HAVA VE DENİZ ARAÇLARININ EMNİYETLİ ŞEKİLDE YOL ALMASINI SAĞLAR
səhifə 3/6 tarix 30.01.2018 ölçüsü 450,54 Kb. #42079
HAVA VE DENİZ ARAÇLARININ EMNİYETLİ ŞEKİLDE YOL ALMASINI SAĞLAR.
DENİZLERİN DERİNLİĞİ ÖLÇÜLEBİR, DENİZ HARİTALARI ÇİZİLEBİLİR.
SESİN YANKILANMA ÖZELLİĞİ YALNIZ İNSANLAR İÇİN KULLANILMAZ.
YUNUSLAR YİYECEKLERİNİ ARARKEN SES ÇIKARIRLAR.BU SESLER BALIK SÜRÜSÜNE ÇARPINCA GERİ DÖNER VE YUNUSLAR BU SAYEDE BALIKLARIN YERİNİ ÖĞRENİRLER.
SES TİTREŞİMDİR.
SES TİTREŞİMLER SONUCU OLUŞUR.
DİYAPOZON: BİR CİSME DOKUNULDUĞUNDA SESİN DİĞER CİSİMD DE HİSSEDİLMESİ OLAYIDIR.(DENEY YAPILACAK)
MÜZİK ALETLERİNDE SES TİTREŞİMLER SAYESİNDE OLUŞUR.
DAVULUN SESİ DERİNİN TİTREŞMESİ İLE, FLÜTÜN SESİ İÇERİDEKİ HAVANIN TİTREŞMESİ YLE, KEMAN VE MANDOLİNİN SESİ TELLERİN TİTREŞMESİ İLE OLUŞUR.
ELİMİZİ KONUŞMA HALİNDE GIRTLAĞIMIZA DOKUNDURDUUMUZDA TİTREŞİMLERİ HİSSEDERİZ. AKCİĞERDEN GELEN HAVA TİTREŞİMLER SONUCUNDA SES OLARAK DIŞARI ÇIKAR.
SONUÇ OLARAK SES MADDELERİN TİTREŞMESİ VE İLERİ GERİ HAREKET ETMESİ İLE ORTAYA ÇIKIYOR.
HAVANIN AZ OLDUĞU ORTAMDA SES DAHA İNCE ÇIKAR. ÇÜNKÜ TİTREŞİMLER DAHA HIZLI HAREKET EDER. HAVANIN ÇOK OLDUĞU ORTAMDA SES DAHA KALIN ÇIKAR TİTREŞİMLER DAHA YAVAŞ HAREKET EDER.(PİPETLERLE DENEY YAPILACAK.)
SESLER TELLERİN KALINLIĞINA GÖRE DE DEĞİŞİR. İNCE TELDEN SES İNCE, KALIN OLAN TELDEN SES KALIN ÇIKAR.
İNCE TEL DAHA ÇOK TİTREŞİR VE İNCE SES ÇIKAR , KALIN TEL DAHA AZ TİTREŞİR SES KALIN ÇIKAR.
SESLER CİSİMLERİN GERGİNLİKLERİNE GÖRE DE FARKLILIK ARZ EDER. EN İNCE SES GERGİN TELDEN ÇIKAR, EN KALIN SES GEVŞEK OLAN TELDEN ÇIKAR.
TELLERİN GERGİNLİĞİ ARTTIKÇA TİTREŞİM SAYISI DA ATAR VE SES İNCELİR.
SES KAYNAĞININ TİTREŞİMİ ŞU ÖZELLİKLERE BAĞLI OLARAK GERÇEKLEŞİR:
BOYUNA
KALINLIĞINA
GERGİNLİĞİNE BAĞLI OLARAK DEĞİŞİR.
KISA, İNCE VE GERGİN TELDEN İNCE SES ÇIKAR,
UZUN, KALIN VE GERGİN OLMAYAN TELDEN KALIN SES ÇIKAR.
İNCE SESLERİ KALIN SESLERDEN AYIRAN ÖZELLİĞE SESİN YÜKSEKLİĞİ DENİR.
SESİN YÜKSEKLİĞİ SES KAYNAĞININ TİTREŞİMİNE BAĞLIDIR.
ERKEK SESLERİ UZUN VE KALINDIR, KADINLARIN SESLERİ KISA VE İNCEDİR.
İNCDE SESE TİZ; KALIN SESE DE PES DENİR.
**********HER SESİ DUYABİLİR MİYİZ?**********
SES HAVADA YAYILIRKEN TANECİKLERİ TİTREŞTİR. TİTREŞEN TANECİKLER SU DALGALARI GİBİ YAYILIR VE BİRBİRİNE ENERJİ AKTARIR. ANCAK SES KAYNAĞINDAN UZAKLAŞTIKÇA BU ENERJİDE AZALMA OLUR.
BU NEDENLE SES KAYNAĞINDAN UZAKLAŞTIKÇA SES ZAYIFLAMAYA VE DUYULMAMAYA BAŞLAR.
ZAYIF SESİ ŞİDDETLİ SESTEN AYIRAN ÖZELLİĞE SES EŞİĞİ DENİR.
AYNI ŞİDDET VE YÜKSEKLİKTEKİ SESLER BİRBİRİNDEN FARKLIDIR.SESİN BU ÖZELLİĞİNE SESİN TINISI DENİR.
ÖRNEK: “DO” SESİ HER MÜZİK ALETİNDE FARKLIDIR.
SESLERİN BİRBİRİNDEN FARKLI OLMASININ NEDENİ:
YÜKSEKLİĞİ(TİTREŞİM SAYISI)
ŞİDDETİ
TINISI
SESİN İŞİTMEDEKİ ÖNEMİ
SESİ KULAĞIMIZLA İŞİTMEMİZ ŞU ŞEKİLDE GERÇEKLEŞİR.
DIŞ ORTAMDAN GELEN SES HAVAYI TİTREŞTİRİR.
HAVADA OLUŞAN TİTREŞİMLER KULAK KEPÇESİ TARAFINDAN TOPLANIR.
KULAK KEPÇESİNE GELEN SESLER KULAK ZARINA ULAŞIR VE TİTREŞİR.
KULAK ZARI BU TİTREŞİMLEİR ORTAKULAĞA GÖNDERİR.
ORTA KULAKTA KEMİKLER TİTREŞİR.
KEMİKLER BU TİTREŞİMLERİ İÇ KULAKTA BULUNA SIVIYA İLETİR
BU SIVI İÇERİSİNDE İŞİTME GÖREVLİLERİ TİTREŞİMLERİ BEYNE ULAŞTIRIR VE İŞİTME GERÇEKLEŞMİŞ OLUR.
DIŞ KULAKTA; KULAK KEPÇESİ, KULAK YOLU
ORTA KULAKTA; KULAK ZARI, KÜÇÜK KEMİKLER
İÇ KULAKTA; ÖSTAKİ BORUSU, KULAK SIVISI
************HER SESİ DUYABİLİR MİYİZ?************
SAĞLIKLI BİR İNSANIN KULAĞI SANİYEDE TİTREŞİM SAYISI 20 İLE 20.000 ARASINDAKİ SESLERİ DUYAR.
TİTREŞİMLERİ 20 DEN AZ VE 20.000 DEN FAZLA SESLERİ DUYAMAZ
İNSAN KULAĞI ŞİDDETİ AZ OLAN SESLERİ DE DUYAMAZ,İŞİTİLEBİLEN EN HAFİF SESE İŞİTME EŞİĞİ DENİR.
HAYVANLARIN KULAKALRI DAHA HASSASTIR.YARSA İYİ GÖZLERİ İYİ GÖRMEZ AMA KULAKLARI ÇOK HASSASTIR.
BALİNALARDA BİZİM DUYAMADIĞIMIZ SESLERİ DUYAR.
AT, KÖPEK VE KÜMES HAYVANLARININ DA İŞİTME DUYULARI İYİ GELİŞMİŞTİR.
KULAĞIMIZIN DUYAMADIĞI SESLERDEN BİR ÇOK ALANDA YARARLANABİLİRİZ.
YER KABUĞUNUN YAPISININ İNCELENMESİNDE
DENİZALTI ARAŞTIRMALARINDA
PETROL ARAMA ÇALIŞMALARINDA
TIP ALANINDA
BÖBREK TAŞLARININ ÇATLAMASI VE ULTRASONOGRAFİ DENEN İNSAN VÜCUDUNUN DİNLENMESİNDE.
ESKİ BİNALARIN YIKILMASI GİBİ ÇALIŞMLARDA.
**********SESİN ŞİDDETİ DEĞİŞEBİLİR Mİ?***********
SESLERİN, SES KAYNAĞINDAN OLAN UZAKLIĞA VE SES KAYNAĞININ DENGE DURUMUNDANAYRILMA MİKTARINA BAĞLI OLARAK FARKLI ŞİDDETLERİ VARDIR.İ
SES ŞİDDETİNE GÜRLÜK DENİR.
SESİN ŞİDDETİNİ ARTIRMAK VE UZAKLARA ULAŞMASINI SAĞLAMAK İÇİN; MEGAFON, HOPÖRLÖR VE MİKROFON KULLANILIR.
SES HER DOĞRULTUDA YAYILDIĞINDAN DAĞILIR VE DUYULMASI GEREKEN YERLERE ULAŞMAZ.
KONİ ŞEKLİNDE OLAN MEGAFON SESİ TOPAR VE UZAKLARA DUYURUR.
***************GRÜLTÜ NEDİR?*****************
İNSANLARI RAHATSIZ EDEN VE HOŞA GİTMEYEN SESLERE GÜRÜLTÜ DENİR.
GÜRÜLTÜLÜ ORTAMLARDA ŞU OLUMSUZLUKLAR GÖRÜLÜR:
DİKKAT DAĞILIR VERİMLİLİK AZALIR
RUHSAL BOZUKLUKLAR VE AŞIRI SİNİRLİLİK
YÜKSEK SESLE KONUŞMA ALIŞKANLIĞI GÖRÜLÜR.
BAŞ DÖNMESİ BAŞ AĞRISI GÖRÜLÜR.
İŞİTME BOZUKLUKLARI VE İŞİTME KAYBI GÖRÜLÜR.
YÜKSEK SESLE MÜZİK DİNLENİLMEMELİDİR.
SESTE ÇEVREYİ KİRLETİR.
GÜRÜLTÜLÜ ÇEVRE SAĞLIKLI ÇEVRE DEĞİLDİR.
TEKNOLOJİ İLE BİRLİKTE ŞEHİRLERDE GÜRÜLTÜ ARTTI
SAĞLIĞIMIZI OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYENBU DURUMA SE SKİRLİLİĞİ DENİR.
*******SES KİRLİLİĞİ İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER ŞUNLARDIR******
ORTAK YAŞAM ALANLARINDA GÜRÜLTÜ YAPILMAMALI
YENİ TEKNOLOJİLER KULANILARAK GÜRÜLTÜSÜ AZ ALETLER YAPILMALI
GÜRÜLTÜLÜ ATÖLYE VE FABRİKALR ŞEHİR DIŞLARINA YAPILAMLI
ÇEVRE AĞAÇLANDIRILMALI
GÜRÜLTÜLÜ İŞ YERLERİNDE KULAKLIK KULLANILMALI
PENCERELERDE ÇİFT CAM KULLANILMALI
APARTMANLARDA YALITIM AMLZEMELERİ KULLANILMALI
SİNEMA VE TİYATROLARDA SES YALITIM MALZEMELERİ KULLANILMALI.
ÇEVREMİZDEKİ VARLIKLARI TANIYALIM
CANLI DEYİNCE NE ANLIYORUZ?
BİTKİ VE HAYVANLARIN CANLILIK ÖZELLİKLERİ
GÖZLE GÖRÜLEMEYECEK KADAR KÜÇÜK CANLILARI TANIYALIM
UYUYAN CANLILARI UYANDIRALIM
YAŞADIĞIMIZ ÇEVRE
YAŞAM ALANLARI
ÇEVREMİZDEKİ KİRLİLİK
İNSAN VE KİRLİLİK
ÇEVREMİZİ KORUYALIM.
A) ÇEVREMİZDEKİ VARLIKLARI TANIYALIM
DERS ÇALIŞIRKEN, YÜRÜRKEN, ÇEVREMİZE BAKTIMIĞIMIZDA BİRÇOK VARLIK GÖRÜRÜZ. ÇEVREMİZE BAKTIĞIMIZDA GÖRDÜĞÜMÜZ CANLI VE CANSIZ VARLIKLARIN BÜTÜNÜNE DOĞA DENİR.
CANSIZ VARLIKLAR CANSIZ GOAYI, CANLI VARLIKLAR CANLI DOĞAYI OLUŞTURURLAR.
CANLI DEYİNCE NE ANLIYORUZ?
CANLI VE CANSIZ VARLIKLAR ARASINDA BAZI FARKLILIKLAR VARDIR.
CANLI VARLIKLAR HAREKET EDER FAKAT CANSIZ VARLIKLAR EDEMEZ
CANLILAR YAŞAMSAL FAALİYETLERİNİ SÜRDÜREBİLMESİ İÇİN ENERJİYE İHTİYAÇ DUYARLAR. BU NEDENLE BESLENİR VE ENERJİYE İHTİYAÇ DUYARLAR.
CANSIZ VARLIKLAR SOLUNUM YAPAMAZ VE BESLENEMEZLER. YANİ ENERJİ ÜRETEMEZ TÜKETEMEZLER.
CANLILAR ELDE ETTİKLERİ ENERJİ İLE BÜYÜR VE ÇOĞALIRLAR, CANZSIZ VARLIKLAR BU OLAYI YAPAMAZLAR.
*********CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ**********
BÜYÜRLER VE GELİŞİRLER
BESLENİRLER
HAREKET EDERLER
SOLUNUM YAPARLAR
BOŞALTIM YAPARLAR
UYARTI ALIR VE TEPKİ VERİRLER.
ÇOĞALIRLAR.
BİTKİ VE HAYVANLARIN CANLILIK ÖZELLİKLERİ
ÇEVREMİZ BİRÇOK CANLI VE CANSIZDAN MEYDANA GELİR.
CANLILAR ORMAN, DENİZ, HAVA GİBİ PEK ÇOK ALANDA YAŞAYABLİRLER.
EVREMİZDE GÖZLE GÖRDÜĞÜMÜZ PEK ÇOK CANLI VARLIĞI HAYVANLAR VE BİTKİLER OLUŞTURUR.
BİTKİ VA HAYVANLARIN PEK ÇOK FARKLI ÖZLELLİKLERİ OLMASINA RAĞMEN ORTAK ÖZELLİKLERİ DE VARDIR.
******BİTKİ VE HAYVANLARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ*****
BÜTÜN CANLILAR BÜYÜRLER VE GELİŞİRLER, HAYVANLARDA BÜYÜME SINIRLIDIR.
HAYVANLAR DÜNYAYA GELDİKLERİNDE ÇOK KÜÇÜKTÜRLER, ZAMAN İÇERİSİNDE BÜYÜR VE GELİŞİRLER.
KURBAĞA YAVRULARI YUMURTADAN ÇIKTIĞINDA KÜÇÜKTÜR, BÜYÜYP ERGİN KURBAĞA OLUNCA BÜYÜMESİ DURUR.
BİTKİLERDE BÜYÜME SÜREKLİDİR VE FARKLIDIR.
BİTKİLER BİR TOHUMUN TOPRAKTA ÇİMLENMESİ İLE FİDAN OLUR.
FİDANIN GELİŞMESİYLE ERGİN BİTKİLER OLUŞUR. İLKBAHARDA EKİLEN FASULYE FİDELERİ BÜYÜYÜP GELİŞİR VE FASULYE BİTKİSİNİ OLUŞTURUR.
BÜTÜN CANLILAR HAREKET DEBİLMEK BÜYÜYÜP GELİŞEBİLMESİ İÇİN BESLENİRLER.
CANLLILAR GEREKLİ OLAN ENERJİYİ BESİNLERDEN ELDE EDERLER.
YANİ BÜTÜN CANLILAR BESLENİRLER AMA BÜTÜN CANLILARIN BESLENMELERİ FARKLI FARKLIDIR.
BESLENMELERİNE GÖRE CANLILARIN KARŞILAŞTIRILMASI
BİTKİLER:
KENDİ BESİNLERİNİ KENDİLERİ YAPARLAR(ÜRETİCİLER)
HAYVANLAR:
BESİNLERİNİ DIŞARIDAN HAZIR ALAN CANLILARDIR(TÜKETİCİLER)
CANLILAR HAREKET EDERLER.
HAYVANLAR YER DEĞİŞTİREREK AKTİF HAREKET EDERLER.
HAYVANLAR YÜZGEÇ, KANAT, BACAK GİBİ HAREKET ORGANLARI VARDIR.
KUŞ, KELEBEK GİBİ HAYVANLAR UÇARAK KANATLARIYLA HAREKET EDERLER.
BALIKLAR YÜZEREK HAREKET EDERLER.
BİTKİLER KÖKLERİYLE TOPRAĞA TUTUNDUKLARINDANYER DEĞİŞTİREMEZLER.
PASİF HAREKET EDERLER.
BİTKİLERİN AÇMASI, GÜNEŞE DOĞRU YÖNELMESİ, KÖKLERİNİN TOPRAKTAKİ SUYA DOĞRU UZAMASI PAİF HAREKETTİR.
CANLILARIN YAŞAMSAL FAALİYETLERİNİ SÜRDÜREBİLMESİ İÇİN BESLENMELERİ GEREKTİĞİNİ ÖĞRENMİŞTİK. BU ENERJİNİN AÇIĞA ÇIKMASI İÇİN İSE SOLUNUMA İHTİYÇLARI VARDIR.
CANLILARIN ÇOĞU SOLUNUMYAPARKEN DIŞARDAN ALDIKALRI OKSİJENİ KULLANIRAR. BU OSİJENLE BESİNLERİ PARÇALAYARAK ENERJİ ELDE EDERLER.
CANLILARDA SOLUNUM ORGANLARI FARKLILIK GÖSTERİR.
MEMELİLERİN, KUŞALRIN, SÜRÜNGENLERİN SOLUNUM ORGANI AKCİĞERLERİDİR.
BALIKLARIN SOLUNUM ORGANI SOLUNGAÇLARIDIR.
SOLUCANARIN ÖZEL SOLUNUM ORGANLARI YOKTUR. ISLAK DERİLERİ İLE DIŞARIDAN OKSİJEN ALIRLAR.
BİTKİLERİN SOLUNUM ORGANLARI YAPRAKLARIDIR. BİTKİLER YAPRAKALRI İLE DIŞARIDAN OKSİJEN ALIRLAR.
CANLILAR ÇEŞİTLİ FAALİYETLER SONUNDA VÜCUTLARINDA OLUŞAN ARTIK MADDELERİ DIŞARI ATARLAR.
İNEK, ASLAN, KUŞ GİBİ VARLIKLARIN BOŞALTIM ORGANLARI BÖBREKTİR.
BÖBREKLER VÜCUTTA BİRİKEN ZARARLI MADDELERİ DIŞARI ATARAK BOŞALTIMA YARDIMCI OLURLAR.
BİTKİLER YAPRAKLARI İLE TERLEME YAPARAK FAZLA SUYU DIŞARI ATARLAR VE BOŞALTIMI GERÇEKLEŞTİRİRLER.
UYARTI ALABİLME VE TEPKİ VEREBİLME
BİTKİLER VE HAYVANLAR ÇEVREDEN GELEN UYARILARA FARKLI ŞEKİLDE TEPKİ VERİRLER.
KÖPEĞİMİZ SESİMİZİ DUYUNCA YANIMIZA GELİR
KEDİ FAREYİ GÖRÜNCE KOŞAR
TAVUKLARA YEM ATINCA TOPLAŞIRLAR.
BAZI BİTKLER ÇEÇEK VE YAPRAKALRINI GÜNEŞ IŞIĞINA DOĞRU ÇEVİRİRLER.
HER CANLI OLGUNLAŞINCA KENDİNE BENZEYEN CANLILAR MEYDANA GETİRİR.BU OLAYA ÜREME ADI VERİLİR.
CANLILARIN ÜREME ŞEKİLLERİ FARLI FARKLIDIR.
MEMELİ CANLILAR DOĞURARAK ÇOĞALIRLAR.
BAZI HAYVANLAR YUMURTA İLE ÇOĞALIRLAR.
BİTKİLER İSE TOHUMLA ÇOĞALIRLAR.TOHUMLAR UYGUN ŞARTLARDA ÇİMLENEREK YENİ BİTKİ OLUŞTURURLAR.
CANLILIK ÖZELLİĞİ
HAYVANLAR (UYGULAMA ŞEKLİ)
BİTKİLER (UYGULAMA ŞEKLİ)
HAREKET
BESLENME
SOLUNUM
ÜREME
BÜYÜME VE GELİŞME
BOŞALTIM
UYARTI YAPABİLME VE TEPKİ VEREBİLME
GÖZLE GÖRÜLEMEYECEK KADAR KÜÇÜK CANLILARI TANIYALIM
CANLILAR SADECE BTKİ VE HAYVANLARDAN OLUŞMAZLAR.
GÖZLE GÖRÜLEMEYECEK KADAR KÜÇÜK CANLILAR VARDIR. BUNLARA MİKROSKOBİK CANLILAR DENİR.
GÖZLE GÖRÜLEMEYECE KADAR KÜÇÜK OLAN CANLILARI MİKROSKOP YARDIMIYLA GÖREBİLİRİZ.
MİKROSKOBİK CANLILAR HAVA , TOPRAK, SU GİBİ TÜM ORTAMLARDA BULUNABİLİR.
KEK, EKMEK, POĞAÇA, MAYALANMIŞ HAMURDAN YAPILIR. HAMURUN KABARMASINI SAĞLAYAN MİKROSKOBİK CANLIDIR.
SÜTÜN, PEYNİRİN VE YOĞURDUN OLUŞMASINDA, ÜZÜM SUYUNUN SİRKE OLMASINDA, TURŞUNUN YAPILMASINDA MİKROSKOBİK CANLILAR ETKİLİDİR.
PENİSİLİN DENEN ÖLDÜRÜCÜ İLAÇ PEYNİR KÜFÜNDEN YAPILIR.
BU CANLILARIN OLUMLU ETKİSİ OLDUĞU GİBİ OLUMSUZ ETKİLERİ DE VARDIR.
BESİNLERİ KÜFLENDİREN VE EKŞİTEN MİKROSKOBİK CANLILARDIR.
MİKROSKOBİK CANLILARIN BAZILARI İNSANLARA BAZILARI DA DİĞER CANLILARDA HASTALIKLARA NEDEN OLUR.
MİKROSKOBİK CANLILARIN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLARIN BAZILARI ŞUNLARDIR:
İNSANLARDA; KOLERA, VEREM, DİZANTERİ, SITMA GİBİ HASTALIKLARA BU CANLILAR NEDEN OLUR.
BAZI MİKROSKOBİK CANLILAR TOPRAĞA KARIŞARAK CANLI ATIKLARINI TÜKETİRLER VE ÇEVRE KİRLİLİĞİNİ ÖNLEMİŞ OLURLAR.
UYUYAN CANLILARI UYANDIRALIM
EVİMİZDE KULLANDIĞIMIZ YUMURTA, FASULYE, MERCİMEK GİBİ VARLIKLAR CANLIDIR.
BU CANLILAR UYGUN KOŞULLAR OLMADIĞINDAN UYKU HALİNDEDİRLER.
UYGUN KOŞULLAR OLUŞTURULUNCA UYKUDAN UYANIR CANLILIK ÖZELLİĞİ KAZ Dostları ilə paylaş: