T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliği meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü mesleki ve teknik ortaöĞretim kurumlari mezunlarinin izlenmesi

İş yeri yetkililerinin yüzde 60’ına yakın kısmının işletme sahibi ve yöneticisi olmasının nedeni olarak anketleri dolduran toplam işletme sayısının yüzde 70’inin küçük ölçekli işletme olması gösterilebilir. Küçük ölçekli işletmelerin genelde işletme sahibi tarafından yönetildiği bilinmektedir.

GRAFİK 23

3.2.4. İşverenlerin Nitelikli Eleman Bulmakta Çektikleri Zorluk Derecesi
İşverenlerin nitelikli eleman bulmakta çektikleri zorlukları öğrenmek amacıyla yöneltilen soruyla ilgili elde edilen bulgular Tablo 27’de görülmektedir. Nitelikli eleman bulmakta zorluk çekme konusunda işverenlerin yüzde 29,93’ü “oldukça”, yüzde 29,17’si “kısmen”, yüzde 22,10’i “çok”, yüzde 8,82’i ise “çok az” düzeyinde zorluk çektikleri şeklinde görüş bildirmişlerdir. Cevap verenlerin sadece yüzde 9,98’i “hiç” zorluk çekmediklerini belirtmişlerdir.
TABLO 27

İŞVERENLERİN NİTELİKLİ ELEMAN BULMAKTA ÇEKTİKLERİ ZORLUK DERECESİ

S.No	Nitelikli Eleman Bulmakta Çekilen Zorluk Derecesi	f	%
1	Çok	1251	22,10
2	Oldukça	1694	29,93
3	Kısmen	1651	29,17
4	Çok az	499	8,82
5	Hiç	565	9,98
T O P L A M		5660	100,00

Belirtilen görüşlerin dağılımına bakıldığında işverenlerin nitelikli eleman istihdam etmede büyük zorluk çektikleri görülmektedir. Mesleki ve teknik öğretim okulları mezunlarından elde edilen verilerde, mezunların önemli oranda işsiz olduğu görülürken, işverenin ise eleman bulmakta zorluk çektiklerini beyan etmesi öğrencilerin okullarda almış oldukları mesleki eğitimin iş hayatının taleplerine tam olarak uygun olmadığı şeklinde yorumlanabileceği gibi, çalışan öğrencilerin yarısından fazlasının asgari ücret kadar ya da daha az ücret almaları da mezun oldukları alanlarda çalışmamalarına neden olarak gösterilebilir. Bu durum mezunların anketlerinde belirtilen görüşlerle de çok açık bir şekilde örtüşmektedir.

GRAFİK 24

3.2.5. İşverenlerin Eleman Bulmakta Zorluk Çektikleri Meslekler ve Eğitim Düzeyleri

Tablo 28’de, işverenlerin nitelikli eleman bulmakta zorluk çektikleri meslekler ve eğitim düzeylerinin sektörlere göre sıralaması verilmiştir. İlk sırada Bilgisayar(Donanım) sektörü, (194 çırak, 140 kalfa, 224 usta, 229 meslek lisesi mezunu, 39 tekniker, 35 üniversite mezunu) ile ikinci sırayı Deri Konfeksiyon (72 Ç.; 60 K.; 57 U.; 264 T.; 119 Tkn; 225 Müh.), üçüncü sırayı ise Çini Desinatörlüğü (69 Ç.; 62 K.; 145 U.; 163 T.; 19 Tkn; 25 Müh.) almaktadır. Anket dolduran işverenlerin eleman ihtiyaçlarının 73 dala dağıldığı görülmektedir.

Bu sıralamaya bakıldığında bilişim, deri konfeksiyon, çini desinatörlüğü, araç yapım ve tamiri ve ağırlama ve gıda sanayi sektörleri ağırlıklı olmak üzere imalat sektörünün eleman ihtiyacının ilk sıralarda olduğu görülmektedir. Burada Ülkemiz sanayisinde istihdam edilen iş gücünün bu dağılımla doğru orantılı olduğu görülmektedir. Böyle bir sonucun çıkmış olması anket verilerinin güvenirliğini de kuvvetlendirmektedir. Bu veriler, mesleki ve teknik eğitimin her kademesinde okul ve bölüm ihtiyacının belirlenmesi yönünden önem arz etmektedir.

TABLO 28

İŞVERENLERİN ELEMAN BULMAKTA ZORLUK ÇEKTİKLERİ MESLEKLER VE EĞİTİM DÜZEYLERİ

S.No	MESLEKLER	Çırak	Kalfa	Usta	Mes.Lis.Mz. (Teknisyen)	Ön Lisans Mz. (Tekniker)	Üniversite Mz. (Mühendis)	TOPLAM
		f	f	f	f	f	f	f
1	Bilgisayar (Donanım)	194	140	224	229	39	35	861
2	Deri Konfeksiyon	72	60	57	264	119	225	797
3	Çini Desinatörlüğü	69	62	145	163	19	25	483
4	Araç Yapım ve Tamiri	36	47	76	125	43	100	427
5	Ağırlama ve Gıda Teknolojisi	129	61	128	76	8	7	409
6	Çinicilik ve Seramik (Şekillendirme)	89	33	145	106	9	7	389
7	Dekoratif Sanatlar	111	44	58	32	9	2	256
8	Endüstriyel Mekanik	41	33	86	41	5	3	209
9	Elektrik Elektronik Teknolojisi	59	26	58	41	13	5	202
10	Bilgisayarlı Nümerik Kontrol (CNC)	44	36	86	27	2	4	199
11	Elektrik	23	24	63	61	14	13	198
12	Bankacılık	4	5	14	39	21	78	161
13	Ayakkabı Teknoloji	9	6	18	57	27	30	147
14	Din Öğretimi Programı	9	13	17	52	18	19	128
15	Bilişim Teknolojileri	22	18	33	22	9	9	113
16	Borsa Hizmetleri	45	30	25	12			112