Prof. Dr. Bahri Öztürk İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Öğretim Üyesi

DELİLLERİN İKAMESİ VE BU BAPTAKİ TALEP VE KARARLAR MADDE 237 - (Değişik: 3206 - 21.05.1985) Sanığın sorguya çekilmesinden sonra delillerin ikamesine başlanır. Ancak, sanığın sorgusunun yapılmamış olması delillerin ikamesine mani değildir. Sonradan gelen sanığa, ikame edilen deliller bildirilir. Bir delilin iradına mütaallik talebin reddi mevzuubahsolur. Yahut bazı delillerin iradına müsaade olunması muhakemenin talikını icap ettirirse, mahkeme bu bapta bir karar verir. Mahkeme vukubulan talep üzerine veye kendiliğinden şahit ve ehlihibre celbini ve başkaca sübut sebeplerinin ihzar ve iradını emredebilir.		DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Delillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması Delillerin ortaya konulması ve reddi MADDE 206. - (1) Sanığın sorguya çekilmesinden sonra delillerin ortaya konulmasına başlanır. (2) Ortaya konulması istenilen bir delil aşağıda yazılı hâllerde reddolunur: a) Delil, kanuna aykırı olarak elde edilmişse. b) Delil ile ispat edilmek istenilen olayın karara etkisi yoksa. c) İstem, sadece davayı uzatmak maksadıyla yapılmışsa. (3) Cumhuriyet savcısı ile sanık veya müdafii birlikte rıza gösterirlerse, tanığın dinlenmesinden veya başka herhangi bir delilin ortaya konulmasından vazgeçilebilir. (4) Katılan, yalnız kişisel haklarını ispat için gösterdiği delilden vazgeçebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Delillerin İkamesi Delillerin ikamesi ve reddi Madde 213- Delillerin ikamesi, tanıkların ve bilirkişinin dinlenmesi ve diğer ispat araçlarının ortaya konulması demektir. Sanığın sorguya çekilmesinden sonra delillerin ikamesine başlanır. Ancak, sanığın sorgusunun yapılmamış olması delillerin ikamesine engel olmaz. Sonradan gelen sanığa, ikame edilen deliller bildirilir. İkamesi istenilen herhangi bir delil aşağıda yazılı hâllerde reddolunabilir: 1. Delil ikamesi kanun hükümlerine aykırı ise, 2. Delilin belli, açık bir hususa ilişkin olması nedeniyle ikamesi gereksiz ise, 3. Delil ile ispat edilmek istenilen olayın karara etkisi yoksa veya sanık lehine önceden sabit olmuş bir duruma ilişkin ise, 4. Delil hiçbir suretle maksada elverişli değilse, 5. Delilin elde edilmesi olanağı yoksa, 6. Delil ikamesi istemi davayı uzatmak maksadıyla yapılmışsa, 7. Sanığı şüpheden kurtaracak önemli bir iddia ileri sürülüp de bu iddiada belirtilen olay, ispatı gerektirmeyecek nitelikte ise. Üçüncü fıkra hükmü, hâkim tarafından yürütülen soruşturmada veya 183 üncü madde gereğince duruşma hazırlığında veya ilk olarak duruşmaya davet edilip dinlenmeleri istenilen tanıklar ve bilirkişiler hakkında ve diğer ispat araçlarının ortaya konulması hâlinde de uygulanır. Cumhuriyet savcısı, katılan, sanık veya avukatı birlikte rıza gösterirlerse, tanığın veya bilirkişinin dinlenmesinden veya başka herhangi bir delilin ikamesinden vazgeçilebilir. Katılan, yalnız kişisel haklarını ispat için gösterdiği delilden her zaman vazgeçebilir.
AÇIKLAMA:

DELİLLERİN İKAMESİ VE REDDİ MADDE 238 - (Değişik: 1696 - 05.03.1973) delillerin ikamesi, davet edilen bütün tanıkların ve bilirkişinin dinlenmesi vesair sübut vasıtalarının iradedilmesi demektir. İkamesi istenilen herhangi bir delil aşağıda yazılı hallerde reddolunabilir. a) Delil ikamesi kanun hükümleri mucibince caiz değilse, b) Delilin belli açık bir hususa taallûku itibariyle ikamesi lüzumsuz ise, c) Delil ile ispat edilmek istenilen vakıanın karara tesiri yoksa veya sanık lehine evvelce sabit olmuş bir duruma ilişkin olursa, d) Delil hiçbir suretle maksada elverişli değilse, e) Delilin elde edilmesi imkânı yoksa, f) Delil ikamesi talebi işi uzatmak maksadıyle yapılmış ise, g) Sanığın beraatini ispat edecek önemli bir iddia ileri sürülüp de bu iddiada bildirilen vakıa, gerçek olarak kabul edilebilecek mahiyette ise. Bu hüküm, ilk olarak duruşma celsesinde veya 212 nci madde mucibince duruşma hazırlığında veya hâkim soruşturmasında davet olunup dinlenmeleri istenilen tanıklar ve bilirkişiler hakkında ve diğer sübut vasıtalarının iradı halinde de uygulanır. Cumhuriyet Savcısı ile sanık ve varsa müdahil müştereken talep ederlerse mahkeme şu veya bu delilden vazgeçebilir. Müdahil, yalnız şahsî hakları ispat için gösterdiği delilden, başkalarının uygun beyanlarına hacet olmadan, her zaman vazgeçebilir. Kabahate taallûk eden veya şahsî dava üzerine görülen işlerde mahkeme davaya ve feragate ve evvelce verilen kararlara bağlı olmayarak delillerin ne hudut dahilinde ikame edileceğini tayin eder.		DELİLLERİN ORTAYA KONULMASI VE REDDİ MADDE 206. - (1) Sanığın sorguya çekilmesinden sonra delillerin ortaya konulmasına başlanır. (2) Ortaya konulması istenilen bir delil aşağıda yazılı hâllerde reddolunur: a) Delil, kanuna aykırı olarak elde edilmişse. b) Delil ile ispat edilmek istenilen olayın karara etkisi yoksa. c) İstem, sadece davayı uzatmak maksadıyla yapılmışsa. (3) Cumhuriyet savcısı ile sanık veya müdafii birlikte rıza gösterirlerse, tanığın dinlenmesinden veya başka herhangi bir delilin ortaya konulmasından vazgeçilebilir. (4) Katılan, yalnız kişisel haklarını ispat için gösterdiği delilden vazgeçebilir.