Sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi ds
Yüklə 1,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Ma’lumot uchun:
Rossiya Davlat dumasi tomonidan rus armiyasini obro‘sizlantirishga qaratilgan “feyk” xabarlar va Rossiyaga qarshi sanksiyalar kiritishga da’vat etganlik uchun jinoiy jazo va yirik jarimalarni nazarda tutuvchi qonun loyihasi Rossiya Davlat dumasi tomonidan ishlab chiqilib, Rossiya Federatsiya Kengashiga yuborildi. RF Kengashi tomonidan mamlakat qurolli kuchlari harakatlari haqida soxta ma’lumotlarni tarqatganlik uchun jinoiy javobgarlikni belgilash to‘g‘risidagi qonun bir ovozdan qabul qilindi. Unga ko‘ra “feyk” ma’lumotlarni tarqatganlar 15 yilgacha qamoq jazosiga hukm qilinishi belgilab qo‘yildi[93]. Buning natijasida, davlat organlari faoliyati ustidan jamoatchilik nazoratini olib boruvchi Rossiya va halqaro OAVlari faoliyatida katta cheklovlar paydo bo‘ldi. Xulosa shuki, jamiyatda adolat, so‘z va fikr erkinligining ramzi bo‘lgan ommaviy axborot vositalari faoliyatiga “to‘siq” qo‘yish orqali, jamiyatda demokratik tamoyillarni saqlab qolib bo‘lmaydi. Aksincha, mavjud OAVni “seleksiya” qilish, ularning huquq va majburiyatlarini aniq belgilab qo‘yish orqali 82 fuqarolik jamiyatini qurish mumkin bo‘ladi. Zero ommaviy axborot vositalarining haqiqiy to‘rtinchi hokimiyat bo‘lib maydonga chiqishiga erishish, milliy media maydonimizda fikrlar va qarashlar rang-barangligini ta’minlash bugungi kunda dolzarb vazifa bo‘lib qolayotganini barchamiz yaxshi[2; 500-b.] tushunishimiz kerak. Davlat organlari faoliyati ustidan ta’sirchan jamoatchilik nazoratini ta’minlash ko‘p jihatdan, uning ijtimoiy-huquqiy mexanizmlariga bog‘liq bo‘lib, qaysi jamiyatda bu tizim to‘g‘ri tashkillashtirilgan bo‘lsa, aynan shu davlat boshqaruvida demokratik tamoyillar me’yorlashgan, inson huquq va burchlari tiklangan, xalq manfaatlari ustuvorligi davlat olib borayotgan islohotchilikda namoyon bo‘lganligi ko‘rinadi[104]. Jamoatchilik nazoratining huquqiy mexanizmlarini ishlab chiqish ko‘p jihatdan xalqning turmush-tarzi, milliy mentaliteti, dunyoqarashi, huquqiy ongi va tafakkuri, voqelikka bo‘lgan munosabati bilan chambarchas bog‘liq ekanligi bois, uning davlat va jamiyat hayotiga kirib kelishi, qo‘llanishi, amal qilish mexanizmlarini ishlab chiqilishi, ushbu jamiyatdagi demokratik tamoyillarning qay darajada ekanligi bilan belgilanadi[100]. Chunki, jamoatchilik nazorati fuqarolik institutlari faolligi bilan kuchli hisoblanadi. Shu sababli, jamiyatda samarali jamoatchilik nazoratini ta’minlash, uning ijtimoiy-huquqiy mexanizmlarini real hayotga tadbiq etish, ko‘p jihatdan fuqarolik institutlariga bog‘liq hisoblanadi[104]. Bundan xulosa shuki, qaysi jamiyatda fuqarolik institutlari huquqiy, ijtimoiy jihatdan erkin bo‘lsa, o‘z fikri va qarashlarini jamiyat manfaatlari yo‘lida davlat va uning organlari faoliyatiga singdirish imkoniyatiga ega bo‘lsa, demak, shu jamiyatda jamoatchilik nazorati ishlayotgan hisoblanadi. Bu o‘z navbatida, dunyoning barcha mintaqasidagi davlatlarda jamoatchilik nazoratining qay darajadaligi, ularning ichki siyosati (ochiq yoki yopiq siyosati) bilan belgilanishini anglatadi. Masalan, mustaqillik yillaridan boshlab O‘zbekiston Respublikasi ijtimoiy-siyosatida yangicha yondashuvda davlatchilikni qurish tamoyili ishlab chiqila boshladi. Mustabit tuzum davrida (1991 yilga qadar) “odamlarning hayotiy manfaatlariga daxldor muhim masalalar hammadan pinhon tutilib tayyorlanar va qabul qilinar edi, 83 jamoatchilik fikri esa hisobga olinishi bir yoqda tursin, hatto butunlay pisand qilinmas edi”[11; 68-b.]. Uzoq davom etgan (qariyb 70 yillik sobiq Sovet tuzumi) turg‘unlik davridan chiqqan mamlakatimiz xalqi uchun, o‘zgacha fikr yurituvchi Yüklə 1,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|