Yer bildiren kavramlar: Üstünde –altında, önünde –arkasında, sağında -solunda gibi.
Zıtlık bildiren kavramlar: Temiz-kirli, sıcak-soğuk, açık kapalı gibi.
Miktar bildiren kavramlar: Az-çok, dolu-boş, ağır-hafif gibi.
Niteleme kavramları: Uzun-kısa, kalın ince, büyük küçük gibi.
Eylem bildiren kavramlar: Al-ver, doldur- boşalt, aç-kapa, getir, götür gibi.
Karşılaştırmalı kavramlar: Daha uzun, daha büyük, daha küçük, daha ağır gibi.
En üst dereceyi bildiren kavramlar: En büyük, en uzun, en geniş, en kısa, en küçük gibi.
Renk Kavramları: Kırmızı, sarı, mavi, yeşil, siyah, beyaz gibi.
Ad bildiren kavramlar
Ancak genel olarak kavramlar iki grupta ele alınabilir:
Somut Kavramlar: Görüldüğünde ya da gözlendiğinde adlandırılabilen kavramlardır. Gözlenebilir ve gözlenerek öğrenilebilir. Örneğin; ev, ağaç, üçgen, kırmızı, vb.
Soyut Kavramlar: Varlığı genel kabul gören, belli özelliklerine ilişkin bilgi ve kurallar aracılığıyla tanımlanan, sınıflanan kavramlardır. Soyut kavramların öğrenilmesi, o kavramın tanımlanması ve sınıflandırılmasında bir dizi kuralın öğrenilmesini gerektirir.
Örneğin; az, çok, kısa uzun, sevmek, uzay, fizikte hacim, sıcaklık; dilde özne, yüklem; matematikte tam sayılar, trigonometri, vb. Kavrama ilişkin herhangi bir yaşantı yoksa kavramın ne olduğu bilinmeyebilir. Örneğin, bir öğrenci “bisiklet” kelimesini okuyabilir, tekrarlayabilir. Ancak, kavram ile ilgili yaşantısı yoksa bisikletin ne olduğunu bilmeyebilir.
Özellikle özel gereksinimli bireyler söz konusu olduğunda ve onların yaşantılarındaki sınırlılıklar düşünülürse, bu konuda yaşadıkları sorunlar daha açık bir şekilde fark edilebilir.
Kavram öğretimine somut kavramdan başlamak gereklidir:
Dostları ilə paylaş: |
