip etmediği, 70’li yıllarda çıkan dergilerin hâlâ çıkıp çıkmadığı konusunda bazı eksiklikler olabilir. Gerçi biz Internet aracılığıyla bu problemleri çözmeye çalışmamıza rağmen elbette daha bazı eksiklikler olabilir. Diğer bir sıkıntımız da kişi, üniversite gibi Arapça olmayan yabancı isimleri Arapçadan Türkçeye aktarırken bazı telaffuz hataları olabileceğidir..

Bu konuyu bize tanıtan, bu konunun önemini vurgulayan, bizi bu konuda araştırma yapmaya sevk eden ve bu konuda bize hem kaynak sağlama hem de yol gösterme hususunda çok yardımları olan tez hocam Sayın Yrd. Doç. Dr. Faruk ÇİFTÇİ’ye çok teşekkür ederim. Aynı zamanda benimle aynı konuyu paylaşan tez arkadaşlarım Zübeyir NALÇAKAN, Can Uyguner GÜLSEVEN’e ve her türlü imkânını benden esirgemeyen Kazım YATIR’a en derin ve en kalbî teşekkürlerimi arz ederim


HASAN ÜZEL

KAHRAMANMARAŞ-2005





Yüklə 0,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin