3. Sonlu sayda nəticələri olan sınağın ehtimal modeli.Ehtimalların hesablanmsı .
Sınağın nəticələri məhdud sayda olduqda ona sonlu, məhdud və yaxud hesabi sayda olduqda isə diskret sxem deyilir.
Nəticələri eyni imkanlı olmayan sonlu sxemin ehtimal modelini quraq. Bu halda sınağın nəticələri sonlu sayda elementar hadisələrdən ibarət çoxluğudur. Bu model hər bir elementar hadisəsinə və şərtlərini ödəyən ehtimalının qarşı qoyulması ilə qurulur.
Tutaq ki, – sınaqda müşahidə edilən hadisədir. hadisəsinin ehtimalı onu təşkil edən elementar hadisələrin ehtimalları cəmi kimi təyin edilir:
Məsələn, əgər olarsa, onda
Qurulmuş model sonlu sayda eyni imkanlı nəticələri olan klassik sxemin ehtimal modelinin ümumiləşməsidir. Belə ki, hər bir elementar hadisəsinin ehtimalını kimi təyin etsək, onda ehtimalın klassik sxemi alınır.
Ehtimalların toplanması qanunu sonlu sxemlər üçün də doğrudur.
Doğrudan da, tutaq ki, uyuşmayan hadisələrdir. Tərifə görə
və hadisələri uyuşmayan olduqları üçün onların ortaq elementar hadisələri yoxdur. Deməli,
Ehtimalın tərifinə görə
Beləliklə,
Axırıncı düstur istənilən sayda uyuşmayan hadisələr üçün də doğrudur:
Nəticələri eyni imkanlı olmayan sonlu sxemlərdə ehtimal modelinin qurulmasına aid aşağıdakı misala baxaq:
Dostları ilə paylaş: |