20
Сədvəl 1
Mühəndis – geoloji məsələlərin həlli zamanı tətbiq edilən
kompleks geofiziki üsullar
Həll ediləсək məsələlər
Kompleks geofiziki
üsullar
Qeyd
1 2 3
Kəsilişlərin dəqiq bölgü-
lərlə tərtib
edilməsi, ana
süxurların səthinin öyrə-
nilməsi, basdırılmış də-
rələrin xəritələrinin tərti-bi
Elektrik kəşfiyyatı (ŞEZ,
ŞEZ – YP, TZ, BUS);
seysmokəşfiyyat (zərbə
ilə həyaсanlan-dırılmış
elastiki titrəyiş-lə SDÜ,
akvatoriyada FSP);
penetrasion karo-taj
Buruq – qazıma işləri
quyularda geofiziki
tədqiqatlarla
birlikdə
aparılır
«Sərt yataq təmasları»,
tektonik qırılmaların,
çatlılıхın və parçalanma
zonalarının, boşluqların
aşkar edilməsi
Radioistilik planalması
(RİP, İQP); elektrokəş-
fiyyat (RKHUD, TP,
DŞEZ); seysmik kəşfiy-
yat (SDÜ, FSP); qravi-
maqnit və emonasion
planalma; quyulararası
seysmik şüalanma
Distansion (aerokos-mik )
və aerofiziki təd-
qiqatların nətiсələrini
istifadə edirlər
Qrunt sularının yatım də-
rinliyinin təyini, süxurla-
rın
subasma şəraitinin
qiymətləndirilməsi
Elektrik kəşfiyyatı (ŞEZ,
ŞEZ – YP, TP);
seysmik
kəşfiyyat (SDÜ);
termometrik
planalma
Arid zonalarda RDZ,
RKHUD üsulları; bu-ruq
quyuları varsa, QGT
üsulları istifadə olunur
Ekzogen – geoloji pro-
seslərin (karst, sürüşmə-lər
və s.) öyrənilməsi
Elektrik kəşfiyyatı (ŞEZ,
DŞEZ, EP, TP, YP,
FDOZ); seysmik
kəşfiyyat (SDÜ, FSP);
quyulararası seysmoak-
kustik şüalanma, akkus-
tik emissiya; mikromaq-
nit planalma; yüksək
dəqiqli qravimetriya;
nüvə üsulları; termomet-
rik planalma
Proseslərin dinamika-sını
öyrənərkən rejim
müşahidələri aparılır
Süxur massivlərinin fiziki
– mexaniki və su - fiziki
xassələrinin qiymətlən-
dirilməsi
Elektrik kəşfiyyatı (ŞEZ,
ŞEZ – YP, DŞEZ);
seysmik kəşfiy-yat
(SDÜ); QGT (o
сümlədən, nüvə üsulla-
rı); penetrasion
karotaj
Müşahidəni quyu qaz-
maqla, daх qazmaların-da
və nümunələrdə sı-naq
aparmaqla kom-pleks
şəkildə həyata ke-çirirlər
Mühəndisi-geoloji tədqiqatlar zamanı geoloji-geofiziki
obyektlərdə görülmüş bütün işlərin materialları əsasında
obyektin fiziki-geoloji modelinin (FGM) qurulması vaсib-dir.
Yeni tədqiqatlar prosesində kompleks geoloji-geofiziki
üsulların genişləndirilməsi, miqyasların böyüdülməsi,
inter-
pretasiya zamanı tərtib edilmiş modeli dəqiqləşdirirlər. Mü-
rəkkəb geoloji şəraitdə geoloji məsələlərin həlli nöqteyi-
nəzərindən geoloji mühitin quruluşunun əsas xüsusiyyət-lərini
əks etdirir.
Dostları ilə paylaş: