325
olmaydi. Oltinchidan, maktab o’quvchilariga nisbatan individual munosabatda
bo’lishni umumiy talablar bilan to’g’ri qo’shib olib borishdir. qobiliyatning
muayyan izchillikda namoyon bo’lishi va rivojlanishini hayot tajribasi ko’rsatib
turibdi.
Qobiliyat turli rivojlanish darajasiga ega bo’lishi mumkin. Ilmiy
abstraksiyalash qobiliyatning ikki darajasini farqlash imkonini beradi; reproduktiv
va ijodiy aks ettirish darajalari. o’z qobiliyatini rivojlantirishning birinchi
darajasidagi kishi bilimlarni juda mohirlik bilan o’zlashtiradi. Faoliyatni o’rganib
oladi va uni biror namuna orqali amalga oshiradi. Ikkinchi darajada turgan kishi
esa yangilik yaratishga qodirdir. Bu darajalarni tekshirishga metafizik
munosabatda bo’lish yaramaydi albatta, birinchidan har qanday reproduktiv aks
ettirish, faoliyat ijodiy faoliyat elementlarini ijodiy aks ettirish faoliyati esa
reproduktiv faoliyat elementlarini, o’z ichiga qamrab oladi, busiz ularni tasavvur
qilib bo’lmaydi. Ikkinchidan, yuqorida aytilgan darajalar ham qandaydir o’zgarmas
va qotib qolgan narsalar emas. Kishi bilimlarni o’zlashtirib, ko’nikma hosil qilish
jarayonida faoliyat bir darajadan ikkinchi darajaga o’tib turadi. qobiliyatning tabiiy
manbai ham mavjud bo’lib va u tabiiy zehn deb yuritiladi.
Qobiliyatlar borasidagi psixologik nazariyalar
G’arbiy Yevropalik olimlar psixologiyadagi irsiyat nazariyasiga qarshi
chiqadilar. Masalan, shveysariyalik psixolog
Dostları ilə paylaş: