KirkçEŞme tesisleri
Yüklə 8,39 Mb.
|
| MANİFATURACILAR
Manifaturacılar, 19. yy'm sonlarında ortaya çıkmış bir esnaf türüdür. Manifatura ticaretine konu olan malların çoğu yurtdışından getirtildiği için Türkler bu ticaret dalından önceleri uzak kalmışlardır. Manifaturacıların birçoğu bu sahanın ilk örneklerinden itibaren Yahudi ve Kumdur. Evlerde büyük sıklıklarla kullanılan dokuma ürünlerini satan manifaturacılar, İstanbul'da başlangıçta gezgin olarak satış yapan basmacılar şeklinde ortaya çıkmışlardır. Basmacı esnafını ve diğer kumaş satıcılarını tanıtan Evliya Çelebi, bu esnaf grubunun ayrıldığı dallardan ve yaptıkları işlerden söz eder. Basmacılar, yelken bezinden yapılmış büyük bir bohçaya koydukları mallarını genellikle pazar kurulmayan semtlerde satmaya giderler, çağrıldıkları yerlerin kapı girişlerinde bohçalarını açarlar, uzun pazarlıklardan sonra tabii ki büyük bir kârla mallarını satarlardı. Bazı gezgin manifaturacılar, fabrika malı kumaş yanında makara, iğne, firkete gibi tuhafiye malzemeleri de satarlardı. Avrupa mallarının Osmanlı ülkesine akmaya başlamasıyla manifaturacılara da yeni ve geniş bir pazar doğmuş, Sultanha- Yüzyıl başında manifaturacı ve müşterilerini gösteren bir çizim.
Burçak Evren koleksiyonu mam ve Mahmutpaşa'da birçok dükkân faaliyete geçmiştir. O zamana kadar evlerde üretilen işlemeli örtüler bile fabrika imalatı olarak çok da ucuz bir fiyatla satılmaya başlamıştır. Yatak örtüsü, çarşaf, yastık kılıfı ve değişik amaçlı işler için kullanıma hazır olarak satılan birçok kumaş cinsi, manifaturacıların çeşitlerinin başında gelirdi. İstanbul'da insan hayatının doğum, sünnet, okula başlama, evlenme ve ölüm gibi bütün aşamalarında törenler için manifaturacılardan alınan malzemelere ihtiyaç duyulurdu. Gelin olacak kızlar için gerekli olan çeyiz malzemeleri de buralardan temin edilirdi. Bu maksatla yapılacak alışveriş için gerekli hazırlıklar, bu dükkânları bir bir dolaşarak amaca en uygun malzemeyi arayıp bulmak da müşkülpesent İstanbul hanımları için ayrı bir meşgale olurdu. Manifaturacılar içinde lüks ithal malı satanlar mallarım müşterilere; bu mağazalardan alışveriş edenler, aldıkları mallan tanıdıklarına gösterirken övünürlerdi. 1910'lu yıllarda Sultanhamam'da bulunan İstanbul sosyetesinin alışveriş yaptığı Hacopulo Mağazası, pahalı mallarının ya-nısıra dönemine göre zevk üstünlüğünün de sergilendiği yerdi. 1950'li yılların sonunda Atatürk Bul-varı(-t) üzerinde de manifaturacılar çarşısı kurma düşüncesi oluşmuş, 1960'ta projesi hazırlanan çarşının 19ö7'de ilk bölümü hizmete açılmıştır. Günümüzde bu çarşıda tüm manifatura çeşitlerini topluca bulabilmek mümkündür (bak. Manifaturacılar Çarşısı).
UĞUR GÖKTAŞ Yüklə 8,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|