Dövlət və bələdiyyə idarəetməsinin müasir problemləri
Bələdiyyənin su təsərrufatı və idarə olunması
Yüklə 1,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 15.2. Bələdiyyənin su təsərrufatı və idarə olunması.
“Torpaq islahatları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən respublikanın vahid torpaq fondunun 2051378 hektan və ya 23.7% bələdiyyə mülkiyyətinə verilmişdir. Bunun 94971 hektan və ya 6.7%-i suvanlan torpaqlardır. “Bələdiyyələrin su təsərrüfatı haqqmda” Azərbaycan Respublikasınm 29 iyun 2001-ci il tarixli 159-IIQ nömrəli qanunu qəbul edildi. Bu qanunun qəbul edilməsində əsas məqsəd respublikada bələdiyyələrin ərazilərində yerləşən su təsərrüfatı obyektlərinin istifadəsi və onlann mühafizəsi ilə əlaqədar bələdiyyələrlə müvafiq icra hakimiyyəti orqanlan, hüquqi və fiziki şəxslər arasında münasibətlərin hüquqi əsası müəyyən edilməsidir. Bələdiyyətlərin su təsərrüfatımn əsas vəzifələri - bələdiyyə torpaqlannda yerləşən yerli əhəmiyyətli yeraltı və yerüstü sulann tənzimlənməsi, istifadəsi və mühafizəsi, habelə sulann vurduğu zərərin qarşısımn alınması ilə əlaqədar tədbirlər həyata keçirməkdir. 190 Bələdiyyələrin mülkiyyətində olan əsas su təsərrüfatı obyektləri aşağıdakılardır: Bələdiyyə torpaqlannda yerləşən dövlət və xüsusi mülkiyyətində olan yerli əhəmiyyətli su təsərrüfatı obyektləri Azərbaycan Respublikasımn müvafiq icra hakimiyyəti orqam tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada bələdiyyə mülkiyyətinə verilir. Su təsərrüaftı obyektləri üzərində bələdiyyə mülkiyyəti aşağıdakı şərtlərlə yaradıla bilər: 1. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada dövlət mülkiyyətində olan su təsərrüfatı obyektlərinin bələdiyyə mülkiyyətinə verilməsi. 2. Bələdiyyələr tərəfindən yeni su təsərrüfatı obyekti yaratmaqla. 3. Hüquqi və fiziki şəxslərin mülkiyyətində olan su təsərrüfatı obyektlərini əqdlər əsasında bələdiyyə mülkiyyətinə verilməsi. 4. Qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər şərtlərdə. Bələdiyyələrin ərazisində yerləşən dövlət mülkiyyətində olan su təsərrüfatı obyektləri, yaşayış məntəqələrinin su təchizatı sistemləri və qurğulan Azərbaycan Respublikasınm müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilən qaydalarla və şərtlərlə bələdiyyələrin idarəçiliyinə və istifadəsinə verilə bilər. Bələdiyyələrin su münasibətlərində obyektləri aşağıdakılardır: İBələdiyyə torpaqlarında yerləşən dövlət mülkiyyətində və xüsusi mülkiyyətdə, habelə Sudan. İstifadə edənlər Birliyinin istifadəsində olmayan yerli əhəmiyyətli su obyektləri və su fondunun torpaqlan. Bələdiyyələrin 'su münasibətlərinin subyektləri su obyektlərinin istifadəçiləri və su istehlakçılandır. Bələdiyyələrin su təsərrüfatı - Azərbaycan Respublikasınm mülki, su, torpaq, yerin təki haqqında və digər qanunvericiliyi ilə tənzimlənən hallarda bələdiyyələr öz əraziləri daxilində su təsərrüfatım yaradırlar. Bələdiyyələrin su təsərrüfatına - bələdiyyələrin su təsərrüfatı sistemləri və qurğulan, bələdiyyə torpaqlannda yerləşən dövlət mülkiyyətində və xüsusi mülkiyyətdə, habelə Sudan İstifadə edənlər Birliyinin istifadəsində olmayan bulaqlar, su quyulan, kəhrizlər yə yerli əhəmiyyətli 191 digər su obyektləri aiddir. Bələdiyyələrin su təsərrüfatmm idarə edilməsi - bələdiyyələrin su təsərrüfatı obyektlərinin idarə olunması bələdiyyələrin özləri və ya onlarm yaratdıqlan su təsərrüfatı müəssisələri tərəfindən həyata keçirilir. Bələdiyyələrin su təsərrüfatı sistemlərinin və qurğulannm, suqoruyucu meşə zolaqlarımn qorunub saxlanması bələdiyyələr tərəfindən həyata keçirilir. Ərazinin təbii-iqlirri xüsusiyyətləri, əhalinin suya tələbatı və kənd təsərrüfatının suya ehtiyacı müvafiq norma və qaydalara uyğun olaraq su təsərrüfatı tədbirləri planlaşdınlır. Bələdiyyələrin su təsərrüfatmm maliyyələşdirilməsi - bələdiyyə toıpaqlannda meliorasiya və irriqasiya tədbirləri, su təsərrüfatı obyektlərinin istisman və bərpası müvafiq bələdiyyə büdcəsi və dövlət büdcəsi hesabına apanlır. Bələdiyyələrin sifarişləri əsasında aparılan su təsərrüfatı tədbirləri bələdiyyə büdcəsi, kreditlər alınması, suya ödənişlər, hüquqi və fiziki şəxslərin vəsaiti və digər mənbələr hesabma maliyyələşdirilir. Bələdiyyə ərazilərində yaşayış məntəqələri daxilində ümumi istifadədə olan içməli məqsədlər üçün istifadə olunan bulaqlar, su quyulan, kəhrizlər istisna olmaqla bələdiyyələrin su təsərrüfatı obyektlərində sudan pullu istifadə olunur. Bələdiyyə ərazisində su ehtiyatlanndan səmərəli istifadənin təmin olunması, suyun dəqiq uçotunun apaniması, su təchizatı yönəldilmiş xərclərin ödənilməsi, suvarma və su kəmərləri sistemlərimn yeni avadanlıqlarla təchiz olunması və yeni su mənbələrinin yaradılması üçün maliyyə mənbəyi yaratmaq məqsədilə sudan pullu istifadə olunur. Sudan pullu istifadə qaydalan və şərtləri Azərbaycan Respublikasımn su qanunvericiliyi və digər müvafiq qanunvericilik aktlan və bələdiyyə aktlan ilə müəyyən edilir. Bələdiyyə mülkiyyətində olan su təsərrüfatı obyektlərindən müvafiq icra orqanlanmn icazəsi əsasında kütləvi müalicə, turizm, idman və başqa məqsədlər üçün istifadə etmək olar. Bələdiyyə torpaqlannda yerləşən yeraltı su təsərrüfatı obyeklərindən istifadənin tənzimlənməsi vacib şərtlərdəndir. Yeraltı su təsərrüfatı obyektlərində 192 sulann tükənməsinin və bununla əlaqədar ətraf mühitə vurulan zərərin (meşə, bitki örtüyü) qarşısmın alınması üçün onlann istismar ehtiyacından artıq çıxarılmasına icazə verilmir. Yeraltı içməli sulardan bir qayda olaraq əhalinin su təchizatmda istifadə olunur. Müstəsna hallarda bu sulardan suvarma üçün istifadə oluna bilər. ' Bələdiyyə mülkiyətində və idarəçiliyində olan su təsərrüfatı obyektlərinin mühafizəsi bələdiyyələr tərəfindən həyata keçirilir. Belə ki, su təsərrüfatı obyektlərinin çirklənməsinin, zibillənməsinin və sulann tükənməsinin, israfçılığın qarşısımn alınması, habelə bunlann zərərli təsirinin aradan qaldıniması üzrə tədbirlər bələdİ3^ələrin su təsərrüfatı müəssisələri tərəfindən həyata keçirilir. Su təsərrüfatı obyektləri üzərində bələdiyyələrin mülkiwət hüququ və səlahiyyətləri. • Bələdiyyələr öz mülkiyyətində olan su təsərrüfatı obyektlərini Azərbaycan Respublikasımn qanunvericiliyinə uyğun olaraq ümumi istifadəyə, hüquqi və fiziki şəxslərin istifadəsinə, icarəsinə və mülkiyyətinə verə bilərlər. • Su münasibətlərinin tənzimlənməsi sahəsində bələdiyyələrin səlahiyyətləri aşağıdakılardan ibarətdir: • Bələdiyyə mülkiyyətində olan su təsərrüfatı obyektlərinə sahiblik və istifadə etmək, onlar barədə sərəncam vermək; Əhalini içməli su ilə təmin etmək və təsərrüfat ehtiyaclanm ödəmək üçün tədbirlər görmək; • Bələdiyyələrin mükiyyətində və idarəçiliyində olan su təsərrüfatı sistemləri və qurğulannm istisman və mühafizəsi qaydalanna əməl olunmasım təmin etmək; • Ətraf mühitin mühafizəsi qaydalanna əməl olunmasını təmin etmək; • Tullantı sulanmn təmizlənməsi, zəruri hallarda onlarm təkrar istifadəyə verilməsini təşkil etmək; • Su obyektlərinin istifadəsi, bərpası və mühafizəsi üzrə dövlət proqramlannm işlənib-hazırlanmasında və yerinə yetirilməsində iştirak etmək; • Əhalinin ehtiyaclamı ödəmək məqsədilə əlavə su mənbələri müəyyənləşdirmək və istifadəyə vermək; 193 Regiomm su təsərrüfatı mənbələrinin tənzimlənməsində iştirak etmək; Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər səlahiyyətləri həyata keçirmək. Bələdiyyələrin su təsərrüfatı haqqmda qanunvericiliyin pozulmasmda təqsirkar olan hüquqi və fiziki şəxslər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyət daşıyırlar. Yüklə 1,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|