YOMON XULQLAR
Insonlarni saodati abadiyadan mahrum qiladurgan, janobi Haq qoshida va xalq nazarida
mazmum, hayoti jovidonimiz uchun masmum bo’lgan axloqi zamimalar: g’azab, shahvat, jaholat,
safohat, hamoqat, atolat, hasosat, rahovat, anoniyat, adovat, namimat, g’iybat, haqorat, jibonat,
hasad, nifoq, tama, zulmdur. Bu sanagan yomon xulqlarning fanoliqlarini, yuqorida sanagan yaxshi
xulqlarning go’zalligini insof muvozanasi ila o’lchab, vijdon muhokamasi ila tahqiqlab, yaxshilarini
tinglab amal qilmak, yomonlarini anglab, hazar qilmak lozimdur. Zeroki, insonning izzati, dunyoning
lazzati yaxshi so’zlarni eshitub va ko’rub hissa olmak, yomon va zararlilarini uqub, bilub o’zini tiymak,
qo’ldan kelguncha xalq va millat foydasiga tirtishmak va bu fano dunyodan yaxshilik otini olub
ketmakdadur. Chunki har narsaning haddan ortuqchasi isrofdur. Lekin yaxshilik va yaxshi sifat
qancha ko’p bo’lsa, shuncha mamduh va maqbuldur. Rasuli akram nabiyyi muhtaram sallollohu alayhi
vasallam afandimiz: «Bandalarning yaxshirog’i bandalarga foydali bo’lganidur», – demishlar.
Yaxshilik bozoridur dorul omon,
Yaxshilik qil, yaxshilik qilmas ziyon.
Maktab, dunyoda kasb et yaxshi xulq,
Farz, vojib, sunnat, istihbobdan ber imtihon.
Qilma makruh, xarom, kibr-u g’urur manmanlig’ing,
Chaqma inson jismini yo mor, yo misli chayon.
Yaxshilik, adl-u saxovatlar sening yoring esa,
G’ibta aylarlar sanga ins-u malak, hur-u jinon.
G’AZAB
G’azab deb bir kishi ikkinchi ila shiddat va hiddat ila muomala qilishmakni aytilur. G’azab insonga
Turkiy Guliston yoxud axloq. Abdulla Avloniy
Dostları ilə paylaş: |