Vatanimiz hududlarida dastlabki shaharsozlik madaniyatining shakllanishi. Uzb-n xududida dastlabki shaxarlarning shakllanishi bronza davriga borib takaladi. Mas., mil.avv. 2- mingyillikka tegishli Sopollitepa yodgorligi shaxar kurinishnda bulgan Sopolln tepa axoliyey sugorma dexkonchilik va kiyemzn chorvachilik bilan shugullangan. Yana shunday shaxar kurnnishiga ega bulgan yedgorliklardan birn Baktriya shaxridir. Bu shaxar mustaxkam devolrlar bilan uralgan bulib, bu shaxarning nomi Baxtr daresi nomidan kelib chikkan. Bu shaxar xakida yunon olimi Kvint Kursiy Ruf maыgumot berib utadi. Samarkand, Buxoro shaxarlariga mil.avv. UP ayerlarda asos solingan. Samarkand dastlab marokand deb atalgan bulib, Sugdiyenaning markaziy shaxri bulgan. Xiva shaxriga mil.avv.V asrda asos solingan. Toshkent shaxriga Kang’ davlati davrida asos solingan bulib, bu shaxar Kang davlatining markaziy shaxarlaridan biri bulgan. Bu shaxar dastlab Choch, Shosh degan nomlar bilan tarixiy manbalarda uchraydi. Marv shaxriga xam mil.avv.VII asrda asos solingan bulib, bu shaxar Marg’iyonaning markaziy shaxri bulgan. Bu shaxar qoldiklari xozirgi Turkmaniston Respublikasida joylashgan.
. Chingizxon (Temuchin)ning mo’g’ullarni birlashtirib kuchli davlat tuzishi.Mo‘g‘ulurug‘ va qabilalari qudratli davlatgabirlashuvi va jipslashuvi Temuchin(1155–1227) nomi bilan bog‘liq.1206-yilda Onon daryosi bo‘yida chaqirilganmo‘g‘ul urug‘ va qabila boshliqlariningqurultoyida Temuchin ulug‘xon (qoon) deb e’lon qilinadi, unga“Chingiz” laqabi beriladi hamda Mo‘g‘ullar davlatiga asos solinadi.Chingizxon olib borgan urushlar natijasidaGobi sahrosining sharqiy chegarasidanto Tangritog‘ (Tyanshan) tizmasining g‘arbiyetaklarigacha bo‘lgan viloyatlar Mo‘g‘ullar davlati hukmronligiostida birlashtirilgan edi. Endilikda Mo‘g‘ullar davlatiningg‘arbiy hududlari Sulton Muhammad Xorazmshohsaltanatining chegarasiga bevosita tutashib ketgandi.Chingizxon va Xorazmshoh o‘rtasida bir-birining kuchqudratinibilib olishga va bu haqda ma’lumotlar to‘plashgaharakat qilinadi. Ikki o‘rtada hatto elchilik aloqalari o‘rnatiladi.
