Özel Eğitim Nedir? vii Neyi öğretir? viii

Pekiştirme Çeşitleri : Olumlu pekiştirme ve olumsuz pekiştirme olmak üzere 2 tanedir.

-Bir davranış, organizmanın hoşuna gidecek bir uyarıcının doğrudan verilmesi ile pekiştiriliyorsa, buna olumlu pekiştirme denir. Örneğin; sınıfta bir soruyu doğru cevaplandıran öğrenciye yaşına göre aferin denilmesi, başının okşanması, (+) puan verilmesi, gülümsenerek onaylanması birer olumlu pekiştirmedir.

-Organizma hoş olmayan bir durumdan kurtarılarak da davranış pekiştirilir. Bu tür pekiştirmeye olumsuz pekiştirme denir. Örneğin; bir öğrenci evindeki aile kavgalarından, sorunlarından kaçmak için okula geliyorsa, okul öğrenci için olumsuz pekiştirmedir. Çünkü öğrenci okula gelerek kendisine acı veren sorunlardan kurtulmakta ve rahat etmektedir.

-Okul Öğrenmelerinde Edimsel Koşullanmanın Yeri Ve Önemi Edimsel koşullanma özellikle çocuk eğitiminde, sınıfta disiplinin sağlanmasında, psiko-motor ve duyuşsal davranışların kazandırılmasında önemli rol oynamaktadır.

-Öğretmenin sınıfta yapılan doğru davranışları pekiştirmesi, öğrenci başarısını etkileyen en önemli etmendir. Ancak pekiştireçlerin etkili bir biçimde kullanılması için aşağıdaki hususların göz önünde bulundurulması gerekir;

.Pekiştireç mutlaka doğru davranışı takip etmelidir. Öğrenci pekiştireci hangi davranışın sonucunda aldığını fark etmelidir. Öğrencide davranış değişikliği meydana getirmek için mümkün olduğunca olumlu pekiştireç kullanılmaya çalışılmalıdır.

Pekiştireçlerin değeri öğrenciden öğrenciye değişir. Pekiştireçlerin ne olacağının yanı sıra, ne zaman verileceği de önem taşımaktadır.

3- Gözlem Yoluyla Öğrenme: Bu öğrenme kuramının öncüleri N. E. Miller, J. Dollard ve A. Bandura’dır. Bu psikologlardan Miller ve Dollard’a göre, çocuklar çevrelerindeki kişilerin davranışlarını ve bu davranışların sonucunu gözlerler.

Gözledikleri davranışlardan pekiştirilenleri taklit ederken, sonucu olumlu olmayan davranışları taklit etmezler. Bu nedenle bir modeli taklit etme bir tür edimsel koşullanmadır. Bu açıklamaya göre bir davranışın öğrenilebilmesi için, bireyin bu davranışın sonucunu yaşayarak öğrenmesi gerekmez.

Örneğin köpek tarafından ısırılan ya da salıncaktan düşen bir çocuğu gözleyen biri, köpek ve salıncaktan korka bilir.

-Gözlem Yoluyla Öğrenme Süreçleri 4 temel süreç vardır.

-DİKKAT: Model alınan davranışın gösterilmesi için öncelikle model alınan davranışa dikkat edilmesi gerekir. Yapılan araştırmalar, insanların farklı, ilginç ve yüksek statülü kişilerin davranışlarına dikkat ettiklerini göstermektedir. - HATIRLAMA: Model almak için modeli taklit etmeye niyetli olmak ve modelin davranışlarını belleğe kodlamak gerekir. -YENİDEN ÜRETME: Model alınan davranışın gösterilmesi için bireyin gözlemlerini davranışa dönüştürebilmesi gerekir. PEKİŞTİREÇ: Bandura’ya göre, model alarak öğrenmede, doğrudan pekiştireç, gözlenen pekiştireç ya da bireyin kendi kendini pekiştirmesi öğrenmeye neden olabilir.