T. C. Cumhuriyet üNİversitesi EĞİTİm faküLtesi sosyal biLGİler öĞretmenliĞİ

4.soru

Değer sınıflandırılmasında değerleri, güdüsel yönden 10 farklı değer türünde gruplandırmış ve bu tüm gruplarda 56 tane değer belirlemiştir.

Yukarıda verilen resme ve bilgilere bakılarak bu değer sınıflandırma yöntemi kime aittir?

1. 
   Nelson
   
2. 
   Güngör
   
3. 
   Özgüven
   
4. 
   Spranger
   
5. 
   Schwartz,
   

5.Soru

“Değer eğitimi çeşitli şekillerde yapılmaktadır. Bunlardan biri taklittir. Yetişmekte olan çocuklar anne ve babalarını taklit ederek büyürler. Kız çocukları annelerini erkek çocukları babalarını taklit ederler.”

Freud bu teorisini aşağıdaki kavramlardan hangisi ile açıklamaktadır?

1. 
   Alışma
   
2. 
   Taklit
   
3. 
   Duyarlılık
   
4. 
   Özdeşleşme
   
5. 
   Takas
   

CEVAPLAR: 1)C 2)C 3)E 4)E 5)D Şengül şakır

AYŞE ATAÇ

[Belge alt başlığını yazın]

ÇOKLU ZEKÂ KURAMI: “Tembel/Çalışkan” Nitelemelerinden “Daha Az/Daha Çok Yetenekli” ye Geçişin Anahtarı

1)Teorinin Genel Çerçevesi: Çoklu Zeka Kuramı, nöropsikiloji ve gelişim uzmanı Howard Gardner tarafından 1983 yılında yayımlanan “Zihnin Çerçeveleri” adlı kitabı ile ortaya konulmuştur. Bu yaklaşım ile zekâ;

• 
  Sözel/ Dilsel Zekâ
  
• 
  Matematiksel/Mantıksal Zekâ
  
• 
  Görsel/Uzamsal Zekâ
  
• 
  Özedönük/Bireysel Zekâ
  
• 
  Bedensel Zekâ
  
• 
  Müzikal/Ritmik Zekâ
  
• 
  Sosyal/Bireylerarası Zekâ
  
• 
  Doğa Zekâsı
  

olmak üzere sekiz farklı alan içerinde değerlendirilmektedir. Bu kurama göre, her insanda bu temel sekiz zekâ alanı bulunmakla birlikte, biyolojik, psikolojik ve çevre gibi faktörlerin etkisiyle bunların bir bölümünün daha yoğunluklu bir şekilde ön plana çıktığı bir bölümünün ise diğerlerine göre daha zayıf kalabildiği belirtilmektedir. Kuramın ana vurgusu insanların çok geniş ve çok sayıda kapasitelerle dolu olduğu ve zekânın ölçülemeyecek kadar çok boyutlu olduğudur. Bu zekâ alanları birbirinden bağımsız değil aksine birbirleriyle birleşerek ve ilişkilenerek işlev görür.

Önemi:

• 
  Bireysel farklılıkların merkeze alındığı öğretim etkinliklerinde her zaman güncelliğini korur.
  
• 
  Farklı yeteneklerin ortaya konulması açısından önemli bir rehber işlevi görmektedir.
  
• 
  Öğretmen klasik öğreten/bilen rolünden uzaklaşmakta, rehber rolüne girmektedir.
  
• 
  Öğrenci kendi öğrenme sürecine etkin olarak katılmaktadır.
  
• 
  Bu kuram, öğrencilerin ‘’tembel’’ ya da ‘’çalışkan’’ sıfatları ile etiketlendirilmesinin ötesinde ‘’daha az/daha çok yetenekli’’ değerlendirilmesi gerektiğine yönelik ipuçları da vermektedir.
  

1. 
   Sözel/Dilsel Zekâ
   

Dilin okuma, yazma, dinleme ve konuşma gibi temel işlemlerini kullanabilme yeteneği ile ilintili olan zekâ alanıdır.

• 
  Bu zekâ alanının sosyal bilgiler öğretimi aracılığıyla gelişmesine yönelik etkinliklerde, öğrencilerin yazılı ya da sözlü etkileşimini arttıracak, kararlara katılıp kendi tercih ve görüşlerini belirlemesine ve dile getirmesine yönelik çalışmalar planlanmalıdır.
  
• 
  Gazete sayfası oluşturma, şiir okuma, slogan bulma, dilekçe yazma vb. etkinlikler sürece dahil edilebilir.
  
• 
  Bu derste öğrencinin sosyalleşmesine, toplumsal ve kültürel duyarlılıklarının kazandırılmasına, kendi beğeni, değer yargısı, bakış açısı belirlemesine katkı sağlar.
  

2. 
   Matematiksel/Mantıksal Zekâ
   

Bu zekâ türünde öğrenciler; sayılar, problem çözme, hesaplamalar ve ölçümler yapma, verileri toplama ve sınıflama, benzerlik ve farklılık noktalarını belirleme ve yorumlama, olaylardaki iç ilişkileri ve neden-sonuç ilişkilerini görebilme, varsayımlar oluşturma, soyut ilişkiler kurma tümdengelim ve tümevarım ile akıl yürütme gibi eğitsel etkinliklerle tanıştırılmalıdır.

Not: Matematiksel zekâ etkinlikleri her zaman sayı ya da işlem merkezli olmak zorunda değildir.

3. 
   Görsel/Uzamsal Zekâ
   

Kendimizin dışında yer alan dünyanın algılanması ve bu algılamaların şekiller, çizimler ya da üç boyutlu çalışmalar ile sergilenmesidir.

• 
  Bu alanın gelişmesi için öğrenciden karikatür yapması, karikatürleri yorumlaması, poster ve resim çizmesi, maket hazırlaması gibi etkinlikler istenebilir.
  
• 
  Nitelikli bir karikatür, sayfalarca okunması gereken bir konuyu bir çırpıda karşısındakine iletebilme gücüne sahiptir.
  

4. 
   Öze Dönük/Bireysel Zekâ
   

Öğrencinin yaşamdan ne istediğine ve duygu, düşünce ve değer yargıları boyutlarıyla insani ilişkileri anlamlandırmasına ilişkin bilinçli bir bakış açısı geliştirmesidir.

• 
  Bu öğrencilere kendilerini ifade edebilecekleri sosyal olay ya da konularla ilgili bireysel projeler, ödevler verilmeli ve empati kurma becerisinin kazandırılması için gerekli ortamı hazırlamak gerekir.
  

5. 
   Bedensel/Kinestetik/Duyudevinimsel Zekâ
   

Bir model inşa etmek veya bir ürün meydana getirmek için vücudunun belli organlarını kullanabilmesi kapasitesidir.

• 
  Öğrenciler etkinlikler çerçevesinde ‘’yapma ve üretme’’ konusunda fotoğraf, resim, proje, poster, şarkı sözü, powerpoint sunusu, maket gibi ürünler yapabilmeli ve bunlar çevresindekilerle paylaşmak üzere sergilenmelidir.
  
• 
  Ayrıca öğrencilere ‘’mekanı algılama, çevresinde gördüğü somut ve üç boyutlu olgu ve olayları kağıda çizmeyi veya çizimi gerçek şekli ile canlandırabilme becerilerini’’ kazandırır.
  

1. 
   Müzikal/Ritmik Zekâ
   
• 
  Müziği sınıf ortamını rahatlatıcı hem de yaratıcılıkları kışkırtıcı bir araç olarak görmek mümkündür.
  
• 
  Bu zekâ alanı güçlü olan öğrenciler, müzik ile düşünme ve bir olayın oluş ve gelişim biçimini müziksel olarak algılayıp, yorumlayabilmektedir.
  
• 
  Konu ile ilgili şarkı söyleme, bilinen bir şarkının sözlerini konuya uyarlama, yeni beste yapma, ritim tutma, bir müzik aleti çalma vb etkinlikler mümkündür.
  

1.7.Sosyal/Bireylerarası Zekâ

• 
  Etkinlikler öğrencinin hem bireysel hem de sosyal gelişimine katkıda bulunması için planlanmakta ve uygulanmaktadır.
  
• 
  Her türlü ikili ve grup çalışmaları, işbirliğine dayalı öğrenme etkinlikleri, tartışma, münazara, beyin fırtınası ve drama etkinlikleri öğrencinin ve sınıfın sosyalleşmesine katkıda bulunur.
  
• 
  Farklı yaşam, inanç, düşünce ve bakış açılarına saygı göstermesi, bireysel değer yargı ve inançlarını başkaları ile karşılaştırması konusunda Sosyal Bilgiler dersi önemli işlevlere sahiptir.
  

1.8. Doğa Zekâsı

• 
  Gardner tarafından, ilk yedi zekâ alanına ek olarak sekizinci zekâ alanı olarak gündeme getirmiştir.
  
• 
  Doğa olaylarının izlenmesi ve gözlenmesi, bitkilerin gelişimi, hayvanların özellikleri ve bakımı gibi etkinlikler ile doğa gezileri, doğadaki seslerin duyumsanması gibi etkinlikler bu zekâ alanının gelişimine katkı sağlar.
  
• 
  Öğrencilerde çevre bilinci ve çevrenin korunması duyarlılığı gelişir.
  

SORULAR

1. 
   Aşağıdakilerden hangi zekâ alanı Çoklu Zekâ Kuramı’na sonradan ilave edilmiştir?
   

1. 
   Müzikal/Ritmik Zekâ
   
2. 
   Bedensel Zekâ
   
3. 
   Doğa Zekâsı
   
4. 
   Sözel/Dilsel Zekâ
   
5. 
   Görsel/Uzamsal Zekâ
   

2. Aşağıdakilerden hangisi Çoklu Zekâ Kuramı’nın taşıdığı önemli niteliklerden biri değildir?

1. 
   Öğrencilerin bireysel farklılıklarını merkeze alır.
   
2. 
   Her zaman günceldir.
   
3. 
   Öğrenci etkindir.
   
4. 
   Öğretmen klasik öğreten rolündedir.
   
5. 
   Öğretmen yapıcı katkılar ortaya koyar.
   

3. Bedensel/Kinestetik zekâsı gelişmiş bir öğrencinin aşağıdaki sosyal bilgiler temelli becerilerden hangisi daha çok gelişmiştir ?

1. 
   Empati kurma
   
2. 
   Mekanı algılama
   
3. 
   Tarihsel empati
   
4. 
   Bilimsellik
   
5. 
   Dijital yetkinlik
   

4. Aşağıdakilerden hangisi öğrencilerin Matematiksel/Mantıksal Zekâ alanını geliştirmek için kullanılacak etkinliklerden biri değildir ?

1. 
   Problem çözme
   
2. 
   Ölçümler yapma
   
3. 
   Varsayımlar oluşturma
   
4. 
   Verileri toplama ve sınıflama
   
5. 
   Doğa gezisi
   

Farklı yaşam, inanç, düşünce ve bakış açılarına saygı göstermesi, bireysel değer yargı ve inançlarını başkaları ile karşılaştırması konusunda Sosyal Bilgiler dersi önemli işlevlere sahiptir.

5. Yukarıda verilen özellik aşağıdaki zekâ alanlarından hangisine aittir ?

1. 
   Özedönük/Bireysel Zekâ
   
2. 
   Bedensel Zekâ
   
3. 
   Müzikal/Ritmik Zekâ
   
4. 
   Sosyal/Bireylerarası Zekâ
   
5. 
   Doğa Zekâsı
   

CEVAPLAR

1. 
   C
   
2. 
   D
   
3. 
   B
   
4. 
   E
   
5. 
   D
   

Sosyal Bilgiler Öğretimi Programı Ve Değerlendirilmesi

Proğramın Vizyonu = Öğretim proğramının temel felsefesi

2005 (Vizyon) 2017 (Öğretim proğramının Temel Felsefe)

(a) 21. yüzyılın çağdaş,

(b) Atatürk ilkeleri ve inkılâplarını benimsemiş,

(c) Türk tarihini ve kültürünü kavramış,

(ç) Temel demokratik değerlerle donanmış ve insan haklarına saygılı,

(d) Yaşadığı çevreye duyarlı,

(e) Bilgiyi deneyimlerine göre yorumlayıp sosyal ve kültürel bağlam içinde oluşturan, kullanan ve düzenleyen (eleştirel düşünen, yaratıcı, doğru karar vere

(f) Sosyal katılım becerileri gelişmiş,

(g) Sosyal bilimcilerin bilimsel bilgiyi üretirken kullandıkları yöntemleri kazanmış,

(h) Sosyal yaşamda etkin, üretken, haklarını ve sorumluluklarını bilen,

(ı) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını yetiştirmektir.

2017 taslak öğretim proğramının temel felsefesinde yer alan bazı maddeler önceki proğramdan farklı olarak hazırlanmıştır. Bazı ifadeler 2017 taslak öğretim proğramında ilk kez yer almıştır. Bunlar;

--Tartışma kültürü

--Dijital vatandaşlık

--Disiplenler arası bakış

--Meslek seçimi
Temel yaklaşım

Öğrenci merkezli (etkinlik merkezli)

Toplu öğretim yaklaşımı

Tematik yaklaşım

2005 ve 2017 yıllarındaki programların yaklaşım olarak benzer olduğu söylenebilir

Proğramın Yapısı

1 = Hedefler

2005

Değişenler;

1. 
   Özgür bir birey olarak fiziksel, duygusal özelliklerinin; ilgi, istek ve yeteneklerinin farkına varır.
   

7. Bilgiyi uygun ve çeşitli biçimlerde (harita, grafik, tablo, küre, diyagram, zaman şeridi vb.) kullanır, düzenler ve geliştirir.

16. 
    Farklı dönem ve mekânlardaki toplumlararası siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik etkileşimi analiz eder.
    

küçük değişiklikle

13. Birey, toplum ve devlet arasındaki ilişkileri açıklarken, sosyal bilimlerin temel kavramlarından yararlanır.

2017

Yerine gelenler;

6. 
   Doğal çevrenin ve kaynakların sınırlılığının farkına varıp çevre duyarlılığı içerisinde kaynakları korumaya çalışmaları ve sürdürülebilir bir çevre anlayışına sahip olmaları,
   

7. 
   Doğru ve güvenilir bilgiye ulaşma yollarını bilen bireyler olarak eleştirel düşünme becerisine sahip olmaları,
   

16. 
    Milli, manevi değerleri temel alarak ve evrensel değerleri benimseyerek erdemli insan olmanın önemini ve yol
    

13. Toplumsal ilişkileri düzenlemek ve karşılaştığı sorunları çözmek için temel iletişim becerileri ile sosyal bilimlerin temel kavram ve yöntemlerini kullanabilmeleri,
2 = Beceriler;

Eleştirel Düşünme

Yaratıcı düşünme becerisi

Problem çözme

Karar Verme

İletişim Becerisi

Bilgi Teknolojilerini Kullanma Becerisi

Girişimcilik

Türkçeyi Doğru, Güzel ve Etkili Kullanma

Gözlem

Mekânı algılama

Zaman ve Kronolojiyi Algılama

Değişim ve Sürekliliği Algılama

Sosyal Katılım

Empati
YENİ EKLENENLER

-- Yenilikçi Düşünme

-- Dijital okuryazarlık

-- Finansal okuryazarlık

-- Harita kullanma

-- Kalıp yargı ve önyargıyı fark etme

-- Kanıt kullanma

-- Konum analizi

-- Medya okuryazarlığı

--Tablo, grafik ve diyagram çizme ve yorumlama
3 = Kavramlar

2017 yılı taslak öğretim programında ise kavramlar ile ilgili olarak kavram öğretiminin önemli olduğu “….ilgili temel kavramları öğrenir” şeklinde açıklamaların verildiği tespit edilmiştir.

4= Değerler

Aile birliğine önem verme

Adil olma

Bağımsızlık

Barış

Özgürlük

Bilimsellik

Çalışkanlık

Dayanışma

Duyarlılık

Dürüstlük

Estetik

Hoşgörü

Misafirperverlik

Sağlıklı olmaya önem verme

Saygı

Sevgi

Sorumluluk

Temizlik

Vatanseverlik

Yardımseverlik

Demokratik tutumu benimseme

Doğa sevgisi

Doğal çevreye duyarlılık

Eşitlik

Etik

Farklılıklara saygı

İş birliği

Kültürel mirasa duyarlılık

Öz kontrol

Öz güven

Öz saygı

Tarih Bilinci

Tasarruf
5= Ara disiplinler

ARTIK YOK J

Öğrenme Alanları

2005

--Birey ve Toplum

--İnsanlar, Yerler ve Çevre

--Kültür ve Miras

--Üretim, Dağıtım ve Tüketim

--Küresel Bağlantılar

--Bilim, Teknoloji ve Toplum

--Güç, Yönetim ve Toplum

--Gruplar, Kurumlar ve SosyalÖrgütler (Sadece 4 ve 5. sınıf)

--Zaman, Süreklilik ve Değişim(tüm öğrenme alanlarını kapsayan

2017

--Birey ve Toplum

--İnsanlar, Yerler ve Çevreler

--Kültür ve Miras

--Üretim, Dağıtım ve Tüketim

--Küresel Bağlantılar

--Bilim, Teknoloji ve Toplum

--Etkin Vatandaşlık

6= Kazanımlar

SINIF 2017 den önce 2017 den sonrası

4. SINIF 46 34

5. SINIF 46 34

6.SINIF 43 35

7.SINIF 39 33

GENEL TOPLAM 174 136
Değerlendirme

2017 den önceki programda değerlendirme ile ilgili olarak program kitabında 4 ve 5. sınıflar için toplam 18,

6 ve 7. sınıflar için toplam 37 sayfa açıklama yer alırken

2017 programında ise 2 sayfaya yakın açıklama yer almıştır.

1.Aşağıdakilerden hangisi yeni sosyal bilgiler öğretim proğramına eklenen son becerilerden biri degildir?

1. 
   Kanıt kullanma
   
2. 
   Harita kullanma
   
3. 
   Kalıp yargı ve önyargıyı fark etme
   
4. 
   Yaratıcı düşünme becerisi
   
5. 
   Medya okuryazarlığı
   

2. 
   2017 yılında yapılan değişiklikle Yeni sosyal bilgiler öğretim proğramına en son eklenen öğrenme alanı aşağıdakilerden hangisidir?
   

1. 
   Aktif vatandaşlık
   
2. 
   Küresel bağlantılar
   
3. 
   Etkin vatandaşlık
   
4. 
   Birey ve toplum
   
5. 
   Kültür ve miras
   

3.Aşağıdakilerden hangisi sosyal bilgiler öğretim proğramı yaklaşımının temel özelliklerinden biri değildir?

1. 
   Toplu öğretim yaklaşımı
   
2. 
   Tematik yaklaşım
   
3. 
   Geniş alan tasarımı
   
4. 
   Disiplinlerarası yaklaşım
   
5. 
   Kavramsal yaklaşım
   

4.Sosyal bilgiler öğretim proğramında kazanımları gerçekleştirmek için yapılan ancak son değişiklikle kaldırılan bölüm hangisidir?

1. 
   Ara disiplinler
   
2. 
   Ünite
   
3. 
   Etkinlik
   
4. 
   Öğrenme alanı
   
5. 
   Kazanım
   

5.Aşağıdakilerden hangisi 2017 yılında yapılan değişiklikle oluşturulan ve sosyal bilgiler öğretim proğramında yer alan değerlerden biri değildir?

1. 
   Eşitlilik
   
2. 
   Duyarlılık
   
3. 
   İş birliği
   
4. 
   Dürüstlük
   
5. 
   Estetik DEMET KARTAL