T. C. Adnan menderes üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ İŞletme anabiLİm dali
Yüklə 3,81 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. Altyapı Sektörleri
- 2.1.1. Ulaşım
- 2.1.2. Haberleşme
- 2.1.3. Enerji
1.5. İdari YapıAydın’nda toplam 17 ilçe bulunmaktadır. Bu ilçeler sırasıyla, Bozdoğan, Buharkent, Çine, Didim (Yenihisar), Germencik, İncirliova, Karacasu, Karpuzlu, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Kuyucak, Nazilli, Söke, Sultanhisar ve Yenipazar’dır. bu ilçelere bağlı toplam 54 belediye teşkilatı bulunmaktadır. İlçelerin kapladığı alan bakımından en büyük ilçe Çine’dir. En küçük alana sahip ise ise 121 km2 ile Buharkent’tir (www.atob.org.tr, 2003). İlin idari yapısı, çizelge 32’de belirtilmektedir. Çizelge 32 . Aydın İli İdari Yapı Tablosu
Kaynak: atob.org.tr, 2003. 2. Altyapı SektörleriKalkınmanın başlıca temel kriterleri ve göstergeleri teknik ve sosyal altyapıdır. Aydın’a ait teknik ve sosyal altyapıya ilişkin bazı veriler bu bölümde verilmektedir. 2.1. Teknik AltyapıTeknik altyapının başlıca göstergeleri, ulaşım, haberleşme ve enerjidir. 2.1.1. UlaşımAydın bulunduğu konum itibariyle, ilk çağlardan beri önemli yolların geçtiği bir bölge olmuştur. Tarihte, Asya’dan gelen ticaret yolları İç Anadolu’yu ve Göller Bölgesi’ni geçtikten sonra Büyük Menderes Vadisi boyunca ilerlemekte ve buradaki Milet, Efes ve Smyrna gibi liman kentlerine malları ulaştırmakta ve buradan da deniz yoluyla diğer devletlere bu mallar ulaştırılmaktaydı. Aynı zamanda, İç Anadolu’dan gelen Asya yolu ile Menteşe Yöresi’nden gelen yollar yine Aydın’da birleşmekte ve bu da Aydın’da ticareti canlı tutmaktaydı (Ateş vd., 2001: 9). Günümüzde de yollar bu güzergâhları izlemekte ve Aydın’ı çevre illere bağlamaktadır. İlin en önemli iki ulaşım kanalı, İzmir-Afyon-Ankara istikametini izleyen demiryolu ve buna paralel olan İzmir-Denizli (E24) karayoludur. (Genç, 2000: 9). Aydın-Denizli ve Aydın-İzmir (E24) yolu ülkemizin yoğunluk olarak önde gelen yollarıdır. Yük ve yolcu taşımacılığı açısından bu yolun önemi yadsınamaz. Bu yolun yanı sıra yapımı 1986 yılında başlanan ve 2000 yılında hizmete giren Aydın-İzmir otoyolu da hizmette bulunmaktadır. Üçer şeritli ve 3000 metre uzunluğundaki tünelleri ile bu otoyol, İzmir-Aydın arasındaki ulaşımı daha kısa ve daha güvenli bir hale getirmektedir. Bu otoyol Denizli ve daha sonra Antalya’ya bağlandığı takdirde hem turizm hem de taşımacılıkta ülke ekonomisine büyük faydaları olacaktır. Bu katkıdan öncelikle Aydın’ın yararlanacağı açıktır (Genç, 2000: 9). İl merkezinin karayolu ile diğer önemli illere olan uzaklığı, çizelge 34’de gösterilmektedir. Diğer önemli bir karayolu ulaşım kanalı da kenti ülkemizin önemli turizm merkezlerine bağlayan karayoludur. Bu yol Kuşadası-Selçuk, Kuşadası-Davutlar, Kuşadası-Söke, Söke-Bodrum ilçelerini birbirine bağlamakta olup, özellikle yaz aylarında turizm faaliyetlerinde yoğun olarak kullanılmaktadır (Ateş vd., 2001: 9). Yukarıda sayılanların yanı sıra, Aydın’da toplam 4.103 km uzunluğunda köy yolu bulunmaktadır (Çizelge 33). Sosyal bir alt yapı olan ve Aydın gibi nüfusunun hiç de azımsanmayacak bir kısmı köylerde yaşayan bir il için ekonomik değeri de olan bu yolların yüzde 40’ı asfalt zeminlidir. Bugün için Aydın’da yolu olmayan köy yoktur. Çizelge 33. Aydın İli’ndeki Mevcut Köy Yolları Uzunlukları (km) ve Cinsleri.
Kaynak: www.atob.org.tr, 2003. Anadolu’nun çeşitli bölgelerinden gelen demiryolları Afyonkarahisar’da birleşmektedir. Bunlardan güneye ineni, Denizli’yi Aydın’a bağlar oradan da kıyıdan İzmir’e ulaşır. Türkiye’nin en eski demiryolu Aydın-İzmir demiryoludur. Kurulduğu yıllardan itibaren Aydın ekonomisine bir canlılık getiren bu demiryolu 1853’de Robert Wilkin adlı bir İngiliz işadamı tarafından başlatılmış ve 1866’da hizmete girmiştir. Aydın-İzmir demiryolu 133 km uzunluğundadır. Yapıldığı dönemde, taşıma giderleri yüzde 76 oranında azalmış ve özellikle Aydın yöresinde yetiştirilen pamuğun dış pazarlara ihracı kolaylaşmıştır. Demiryolu sayesinde 1877’lerde Aydın Vilayeti’nin tüm giderleri karşılandıktan sonra, hazineye yılda ortalama 770.000 Sterlin para aktarılmıştır. 1910’da ise bu gelir 1.700.000 Sterline ve toplam devlet gelirinin yüzde 15’ine ulaşmıştır (www.aydin- bld.gov.tr, 2003). Kenti Batı-Doğu doğrultusunda kateden demiryolu üzerinde Söke, Germencik, İncirliova, Aydın Merkez, Umurlu, Köşk, Sultanhisar, Atça, Nazili, Kuyucak, Buharkent istasyonları bulunmaktadır (Genç, 2000: 10). Bugün ise bu demiryolunda yük taşımacılığı ikinci plana itilmiş ve yolcu taşımacılığı ön plana geçmiştir. İl için büyük önemi olan bu demiryolu etkin ve verimli çalıştırılmamakta, ihmal edilmektedir. Aydın’ın sahip olduğu tek liman Kuşadası’nda bulunmaktadır. Özellikle turistik gemilerin yanaştığı bu liman, Türkiye’nin en fazla giriş ve çıkış yapılan limanlarından biridir. Altı adet gemi kabul kapasitesine sahip limanın rıhtım uzunluğu 97, su derinliği 15 metredir. Ayrıca yine Kuşadası ilçesinde 630 adet yat kapasiteli bir marina bulunmaktadır. Bu yat limanı hem yerli hem de yabancı turistlere hizmet vermektedir (Genç, 2000: 10). Merkez İlçede havayolu ulaşımında kullanılabilecek bir havaalanı yer almaktadır (Çıldır Havaalanı). 1.435m. pist mesafesi olan alan, yalnızca pervaneli uçakların iniş ve kalkışına uygundur. Havayolu ulaşımı için daha ziyade İzmir Adnan Menderes Havaalanı kullanılmaktadır (Ateş vd., 2001: 9). Çizelge 34. İl Merkezinin Diğer Önemli İllere Uzaklığı
Kaynak: Genç, 2000: 11. 2.1.2. HaberleşmeAydın, bütün yerleşim birimleri ile her türlü telefon haberleşmesine açıktır. Toplam 335.747 kapasiteli 188 adet telefon santraline, 300.261 abone bağlıdır. Aydın Türk Telekom Müdürlüğü tarafından, Aydın ilinde 29 adet santral montajı, şehir içi telefon şebeke inşaatı, enerji sistemleri, klima ve bina inşaat projelerini kapsayan 5 trilyon 278 milyar TL tutarındaki 165 proje yürütülmekte olup, bu projeler için ayrılan 5 trilyon 277 milyar TL ödeneğin, 2000 yılı sonu itibariyle 5 trilyon TL si harcanarak yüzde 93 nakdi, yüzde 80 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır (Ateş vd., 2000: 14). 2.1.3. EnerjiCumhuriyetin ilk yıllarında elektrik enerjisi ihtiyacı ilçe belediyelerince karşılanmıştır. Bu konudaki ilk öncü çalışma, 1937 yılında faaliyete geçen Sümerbank Nazilli Basma Fabrikasıdır. Bu fabrika, otoprodüktör olarak elektrik enerjisini kendisi üretmiş ve aynı zamanda ilçenin de elektrik ihtiyacının bir kısmını karşılamıştır (Azazi vd., 1998: 111). Günümüzde ise, Aydın’ın elektrik ihtiyacı ulusal elektrik dağıtım sisteminden 296 MVA kurulu güç kapasitesine sahip 6 adet indirici trafo merkezi ile karşılanmaktadır. (Ateş vd., 2001: 13). Aydın’da 1958 yılında kurulan Kemer Hidroelektrik Santrali elektrik ihtiyacının bir kısmını karşılamaktadır. Bozdoğan’da kurulu, bu tesis hem sulama yapmakta hem de ucuz elektrik üretmektedir. Yıllık enerji üretimi, 143 milyon kilovat saattir. Bunun yanında, yapım faaliyetleri devam etmekte olan iki proje bulunmaktadır. Bunlar; Çine Çayı üzerinde bulunan yıllık 118 milyon kilovat saat elektrik üretimi kapasiteli Çine Hidroelektrik Santrali ve yılda 6,7 milyon kilovat saat elektrik üretimi kapasiteli Kemer Barajı Dolusavak Kapak İnşaatı projesidir. Bu projeler tamamlandığında ilde 125 milyon kilovat saatlik bir enerji arzı mümkün olacaktır (atob.org.tr, 2003). Aydın jeotermal alanlar açısından oldukça zengin bir yöredir. Ancak, şu ana kadar bu alanlardan enerji üretiminde faydalanılmamıştır. Son yıllarda ise pilot bölgeler bazında elektrik üretimi için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Jeotermal enerji; elektrik enerjisi üretimi, kent ısıtmacılığı, seracılık, dokuma sanayi, soğutma tesisleri, kurutma, konservecilik, süt endüstrisi, kimyasal tuzlar elde edilmesi gibi bir çok alanda kullanılabilmektedir. Jeotermal enerjiden bu şekilde yararlanılması durumunda Aydın, özlediği refah seviyesine en kısa zamanda ulaşabilecektir. Çevreye zararı olmayan bu tür bir ucuz enerji ile sanayi sektöründe de en yüksek maliyet kalemlerinden biri olan enerji maliyeti minimize edileceğinden jeotermal enerji tercih edilebilir bir alternatif olacaktır. Aydın’ın tüm ilçe ve köylerine elektrik enerjisi götürülmüşse de artan sanayi hacmi ve tarımsal sulamada kullanılan elektrik enerjisinin artması ilin enerjiye olan ihtiyacını artırmaktadır. Bunun için bir an önce proje aşamasında olan jeotermal enerji elektrik enerjisine çevirim santralleri ve doğalgaz boru hattı projeleri hayata geçirilmelidir. Çizelge 35, ildeki elektrik enerjisinin kullanım yerlerine göre dağılımını göstermektedir. Çizelge 35. Aydın İli’nde Elektrik Enerjisinin Kullanım Yerlerine Göre Dağılımı (1999)
Kaynak: Ateş vd., Ankara, 2001, 13. Çizelge 35, elektrik enerjisinin daha çok konutlarda kullanıldığını ortaya koymaktadır. Daha sonra sırayı sanayi sektörü yer almaktadır. Sanayi sektörünün elektrik kullanımı 1999 rakamlarıyla, toplam elektrik tüketiminin yüzde 19, 6’sı gibi bir paya sahiptir. Yüklə 3,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||