Kurs ve Ders Hedefleri) Prof. Dr. Feridun Yenisey (Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Muhakemesi) Yrd. Doç. Dr. Namık Kemal Topçu

Ders Planı (Ders no: 8)- Türk Ceza Mevzuatında Yer Alan Terör Suçları Konu: Devletin Birliğini ve Ülke Bütünlüğünü Bozmak Suçu (TCK 302)

Süre: 45 dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slide (Power Point)

• Ders materyali

Dersin Amacı:

Ders sonunda katılımcı;

• 
  TCK 302'de düzenlenmiş olan "Devletin Birliğini ve Bütünlüğünü Bozma Suçu"nun unsurları hakkında bilgi sahibi olur.
  
• 
  Bu suç tipinin, benzer nitelikteki diğer suç tipleri ile arasındaki farklılıklar hakkında bilgi sahibi olur.
  
• 
  Yargıtay'ın bu suç tipine ilişkin içtihadı konusunda bilgi sahibi olur.
  

Derste Kullanılacak Yöntem:

• Anlatım Usulü

• Tartışma

• Soru/cevap

• Karar incelemesi

Dersin İşleniş Süreci:

Derse Hazırlık Süreci

• Ders materyalinin ilgili bölümünden faydalanılarak power point sunumu hazırlanır.

• Ders materyalinin ilgili bölümü okunarak ve aşağıdaki sorulara hazırlanılarak gelinir:

• 
  TCK 302'de düzenlenmiş olan suçun unsurları nelerdir?
  
• 
  TCK 302 bakımından işlenen fiilin elverişli olması ne anlama gelir?
  
• 
  Devletin üniter yapısının değiştirilmesine ilişkin fikir açıklamaları, TCK m.302'de yer alan suçu oluşturur mu?
  
• 
  TCK 302 de yer alan suçu işleyen kişilerin araç suçlar bakımından sorumluluğu ne şekilde belirlenecektir?
  
• 
  TCK 302 bakımından sanığın daha önceden katıldığı iddia edilen eylemlere ilişkin diğer kişilere ait ifade tutanaklarının ve eylem evraklarının delil değeri nedir?
  

Dersin İşlenişi

Dersin ilk 35 dakikasında aşağıdaki hususlar sırasıyla anlatılır:

• 
  TCK 302 metni power point sunumu olarak yansıtılır ve madde metninin katılımcılar tarafından okunması sağlanır.
  
• 
  Suçla korunan hukuki yarar anlatılır,
  
• 
  Madde metni esas alındığında bu suçun failinin kim olabileceği katılımcılara sorulur.
  
• 
  Bu suçun failinin yabancı ya da vatandaş herkes olabileceği, özgü suç niteliğinde olmadığı bununla birlikte Yargıtay'ın bu suçun niteliği gereği ancak silahlı bir örgüt faaliyeti kapsamında işlenebileceğini kabul ettiği belirtilir.
  
• 
  Katılımcılara "bir kişinin, ülkenin bir kısmının başka bir ülkeye bağlanması gerektiği, o ülke ile tarihsel bağlarının bulunduğu, bulunduğu ülkede ikinci sınıf vatandaş olarak görülmek istemediğini söylemesi bu suç kapsamında bir "fiil" olarak kabul edilebilir mi?" sorusu iletilir.
  
• 
  Madde gerekçesinde suçun niteliği gereğince yalnızca cebri fiillerle işlenebileceğinin belrtildiğini, gerekçeye göre cebri fiiller dışındaki hareketlerin bu suçun işleneiblmesi için elverişli sayılamayacağı,Devletin üniter yapısının değiştirilmesine ilişkin fikir açıklamaları ve bunların savunulması biçimindeki eylemlerin bu suçu oluşturmayacağı belirtilir.
  
• 
  Katılımcılara "bir kişinin şeriata dayalı siyasi düzene geçmek için cebri fiillere başvurması halinde fiilini bu madde kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği sorulur. Bu suçun oluşabilmesi için yasakoyucununfiilin yöneldiği değerlerde bir kısıtlamaya gidip gitmediği tartışılır.
  

Madde metninde belirtilen ve işlenen fiilin yönelmesi gereken değerler anlatılır.

• 
  Katılımcılara "maddede belirtilen amaçlara ulaşmak için bir kimsenin diğer bir kimseye tokat atması, bu madde kapsamında değerlendirilebilir mi?" sorusu sorulur.
  

Maddede belirtilen değerlere yönelmiş her cebri fiilin bu madde kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği tartışılır. Hangi cebri fiilleri bu kapsamda kabul edebilecekleri sorulur.

Bu suçun işlenebilmesi için işlenen fiilin maddede belirtilen değerlere yönelik neticeleri gerçekleştirmeye elverişli olması gerektiği belirtilir.

Yargıtay'ın elverişlilik değerlendirmesini yaparken hangi kriterleri esas aldığı anlatılır.

Aşağıdaki örnek kararlar katılımcılara gösterilerek, Yargıtay'ın ne tür fiilleri TCK 302'de düzenlenmiş olan suçun işlenebilmesi için elverişli kabul ettiği hususunda katılımcıların fikir sahibi olması sağlanır:

* "Hipermarketin emanet bölümüne, saat 19.13'te alışverişin yoğun olduğu ve müşterilerin bulunduğu ortamda patlayıcı madde atılması sonucu 20 kişinin hayati tehlike de geçirecek nitelik ve derecelerde yaralanmış olmaları karşısında...", (9. C.D, 03.05.2010 gün ve Esas No: 2009/19596-Karar No: 2010/4722)

* "Sanığın 1992 ve 1997 yıllarında Türk Silahlı Kuvvetleri ile IKDP güçlerinin birlikte düzenledikleri operasyonlarda silahlı terör örgütü PKK ile girilen çatışmalarda yaralandığı anlaşılmakla..", (9.C.D, 04.06.2012 tarih, Esas No: 2011/10391-Karar No: 2012/7223)

* "Silahlı terör örgütü üyesi olan sanığın, mahkeme tarafından da kabul olunan, 12.08.2006 tarihinde silahlı terör örgütünün amacı doğrultusunda, açık kimliği ve adresi tespit edilemeyen başka bir şahısla birlikte, örgüte para yardımı yapmaması nedeniyle katılana yönelik olarak işlediği yağmaya teşebbüs suçunun, örgütün ülke genelindeki organik bütünlüğü ve toplumdaki etkinliği de nazara alındığında TCK'nın 302. maddesinde belirtilen amaç suçu gerçekleştirmeye elverişli araç suç niteliğinde olup üzerine., '(9.C.D, 14.05.2012 tarih, Esas No: 2012/910-Karar No: 2012/6144)

* "Sanık H.K'nin birden fazla kişi ile birlikte U.Y'yi hukuka aykırı olarak cebir ve tehdit kullanarak hürriyetinden yoksun bırakmak ve sorgulayarak silahla tehdit edip kasten yaralamak biçimindeki eylemlerinin tüm dosya kapsamından anlaşılan saiki, işleniş şekli ve amacı karşısında, silahlı terör örgütü adına işlendiği ve silahlı terör örgütü PKK'nın amaçladığı suçun işlenmesi bakımından elverişli nitellikte olup vahamet arz eden bu suçlardan dolayı..", (9.C.D, 17.09.2012 tarih ve Esas No: 2012/722-Karar No: 2012/9478)

* "İçerisinde şoför bulunan belediye otobüsüne molotof kokteyli atarak yanmasına sebebiyet veren sanığın, öldürmeye teşebbüs şeklinde sübuta eren, silahlı terör örgütünün amaçladığı suçu gerçekleştirmeye elverişli olan ve vehamet arz eden eylemi nedeniyle..", (9.C.D, 21.05.2012 tarih, Esas No:2012/2157-Karar No: 2012/6593)

* "Sanık T.B'nin mahkeme tarafından da kabul olunan ve örgütün faaliyet ve talimatı ile gerçekleştirilen 28.09.1993 tarihli Yenikent Yaprak Tütün İşletme Müdürlüğüne ait tütün depolarının yakılması eylemine, kendisine verilen örgüt silahı ile gözcü olarak katıldığı, sanık M.T'nin ise yine örgütün faaliyet ve talimatı çerçevesinde gerçekleştirilen 02.10.1993 tarihinde Tigem Alparslan Tarım Çiftliğine saldırı eylemine katıldığı tüm dosya kapsamı ile anlaşıldığı ve eylemlerin niteliği ve oluş şekli itibariyle vahamet arz eden olaylar olup örgütün ülke genelindeki organik bütünlüğü ve toplumdaki etkinliği de nazara alındığında..", (9. C.D 01.06.2009 gün, Esas No: 2009/2711-Karar No: 2009/6481)

• 
  Eylemin elverişli olmaması halinde (eylem vahamet arz etmiyorsa) TCK 302'de düzenlenmiş olan suçun oluşmayacağı anlatılır ve aşağıdaki karar örnek olarak gösterilir:
  

* "Tüm dosya kapsamına göre örgütün amacı doğrultusunda patlayıcı atma eylemlerinin nitelikleri, işleniş zamanları ve meydana gelen sonucun hafifliği itibariyle vahamet arz etmediğinden..", (19.10.2009 gün ve Esas No: 2008/21755-Karar No: 2009/10239)

• 
  TCK 302'de yer alan suçun özel kastla işlenebileceği anlatılır. o Aşağıdaki karar katılımcılara aktarılır. Bu karar çerçevesinde araç suçun hazırlık hareketleri aşamasında kalması halinde amaç suçun oluşup oluşmayacağı tartışılır.
  

* "Sanıklar M.B. ve O.Ö'nün geceleyin kapalı olan bir işhanında örgütün faaliyeti çerçevesinde kullanılmak üzere imal etmekte oldukları patlayıcı maddenin istem dışı patlaması sonucu kendilerinin yaralanmaları ve bir örgüt üyesinin de ölmesi şeklinde gerçekleşen olay bu haliyle TCK'nın 302/1. maddesinde belirtilen amaç suça yönelik hazırlık hareketleri niteliğinde olup, zarar tehlikesi doğurmaya elverişli icra hareketi niteliğinde bulunmadığından, anılan maddede tanımlanan suçun unsurlarının oluşmayacağı. ", (9.C.D, 14.12.2011 tarih, Esas No: 2011/10378-Karar No: 2011/30018)

Araç suçun işlenmesine yönelmiş fiillerin hazırlık hareketi kapsamında kalması halinde TCK 302'de düzenlenen suçun oluşmayacağı; ancak araç suçun icra hareketlerine başlanması hainde, bu suç teşebbüs aşamasında kalsa dahi TCK 302'de düzenlenen suçun oluşacağı belirtilir.

• 
  Aşağıdaki karar gösterilerek TCK 302 için suçun işlendiği tarihin ne zaman olduğu anlatılır:
  

* "765 sayılı TCK'nın 125 ve 5237 sayılı TCK'nın 302/1. maddesinde tanımlanan Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçunda suç tarihinin, amaç suçun işlenmesi doğrultusunda işlenen ve vahamet arz eden araç suçun gerçekleştirildiği tarih olup, sanık Ş.A'nın sübutu kabul edilen eylemlerinin 01.06.2005 tarihinden önce gerçekleştirilmiş olması karşısında, hakkında, 765 sayılı TCK'nın 125, 31. maddeleri gereğince uygulama yapılması gerekirken .. , (9.C.D, 10.10.2011 tarih, Esas No: 2010/3969-Karar No: 2011/27876)

Şu üç soru katılımcılara iletilir ve verilen cevaplar tartışılır:

• 
  Amaç suçu işlemek için araç suçları işleyenler, ayrıca bu araç suçlardan dolayı cezalandırılır mı? Neden?
  
• 
  Araç suçlar kendi aralarında içtima hükümlerine tabi midir? Aşağıdaki karar isabetli midir?
  

"b) Sanık M.D. hakkında, patlayıcı madde atma suçundan kurulan hükmün incelenmesinde;

Sanığın eylemi sonucu zarar meydana gelmesi ve 5237 sayılı TCK'nın 42. maddesi hükmü karşısında, yakarak mala zarar verme suçunun patlayıcı madde atma fiilini ağırlaştırıcı neden sayan bileşik suç niteliğinde olup sanığın ayrıca TCK'nın 170/1¬c maddesi uyarınca cezalandırılamayacağının düşünülmemesi,

c) Sanık M.D. hakkında kasten yaralama ve sanık CB. hakkında kasten yaralamaya yardım suçlarından kurulan hükme gelince;

Hipermarketin emanet bölümüne, saat 19.13'te alışverişin yoğun olduğu ve müşterilerin bulunduğu ortamda patlayıcı madde atılması sonucu 20 kişinin hayati tehlike de geçirecek nitelik ve derecelerde yaralanmış olmaları karşısında eylemin kasten öldürmeye teşebbüs ve bu suça yardım suçunu oluşturacağı gözetilmeden suç vasfında yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm tesisi,

d) Sanık M.D. hakkında mala zarar verme, sanık C.B. hakkında ise bu suça yardım etme suçlarından kurulan hükümle ilgili olarak;

Mala zarar verme suçunun birden fazla kişiye karşı tek bir fiile işlenmiş olduğunun dosya kapsamından anlaşılması karşısında TCK'nın 43/2. maddesi yollaması ile 43/1. maddesi uyarınca sanıklara tek bir suçtan ceza verilip bu suçun cezasının arttırılması suretiyle hüküm kurulması gerekirken mağdur sayısınca uygulama yapılarak fazla ceza tayini...",

(9. C.D, 03.05.2010gün ve Esas No: 2009/19596-Karar No: 2010/4722) o TCK 302'de düzenlenmiş olan suçu işleyen faile, ayrıca örgütün kurucusu, yöneticisi ve üyesi olmaktan (TCK 314) ceza verilmeli mi? Yargıtay'ın aşağıdaki kararına dayanak teşkil eden gerekçesi nedir? İsabetli midir?

• 
  "5237 sayılı TCK'nın 314. maddesinde tanımlanan suç, Devletin güvenliğine, toprak bütünlüğüne, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçları işlemek amacıyla kurulan silahlı örgütlerin kurucularını, yöneticilerini ve üyelerini cezalandırmaya yönelik hazırlık hareketlerini suç sayan ve yaptırıma bağlayan özel bir suç tipi olup; amaç suç işlendiğinde fail geçitli suçlardaki özellik nedeniyle amaç suç ile amaç suça yönelik olarak gerçekleştirilmiş bulunan araç suçlardan ilgili hükümlere göre cezalandırılacak, ancak örgütün kurucusu, yöneticisi ve üyesi olmaktan ceza verilmeyecektir.", (9.C.D, 07.06.2011 tarih, Esas No: 2011/4205-Karar No: 2011/3247). o Delillerin doğrudan doğruyalığı ilkesi çerçevesinde eylem evrakının ve tanık beyanının ispat gücü tartışılır? Suçun ispatında dikkat edilmesi gereken hususlar anlatılır.
  

Dersin son 10 dakikasında aşağıda yer verilen değerlendirme soruları sorularak dersin kazanımlarına ulaşılıp ulaşılamadığı ölçülür:

• 
  Devletin üniter yapısının değiştirilmesine ilişkin fikir açıklamaları, TCK m.302'de yer alan suçu oluşturur mu? Neden?
  
• 
  TCK m 302 metninde yer almamakla birlikte bu maddenin gerekçesinde belirtilen ve suçun unsurları ile ilintili olan hususlar nelerdir? o TCK m 302 bakımından işlenen fiilin elverişli olması ne anlama gelmektedir? Yargıtay'ın bu husustaki görüşü nedir? Uygulamada ne tür eylemler bu suç kapsamında kabul edilmiştir.
  
• 
  TCK 302 bakımından suç ne zaman tamamlanır?
  
• 
  TCK 302 bakımından suçun işlendiği tarih ne zamandır?
  
• 
  TCK 302 bakımından bu suçun manevi unsuru nedir?
  
• 
  TCK 302'de düzenlenen suçun faili kim olabilir? Yargıtay'ın bu konudaki görüşü ne şekildedir?
  
• 
  TCK 302 de yer alan suçu işleyen kişilerin araç suçlar bakımından sorumluluğu ne şekilde belirlenecektir? Bu kişilere ayrıca terör örgütü üyeliğinden veya terör örgütünün propagandasını yapma suçundan ceza verilecek midir? Yargıtay'ın konuya ilişkin uygulaması ne yöndedir? o TCK 302 bakımından sanığın daha önceden katıldığı iddia edilen eylemlere ilişkin diğer kişilere ait ifade tutanaklarının ve eylem evraklarının delil değeri nedir?
  
• 
  Araç suçun işlenmesinin teşebbüs aşamasında kalması halinde failin TCK 302 uyarınca sorumlu tutulması mümkün müdür
  
• 
  Araç suça ilişkin hazırlık hareketlerine başlanması, failin TCK 302'den sorumlu tutulması için yeterli midir?
  

Referans Listesi

• ZAFER, Hamide, Ceza Hukukunda Terörizm, Beta Yayınevi, İstanbul, 1999

• YAŞAR, Osman - GÖKÇAN, Hasan Tahsin - ARTUÇ, Mustafa, Yorumlu Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, Cilt 6, Adalet Yayınevi, Ankara 2010

• PARLAR, Ali - YILDIRIM, Ferhat, Silahlı Çeteler ve Terör Suçları, Adalet Yayınevi,

Ankara 2001

• AKKAYA, Çetin, Terör Suçları ve Cezalarının İnfazı, Adalet Yayınevi, Ankara 2009

• ÖZER, Abdurrahim - DOĞAN, Ayşe, Yargıtay 9. Ceza Dairesinin Görevi Kapsamındaki Suçlar, Adalet Yayınevi, Ankara 2010

• BALTACI, Vahit, Yeni TCK ve CMK da Terör Suçları ve Yargılaması, Seçkin Yayınları, Ankara 2007

• PARLAR, Ali - HATİPOĞLU, Muzaffer, Türk Ceza Kanunu Yorumu

Ders Planı (Ders no: 9)- Türk Ceza Mevzuatında Yer Alan Terör Suçları Konu: Anayasayı İhlâl Suçu (TCK 309)

Süre: 45 Dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slide (Power Point)

• Ders materyali

Dersin Amacı:

Ders sonunda katılımcı;

• 
  TCK 309'da düzenlenmiş olan Anayasayı İhlal Suçunun unsurları hakkında bilgi sahibi olur. o Bu suç tipinin, benzer nitelikteki diğer suç tipleri ile arasındaki farklılıklar hakkında bilgi sahibi olur.
  
• 
  Yargıtay'ın bu suç tipine ilişkin içtihadı konusunda bilgi sahibi olur.
  

Derste Kullanılacak Yöntem:

• Anlatım Usulü

• Tartışma

• Soru/cevap

• Karar incelemesi

Dersin İşleniş Süreci:

Derse Hazırlık Süreci

• 
  Ders materyalinin ilgili bölümünden faydalanılarak power point sunumu hazırlanır.
  
• 
  Ders materyalinin ilgili bölümü okunarak ve aşağıdaki sorulara hazırlanılarak gelinir:
  
• 
  TCK 309'da düzenlenmiş olan suçun unsurları nelerdir? o TCK 309 bakımından işlenen fiilin elverişli olması ne anlama gelir? o TCK 309'da yer alan suçu işleyen kişilerin araç suçlar bakımından sorumluluğu ne şekilde belirlenecektir?
  
• 
  TCK 309'da yer alan suçun işlenebilmesi için arzu edilen amacın gerçekleşmesi gerekir mi?
  

Dersin İşlenişi

Dersin ilk 30 dakikasında aşağıdaki hususlar sırasıyla anlatılır:

• 
  TCK 302 metni power point sunumu olarak yansıtılır ve madde metninin katılımcılar tarafından okunması sağlanır.
  
• 
  Suçla korunan hukuki yarar anlatılır.
  
• 
  Katılımcılara maddenin lafzı dikkate alındığında bu suçun failinin kimler olabileceği sorusu sorulur. Bu suçun failinin yabancı ya da vatandaş herkes olabileceği belirtilir.
  
• 
  Katılımcılara, «Ben, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin şeriata dayalı olarak yönetilmesini istiyorum. Laik düzen, dinsiz bir düzendir. Benim inançlarıma aykırıdır» şeklinde açıklamalarda bulunan ya da insanları ikna etmeye çalışan bir kişi TCK 309'da düzenlenmiş suçu işlemiş olur mu? sorusu yöneltilir.
  

Maddede bu suçun işlenebilmesi için cebir ve şiddetin varlığının arandığı vurgulanır. Hangi fiillerin cebir ve şiddet teşkil eden fiiller olduğu, eşyaya yönelmiş fiilerin bu kapsamda değerlendirilip değerlendirilemeyeceği sorusu katılımcılara sorulur.

• 
  Bir kimsenin ülke topraklarının bir kısmının başka bir ülke yönetimine girmesi için işlemiş olduğu cebir ve tehdit teşkil eden fiillerin TCK 309 kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği tartışılır.
  

Maddenin lafzında, bu suçun oluşması için cebir ve şiddet teşkil eden fiilerin yöneldiği değerler bakımından bir belirlemeye gidilip gidilmediği sorulur. Bu suçun oluşabilmesi için işlenen fiilin yönelmesi gereken değerler anlatılır. TCK 302 düzenlemesi ile farkı açıklanır.

• 
  Katılımcılara "maddede belirtilen amaçlara ulaşmak için çalışan bir örgütün düşüncelerinin benimsenmesi için bir kimsenin tehdit edilmesi ya da hafif bir şekilde yaralanmasında olduğu gibi.." maddede belirtilen değerlere yönelmiş ve cebir ve şiddet teşkil eden her fiilin bu madde kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği sorusu sorulur.
  

Bu suçun işlenebilmesi için işlenen fiilin maddede belirtilen değerlere yönelik neticeleri gerçekleştirmeye elverişli olması gerektiği belirtilir. Yargıtay'ın elverişlilik değerlendirmesini yaparken hangi kriterleri esas aldığı anlatılır.

Aşağıdaki örnek kararlar katılımcılara gösterilerek, Yargıtay'ın ne tür fiilleri TCK 309'da düzenlenmiş olan suçun işlenebilmesi için elverişli kabul ettiği hususunda katılımcıların fikir sahibi olması sağlanır:

* a) Sanıkların 24.01.2001 günlü Diyarbakır İl Emniyet Müdürü ile Polis Memurlarının şehit edilmesi ve yaralanması eylemine katıldıkları, hukuki durumlarının suç tarihinde yürürlükte olan 765 sayılı TCK'nın 146/1. maddesi ve suç tarihinden sonra yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK'nın 309/1. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeden..", (9. C.D, 14.04.2009 gün, Esas No: 2007/9835-Karar No: 2009/4408)

* "Sanığın yasadışı örgütün askeri kanat elemanı olarak R.G'nin öldürülmesi ve R.E'nin kaçırılmaya kalkışılması olaylarında talimat verdiği, silahları temin edip keşif yaptığı, böylece amaç suçun gerçekleşmesine yönelik vahamet arz eden bu eylemlere katıldığı sabit olduğu halde..", (9. C.D,10.2009 tarih ve Esas No: 2008/13617-Karar No: 2009/10539)

* "Silahlı örgüte üye olan sanıkların 17.1.2000 tarihinde Pozantı ilçesi Akçatekir yaylasındaki örgüte ait evde güvenlik güçlerince yapılan operasyon üzerine çıkan çatışma sonucunda yakalandıkları, eylemlerinin örgütün Türkiye Cumhuriyeti Devleti Anayasasını zorla değiştirip yerine dini esaslara dayalı bir sistem getirmek şeklindeki amacına yönelik olarak vahamet arz eden olaylar cümlesinden olduğu, ..", (9. C.D, 6.2.2008 gün, Esas No: 2007/9830-Karar No: 2008/651)

* "Sanık N.K'nin üyesi olduğu silahlı terör örgütünün amacı doğrultusunda 24.04.1995 tarihinde İstanbul Bayrampaşa Kartaltepe mahallesinde silahlı yağma, sanıklar N.K. ve C.S'nin ise 24.05.1995 tarihinde İstanbul Sefaköy'de bir araca monte ettikleri bombanın patlatılması sonucu biri ağır üç kişinin yaralanması şeklindeki vahim olaylara katıldıklarının iddia ve kabul edilmiş olması karşısında, ..", (9.C.D, 25.02.2010 tarih, Esas No: 2009/5271-Karar No: 2010/2433)

* "Sanığın silahlı örgüte üye olarak askeri birimde yer aldığı, 1999 yılında M.Ş.U. ve B.A.U'nun öldürülmesi için verilen talimat doğrultusunda hareket ederek şahısları kandırıp evine getirdiği, silah zoruyla bağlanması ve şahısların on gün süreyle alıkonulmalarından sonra tahta ızgaralardan yapılan kutulara konularak arabaya yüklenmeleri suretiyle götürülmelerine yardımcı olmak suretiyle örgütün amacı doğrultusunda vahamet arz eden olaylara katıldığının sanığın aşama ikrarları, başka dava sanıklarının ifadeleri ve tüm dosya kapsamından anlaşılması karşısında ..", (9. C.D, 30.04.2009 gün, Esas No: 2009/1492-Karar No: 2009/5144)

• 
  Eylemin elverişli olmaması halinde (eylem vahamet arz etmiyorsa) TCK 309'da düzenlenmiş olan suçun oluşmayacağı anlatılır ve aşağıdaki karar örnek olarak gösterilir:
  

* "Sanığın 29.03.1999 günü Gaziosmanpaşa, Karadeniz mahallesinde bulunan kuyumcu dükkânının duvarı delinmek suretiyle soyulma girişimi eylemine katıldığı kolluk ikrarı, mağdur ve tanık ifadeleri, başka dosya sanıklarının aşama ifadeleri, eylem evrakı ve tüm dosya kapsamından anlaşılması karşısında eylemin 765 sayılı TCK'nın 146/1. maddesinde tanımlanan suçun oluşması için gerekli vahamet düzeyine ulaşmamakla birlikte, hırsızlığa teşebbüs etme suçunu oluşturacağı ve ayrıca anılan suçtan da mahkumiyetine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi", (9. C.D, 07.05.2009 gün, Esas No: 2008/18751-Karar No: 2009/5493)

• 
  TCK 309'de yer alan suçun özel kastla işlenebileceği anlatılır.
  
• 
  Katılımcılara, aşağıdaki olaylar aktarılır ve araç fiillerin hazırlık hareketi
  

aşamasında kalması ile icra hareketi aşamasında kalması arasında ne tür bir fark olduğu ve bunun sonuçlarının ne olduğu sorusu sorulur.

Olay 1: Fail, TCK 309'da belirtilen amaçlara yönelik bomba imal etmek için satıcıdan gübre alma aşamasında yakalanır.

Olay 2: Failler, TCK 309'da belirtilen amaçlara yönelik içerisinde insan olan bir belediye otobüsüne aynı anda çok sayıda molotof kokteyli atarak yakmayı planlar. Bunun için alkollü içki satan yerlerden boş içki şişeleri toplarlar. İçki şişelerini poşete koyup eve götürürken karakolun önünden geçerler. Şişelerin çıkardığı ses, karakolun önünde nöbet tutan polis memurunun dikkatini çeker. Failler ifadelerinde amaçlarını anlatırlar.

• 
  TCK 309 için suçun işlendiği tarihin ne zaman olduğu anlatılır.
  
• 
  Aşağıdaki karar gösterilerek TCK 309/2 düzenlemesi gereği, amaç suçu
  

(TCK 309) işlemek için gerçekleştirilen diğer suçlar bakımından gerçek içtima hükümlerinin tatbik edileceği, ancak amaç suçun işlenmesi doğrultusunda işlenen araç suçların kendi aralarında fikri içtima ve bileşik suça konu olmalarını engelleyen bir hükmün bulunmadığı belirtilir:

* "5237 sayılı TCK'nın 309/2. maddesindeki "Bu suçun işlenmesi sırasında başka suçların işlenmesi hâlinde, ayrıca bu suçlardan dolayı ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur." şeklindeki düzenleme karşısında, hükümlünün sabit kabul edilen eylemi yanında üyesi olduğu yasadışı MLSP/B terör ..", (9.C.D, 10.10.2011 tarih, Esas No: 2011/9504-Karar No: 2011/27817)

• 
  Suçun ispatında dikkat edilmesi gereken hususlar anlatılır.
  

Dersin son 15 dakikasında aşağıda yer verilen değerlendirme soruları sorularak dersin kazanımlarına ulaşılıp ulaşılamadığı ölçülür:

• 
  TCK 309'da düzenlenen suçun oluşması için amaçlanan neticenin
  

gerçekleşmesi gerekir mi?

• 
  Eşya üzerinde fiziksel güç kullanılması halinde şiddet öğesinin gerçekleştiği
  

kabul edilir mi?

• 
  TCK 309 bakımından "işlenen fiilin neticeyi gerçekleştirmeye elverişli
  

olması" ne anlama gelmektedir? Eylemin, tehlike oluşturup oluşturmadığı hususunda ne tür ölçütler kullanılabilir?

• 
  Failin üyesi olduğu örgütün, maddedeki amacı gerçekleştirmeye yönelik bir amacının olduğu daha önce gerçekleştirdiği çeşitli eylemleri ile belirlenmişse, bunun, bu amacı gerçekleştirmeye yönelik cebir veya şiddet uygulayan failin fiilinin nitelendirilmesine etkisi ne şekilde olacaktır?
  
• 
  Amaca yönelik birden fazla fiil işlenmesi halinde suç tarihi ne zaman olacaktır ?
  
• 
  Araç suça ilişkin hazırlık hareketleri failin TCK 309 çerçevesinde sorumlu tutulması için yeterli midir?
  
• 
  Araç suç ile amaç suç arasındaki içtima ilişkisi ne şekildedir?