Şanliurfa raporu

TARIM VE HAYVANCILIK

1. TARIM

Şanlıurfa tarımsal yönden önemli toprak kaynaklarına sahiptir. 1.858.400 hektar olan arazisinin yaklaşık 1.200.572 hektarı tarım alanıdır. Bu alanın 836.000 hektarı ise sulamaya elverişlidir. Halen, 312.980 (%26) hektar tarım arazi sulanmaktadır. Bu sulamaların; 168.000 hektarı devlet sulaması ve 145.669 hektarı özel sulamadır. İlimiz, buğday, arpa, kırmızı mercimek, nohut, antepfıstığı, yaş üzüm ve susam üretiminde önemli bir yere sahiptir. GAP ile birlikte sulu tarımın yaygınlaşması sonucu pamuk üretiminde büyük artışlar olmuştur. 1995 yılında yaklaşık 277.000 ton olan kütlü pamuk üretimi 2004 yılında 698.020 tona ulaşmıştır. Son yıllarda seracılık ve örtü altı tarımda da önemli gelişmeler sağlanmıştır. GAP’ın sulama projelerinin devreye girmesi ile birlikte, bitki deseni ve üretiminde beklenen önemli değişiklikler olmamıştır. Her ne kadar son yıllarda soya ve mısır gibi ürünler ikinci ürün olarak bitki deseninde yer almış olsa da sulu alanlarda ağırlık daha çok pamuk üretimine yönelmiştir. Bu konuda en önemli sorun eğitim eksikliğidir. Çiftçilerimizin sulu tarım başta olmak üzere diğer tarımsal konularda bilinçlendirilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Tarımsal alanda üzerinde durulması gereken en önemli husus, çiftçi eğitimi ve toprak kaynaklarının korunmasıdır. Çiftçi eğitimi konusunda çalışmaların yoğunlaştırılması ve sulama ile ortaya çıkan tuzlulaşma ve çölleşmeye karşı gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Şanlıurfa Harran Ovaları’nda daha önceden de var olan tuzluluk ve drenaj (yüksek taban suyu) problemlerinin boyutları sulu tarımla birlikte artış eğilimine girmiştir. Sorunlu alan yaklaşık 50.000 hektara yaklaşmıştır. Bu alanın 1.512 hektarlık kısmında tuzluluk problemi bulunmaktadır. Sorunlu alanlarda gerekli tedbirlerin alınması için çalışmalar başlatılmıştır. Yapımı devam eden 6.920 ha. alanda Akçakale-Arıcan 1.Kısım ve 2. Kısım Drenaj Projelerinde % 72 gerçekleşme sağlanmıştır. Arıcan 3. kısım Drenaj Projesi ile 5.300 ha., 4. kısım ile 4.000 Ha.ve kapalı drenaj sisteminde de 1.800 Ha. drenaj uygulamaları devam etmektedir. 15.000 hektar alanı kapsayan drenaj sistemi ise proje aşamasındadır. 21 Haziran 2001 tarih ve 24439 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Doğrudan Gelir Desteği Yapılması ve Bu Amaçla Oluşturulacak Çiftçi Kayıt Sistemine İlişkin Uygulama Tebliği doğrultusunda; il merkezi ve 10 ilçede Tahkim ve Tespit Komisyonları kurularak çalışmalara başlanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda 57.629 çiftçinin müracaatı değerlendirilerek 55.283 çiftçi kayıt altına alınmış ve 118,8 Milyon YTL ödeme yapılmıştır. 2004 yılında 54.222 çiftçiye 7.313.366 dekar alanda 13,5 Milyon YTL tutarında mazot desteği yapılmıştır. Arazi toplulaştırma ve dağıtım projesi kapsamında bugüne kadar 129.177 ha. alanda 208 köyde toplulaştırma çalışmaları tamamlanarak 14.950 kişiye yer teslimi yapılmıştır. Harran Ovası ve Şanlıurfa Ovasında 4 ayrı alanda toplam 80 köyde 58.780 Ha.’lık alanın ihalesi 2000 yılında yapılarak yer teslimi yapılmıştır.15.780 Ha ve 16.000 Ha ‘lık alanlar 2002 yılında tasfiye edilmiş, aynı yıl ihalesi yapılarak yeni firmalara verilmiştir. Baziki (Yaylak) Ovası ve Bozova Ovasında toplam 55 köyde 27.160 Ha.’lık alanın ihalesi 2001 yılında yapılmış toplulaştırma çalışmaları devam etmektedir. İlimiz ekonomik yönden tarıma bağlıdır. Nüfusun önemli bir kısmı da geçimini tarımsal faaliyetlerden sağlamaktadır. Bunun yanında, çok geniş ve verimli tarım arazilerinin işlenmesi ve korunması da önem arz etmektedir. Tarımsal amaçlı araştırma kuruluşları arasında yeterli koordinasyonun olmaması, tanıtım faaliyetlerinin de istenen seviyede olmaması tarımsal potansiyelin doğru ve yeterli değerlendirilmesi yönünde önemli bir eksiklik olarak karşımıza çıkmaktadır

1. Önemli kültür bitkilerinin üretiminde Şanlıurfa İlinin Türkiye Üretimindeki Payı;

• 
  
  

• 
  Antepfıstığı % 33
  
• 
  Arpa %9
  
• 
  Kırmızı Mercimek %31
  
• 
  Karpuz %8
  
• 
  Buğday %6
  
• 
  Pamuk %25
  
• 
  Mısır % 2
  
• 
  Susam %20
  

2. Tarla Ürünleri Üretimi 2007

Tablo : Tarla ürünleri üretimi

Sıra No	Ürün Adı	Ekilen Alan (ha)	Üretim (Ton)
1	Buğday (Durum)	172.750	653.936
2	Buğday (Diğer)	175.830	703.832
3	Arpa	209.427,5	663.583
4	Arpa (Biralık)	27.200	89.952
5	Mısır (Dane)	13.150	121.704
6	Mısır (Silajlık)	890	44.500
7	Nohut	8.550	10.700
8	Kırmızı Mercimek	125.046,5	203.629
9	Fığ	1.745	87.50
10	Burçak	7.621,5	9.253
11	Pamuk	189.627	869.584
12	Kimyon	5.150	3.090
13	Susam	10.395	5.466
14	Soya	350	860
15	Kanola	412	1.030
16	Yonca	465	7.475
17	Kırmızı Biber	1.405	27.442

3. Sebze Üretimi 2007

Tablo : Sebze üretimi

Sıra No	Ürün Adı	Ekilen Alan (ha)	Üretim (Ton)
1	Karpuz	7509	235.562
2	Hıyar (Sofralık)	430	7.780
3	Acur	219,5	4.390
4	Patlıcan	1.595	82.250
5	Bamya	155,2	1.225,6
6	Domates (Sofralık)	1.606,5	81.100
7	Domates (Salçalık)	1.830	88.250
8	Biber (Sivri+Çarliston)	313	7.760
9	Biber (Salçalık)	3855	86.850
10	Biber (Dolmalık)	1.407,1	27.141
11	Marul	105,8	1.298,8
12	Kavun	1.198,5	19.520
13	Soğan (Taze)	329	6.512

4. Meyve - Bağ Üretimi 2007

Tablo : Meyve üretimi

Sıra No	Ürün Adı	Alan (ha)	Üretim (Ton)	Meyve Veren Ağaç (Adet)	Meyve Vermeyen Ağaç (Adet)
1	Antep Fıstığı	77.069	25.552	10.070.000	4.967.800
2	Üzüm (Sofralık )	7.103	50.446	8750	50.446
3	Üzüm (Kurutmalık)	5.431	35.646	54.410	10.910
4	Üzüm (Şaraplık)		17.682	2.500	17.682
5	Zeytin (Sofralık)	1.501,2	291	23.400	238.236
6	Zeytin (Yağlık)	3.337	104	2.500
7	Dut	8,1	423,1	250	720
8	Badem	299,2	230,8	7.350	99.150
9	Ceviz	68,6	389,1	4.670	1.400
10	Şeftali (Nektarin)	31,1	170	7.500	1.100
11	Şeftali (Diğer)	22	129,8	1.990	3.020
12	Kayısı (Zerdali Hariç)	47,6	745,1	5.335	4.635
13	Erik	211	1.546,6	39.700	6.835
14	Armut	7,7	74,8	700	1.150
15	Nar	240,8	885,3	21.360	17.682