Ekoloji təhlükəsizlik
49
olan əşyalar olduqda, həmin əşyalar istiliyi orqanizmə
verərək hipertermiyaya səbəb ola bilər.
Ümumiyyətlə, mənzil şəraitində adi geyimdə, sakit
vəziyyətdə havanın temperaturu 18-20 o C olduqda insan
üçün əlverişli hesab edlilir (havanın rütubəti və cərəyan sürəti
normal olduqda). Əlbəttə, ilin fəsillərindən, iqlim şəraitindən
və fərdi xüsusiyyətlərdən asılı olaraq optimal temperatur
həddi müəyyən qədər dəyişə bilər. Hava temperaturunun
mənfi təsirini aradan qaldırmaq məqsədilə orqanizmin istilik
tənzimedici mexanizmlərini təkmilləşdirmək lazımdır.
Havanın temperaturu
.İstehsalat binalarında havanın
temperaturu istehsalat mənbələrindən, işləyən adamlardan
ayrılan istilikdən, bina konstruksiyalarının istilikkeçirmə
qabiliyyətindən və binanın daxilindəki ventilyasiyadan
asılıdır.
Havanın temperaturu civəli termometrlər, termoqraflar
və müxtəlif prinsiplərdə işləyən avtomatik qeydedici
termometrlər və s. vasitəsinə təyin olunur. (şəkil 3).
Şəkil 3. a)Pirometr, b) Termoqraf, c) Termometr
Ekoloji təhlükəsizlik
50
Ətraf mühitin temperaturu 30
0
C- yə qədər olduqda insan
bədəninin səthindən istiliyin ayrılması konveksiya və
şüalanma vasitəsilə çox intensiv gedir. Temperaturun
yüksəlməsi
şəraitində
istiliyin
çox
hissəsi
tərin
buxarlanmasına sərf olunur.
İş yerinin temperaturu izafı istilik miqdarından
iz
Q
asılıdır:
iz
Q
f
t
g
i
q
iz
Q
Q
Q
Q
burada
q
Q
-istehsal qurğularından (maşınlar, mühərriklər
və s.) ayrılan istiliyin miqdarı;
i
Q
- işçilərin bədənindən ayrılan istiliyin miqdarı;
g
Q
- günəş çüasının yaratdığı istilik miqdarıdır.
İzafı istiliyin itən istiliyə
it
Q
bərabər olduğu halda
normal temperatur şəraiti yaranır:
it
iz
Q
Q
Döşəmə, tavan və divarlardan, ventilyasiya
yollarından ətrafa yayılan istiliyə itən istiliyin miqdarı
deyilir.
Əgər
it
iz
Q
Q
olarsa, havanın temperaturu get-gedə
artacaq, əks hada isə azalacaqdır. Birinci halda tez yorulma,
tərləmə, baş ağrıcı və s., ikinci halda isə soyuqdəymə
xəstəlikləri, sağlamlığın zəifləməsi kimi hallar törəyir.
Təcrübələr göstərir ki,
saat
m
kkal
Q
Q
it
iz
3
/
90
olarsa, iş yerinin meteroloji şəraiti nəzərə çarpacaq dərəcədə
pisləşir.
Sual və tapşırıqlar:
|
