ON
BİRİNCİ
İMAM
İmam Həsən ibni Əli (Əsgəri) (ə)
;. O həzrət, onuncu
imamın oğludur, 232-ci hicri ilində doğulmuş və bəzi şiə
1 Məqatilut Talibin, səh –395.
2 Məqatilut Talibiyyin, səh 395 və 396.
251
rəvayətlərinə görə 260-cı ildə Abbasi xəlifəsi Mötəmidin
əli ilə zəhərləndirilərək şəhid edilmişdir.
1
On birinci imam atasının vəfatından sonra Allahın
əmri ilə və əvvəlcədən təyin olunmuş əsasda imamətə
çatdı və 7 illik imamətini xilafət tərəfindən misli
görünməmiş təzyiqlərlə çox şiddətli təqiyyə şəraitində
keçirdi. Öz qapısını bütün tərəfdarlarının, hətta şiələrinin
üzünə bağlamışdı; lakin bəzi xüsusi şiələrə görüşmək
üçün icazə verirdi. Bununla belə həyatının əksər vaxtını
zindanda keçirmişdi.
2
Bu qədər təzyiq və işgəncələrin səbəbi aşağıdakılar idi:
Əvvəla,
o dövrlərdə şiələrin sayı nəzərə çarpacaq
dərəcədə artmış və qüdrətləri çoxalmışdı. Şiələr də
imamətə inandıqlarına görə hamı üçün dillər əzbəri
olmuşdu və şiələrin imamları da hamı tərəfindən
tanınırdı. Buna görə də xilafət aparatı imamları hər
tərəfdən nəzarət altında saxlayır, mümkün olan hər bir
yolla və məxfi üsullarla onları aradan götürməyə çalışırdı.
İkincisi:
Xilafət aparatı anlamışdı ki, xüsusi şiələr on
birinci imamın bir oğlunun dünyaya gəldiyinə inanır və
on birinci imamın özündən, eləcə də ata-babalarından
nəql olunan rəvayətlərə əsasən, onu vədəsi verilən Məhdi
kimi tanıyırdılar. Bu da sünnü və şiələrin müxtəlif yollarla
1 İrşad (Mufid) səh-315; Dəlailul-imamət, səh-223; Fusulul-
mühimmə, səh 266-272; Mənaqibi ibni Şəhraşub, 4-cü cild, səh-
522;Üsuli-kafi, 1-ci cild, səh-503.
2 İrşad (Mufid) səh-324; (Üsuli-kafi, 1-ci cild, səh-512;
Mənaqibi ibni Şəhraşub, 4-cü cild, səh 429-430.
252
Peyğəmbərdən (s) nəql etdikləri mütəvatir hədislərlə
onun on ikinci imam olmasına dəlalət edirdi.
1
Buna görə də on birinci imam sair imamlardan daha
artıq və ciddi nəzarət altında saxlanılırdı. Dövrün xəlifəsi
qəti şəkildə qərara almışdı ki, hər yolla olursa olsun,
şiələrin imamət məsələsinə son qoysun və bu qapını
həmişəlik bağlasın. Buna görə də on birinci imamın
xəstəlik xəbəri xəlifəyə çatdıqda, o həzrətin yanına bir
təbib yolladı; öz etimad etdiyi şəxsləri və bir neçə qazini
onun mənzilinə təhkim etdi ki, onun yanında olsunlar,
evin daxilində yaranmış vəziyyətə ciddi şəkildə nəzarət
etsinlər. İmam şəhid olduqdan sonra da evi axtarsınlar.
Qadın həkimlərin vasitəsilə o həzrətin kənizlərini
müayinə etsinlər. İki il müddətində xəlifənin məmurları o
həzrətin canişinini axtarmaq üçün fəaliyyət göstərib
axırda naümid oldular.
2
On birinci imam vəfat etdikdən sonra onu Sammirra
şəhərində öz evində atasının yanında torpağa tapşırdılar.
Qeyd etmək lazımdır ki, Əhli-beyt imamları həyatları
boyu çoxlu alim və mühəddislər tərbiyə etmişlər ki,
1 Səhihi Termizi, 9-cu cild, Macaətil Məhdi babı, Səhihi Əbu
Davud, 2-ci cild, Babul Məhdi; Səhihi ibni Macə, Xurucul Məhdi
babı; Nurul-əfsar (Şəblənci); Mişkatul-məsail (Məhəmməd ibni
Əbdüllah Xətib; Əs-səvaiqu-muhriqə (ibni Həcər); Əsaful
Rağibin (Məhəmməd Səvvam); Fusulul-mühimmə, Səhihi
Müslim, Əl-ğeybə (Məhəmməd ibni İbrahim Nömani;
Kəmalüddin (Şeyx Səduq), İsbatul-hudad (Məhəmməd ibni
Həsən Hürra; Biharul-ənvar, (Məclisi), 51-52-ci cild.
2 Üsuli-kafi, 1-ci cild, səh-505; İrşad (Mufid) səh-319.
253
onların sayı yüzlərcəyə çatır. İxtisara riayət olunsun deyə,
onların adları, yazdıqları kitabları və tərcümeyi-hallarını
qeyd etmirik.
1
Dostları ilə paylaş: |