TariH 10 ders notlari üNİTE: yerleşme ve devletleşme sürecinde selçuklu tüRKİyesi



Yüklə 386,38 Kb.
səhifə2/7
tarix12.01.2019
ölçüsü386,38 Kb.
#96298
1   2   3   4   5   6   7

1.Haçlı seferi sonucun da;


1-     Kudüs Haçlıların eline geçti.

2-     İznik ve Batı Anadolu Bizansın eline geçti.

3-     Türkiye selçukluları İznik’i kaybedince Konya’yı başkent yaptı.

4-     Haçlılar ele geçirdikleri yerler de Feodalite rejimine dayanan dükalık ve kontluklar kurdular.


II. HAÇLI SEFERİ

  • Musul Atabey’i İmameddin Zenginin Urfa, Halep ve Şam’ı Haçlılardan geri alması üzerine düzenlenmiştir.

  • Alman ve Fransa kralları başarılı olmadan geri dönmüşlerdir.


III. HAÇLI SEFERİ

  • Selahattin Eyyübi’nin Hıttin Savaşı sonucunda Kudüs’ü Haçlılar’dan geri alması üzerine Alman, İngiliz ve Fransız kralları birlikte bu seferi düzenlemişlerdir.

  • Haçlılar Kudüs’ü alamamışlar ve Selahattin’le Aslan Yürek Richard arasın da yapılan anlaşmaya göre Haçlıların silahsız Kudüs’ü ziyaretine izin verilmiştir.


IV. HAÇLI SEFERİ (1204)

  • Kudüs’ü almak için yola çıkan Haçlılar Bizans’taki tahta müdahale etmişler ve İstanbul’u yağmalayarak Latin İmp. kurmuşlardır.

  • İstanbul’dan kaçan Rumlar Trabzon ve İznik’te iki ayrı devlet kurmuşlar. İznik İmp. 1261’de Latin Krallığını yıkarak Bizans’ı yeniden canlandırmıştır.

HAÇLI SEFERLERİNİN SONUÇLARI

Dini Sonuçları;

1.      Avrupa da Kilise ve din adamlarına duyulan güven sarsıldı.

2.      Skolastik düşünce zayıfladı.

3.      Kudüs Müslümanlar da kaldı.


Siyasi Sonuçları;

1.      Seferlere katılan birçok soylunun ölmesiyle feodalite zayıflamıştır.

2.      Merkezi krallıklar güçlenmeye başladılar.

3.      Türklerin Batıya ilerleyişi bir süre durdu.

4.      Anadolu harabeye döndü ve Türkler Moğollar karşısın da güçsüz kaldılar.
Ekonomik Sonuçları;

1.     Doğu-batı ticareti gelişti.

2.     Ak deniz limanları önem kazandı.

3.     Papaların ve kralların mali destek sağlamak için bankerlere başvurmaları bankacılığın gelişmesini sağladı.

4. Ticaretle uğraşan Burjuva sınıfı önem kazandı.
Teknik Sonuçları;

1.      Pusula, Barut, Kağıt ve matbaa Avrupa ya götürüldü. Bunlar Avrupa da bilim ve teknik alanın gelişmelere yol açtı.

2.      Avrupalılar İslam Medeniyetini yakından tanıdılar ve faydalandılar.

3.      Avrupa da Kültür hayatı canlandı.




    1. ANADOLU’DA MOĞOL İSTİLASI

  • Harzemşahların Otrar valisinin Cengiz Han’a giden kervanı yağmalaması üzerine Batı seferine çıkan Cengiz Han ve torunu Hulagu Han’ın kurduğu İlhanlılar karşısında Türk-İslam dünyası direnç gösterememiştir.

  • Celaleddin Harzemşah Moğollara karşı başarılı bir şekilde mücadele etmesine rağmen yenilmekten kurtulamamıştır.

  • Alaaddin Keykubat Moğollara karşı savunma hatları kurmuş, yeni kaleler inşa etmiş ancak Celaleddin Harzemşah ile kurmak

istediği ittifak iki hükümdarı Yassıçemen Savaşında karşı karşıya gelmesi sonucu bozulmuş, savaşı kaybeden Celaleddin öldürülmüş ancak bu durum ASD’ni de zayıflatmıştır.

  • Alaaddin Keykubat’ın öldürülmesi üzerine devletin başına geçen II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in izlemiş olduğu yanlış siyaset Babai isyanının çıkmasına sebep olmuş, isyanın zor bastırılması o döneme kadar saldırmaktan çekinen Moğolları cesaretlendirmiş ve meydana gelen Kösedağ Savaşını Moğollar kazanmıştır.

  • Vezir Muineddin Pervane’nin isteği üzerine Anadolu’ya gelen Memluklu Sultanı Baybars Moğolları Ayn-ı calut (1260) ve Elbistan Savaşlarında (1277) yenmesine rağmen kendisini çağıranlardan yeterli desteği görmemesi üzerine Mısıra geri dönmüştür.

  • Moğol komutan Baycu Noyan Anadoluyu baskı altına almıştır.

  • ASD’nin zayıflaması ile ortaya çıkan otorite boşluğu beyliklerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

  • Harzemşahların Moğollar ile Türk-İslam devletleri arasındaki tampon görevi bu devletin yıkılması ile son bulmuş Harzemşahlar olmak üzere Abbasiler ve A.S.D. yıkılmıştır.


KAZANIM SORULARI

1. Kösedağ Savaşı sonrasında ortaya çıkan otorite boşluğu neticesinde kurulan Türk Beylikleri hangileridir?

2. Beyliklerin Anadolu’nun Türkleşip İslamlaşmasındaki rolünü açıklayınız.

3. Anadolu’da ilk kurulan beylik hangisidir?

3. Anadolu’da kurulan en güçlü beylik hangisidir?

4. Haçlı seferlerinin sonuçlarını dikkate aldığımızda seferi teşvik edenler, katılanlar, seferlere karşı koyanlar ne ummuş ne bulmuştur?

5. Miryakefalon Zaferinin Türk tarihi açısından en önemli sonucu nedir?

6. Babai isyanının nedenleri nelerdir ve Anadolu’da hangi siyasi etkilere sebep olmuştur?

7. Selahaddin Eyyubi kimdir ve İslam dünyasında önemli olmasını sağlayan en önemli gelişme hangisidir?

8. Selahaddin Eyyubi hangi savaş sonrasında Kudüs’ü haçlılardan geri almıştır?

9. Memluklular Devletini veraset anlayışı bakımından diğer Türk devletlerinden ayıran en önemli özellik nedir?

10. Memlukler Moğolları hangi savaşlarda yenmişlerdir?

11. Karamanoğlu Mehmet Bey’in Türk kültürüne yapmış olduğu en önemli hizmet nedir? Açıklayınız.

12. Büyük ve Anadolu Selçuklularının yıkılışına zemin hazırlayan savaşlar hangisidir?

13. Türklerin Anadolu’ya göç ettiklerini görmekteyiz. Bu göçlerin nedenlerini düşündüğümüzde Anadolu’daki siyasi yapı hakkında bilgi veriniz?

14. Yassıçemen Savaşı sonucunda Harzemşahlar Devletinin yıkılmasının Anadolu üzerindeki etkileri nelerdir?

15. Moğol İstilasının Anadolu üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini açıklayınız.

16. Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, Hacı Bektâş-ı Velî ve Yunus Emre gibi âlimlerin fikirlerinin günümüzde de etkili olmasının nedenleri nelerdir?

17. Moğol İstilası’nın Anadolu’nun demografik değişimine etkileri nelerdir?

18. Anadolu’da, ilk Türk beyliklerinin kurulmasına etki eden gelişmeler nelerdir?

19. Sultan I. Kılıç Arslan’ın Haçlı Seferlerindeki rolü nedir?

20. Türklerin, uğradıkları bütün zararlara rağmen Anadolu’da köklü bir şekilde yerleşmelerinin nedenleri neler olabilir?

21. Haçlı Seferlerinin Bizans İmparatorluğu’nun siyasi geleceğine etkileri nelerdir?

22. Haçlıların Bizans’a duydukları nefretin nedenleri neler olabilir?

23. Haçlı Seferlerinde Avrupalıların Bizans İmparatorluğu’nu işgal etmesi Hristiyan dünyasına etkileri nelerdir?

24. Haçlılar, Anadolu’yu geçerken hangi Anadolu şehirlerine zarar vermiş olabilir?

25. Antakya ve Suriye-Filistin kıyı bölgelerine yerleşen Haçlıların yaklaşık iki yüzyıl bu bölgede yaşamasının Doğu-Batı ilişkilerine etkileri neler olabilir?



TEST I

1. Alperen, tarih dersinde “Türk .........ları dinamik bir yapıya sahip olup tarih boyunca sık sık birleşerek devlet hâline gelmiş veya iç ve dış sebeplerle dağılmıştır.” demiştir.

Buna göre Alperen aşağıdaki yapıların hangisinden bahsetmektedir?

A) Urug B) Oguş C) Bodun D) Boy E) Vatan


2. İlk Türk beylikleri döneminde Anadolu’nun;

I. ekonomik yönden kalkınması,

II. bayındır hâle gelmesi,

III. Türkleşmesinin hızlanması



durumlarından hangileri meydana gelmiştir?

A) I B) II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III


3. Çaka Beyliği, yukarıdaki haritada hangi numara ile gösterilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V


4. Aşağıdakilerden hangisi Malazgirt Savaşı sonrası Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinden biri değildir?

A) Danişmentliler B) Germiyanoğulları C) Saltuklular

D) Mengücekliler E) Artuklular
5. • Haçlı Seferleri’ne karşı Anadolu’nun savunulmasında,

Anadolu’yu Türkleştirmek için Bizans’la mücadele edilmesinde,

Türkistan’dan gelen Türkmenlerin Anadolu’ya yerleştirilmesinde;

I. Karahanlı,

II. Büyük Selçuklu,

III. Türkiye Selçuklu



devletlerinden hangileri etkili oluştur?

A) I B) II C) III D) II ve III E) I, II ve III


6. İkinci Beylikler Dönemi’ni anlatan Eylül; “Bundan sonra divânda, dergâhta, bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil konuşulmaya.” fermanını okumuş ve bu olayın günümüzde “Türk Dil Bayramı”

olarak her yıl kutlandığını ifade etmiştir.



Eylül’ün okuduğu ferman dikkate alındığında aşağıdaki beyliklerden hangisi bu olayın meydana gelmesini sağlamıştır?

A) Karamanoğulları B) Osmanoğulları C) Germiyanoğulları

D) Candaroğulları E) Dulkadiroğulları
7. Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferleri’nin nedenlerinden biri değildir?

A) Kilisenin gücünün azalması

B) Anadolu’nun Türkleşmeye başlaması

C) Bizans’ın yardım istemesi

D) Doğu dünyasının zengin olması

E) Kutsal yerlerin alınmak istenmesi


8. Çağlar “Haçlı Seferleri sonucunda medeniyetler birbirini etkilemiştir.” demiştir. Buna göre Çağlar’ın aşağıdaki yargılardan hangisini örnek olarak vermesi beklenemez?

A) Konuşma dilinde benzer tabirlerin kullanılması

B) Savaş aletleri ve kuşatma düzeneklerinin taklit edilmesi

C) Bankacılık, senet ve kefil gibi uygulamaların Müslüman tacirler tarafından

öğrenilmesi

D) Ev tasarım biçimlerinde ve yemeklerde benzerliklerin görülmesi

E) Kilisenin halk nazarında güven kaybetmesi
9. I. Alâeddin Keykubad yaklaşan Moğol tehdidine karşı;

I. Anadolu’nun önemli merkezlerindeki kaleleri yeniden inşa ettirmiştir.

II. Abbasi halifesinin yardım isteğini yerine getirmiştir.

III. Eyyubilerle ittifak kurmuştur.



durumlarından hangilerini tedbir olarak almıştır?

A) I B) II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III


10. Anadolu’ya seferler yapan;

I. Hunlar,

II. Sabarlar,

III. Oğuzlar



düşünüldüğünde hangilerinin akınları yurt edinme amacını taşımıştır?

A) I B) II C) III D) I ve II E) I, II ve III









  1. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ: (1302-1453)

    1. KURULUŞ DÖNEMİNDEKİ GELİŞMELER

  • Osmanlılar Oğuzların Bozok kolunun Günhan soyunun Kayı boyunun Karakeçili aşiretine mensupturlar.

  • Kayı Boyu, 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’ya geldi.

  • Kayılar, I.Alaaddin Keykubat döneminde Ankara Karacadağ’a yerleştirildiler.

  • Kayılar, bir süre sonra Söğüt’ü kışlak, Domaniç’i yaylak olarak kullanmaya başladılar. Bu dönemde Kayıların başında Ertuğrul Gazi bulunuyordu.

NOT: Kayıların Söğüt ve çevresine yerleştirilmelerinin temel sebebi Bizans’tan gelebilecek saldırılara karşı sınırı koruyacak olmalarıdır.

  • Osmanlılar 1299 yılında Osman Bey tarafından kurulmuştur.

NOT: Kösedağ Savaşından sonra A.S.D’ nin hızla yıkılma sürecine girmesi sonucunda ortaya çıkan otorite boşluğu sonucunda Anadolu’da beylikler ortaya çıkmıştır.

NOT: Osman Bey Uc beyliği olmanın avantajını en iyi şekilde kullanarak gaza inancı, alperenlerin ve ahilerin desteği ile beyliğini kısa sürede devlet haline getirmiştir.

  • Osman Bey Koyunhisar Savaşında (1302) Bizansı yenilgiye uğratmıştır.

NOT: İlk Osmanlı-Bizans savaşıdır.

  • Orhan Gazi Bursa’yı feth ederek devletin başkenti yapmıştır. (1326)

  • 1329’da Bizans ordusunu Pelekanon (Maltepe) Savaşında yenerek Bizans’ın Anadolu’daki askeri varlığına son vermiştir. Ayrıca İznik alınarak başkent yapılmıştır.

  • 1337’de İzmit feth edilmiştir. Böylece Kocaeli Yarımadasının fethi tamamlanmıştır.

  • 1345’de Karesioğulları Beyliğine son verilmiş, böylece Osmanlılar donanma sahibi olmuş, bu durum Rumeli’ye geçişlerini kolaylaştırmıştır.

  • 1353’de Bizans’da meydana gelen taht kavgasında Rumeliye ilk defa geçilerek Kantakuzen’e yardım edilmiş ve yapılan yardım karşılığında Çimpe Kalesi alınmıştır.

  • I. Murat döneminde Bulgar destekli Bizans kuvvetlerini Sazlıdere Savaşında (1362)yenilgiye uğratılmış devamında Edirne’yi ele geçirmişdir.

  • 1364’de Hacı İlbeyi komutasındaki Osmanlı keşif kuvvetleri Haçlıları ani bir baskınla Sırpsındığı Savaşında yenilgiye uğratmıştır.

NOT: Osmanlıların Haçlılarla yaptıkları ilk savaş Sırpsındığı Savaşıdır ve bu zaferin kazanılmasından sonra başkent Edirne’ye taşınmıştır.

  • Bu savaşın intikamını almak isteyen Sırplar 1371’da Çirmen Savaşında yenilgiye uğratılmıştır.

  • 1387 yılında Şahin Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri Ploşnik’te Sırp ve Boşnak kuvvetleri tarafından imha edildi.

  • Bu durum Balkan devletlerini cesaretlendirdi ve I. Kosova Savaşının çıkmasına neden oldu.

  • 1389’da Haçlı kuvvetleri I. Kosova Savaşında yenilgiye uğratılmıştır.

  • 1396’da İstanbul kuşatılmış ancak Macar destekli Haçlı ordusunun Niğbolu Kalesini kuşatması üzerine kuşatma yarım kalmış yapılan savaşı Yıldırım Bayezıd kazanmış ve Abbasi halifesinden “Sultan-ı İklimi Rum“ ünvanını almıştır.

  • 1402’de Yıldırım Bayezıd; Timur ile yaptığı Ankara Savaşını kaybetmiş, savaşta esir düşmüş, Osmanlı Devleti yıkılma ile karşı karşıya gelmiş ve Yıldırım Bayezıd’ın oğulları arasında 11 yıl süren taht kavgalarının olduğu Fetret Devri yaşanmıştır.

  • Mücadeleyi kazanan Çelebi Mehmet devletin ikinci kurucusu sayılır ve düzeni yeniden sağlamış, Düzmece Mustafa ve Şeyh Bedreddin ayaklanmaları ile mücadele etmiştir.

  • Babasının yerine tahta geçen II. Murat önce Düzmece Mustafa sonra Bizans’ın kışkırtmaları sonucu ayaklanan kardeşi Şehzade Mustafa Ayaklanmaları ile mücadele etmiş ve ayaklanmaları bastırmıştır.

  • Macarlarla Edirne-Segedin Antlaşmasını (1444) yaparak tahta oğlu II. Mehmet’i geçirdi bunun üzerine Haçlılar antlaşmayı bozarak Osmanlı’ya savaş ilan ettiler.

  • Ordunun başına yeniden geçen II. Murat Haçlıları Varna Savaşında yenilgiye uğrattı. Bu zaferle Balkanlardaki Türk hakimiyeti kesinlik kazandı.

  • Yeniçerilerin Padişah II. Mehmet’e karşı Buçuktepe İsyanını çıkarmaları üzerine yeniden tahta çıkan II. Murat Haçlıları II. Kosova Savaşında yenilgiye uğratarak Haçlıların Türkleri Balkanlardan atma ümidini tamamen sona erdirdi ve Balkan Devletleri savunmaya çekildiler.


OSMANLILARIN RUMELİ’DEKİ İSKAN SİYASETİ (İstimalet politikası)

1- Fethedilen bölgelere Anadolu’dan Türk göçmenler yerleştirildi. Bundaki amaç göçmenleri yerleşik hayata zorlamak ve fethedilen

yerlerin Türkleşmesini sağlamaktı. Bu göç gönüllü ve sürgün olmak üzere iki şekilde gerçekleştirildi.

2- Göçmenler, iskan yerlerine yakın bölgelerden seçilirdi. İklim şartlarının aynı olmasına dikkat edilirdi.

3- Göçmen aileler seçilirken özellikle anlaşmazlık içinde olan ailelerden birisi seçilirdi. Bundaki amaç kan davalarını engellemekti.

4- Göç eden ailelere toprak verilir ve bir süre vergi alınmazdı. Göç edenler yeni yerleşim yerlerini terk edemezlerdi.

5- Fethedilen yerlerdeki yerli halktan ayaklanma çıkarma ihtimali olanlar başka yerlere göç ettirilirdi.

6- Bir yerden göçmen alınırken o yerin üretim ve düzeninin bozulmamasına dikkat edilirdi.



7- İstimalet sisteminin amacı fethedilen yerlerde Türk nüfusunu arttırmak ve Türk kültürünü yaymaktı.


    1. OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞU İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER

  • Osmanlı Devleti’nin kuruluşu ile ilgili yeterli kaynak azdır. Bu durumun temel sebebi kuruluşu anlatan ilk kaynakların yaklaşık 1 asır sonra kaleme alınmış olmasıdır.

  • İlk eser 1410’lu yıllarda yazılmıştır.

  • Osmanlı hakkındaki ilk tarihi bilgi Yahşi Fakih tarafından kaleme alınan “Yahşi Fakih Menakıbnamesi”dir. Ancak bu eser günümüzde mevcut değildir. Daha sonra Aşıkpaşazade menakıbnameyi okuyarak “ Aşık-paşazade Tarihi” ni yazmıştır.

  • Bugün Osmanlı hakkında elimizde bulunan en eski eser Ahmedi’nin “İskendername”sidir.

  • Kimi tarihçiler Ertuğrul Gazi’nin babasını Süleyman Şah olarak gösterirken, son araştırmalar Gündüz Alp olduğunu görülmektedir.

  • Osmanlı tarihçiliğinin kuruluşu II. Murat, gelişmesi II. Mehmet, yükselişi II. Bayezıd döneminde olmuştur.

  • Türk kaynakların yetersizliği sebebiyle yabancı kaynaklar önem kazanmıştır. Bizans tarihçileri Pakimires, Nikeforos , Kantakuzen, İbn-i Batuta, el-Ömeri, İbn-i Said ve İbn-i Haldun’un bıraktıkları eserler döneme ışık tutmaktadır.

NOT: Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’in ismi ilk defa Pakimires’in “Bizanslı Gözüyle Türkler” adlı eserinde geçmektedir.

  • Osmanlılar Oğuzların Bozok Kolu’na bağlı Günhan Soyu’nun Kayı Boyuna mensupturlar.

  • Kayıların ne zaman Anadolu’ya geldiği belli değildir.

  • Paul Wittek Osmanlıların kuruluşunu “Gaza Tezi” ile açıklamıştır. Osmanlıların kuruluş ve yükselişini İslamdaki gaza fikrine dayandırmıştır ve Osmanlıların Kayılarla alakası olmadığını iddia etmiştir.

  • Mehmet Fuat Köprülü “Uc”ların önemi üzerinde durmuştur.

  • Halil İnalcık, Wittek’in tezini kabul etmekle birlikte yetersiz bulmuştur. Gelişmeyi sadece gaza’ya bağlamanın olaya tek yönlü bakmak olduğunu belirtmiştir. Uclardaki sosyal değişimlerin ve Moğol etkisininde üzerinde durmanın gerekliliğini belirtmiştir.




    1. OSMANLI-BİZANS İLİŞKİLERİ

  • Bizans sınırına yerleşen Osmanlılar kuruluş aşamazında merkeze uzak ve kendi başına hareket eden tekfurlarla mücadele ederek büyümüşlerdir.

  • Osmanlılar sürekli tekfurlarla mücadele halinde olmamışlar örneğin İnegöl Tekfuru ile mücadele ederlerken Bilecik Tekfuru ile iyi geçinmeye çalışmışlardır.

  • 1285’de İnegöl Tekfuru’na ait Kulacahisar’ı ele geçirmişlerdir.

  • Osman Bey İnegöl Tekfuru’nu Beli Savaşında yenmiş ardından Karacahisar Kalesini ele geçirmiştir.

  • Karacahisar kalesini merkez yapan Osman Bey Dursun Fakih’i ilk Osmanlı Kadısı olarak tayin etmiştir.

  • Bu aşamadan sonra Osmanlıların büyümesi devam etmiş kendilerine tuzak kuran Bilecik Tekfurunun girişimini Harmankaya Tekfur’u Köse Mihal’den öğrenen Osman Bey İnegöl’ü ve Bilecik’i ele geçirmiştir (1299).

  • Fethettikleri bölgede yerli halka iyi davranan Osmanlılar, gayrimüslimleri yerlerinden çıkarmamışlar, onları himaye ederek vergiye bağlamışlardır.

  • Bununla birlikte ele geçirilen bölgelere Türkmenler yerleştirilerek bölgedeki Türk nüfusu arttırılmıştır.

  • Osmanlılar’ın İznik’i kuşatması üzerine bölgedeki Türk tehlikesini ortadan kaldırmak isteyen Bizans kuvvetleri Koyunhisar Savaşında yenilgiye uğratılmıştır (1301)

NOT: Koyunhisar ilk Osmanlı-Bizans savaşıdır ve savaşı Osmanlılar kazanmıştır.

  • Bursa’ya göz diken Osman Gazi Bursa’nın İstanbul ile olan bağlantısını kesmek için Mudanya’yı 1321’de almış, Orhan Gazi 1326’da Bursa’yı feth ederek başkent yapmıştır.

  • 1329’da Maltepe (Pelekanon) Savaşında Bizans yenilgiye uğratılmış, Anadolu’daki askeri varlığı sona erdirilmiş ve ele geçirilen İznik başkent yapılmıştır.

NOT: Kuruluş aşamasında fetih bölgelerine yakın olmak amacıyla başkent sürekli değişkenlik göstermiştir.

  • 1337’de İzmit feth edilmiştir. Böylece Kocaeli Yarımadasının fethi tamamlanmıştır.




    1. BALKAN FETİHLERİ

  • Karesioğulları Beyliği’nin 1345’de ele geçirilmesi sonucunda deniz kuvvetlerine sahip olunmuş, Bizans’ta ortaya çıkan taht karışıklığı sonucu Orhan Gazi kendisinden yardım isteyen Kayınpederi Kantakuzen’e yardım ederek tahta geçmesini sağlamıştır.

  • Yapılan yardım karşılığında Çimpe Kalesi alınmış (1353) ve burası Rumeli’nin fethi için üs görevi görmüştür.

  • Rumeli’ye geçen ilk komutan olan Süleyman Paşa kısa sürede birçok bölgeyi ele geçirmiş onun atından düşerek ölmesi sonucu kardeşi Murat fetihleri devam ettirmiştir.

  • Osmanlılar Rumeli’ye geçişten itibaren Balkanlara yönelik bir fetih politikası izlemişlerdir.

  • 1359’da Çorlu ve Lüleburgaz’ı alarak Bizans’ın Balkan devletleri ile bağını kesmeye çalışmışlar ve Bulgar destekli Bizans kuvvetlerini Sazlıdere Savaşında (1362)yenilgiye uğratmışlar devamında Edirne’yi ele geçirmişlerdir.

  • 1364’de Hacı İlbeyi komutasındaki Osmanlı keşif kuvvetleri Haçlıları ani bir baskınla Sırpsındığı Savaşında yenilgiye uğratmıştır.

NOT: Osmanlıların Haçlılarla yaptıkları ilk savaş Sırpsındığı Savaşıdır ve bu zaferin kazanılmasından sonra başkent Edirne’ye taşınmıştır.

  • Bu savaşın intikamını almak isteyen Sırplar 1371’da Çirmen Savaşında yenilgiye uğratılmıştır.

  • 1389’da haçlı kuvvetleri I. Kosova Savaşında yenilgiye uğratılmış ancak savaş sonucunda I. Murat Sırp Kralı Lazard’ın damadı Milos Obiliç tarafından şehit edilmiştir.

  • Tahta geçen Yıldırım Bayezıd 1391 ve 1395’de İstanbul’u iki defa kuşatmış, ikinci kuşatma sırasında Anadolu Hisarını (Güzelce Hisar) yaptırmış ancak haçlıların düzenlediği Niğbolu Savaşı yüzünden İstanbul alınamamıştır.

  • 1396’da Haçlılar Niğbolu Savaşında yenilgiye uğratılmış, Abbasi halifesi Sultan Bayezıd’a “Sultan-ı İklim-i Rum” ünvanını vermiştir.

  • Yaklaşık 50 yıl haçlılar güçlü bir ordu gönderememişler, 1444 Edirne-Segedin Antlaşmasının sonucunda tahta çocuk yaşta II. Mehmet’in geçtiğini gören haçlılar papalığında etkisiyle antlaşması yırtmışlar ve bunun sonucunda yeniden ordunun başına geçen II. Murat haçlıları Varna Savaşında yenilgiye uğratmıştır.

  • 1448’de Varna’nın intikamını almak isteyen Haçlı ordusu II. Kosova Savaşında bozguna uğratılmış, Haçlıların Türkleri Balkanlardan atma isteği tamamen sona ermiştir. Türklerin Balkanlardaki hakimiyeti kesinleşirken Avrupalılar savunmaya çekilmiştir.

  • Genç yaşta yeniden tahta geçen II. Mehmet kendisini de ispatlamak amacıyla 1453’de İstanbul’u feth ederek Fatih ünvanını almıştır.

  • Rumeli’nin fethinde Gaziyan-ı Rum, Ahiyan-ı Rum, Abdalan-ı Rum, Baciyan-ı Rum gibi zümrelerle Müslüman dervişler bölgenin Türkleşmesi ve Müslümanlaşmasında önemli rol oynamışlardır.




    1. TÜRK SİYASİ BİRLİĞİNİ SAĞLAMA FAALİYETLERİ

  • ASD’nin Kösedağ Savaşından sonra yıkılış sürecine girmesi Anadolu’da birçok beyliğin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

  • Bu beylikler içerisinde en güçlüsü kendilerini Selçukluların mirasçısı olarak gören Karamanoğullarıdır.

  • Başlangıçta diğer beyliklerle iyi geçinen Osmanlılar uc beyliği olmanın da avantajını kullanarak Bizans ile mücadeleye girişmişlerdir.

  • Orhan Gazi Karesioğullarına son vererek Anadolu’da siyasi birliği sağlama yolunda ilk adımı atmış, Yıldırım Bayezıd döneminde Saruhan, Aydın, Menteşe, Hamit, Germiyan Beylikleri Osmanlı hakimiyetine girmiş, diğer beylikler baskı altına alınmıştır. Böylece Anadolu’da siyasi birlik sağlanmıştır.

NOT: Germiyanoğullarının arazilerinin bir kısmı çeyiz karşılığı geri kalan kısım ise vasiyet üzerine Osmanlıya katılmış, Hamitoğullarından para karşılığı arazi alınmıştır. Ele geçirilen beyliklerin merkezlerine Osmanlı şehzadeleri sancak beyi olarak atanmış böylece bölge onurlandırılmış ayrıca halkın Osmanlı yönetimine ısındırılması amaçlanmıştır.

  • Ancak Ankara Savaşından sonra Germiyanoğulları hariç beylikler yeniden kurulmuş böylece Anadolu’da siyasi birlik yeniden bozulmuştur.

  • Saruhanoğullarına Çelebi Mehmet, Menteşe ve Hamitoğullarına II. Murat, Karamanoğullarına ise II. Bayezıd son vermiştir. Yavuz’un Dulkadiroğulları ve Ramazanoğullarına son vermesiyle Anadolu’da siyasi birlik yeniden tamamen sona ermiştir.




Yüklə 386,38 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin