Richard Perruchoud ile Jillyanne Redpath Cross Ikinci Baskı

94
 
Uluslararası Göç Hukuku
Vatandaşlığa alınma 
(naturalization)
Vatandaşlık kazanılması
(acquisition of nationality)
Vatandaşlık (Citizenship)
Vatandaşlıktan çıkarılma
(denationalization)
Vatandaşlığın kaybedilmesi 
(loss of nationality)
Bir Devletin, vatandaşı olmayan bir kişinin başvurusu 
üzerine resmen kendi vatandaşlığını vermesi. Devletler 
hukukunda vatandaşlığa alınmaya ilişkin ayrıntılı 
kurallar öngörülmemiştir. Ancak, devletler hukuku, 
vatandaşı olmayan ve vatandaş olmak üzere başvuruda 
bulunan kişileri vatandaşlığa kabul etme yetkisinin 
Devletlere ait olduğunu kabul edilmektedir.
Ayrıca bkz. ‘vatandaşlık kazanılması’, ‘vatandaş/uyruk’, 
‘tabiiyet’.
Doğumla vatandaş olmayan bir kişinin, şahsi başvurusu 
üzerine veya kişisel statüsündeki bir değişikliği 
müteakip ya da bir Devletin topraklarının başka bir 
Devlete teslim edilmesi neticesinde, bir Devletin 
tabiiyetini elde etmesi.
Ayrıca bkz. ‘vatandaşlıktan çıkarılma’, ‘vatandaşlığın 
kaybedilmesi’, ‘tabiiyet’.
Bkz. ‘tabiiyet’.
Bkz. ‘vatandaşlığın kaybı’.
Vatandaşlık, bireylerin gerçekleştirdikleri bir eylem 
(başka bir ülkeye yerleşme, vatandaşlıktan isteyerek 
vazgeçme veya başka bir vatandaşlık kazanılmasından 
dolayı otomatik olarak kendi vatandaşlığını 
kaybetme) veya Devletin gerçekleştirdiği bir eylem 
(vatandaşlıktan çıkarma) sonucunda kaybedilebilir. 
Vatandaşlıktan çıkarma Devletlerin idari kurumları 
veya kanun marifetiyle gerçekleştirdikleri tek taraflı 
bir fiildir. Buna göre, kişiler vatandaşlıktan mahrum 
bırakılmaktadır. Vatandaşlıktan çıkarma konusunda 
yeknesak hükümler bulunmamasına rağmen, bazı 
Devletler bu doğrultuda birtakım yasal nedenler 
geliştirmişlerdir. Örneğin, yabancı bir ülkede sivil veya 
askeri hizmet yapmak, yabancı ülkelerin nişanlarını 
kabul etmek veya belirli suçlardan mahkûmiyet almak 
bu nedenlerden bazılarıdır. İlke olarak, vatandaşlığın 
elde edilmesi ve kaybedilmesinin iç hukuk kapsamına 
girdiği kabul edilse de Devletler, tabiiyete ilişkin 
alanları düzenlerken devletler hukukunun normlarına 
uymak zorundadır. Örneğin, İnsan Hakları Evrensel 
Bildirgesi’nin 15(2) Maddesi uyarınca: “Hiçkimse 
keyfi olarak tabiiyetinden veya tabiiyetini değiştirme 
hakkından mahrum bırakılamaz”.
Ayrıca bkz. ‘vatandaşlık kazanılması’, ‘vatandaşlıktan 
çıkarılma’, ‘yabancı ülkeye yerleşen kişi’, ‘yabancı ülkeye 
yerleşme’, ‘tabiiyet’ ve ‘vatansızlık’.

---