Kurs ve Ders Hedefleri) Prof. Dr. Feridun Yenisey (Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Muhakemesi) Yrd. Doç. Dr. Namık Kemal Topçu
Yüklə 3,66 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Terör ve Örgütlü Suçlara İlişkin Hükümlerin İnfazı
- ÖRGUTLU SUÇLAR
- Ders Planı (Ders no: 1)- Örgütlü Suçlar Konu: Tanım, Terminoloji, Örgütlü Suç Hakkında Genel Bilgiler Süre: 45 dakika
- Derste Kullanılacak Yöntem
- Ders Planı (Ders no: 2-3)- Örgütlü Suçlar
- Ders Planı (Ders no: 4)- Örgütlü Suçlar Konu: TCK 220. maddede yer alan suçlar Süre: 60 dakika Derste Kullanılacak Araçlar
- Ders Planı (Ders no: 5)- Örgütlü Suçlar
- 2. Örgütlü suçlar 2.1. Örgütlü Suç Kavramı
- 2.2. Örgütlü Suçun Unsurları
- 2.3.1. Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri
- 2.3.2. Mafya Tipi Örgütler
- 2.3.3. Siyasî Amaçlı Suç Örgütleri: Terör Örgütleri
Etkin Pişmanlık • Suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve terör suçlarında örgüt kurucusu, örgüt yöneticisi, örgüt üyesi ve örgüt adına suç işleyen kişinin hangi hallerde etkin pişmanlıktan yararlanabileceğinin incelenmesi, • Bu suçlar bakımından kanunda düzenlenen etkin pişmanlık hükümlerinin uygulamada nasıl hayata geçirildiğinin incelenmesi.
• Mevzuatımızda örgüt suçları ve terör suçları bakımından öngörülen infaz hükümlerinin incelenmesi, • Örgüt suçları ve terör suçları hükümlülerinin koşullu salıverilmeleri bakımından aranan şartların incelenmesi, • Örgüt suçları ve terör suçlarından mahkum olanlar hakkında koşullu salıverme uygulaması bakımından TCK ve İnfaz Kanununda öngörülen hükümlerden hangilerinin uygulanacağının belirlenmesi. ÖRGUTLU SUÇLAR 2.1. Örgütlü Suç Kavramı 2.2. Örgütlü Suçun Unsurları 2.3. Örgütlü Suçluluğun Çeşitleri 2.4. Örgütlü Suçluluğun Ortaya Çıkış Nedenleri 2.5. Örgütlü Suçluluğun Yarattığı Tehlikeler 2.6. Suç Örgütlerinin En Çok İşledikleri Suçlar 2.7. Örgütlü Suçlarla İlgili Özel Düzenleme Yapılmasının Nedeni 2.8. Uluslararası Hukukta Örgüt ü Suçlarla İlgili Düzenlemeler
• Slide (Power Point) • Ders materyali
• Suç işlemek amacıyla örgüt kurmanın tanım ve kapsamını kavrar. • Suç işlemek amacıyla kurulan örgütün yapısı ve özellikleri hakkında genel bilgi sahibi olur. • Suç örgütlerinin en çok faaliyet gösterdiği alanları öğrenir. • Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunun neden ortaya çıktığını, yarattığı tehlikeleri ve bu suçlulukla neden özel olarak mücadele edilmesi gerektiğini kavrar. • Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunun ortaya çıkış biçimleri hakkında bilgi sahibi olur. • Özellikle çıkar amaçlı suç örgütleriyle terör örgütleri arasındaki farkı anlar. • Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği'nin örgütlü suçlulukla mücadele için yaptığı çalışmaların farkında olur. Derste Kullanılacak Yöntem: • Anlatım Usulü • Soru cevap
• Öncelikle ders materyalinin ilgili bölümü okunularak ve aşağıdaki sorulara hazırlanılarak gelinir:
Ders Planı (Ders no: 2-3)- Örgütlü Suçlar Konu: TCK 220. maddede Düzenlenen Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma suçunun özellikleri ve bir örgütün kurulması için aranan unsurlar Süre: 90 dakika Derste Kullanılacak Araçlar: • Slide (Power Point) • Ders materyali • Yargıtay kararları Dersin Amacı:
Derste Kullanılacak Yöntem: • Anlatım Usulü • Örnek olay Dersin İşleniş Süreci: • Öncelikle ders materyalinin ilgili bölümü okunarak ve aşağıda verilen sorulara hazırlanılarak gelinir: • Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunun özellikleri nelerdir, bu bağlamda bu suçun çok failli bir suç olma özelliği, İştirakten farkları, tehlike suçu olması, kesintisiz suç oluşu, genel ve tamamlayıcı nitelikte bir suç oluşu, seçimlik hareketli bir suç oluşu nasıl değerlendirilmelidir? • Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunun fail, mağdur, maddi unsur bakımından değerlendirmesi nasıl olmalıdır? • Suç işlemek amacıyla kurulan bir örgütün varlığı için hangi unsurlar aranır? • Bu sorularla derse hazırlandıktan sonra ders iki kısma ayrılarak işlenir. Birinci kısımda TCK m. 220'de düzenlenen örgüt kurma suçunda korunan hukuki değer, örgüt kurma suçunun genel özellikleri ve fail-mağdur konuları işlenir. Bu bölümde suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunun özellikle iştirakten fakları konusuna önemle değinmek gerekir. Çünkü uygulamada bu durum çok karıştırılmakta ve bu da hak ihlallerine yol açmaktadır. Ders materyalinde bu konuda verilmiş Yargıtay kararlarından yararlanılmalıdır. Şu örnek olaylar verilerek örgüt kurma suçunun iştirakten farkı anlatılabilir: Olay 1: A, daha önceden birçok kereler birlikte yağma, hırsızlık gibi suçları işledikleri B, C ve D'yi bir araya getirerek bir bankayı soymayı planlar. A, bu kişileri bir araya getirir ve aralarında iş bölümü yapar. A'nın planına göre iyi araba kullanan B, soygundan sonra hızlıca kaçmak üzere arabayı çalışır durumda bekletecek, C, bankanın güvenlik görevlisini etkisiz hale getirecek, D, bankadaki memurları ve o anda orada olan müşterileri kontrol edecek, A ise, banka müdürüne kasayı açtıracaktır. Bankanın tenha bir saatinde planlarını uygulamaya koyarlar. İşler planlandığı gibi gider. Yüklü bir miktar parayı alıp kaçarlar. Sonra aralarında bu parayı paylaşır ve dağılırlar. A, dağılmadan önce diğerlerine "İlerde yine birlikte iş yapalım" der. Olay2: A, bir devlet kurumunda önemli bir mevkide olan yakın arkadaşı B ile birlikte bu kurumun ihalelerini sürekli X ya da Y firmasına verilmesini sağlamak üzere anlaşırlar. A, X ve Y firmalarından üst düzey yöneticilerinden C ve D ile de konuşup onları ikna eder. B de çalıştığı devlet kurumunda alt düzey bir memur olan E ile de konuşur ve onu da aralarına alırlar. A, B,C, D ve E bir araya gelir, A sistemi nasıl işleteceklerini diğerlerine anlatır ve ne yapmaları gerektiğini açıklar. Herkesin belirli bir görevi vardır. İşler birkaç ihalede istedikleri gibi gider. İhaleyi istedikleri firmanın almasını sağlarlar. Son işlerinde ise, payına düşeni beğenmeyen E durumu polise ihbar eder. • Bu kısmın anlatılması 35 dakika sürecektir. Dersin son 10 dakikasında ise, dersin geri dönüşümü bakımından şu sorular sorulabilir: o Suç işlemek amacıyla kurulan bir örgütü iştirakten ayıran en önemli ölçütler nelerdir? o Suç işlemek amacıyla kurulan bir örgütün kesintisiz suç olmasının sonuçları nelerdir? o Suç işlemek amacıyla kurulan bir örgütün tamamlayıcı bir suç olmasının sonuçları nelerdir? • İkinci kısımda suç işlemek amacıyla kurulan bir örgütün varlığı için gerekli unsurlar anlatılır. Öncelikle konu ders materyalinden powerpoint sunumu yardımıyla işlenir. Örgütün varlığından söz edebilmemiz için aramamız gereken unsurlar konusunda öncelikle TCK m. 220'den yararlanılır. Ancak TCK m. 220, örgütün varlığı konusunda bulunması gereken bütün unsurlara yer vermediği için eğiticinin Yargıtay'ın örgütün varlığı konusunda verdiği kararlarda belirtilen unsurları dikkate alması gerekir. Bu bakımdan örgütün varlığı konusunda uygulamada artık yerleşmiş bulunan şu unsurların tartışılması gerekir:
Ders Planı (Ders no: 4)- Örgütlü Suçlar Konu: TCK 220. maddede yer alan suçlar Süre: 60 dakika Derste Kullanılacak Araçlar: • Slide (Power Point) • Ders Materyali • Yargıtay kararları Dersin Amacı: • TCK'nın 220. maddesinde hangi fiillerin suç olarak düzenlendiğini kavrar. • TCK'nın 220. maddesinde düzenlenen suçlardan hangilerinin seçimlik hareketli olarak düzenlendiğini kavrar. • Örgüt kurma veya yönetme suçunun unsurlarını kavrar. • Örgüte üye olma suçunun unsurlarını kavrar. • Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemeden ne anlaşılması gerektiğini kavrar. • Örgüt içindeki hiyerarşiye dâhil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme fiilinin kapsamını ve bu fiilin örgüt üyeliğinden nasıl ayırt edileceğini kavrar. • Örgütün propagandasını yapmanın kapsamını kavrar. Derste Kullanılacak Yöntem: Anlatım Usulü Örnek olay Soru cevap Dersin İşleniş Süreci: Olay: A, X şehrinin Y bölgesindeki esnafları haraca bağlayarak büyük kazançlar elde etmeyi düşünmektedir. Bunun için eskiden beri tanıdığı birçok sabıkası olan B ve C ile konuşur. B ve C kabul eder ve hemen adam toplamaya başlarlar. O civarda belalı olarak bilinen D, E, F, G, H ile konuşur ve anlaşırlar. Planlarına göre A, işlerden genel sorumlu olacak ve yapılacakları o belirleyecektir. B ve C de kendi bölgelerinde gidilecek esnafı belirleyecek ve zaman zaman onları ziyaret ederek para isteyecektir. Diğer adamları da aralarında paylaşacaklardır. İsteklerini yerine getirmeyen ya da karşı gelen olursa tehdit, cebir hatta yaralama, öldürme suçlarını da işleyeceklerdir. Bir müddet sonra artık o bölgede tanınan ve korkulan bir grup hâline gelmişlerdir. İstedikleri parayı vermeyenleri tehdit etmiş, cebir uygulamış hatta bazı esnafı ağır şekilde dövmüşlerdir. Grubun hayat standardı çok yükselmiştir. Hepsi lüks arabalara binmekte, lüks evlerde kalmakta ve hayatlarına birçok kadın girmektedir. Onların bu hayatına imrenen birçok kişi de gruba katılmaya can atmaktadır. A, B ve C'ye denemeden gruba yeni adam almamaları yönünde talimat vermiştir. Gruba katılmak isteyen K ve L'ye B ve C isteklerine karşı koyan esnaf Z'yi iyice benzetmeleri hâlinde gruba kabul edeceklerini söyler. K ve L bu görevi kabul eder ve Z'yi ağır şekilde yaralarlar. A'nın yakın arkadaşlarından M gruba katılmamakla birlikte A'ya ihtiyaç duyduğunda silah vs, gibi malzemeler temin etmektedir. Yerel bir gazetede yazan P ise, bu gurubun aslında çok yardımsever olduğunu, adeta modern Robin Hood oldukları ve yoksulları gözettiklerini söyleyen yazılar yazmaktadır. Bu dersin konusu TCK 220. maddenin maddi unsurlarını oluşturan suçlardır. Öncelikle materyalin ilgili bölümü okunarak aşağıdaki sorulara hazırlıklı gelinir:
Ders bu soruların da cevabı verilerek anlatılır ve Yargıtay kararlarından örnekler verilir. Yukarıdaki örnek olay verilir ve çözülür. Dersi işlerken şu soruların cevabı verilir:
Ders Planı (Ders no: 5)- Örgütlü Suçlar Konu: TCK madde 220'nin manevi unsur, hukuka aykırılık unsuru, nitelikli haller, suçun özel görünüş şekilleri bakımlarından incelenmesi Süre: 45 dakika Derste Kullanılacak Araçlar: • Slide (Power Point) • Ders materyali • Yargıtay kararları Dersin Amacı: • TCK madde 220'de yer alan fiiller bakımından manevi unsurun nasıl değerlendirileceğini kavrar. • Hukuka aykırılık unsurunun bu fiiller bakımından söz konusu olup olamayacağını öğrenir. • Bu fiiller bakımından kanunda nitelikli hal öngörülüp öngörülmediğini ve bunun kapsamını kavrar. • Maddede yer alan suçların suçun özel görünüş biçimleri (teşebbüs, iştirak, içtima) bakımından nasıl söz konusu olabileceğini kavrar.
• Anlatım Usulü • Soru cevap
Bu derste TCK madde 220'de yer alan fiiller bakımından manevi unsur, hukuka aykırılık unsuru, nitelikli haller, suçun özel görünüş biçimleri (teşebbüs, iştirak, içtima) konuları incelenecektir. Öncelikle ders materyalinin ilgili bölümü okunarak ve aşağıda verilen sorulara hazırlanılarak gelinir.
Konular power point sunumuyla teorik olarak anlatıldıktan sonra Yargıtay kararlarından örnekler verilir. Dersin anlatım bölümü 30 dakika sürecektir. Dersin son 15 dakikasında şu sorular sorularak dersin anlaşılıp anlaşılmadığı değerlendirilir:
2. Örgütlü suçlar 2.1. Örgütlü Suç Kavramı Suç örgütlerinin yapısal özellikleri ve faaliyet biçimleri her ülkenin coğrafi, sosyo-kültürel ve siyasal yapısına göre değişir. Toplumsal düzenini bozan suçlar değişik şekillerde ortaya çıkar. Örgütlü suçluluğun ortaya çıkardığı tehlikenin atmasıyla birlikte Devletler de bu suçlulukla mücadelede kendilerine göre önlem alırlar. Devletlerin bireysel suçlarla mücadelede kullandığı yöntemler bu suçlulukla mücadele bakımından yetersiz kalır, Kriminolojik tanımlarda bu olgunun sosyolojik boyutu öne çıkar. Hukukî tanımlar ise, daha çok kovuşturma ve cezalandırmanın alt yapısını hazırlama amacına yöneliktir. 2.2. Örgütlü Suçun Unsurları Suç işlemek için örgüt kurma suçunun unsur ve nitelikleri aşağıda ayrıntılı olarak açıklanacaktır (bakınız no. 2. 6 ve 2. 7). 2.3. Örgütlü Suçluluğun Çeşitleri Günümüzde örgütlü suçluluğun başlıca üç görünüş şeklinin var olduğu söylenebilir: 1) Ekonomik olarak haksız çıkar amaçlı suç örgütleri, 2) Mafya tipi suç örgütleri, 3) Siyasî amaçlı örgütler, yani terör örgütleri. 2.3.1. Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri Haksız çıkar sağlama amaçlı örgütlü suç hakkında çok değişik görüşler ileri sürülmüş olmakla beraber, bu kavram kısaca, "Üç veya daha fazla kişinin gizlice bir araya gelerek iş birliği yapmak suretiyle devamlı bir şekilde, yasa dışı yollarla haksız kazanç sağlamak amacıyla suçlar işlemesi." şeklinde tarif edilebilir. Organize suçlulukta ilk plandaki amaç ve söz konusu olan kazanç, kural olarak ekonomik kazançtır. Sınır Aşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nde de örgütlü suç grubunun tanımında "doğrudan veya dolaylı olarak malî veya diğer bir maddî çıkar elde etmek amacı"ndan bahsedilmiştir. Ancak ekonomik kazancın yanında bazı siyasî kazançların da hedeflenmesi mümkündür.
Örgütün öncelikli hedefi malî çıkar (para ve mal kazanma) saiki ise ve amaçlanan suçların cebir unsurunu içermesi durumu varsa, bu takdirde çıkar amaçlı suç örgütü (mafya tipi suç çetesinden) bahsedilir. Yani mafya tipi suç örgütleri, TCK m. 220'de yazılı suç işlemek için örgüt kurmaya ek olarak, eylemlerini cebir, şiddet ve tehditle yerine getirmek üzere gerçekleştirir ve yıldırmayı amaç edinir. Bu yönüyle de terör örgütlerine benzer,
Siyasî amaçlı suç örgütleri, örgütlü suçluluğun en tipik örneklerinden birisidir, Terör örgütlerindeki siyasî hedefler, Devletin dış siyasî düzenine yani varlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne, başka Devletlerle olan ilişkilerine karşı (bölücü, ayrılıkçı) olabileceği gibi, iç siyasî düzenine yani siyasî rejimine, Anayasal düzenine karşı da (yıkıcı, ideolojik) olabilmektedir. Bir terör örgütünün unsurları şu şekilde sıralanabilir: 1) Küresel veya sınırlı bir ideolojik amaca uygun siyasal iktidar düzenini oluşturmak için mevcut siyasal iktidar düzenini yıkmaya yönelik eylem programının varlığı, 2) Siyasal iktidar düzeninin değişim ve dönüşüm yöntemi olarak siyasal şiddet (terör) yönteminin benimsenmesi, 3) Hiyerarşik yapıda, genelde silahlı örgütlerle, eylem programı kapsamında değişik şiddet eylemleri gerçekleştirmek, 4) Masum, amaçla ilgisiz bireyleri, yığınları da kapsayan yaygın şiddet uygulanması, 5) Terör örgütünü olduğunca güçlü gösterip toplumda azami tedirginlik yaratmak amacıyla şiddet eylemlerinin en zor ve olumsuz koşullarda uygulanması, 6) Gizlilik, 7) Disiplinli örgüt yapısında karar, emir ve görevlerin yerine getirilmesi yükümlülüğü, yükümlülüklere aykırı davrananların örgüt içi yaptırımla cezalandırılması. Yüklə 3,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|