Nazariy fizika kursi

°’ 
(7
-
0
(7
Bu yerda potensiallar Lorenz sharti (4.68) ni qanoatlantiradi, ya’ni
div 
A
+
= 0. 
(7
с 
dt
Shunday qilib, vakuumda elektromagnit maydon kuchlanganl 
lari va potensiallar to ‘lqin tenglama bilan aniqlanishini topdik. , 
tenglamalarning yechimlari to ‘lqindan iborat bo‘lganligi uchun val 
umda elektromagnit maydon ham to ‘lqindan iborat bo‘ladi.
Agar 
E, H, A
vektorlarning dekart koordinata o‘qlariga tash 
etuvchilaridan ixtiyoriy birini yoki skalyar potensial 
ni / bilan bel 
lasak, ular uchun to'lqin tenglamani umumiy korinishda yozish mumk
<7-:
tenglamadan foydalanib quyidagini hosil qilamiz:
144

---

7.2 
Yassi elektrom agnit to ‘lqinlar
Umumiylikga putir yetkazrnagan holda masalani soddalashtiramiz, 
y a’ni 
elektromagnit maydon kattaliklari faqat 
x
va 
t
vaqtga bog‘liq 
bo'lsin deb olamiz. Bu holda to'lqin tenglama quyidagi ko'rinishni
oladi:
9 2f
1
d f
„
d x
2 
c2 d t 2 ~
(7,11)
Bu tenglama “Matematik fizika tenglamalari” kursidan m a’lum bo'lib, 
xususan torda to'lqin tarqalishini aniqlaydi. To‘lqin tenglamaning bun­
day xossaga ega yechimini umumiy ko'rinishini quyidagi ko'rinishda 
yozish mumkin:
f ( x , t
) =
f i
^ +
/2
^ . 
(7.12)
Birinchi had 
f \ x
o'qi bo'ylab, ikkinchi had 
/2
esa 
x
o'qiga teckari 
yo'nalishda с tezlik bilan tarqaluvchi